yangonchronicle 2011- (1)
၁.၁၂.၂၀၁၂
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- ႏ်ဴကလီးယားအေရးကိစၥမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံကင္းစင္ရန္ အထူးလုိအပ္
(The Nation သတင္းစာမွ 29 Nov 2012 ရက္စြဲပါ Myanmar must come clean on nuclear issues ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ဆႏၵျပစခန္းၿဖိဳခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတာင္းပန္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတာင္းဆို
(AFP မွ 1 Dec 2012 ရက္စြဲပါ "Suu Kyi demands apology over Myanmar mine dispute"သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
***************************************************************************************
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
ႏ်ဴကလီးယားအေရးကိစၥမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံကင္းစင္ရန္ အထူးလုိအပ္
(The Nation သတင္းစာမွ 29 Nov 2012 ရက္စြဲပါ Myanmar must come clean on nuclear issues ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္လာမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာ သတင္းေခါင္းစဥ္မ်ား ထြက္ေပၚေနခ်ိန္တြင္ တစ္ဖက္၌ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ အေရးကိစၥမွာလည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံအျပန္အလွန္ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းရမည့္ အေရးအႀကီးဆုံး ကိစၥရပ္အျဖစ္ ဆက္လက္က်န္ရွိ ေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ဝါရွင္တန္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ႏ်ဴကလီးယား ဦးတည္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ႏွစ္မ်ားစြာ မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့သည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၎၏ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ပူးေပါင္းကာ ဒုံးက်ည္နည္းပညာမ်ား ရယူျခင္း၊ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ကုိ လုပ္ေဆာင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ ကတိကဝတ္ ျပဳထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ အစုိးရက မည္သုိ႔ပင္အာမခံခ်က္မ်ား ေပးေနေသာ္ျငား ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူအခ်ိဳ႕ အဆုိအရ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား တုိ႔သည္ ဒုံးက်ည္နည္းပညာမ်ားကုိ ဆက္လက္ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟု ယူဆရသည္။ လူအမ်ားအျပား ေသေၾကပ်က္စီးေစႏုိင္ေသာ လက္နက္မ်ားႏွင့္ ဒုံးက်ည္နည္းပညာမ်ားအတြက္ အသုံးျပဳမည့္ပစၥည္းမ်ား ၾသဂုတ္လအတြင္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၌ၾကားျဖတ္ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈမွာ စိတ္ပ်က္ အားေလ်ာ့စရာေကာင္း သည့္ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာ-အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဆက္ဆံေရးမွာ ယခုလပုိင္းမ်ားအတြင္း အံ့မခန္းတုိးတက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အုိဘားမား ယခုလအေစာပုိင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ပထမဆုံးအႀကိမ္ သမုိင္းဝင္ခရီးစဥ္အျဖစ္ လာေရာက္မႈမွာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းတြင္ အပယ္ခံ ျဖစ္ခဲ့ေသာ တုိင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲႀကီးတစ္ရပ္သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အုိဘားမား၏ခရီးစဥ္သည္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ အျငင္းပြားဖြယ္ဆက္ဆံေရး လုံးဝျပတ္ေတာက္လုိစိတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရွိ၊ မရွိဟူေသာ အခ်က္ေပၚ၌ လုံးဝမူတည္ခဲ့သည္။
၁၉၈၃ ခုႏွစ္၊ ေတာင္ကုိရီးယား ေလေၾကာင္းလုိင္းအား ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔ ဗုံးခြဲတုိက္ခုိက္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးမွာ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ား ၾကားဝင္မႈကုိ မလုိလားသည့္ သေဘာထားေပၚ၌ အေျခ တည္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား စစ္လက္နက္ နည္းပညာ မ်ားဝယ္ယူလာေအာင္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယားဘက္က ေကာင္းစြာသိမ္းသြင္း ေျပာဆုိႏုိင္ခဲ့သည္။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ အဆုိပါစစ္လက္နက္ဆုိင္ရာ အစီအစဥ္မ်ားမွာ လုံးဝရပ္ဆုိင္းသြားၿပီဟု ဆုိသည္။ အေၾကာင္းမွာ ဝါရွင္တန္ဘက္က ျမင္သာ ထင္သာ ရွိေသာ ျမန္မာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္ေသာ အျမင္မ်ိဳး ထြက္ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ရပ္ဆုိင္း