INTERNATIONAL MEDIA (1)
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- တ႐ုတ္ - ျမန္မာ ပိုက္လိုင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္
( 6 May 2013 ရက္စြဲပါ Energy Tribune မွ Tim Daiss ၏ China’s Myanmar Pipeline drama continues to unfold သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
- “မူးယစ္ကင္းစင္” ပစ္မွတ္သို႕ေရာက္ရွိရန္ ျမန္မာ ေႏွာင့္ေႏွး
(6 May 2013 ရက္စြဲပါ News 24 မွ Myanmar delays “drugs-free” target သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
တ႐ုတ္ - ျမန္မာ ပိုက္လိုင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္
( 6 May 2013 ရက္စြဲပါ Energy Tribune မွ Tim Daiss ၏ China’s Myanmar Pipeline drama continues to unfold သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
Photo Credit by Offshore - asia.blogspot.com
မည္သို႔ပင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေစကာမူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ ေရနံႏွင့္ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း လုပ္ငန္း မ်ားအား ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ပင္ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားမွ ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ေ၀ဖန္ ေျပာဆို မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံပူးေပါင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိေသာ ေရြသဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႕ႏွင့္ ေရနံပိုက္လိုင္းအား အျပင္းပြားမႈမ်ား ၾကားမွ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားၾကမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းသည္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရနံမ်ားကို မလကၠာ ေရလက္ၾကားမွတစ္ဆင့္ ျဖတ္သန္းကာ ပို႔ေဆာင္ျခင္းကို ေ႐ွာင္႐ွားႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စြမ္းအင္လံုျခံဳေရးအတြက္ အပိုေရနံ ႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕မ်ားကိုပါ ေပးစြမ္းႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ပိုက္လိုင္းမ်ားကို ျမန္မာ့အေနာက္ဘက္ကမ္း႐ိုတန္းတစ္ေလွ်ာက္ ေဆာက္လုပ္သြားမည္ျဖစ္ကာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ေဒသ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ Ruili သို႕မေရာက္ရွိခင္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ေဒသမ်ားကို ျဖတ္သန္းသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ ေရနံစိမ္းအတင္အခ် ျပဳလုပ္မည္႔ ဆိပ္ကမ္း တစ္ခုကိုလည္း ျမန္မာ့အေနာက္ ဘက္ ကမ္း႐ိုးတန္းရွိ ေက်ာက္ျဖဴေဒသတြင္ တည္ေဆာက္သြားမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းမ်ားသည္ ေရႊ ကမ္းလြန္ေရနံလုပ္ကြက္မွ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕မ်ားကို သယ္ယူပို႕ ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္သည္။
ေရနံပိုက္လိုင္းမွာ ၇၇၁ ကီလိုမီတာ ( ၄၇၉ မိုင္) ရွည္လ်ားမည္ျဖစ္ၿပီး သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္းမ်ားကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ Kunming , Guizhou ႏွင့္ Guangxi ေဒသမ်ားအထိ တိုးခ်ဲ႕သြားမည္ျဖစ္ကာ စုစုေပါင္းအေနျဖင့္၂,၈၀၆ ကီလိုမီတာ ( ၁,၇၀၀ မိုင္) ရွည္လ်ားမည္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းမ်ားကို ဇြန္လတြင္ ၿပီးစီး၍ ေရနံစတင္ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္စီစဥ္ ထားပါသည္။
ေရနံပိုက္လိုင္းမ်ားကို တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (CNPC) ႏွင့္ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း ( MOGE ) တို႔မွ ပူးေပါင္းရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွေရနံပိုက္လိုင္းကုမၸဏီ (SEACOP) မွ စီမံခန္႔ခြဲသြား မည္ျဖစ္သည္။
သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကိုမူ CNPC, MOGE , Daewoo International , KOGAD ႏွင့္ Indain Oil and GAIL တို႔မွ ပူးေပါင္းရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံကာ တည္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး စီမံခန္႕ခြဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားအား CNPC ၏ လက္ေအာက္တြင္ရွိေသာ အေရွ႕ေတာင္အာရွဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း ကုမၸဏီ ( SEAGP) မွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။
ထပ္မံျဖည့္စြက္ရပါက CNPC သည္ ေရႊေရနံလုပ္ကြက္ရွိ A – 1 ႏွင့္ A – 3 အကြက္မ်ားမွ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ ၀ယ္ယူ ရန္ အတြက္ ႏွစ္ ၃၀ စာခ်ဳပ္ျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထိုး သေဘာတူညီၿပီးျဖစ္သည္။
သို႕ေသာ္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းသည္ စတင္ေဆာက္လုပ္စဥ္ကပင္ ကန္႕ကြက္မႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရၿပီး စီမံကိန္းၿပီးဆံုး ကာနီးေလေလ သေဘာမတူေၾကာင္း ကန္႕ကြက္မႈမ်ား မ်ားလာေလေလပင္ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္အစိုးရအျဖင့္ CNPC မွတစ္ဆင့္ အဆိုပါ အေရွ႕ေတာင္အာရွသားမ်ား၏ ပဋိပကၡျပႆနာမ်ားကိုကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း ေကာင္းမြန္ေသာရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
ျမန္မာ - တ႐ုတ္ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ ( MCPWC) မွ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ကို ဧၿပီလကုန္တြင္
ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အဆိုပါအစီရင္ခံစာတြင္ ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာမည့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အက်ိဳးသက္ေရာက္ မႈမ်ားအေပၚ အကဲျဖတ္မႈမ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရသူမ်ားက သိမ္းဆည္းခံရေသာ ေျမယာမ်ားအတြက္ ေပးေသာ နစ္နာေၾကးွမ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ညီညႊတ္ျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႕သို႕ မေက်နပ္မႈမ်ားရွိေနေသာလည္း MCPWC မွ ပိုက္လိုင္းအသံုးစရိတ္၏ .၀၁၂၈ ရာခုိင္ႏႈန္းကိုသာ ေျမယာ သိမ္းဆည္းခံရသူမ်ား၏ နစ္နာေၾကးေငြအျဖစ္ အသံုးျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တံု႕ျပန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အျခားေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေျပာၾကားရာတြင္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာ စီမံကိန္းေဆာက္လုပ္ရန္အတြက္ ေျမယာသိမ္း ဆည္းခံရသူမ်ားအားလံုးကို နစ္နာေၾကး ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရေသာ ရြာသူ ရြာသားမ်ား၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႕မွာ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရမႈအတြက္ မည့္သည့္နစ္နာေၾကးမွ ရရွိျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း အဆိုပါ အဖြဲဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဧၿပီလ ၁၀ ရက္ေန႕ ဧရာ၀တီသတင္းဌာန၏ သတင္းအရ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရေသာ လယ္သမား မ်ားသည္လည္း ေလ်ာေၾကးေငြ မရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွ ႏုိ၀င္ဘာ ၂၀၁၀ တြင္ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံခဲ့ရေသာ လယ္သမားတစ္ဦးအေၾကာင္း ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပထားရာတြင္ အဆုိပါလယ္သမားသည္ ၎၏ ဟက္တာဧက ၆၀ က်ယ္၀န္းေသာ ေျမေနရာ အတြက္ ေလ်ာေၾကးေငြ က်ပ္သိန္းေလးဆယ္ ( ေဒၚလာ ၄,၆၂၅) သာရရွိခဲ့သည္။ သူသည္ အဆိုပါေျမေနရာ တြင္လက္ဖက္စိုက္ပ်ိဳး ျခင္းျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ သိန္းငါးဆယ္ (ေဒၚလာ ၅,၇၀၀) ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္ အဆုိပါလယ္သမားသည္ နစ္နာေၾကးေငြအျပည့္ျဖစ္ေသာ တစ္ ဟက္တာဧကလွ်င္ က်ပ္ သိန္းေလးဆယ္ ( ေဒၚလာ ၄,၆၂၅) ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
