ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
(5 Nov 2013 ရက္စြဲပါ UN News Center မွ Myanmar: UN adviser lauds peace talks in Kachin ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(The Asahi Shiman မွ 5 Nov 2013 ရက္စြဲပါ “Aung San Suu Kyi: No Democracy without constitution revisions” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ကုလအႀကံေပးက ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ခ်ီးမြမ္း
(5 Nov 2013 ရက္စြဲပါ UN News Center မွ Myanmar: UN adviser lauds peace talks in Kachin ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္က ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးၾကေသာ အဖြဲ႕မ်ားအား ယေန႔လူသိ ရွင္ၾကား ခ်ီးမြမ္းေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။ ယခုအပတ္ ၎တို႔၏ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အေရးပါေသာ အေ႐ြ႕တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္ပါသည္။
ေအာက္တိုဘာလက ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ၾကား သေဘာတူညီမႈ ရရွိအၿပီးတြင္ ႏုိဝင္ဘာလ (၄) ရက္ႏွင့္ (၅) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ အစိုးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားၾကား ျမစ္ႀကီးနားတြင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။
“ျမစ္ႀကီးနားမွာ လုပ္တဲ့အစည္းအေဝးဟာ အစိုးရနဲ႔တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကို စုေပါင္းထားတဲ့အဖြဲ႕ကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာမွာ ပထမဆံုးေတြ႕ဆံုတာ ျဖစ္ၿပီး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အေရးပါတဲ့ ေရွ႕သို႔ေျခလွမ္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ကိုယ္စားျပဳပါတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ေသာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံ အႀကံေပး Vijay Nambiar က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ေျပာရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ တုိင္းျပည္မွာ ဒီလို ေဆြးေႏြးပြဲမ်ိဳး ျဖစ္လာျခင္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ၿပီးကတည္း အစိုးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားဟာ ခရီးတစ္ခုေပါက္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ရန္ကုန္တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ေက်ညာခ်က္တြင္လည္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပ ခဲ့ပါသည္။
Mr.Nambiar က ေျပာၾကားရာတြင္ ၎အေနျဖင့္ ေသခ်ာဂ႐ုျပဳ ေဆြးေႏြးျခင္း ျပဳလုပ္ၾကသည္ကို ေတြ႕ရ၍ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ စိတ္ဓါတ္မ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ အုပ္စု အမ်ားအျပားသည္ ဘံုပလက္ေဖာင္းမွ တဆင့္ အစိုးရႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္ လာေရာက္ႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း အားတက္မိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံ အႏွ႔ံရွိ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သံႏိၵဌာန္ ခ်ထားမႈမ်ားကို အမွန္တကယ္ပင္ ခ်ီးက်ဴးလိုပါတယ္” ဟု ၎ကေျပာပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္လကုန္က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားၾကားတြင္ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္၍ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ရရွိေရး ညွိႏႈိင္းရန္ ၎တို႔ ကိုယ္စား ေဆြးေႏြးႏုိင္ရန္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ပါသည္။ ထို အစည္းအေဝး ၿပီးေနာက္ ယခုႏွစ္ရက္ တာ အစည္းအေဝးမွာ ယေန႔ၿပီးဆံုးခဲ့ပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီလက အစိုးရသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္၌ သံုးပတ္ၾကာ စစ္ဆင္ေရးမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ တစ္ဖက္သတ္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေၾကညာခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ေမလတြင္ အစိုးရႏွင့္ KIO တို႔ သည္ အခ်က္ (၇) ခ်က္ပါေသာ သေဘာတူညီခ်က္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ရာ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးပြဲ စတင္ႏုိင္ရန္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အိုးမဲ့အိမ္မ့ဲ ျဖစ္ၾကရေသာ လူေပါင္း (၇၅၀၀၀) ခန္႔အတြက္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးရန္မ်ား ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။