သြားျခင္း လည္း ျဖစ္သည္။ ယခုလုိ ဝါရွင္တန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္အၾကား ရရွိလုိက္သည့္ ဆက္ဆံေရးသစ္မွာ ရည္ရွည္ခံသည့္ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ အၾကားအႏၱရာယ္မ်ားသည့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမ်ား ထပ္မံမျပဳလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ဟန္႔တားေပးႏုိင္လိမ့္မည္ဟုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ျမန္မာႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္မ်ားမွာ လတ္တေလာႏွစ္မ်ားအတြင္း အာဆီယံအတြက္ စုိးရိမ္စရာအေရးကိစၥ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ဟႏြိဳင္းထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိရပ္တည္ခ်က္ကုိ ရွင္းလင္းစြာထုတ္ေဖာ္ျပသရန္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ား က ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာဆုိခဲ့ၾကသည္။
ေနျပည္ေတာ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက ထုိသုိ႔ေျပာဆုိမႈမ်ားကုိ ရွင္းလင္းေျဖၾကားမႈမျပဳဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့ၾကသည္ခ်ည္းသာပင္ ျဖစ္၏။
ယခုဆုိလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းတြင္ ျပန္လည္အသိအမွတ္ျပဳ လက္သင့္ခံလာၿပီျဖစ္သည္။ ျမန္မာက စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ႏွင့္အေသးစိတ္ အစီရင္ခံစာမ်ား ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးၿပီး မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏုိင္ေၾကာင္း ျပသခဲ့သည္မွာ အလြန္ပင္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည္။ ထုိသုိ႔မဟုတ္ ပါကျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဂုဏ္သတင္းေက်ာ္ၾကားမႈမွာ သံသယမ်ားႏွင့္သာ ရင္ဆုိင္ရမည္သာပင္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာအေနျဖင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ စစ္ ဘက္ေရးရာ ဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္ဆုံးပိတ္ အာမခံခ်က္ တစ္ရပ္ကုိ အာဆီယံမိတ္ေဆြႏုိင္ငံမ်ား သိရွိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္အသိေပးရန္ လုိ အပ္သည္။
အာဆီယံသည္ ေဒသတြင္းႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသအခ်ာျဖစ္ေအာင္ မ်ားစြာႀကိဳးစားပမ္းစား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ အာဆီယံက ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ ႏ်ဴကလီးယားမျပန္႔ပြားေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ဂုဏ္ယူအသိအမွတ္ျပဳရန္ ကမာၻ႔ႏ်ဴကလီး ယား ပါဝါႏုိင္ငံႀကီးမ်ားအား ေျပာဆုိထားသည္။ လတ္တေလာအေနအထား၌ ယင္းႏ်ဴကလီးယား အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားက မျပန္႔ပြားေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိရန္ စိတ္ဝင္စားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ျပသထားသည့္တုိင္ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ရွိထားခဲ့ေသာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္း ထုတ္ျပန္မႈမျပဳဘဲ ေနႏုိင္ခြင့္ရွိထားသည္။ အာဆီယံသည္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ(EAS)၏မူေဘာင္အရ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအားလုံးႏွင့္ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံသြားႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ EAS ဟူသည္ ယခုအခါ ေဒသတြင္းအတက္ၾကြဆုံးေသာ ဖုိရမ္တစ္ခုျဖစ္လာၿပီး မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာအေရးကိစၥမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးေလ့ရွိသည္။ ယခုလုိ ကမာၻ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ား အာဆီယံႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး အေရးကိစၥႀကီးငယ္အသီးသီးကုိ ေဆြးေႏြးၾကသည္ဟူသည္မွာ ေကာင္းေသာလကၡဏာတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္ေလသည္။ သုိ႔တုိင္ေအာင္ အာဆီယံအေနျဖင့္ ပထမဦးစြာ လုိအပ္ေနသည္မွာ ႏ်ဴကလီးယားကင္းစင္ေရး ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ညီညြတ္မႈကုိျပသရန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ ျပသႏုိင္ျခင္းမရွိပါက အာဆီယံအဖြဲ႕ႀကီး၏ အေလွ်ာ့ အတင္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ ပါဝါမွာ ေလ်ာ့က်သြားရုံသာ ရွိေတာ့သည္။
****************************************************
ဆႏၵျပစခန္းၿဖိဳခြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေတာင္းပန္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတာင္းဆို
(AFP မွ 1 Dec 2012 ရက္စြဲပါ "Suu Kyi demands apology over Myanmar mine dispute"သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