ထိုကဲ့သို႕ပင္ ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္ထားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၁ ခုတြင္လည္း အလားတူ ျပႆနာမ်ား ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းစတင္ရာ ေဒသျဖစ္သည့္ မေဒးကၽြန္းမွ နယ္ခံမ်ားက သိမ္းဆည္းခံထားရေသာ ေျမေနရာမ်ားအတြက္ ေလ်ာေၾကးေငြမ်ား အျပည့္၀ရရွိျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။
သို႕ေသာ္လည္း ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းစတင္ရာ မေဒးကၽြန္းေပၚရွိ ေျမေနရာအမ်ားစုမွာ ေျမလြတ္ေနရာမ်ားအျဖစ္ တရား၀င္မွတ္တမ္းမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရသူမ်ားကို ေလ်ာေၾကးေငြေပးအပ္ရန္ ျဖစ္စဥ္သည္ အခက္အခဲမ်ားရွိေနေၾကာင္း CNPC ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆုိပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ မေဒးကၽြန္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းၾကည္မွ ကၽြန္းသူကၽြန္းသား အမ်ားစု၏ ေျမယာပိုင္ဆုိင္ေၾကာင္း တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္း မရွိမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တံု႕ျပန္ေျပာဆိုရာတြင္
“ ကၽြန္းသူကၽြန္းသားေတြက ဒီေျမေပၚမွာဘဲ ဓါးမဦးခ်လုပ္ကိုင္ရင္း ေနလာခဲ့ၾကတာပါ .. တကယ္လို႕ သူတို႕ ( CNPC) က ေျမယာပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း တရား၀င္စာရြက္စာတမ္း မျပႏိုင္တဲ့သူေတြကို နစ္နာေၾကးမေပးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးအတြက္ ဆက္ၿပီး တြန္းအားေပးသြားရမွာဘဲ” ဟု တံု႕ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သိမ္းဆည္းေျမယာမ်ားအတြက္ ေလ်ာေၾကးသည္ CNPC မွေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာမ်ား၏ အစကနဦးမွ်ပင္ရွိ ေသးသည္။ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ေရနံကိစၥကုိ ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းေကာင္းေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့သည္ရွိေစဦး ။ ပိုက္လိုင္းမ်ား၏ လံုျခံဳေရးကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ခက္ခဲေသာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခု ရွိေနဦးမည္သာျဖစ္သည္။
ကခ်င္တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားႏွင့္ အစိုးရစစ္ေၾကာင္းမ်ားသည္ ပိုက္လိုင္းတည္ရွိရာ ေျမာက္ဘက္ ယူနန္ေဒသ အနီးတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္ဟု ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားမွ ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ပိုက္လိုင္းမ်ား၏ လံုျခံဳေရးကိစၥသည္ အထူးတလည္ သံသယျဖစ္ဖြယ္ေကာင္းလြန္းေနခဲ့သည္။
“ေျမေပၚပိုက္လိုင္းေတြ တည္ရွိတဲ့ေနရာနဲ႕ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာက တကယ္ကို နီးကပ္ေနပါတယ္” ဟု Interfax သတင္းေအဂ်င္စီမွ အေနာက္တိုင္းလံုျခံဳေရးအၾကံေပးတစ္ဦး၏ စကားကို ကိုးကားေဖာ္ျပခဲ့သည္။ တုိက္ပြဲမ်ားထံမွ က်ည္ဆံ မ်ားသည္ ေပါက္ကြဲမႈကို အလြယ္ကူျဖစ္ပြားေစႏိုင္သည္ဟု ၎က ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ CNPC မွတာ၀န္ရွိအႀကီးအကဲမ်ားအတြက္ အမဂၤလာ သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ၾကားလိုက္ ရသည္ႏွင့္ တူေပသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ စိတ္၀င္စားမႈသည္ အမုန္းတရားမ်ား ဖန္တီးေန သကဲ့သို႕ျဖစ္ေနသည္ကို ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္မႈမ်ား ၿပီးဆံုးသည္နက္တစ္ၿပိဳက္နက္ ဘိုးဘြားပိုင္ ေျမမ်ားႏွင့္ အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို သိမ္းယူခံလိုက္ရေသာေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ေနၾကသည့္ လယ္သမားမ်ား၏အျဖစ္ကို ေထာက္႐ႈ ျခင္းအားျဖင့္ သိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