“အထူးအႀကံေပးအေနျဖင့္ ယံုၾကည္သည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပဋိပကၡမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာေရးသည္ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ ဦးစားေပး ျဖစ္သည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္” ဟု ယေန႔ ေက်ညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းသို႔ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္း ေနျခင္းေၾကာင့္ ကုလသမဂၢသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျပည္သူမ်ားကို ေထာက္ခံ၍ပ့ံပိုးကူညီသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အေျခခံဥပေဒမျပင္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီမရွိ
(The Asahi Shiman မွ 5 Nov 2013 ရက္စြဲပါ “Aung San Suu Kyi: No Democracy without constitution revisions” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေစဖို႔အတြက္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေပးရန္ သူမ တိုက္တြန္းထားျခင္းကို ထပ္မံတိုက္တြန္းလိုက္ပါသည္။
“ဒီ အေျခခံဥပေဒကို မျပင္ဆင္ပဲထားသမွ်ေတာ့ ျပည့္ဝတဲ့ဒီမိုကေရစီစနစ္လံုးဝမရႏုိင္ပါဘူး” ဟု NLD ပါတီ ေခါင္းေဆာင္က ႏုိဝင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔တြင္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ျပဳလုပ္ေသာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားသည္။
တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္မ်ား (သို႔) စစ္ဖက္အရာရွိမ်ားအား လႊတ္ေတာ္ေနရာ ေလးပံုတစ္ပံု ဖယ္ေပးထား ေသာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီကို ဦးတည္ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါလိမ့္ မည္။ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၀၉ ဦးပါဝင္ေသာ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီသည္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာကို ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေသာ္လည္း၊ မၾကာေသးမွီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥေရာပသို႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္အတြင္း တင္ျပခ်က္မ်ားကို ေကာ္မတီဥကၠဌက ေ႐ႊ႕ဆိုင္းထားသည္ဟု ၾကားသိရသည္။
“ဘယ္လိုအေၾကာင္းရင္းေတြရွိေနလို႔ ေႏွာင့္ေႏွးသြားရသလဲ ဆိုတာကို ကၽြန္မ မသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနာက္ဆံုးရက္ကို သူတို႔သေဘာနဲ႔ ေ႐ႊ႕ဆိုင္းတာမ်ိဳးကေတာ့ လိုလားစရာ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။
မိသားစုဝင္ထဲတြင္ ျပည္ပႏုိင္ငံသားခံယူထားသူမ်ားရွိပါက သမၼတေလာင္း အရည္အခ်င္းႏွင့္ အႀကံဳးမဝင္ဟု ေဖာ္ျပတားျမစ္ထားေသာ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျခင္းမျပဳပါက ၂၀၁၅ သမၼတေလာင္းေ႐ြးရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါဝင္ႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ သူမ၏ သားႏွစ္ဦးႏွင့္ ကြယ္လြန္သူ ခင္ပြန္းသည္တို႔မွာ ၿဗိတိသွ် ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ခံယူထားသူမ်ား ျဖစ္သည္။
တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အျငင္းပြားဖြယ္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ေနျခင္းကို ႏုိင္ငံတကာက ေထာက္ခံအားေပးၾကရန္ မၾကာေသးမွီက သီတင္းႏွစ္ပတ္ၾကာ ဥေရာပခရီးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
“ဥေရာပခရီးမွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကၽြန္မအျမင္ကိုနားလည္သေဘာေပါက္ေၾကာင္း ျပသခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆုိပါသည္။
Asahi Shimbun ၏ ေတာင္းဆိုမႈျဖင့္ စီစဥ္ခဲ့ေသာ အင္တာဗ်ဴးကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားကိုလည္း တက္ေရာက္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို တမင္ရည္႐ြယ္ ပိတ္ပင္ထားေသာ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရမည့္ ကိစၥ သည္ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ (အာဏာလက္ဝယ္ရွိသူ) ၏ ခြင့္ျပဳမႈလိုအပ္ၿပီး အဆိုပါ အာဏာလက္ဝယ္ရွိ သူႏွင့္ ညွိႏႈိင္းမႈျပဳလုပ္ရန္ လိုလိမ့္မည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ ယင္းသို႔ ညွိႏႈိင္း မႈသည္ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၏ အေျဖ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟုလည္း ၎တို႔က ခန္႔မွန္းၾကသည္။