မံုရြာရွိ ေၾကးနီစီမံကိန္းဆႏၵျပမႈကို ရဲကအၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲရာတြင္ သံဃာေတာ္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိျခင္းအတြက္ ေတာင္းပန္ရန္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မေန႔က ႏွစ္ဖက္စလံုးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးအၿပီးတြင္ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။
မႏွစ္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစိုးရသစ္တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ဆႏၵျပသူမ်ားအေပၚ အျပင္းထန္ဆံုး ႏွိမ္နင္းရာမွ ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ ရြာသားမ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေစခဲ့ေသာ ေၾကးနီစီမံကိန္းပဋိပကၡကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၾကားဝင္ေစ့စပ္ အဆံုးသတ္ရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္းျဖစ္သည္။
ေဆး႐ံုကုတင္ေပၚတြင္ မီးေလာင္ရာမ်ားျဖင့္လွဲေလ်ာင္းေနေသာ သံဃာေတာ္တို႔၏ပံုရိပ္မ်ားက ယခင္အာဏာရွင္ အစိုးရေပာာင္း၏ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲမႈအေလ့အထမ်ား ထင္ပာပ္ေနေသာလံုျခံဳေရးတပ္၏ အၾကမ္းပတမ္းအျပဳအမူအေပၚ ျပည္သူလူထုေဒါသထြက္လာေအာင္ ႏိႈးဆြေပးခဲ့ပါသည္။
"ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီလိုလုပ္ရသလဲလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ ဒီလိုလုပ္ဖုိ႔မလိုအပ္ပါဘူး။ တာဝန္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြကို ေတာင္းပန္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ကြ်န္မယူဆပါတယ္"ပာု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခင္းျဖစ္နယ္ေျမသို႔သြားေရာက္စဥ္ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘီဂ်င္းကို ေလေျပထိုးသည့္အေနျဖင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္က ေၾကးနီစီမံကိန္း ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းေရး ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ေထာက္ခံရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့ပါသည္။
"တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံကို ေက်းဇူးရွင္သို႔ ကြ်န္မတို႔ဘယ္တုန္းကမွ မသတ္မွတ္ခ့ဲပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံျဖစ္ေနလို႔ မိတ္ေဆြ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္"ပာု သူမက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၎အက်ပ္အတည္းအတြက္အေျဖရွာရန္ ႀကိဳးစားသည့္အေနျဖင့္ စီမံကိန္းတာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ထို႔ေနာက္တြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ကန္႔ကြက္သူ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ သီးျခားစီေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္တြင္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္က လႊတ္ေတာ္တြင္ မၾကာေသးမီကအတည္ျပဳခဲ့ေသာ ေကာ္မရွင္ကို ေဒသခံရြာသားမ်ား ထည့္သြင္း၍ အျမန္ဆံုးဖြဲ႕စည္းရန္ ေမွ်ာ္လင့္သည္ပာု ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ပိုင္ စီးပြားေရးဦးပိုင္ လီမီတက္ႏွင့္ တ႐ုတ္လက္နက္ကုမၸဏီ Wanbao တို႔ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ အႀကီးစားေၾကးနီမိုင္းကို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈဝန္းက်င္ဆိုးက်ိဳး႐ိုက္ခတ္မႈမ်ား ေလ့လာရန္အတြက္ ဆိုင္းငံ့ထားရန္ စီမံကိန္းဆန္႔က်င္သူမ်ားက ေတာင္းဆိုထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္လုပ္ကိုင္ျခင္းမရွိပါက ဆိုးက်ိဳး႐ုိတ္ခတ္မႈကို တိက်စြာအကဲမျဖတ္ႏိုင္ပာူေသာ အစိုးရ၏ေစာဒကတက္မႈကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေထာက္ခံသည္။
"စီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈပာာ ေဒသအတြက္ အမွန္တကယ္ အႏၱရာယ္ရွိသလားဆိုသည္ကို အကဲျဖတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီမံကိန္း ရပ္ထားမယ္ဆိုရင္ အကဲျဖတ္လို႔ မရႏိုင္ပါဘူး"ပာု သူမကေျပာၾကားသည္။
အျငင္းပြားစရာအခ်က္မ်ားကို ေျဖရွင္း၍ၿပီးေနၿပီပာု တ႐ုတ္ကုမၸဏီက ေျပာၾကားေနေသာ္ျငားလည္း စီမံကိန္းအတြက္ အဓမၼေျမ သိမ္းဆည္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ပာု ဆႏၵျပေဒသခံမ်ားက စြပ္စြဲထားၾကသည္။
ေဖာ္ျပပါ အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲမႈတြင္ လူ ၁၀၀ ခန္႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး သံဃာေတာ္မ်ားစြာမွာ အေျခအေနဆိုးေနသည္ပာု ဆႏၵျပလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
**********************************************************************************