အျခားေသာ စြပ္စြဲေျပာဆိုထားမႈမ်ားသည္ ပို၍ပင္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေဒသခံမ်ားမွ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ပိုက္လိုင္းအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ေဒသခံအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားျပဳလုပ္ ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုထားခဲ့သည္။
စစ္သားမ်ား ပိုက္လိုင္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရန္ ေရာက္ရွိလာစဥ္ကတည္းပင္ ၎တို႕အေပၚ ကန္႕သတ္ တားျမစ္ခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုထားသည္။ သို႕ေသာ္ ထိုကဲ့သို႕ ျပန္လည္ေျပာဆို ၀ံ့ေသာ ေဒသခံမ်ားမွာ မၾကာခဏ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေလ့ရွိသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ေန႕တြင္ မေဒးကၽြန္းေဒခံမ်ား သည္ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ပိုက္လိုင္းမ်ားတည္ေဆာက္မႈကို ဆႏၵျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္က်ခံခဲ့ရသည္ဟု ျမန္မာတိုင္းမ္တြင္ ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ဆႏၵျပသူမ်ားက ႏွစ္ႀကိမ္တိတိ( ဒီဇင္ဘာလႏွင့္ မတ္လ) ဆႏၵျပခြင့္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ ေသာ္ လည္း ပယ္ခ်ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရွိသည္။
စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေနသည္မွာ CNPC ႐ံုးအားဆႏၵျပခဲ့ၾကေသာ လူအေယာက္ ၂၀၀ ထဲမွ အဖမ္းခံထားရေသာ လူ ၁၀ ေယာက္သည္ CNPC မွ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္တြင္ သူတို႕၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ရရွိခဲ့ သည္။ သို႕ေသာ္ CNPC မွ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။
အဆိုပါ ဒိြဟမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြက္ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဦးမည္သာ ျဖစ္သည္။ ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္မႈ စီမံကိန္းမ်ားၿပီးစီးကာ လုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္လ ႏွစ္လ အတြင္းစတင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္လိမ့္မည္ဆိုပါက တ႐ုတ္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ဆိုေသာ နည္းလမ္းမွာ ေစာင္႔ၾကည္႔ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။
အကယ္၍သာ ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္ရာ၌ပင္ ဤမ်ွျပႆနာျဖစ္ေနပါက ၿပီးစီး၍ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ခ်ိန္တြင္ အိပ္မက္ဆိုးမ်ား ၾကံဳရေတာ႔ မည္ဟုသက္ေသျပေနသလိုပင္။
“မူးယစ္ကင္းစင္” ပစ္မွတ္သို႕ေရာက္ရွိရန္ ျမန္မာ ေႏွာင့္ေႏွး
(6 May 2013 ရက္စြဲပါ News 24 မွ Myanmar delays “drugs-free” target သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
Photo Credit by AFP
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သူ၏နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈအား အဆံုးသတ္ရန္ သူ၏ ေနာက္ဆံုး သတ္မွတ္ႏွစ္ကို ငါးႏွစ္ေနာက္က်သတ္မွတ္လိုက္ေၾကာင္း တနလၤာေန႕က အႀကီးတန္းအရာရွိတစ္ဦးက ေျပာၾကား သည္။ အရည္အခ်င္းခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတြင္ ႀကီးထြားေနေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာ အက်ပ္အတည္းအား ရပ္တန္႕ေစရန္ ရုန္းကန္ေနရသည္။
ကမာၻ႕ဒုတိယအႀကီးဆံုး မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္သူအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ၆ ႏွစ္အတြင္း ျပန္လည္ဦးေမာ့လာေသာ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဏာပိုင္မ်ားက အထူးစိုးရိမ္ပူပန္လွ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ထို႕ျပင္ ေဆးေျခာက္အမ်ိဳးအစား စိတ္ၾကြရူးသြပ္ေဆးမ်ားကလည္း ရုတ္တရက္ ျမင့္မားလာေၾကာင္း ဒုရဲခ်ဳပ္ဦးေဇာ္ဝင္းက ေျပာၾကားသည္။
စိတ္ၾကြရူးသြပ္ေဆး ျခိမ္းေျခာက္မႈအႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင့္ႏွင့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေရး ေအာင္ျမင္ေစရန္ အတြက္ ျမန္မာမူးယစ္ေဆးဝါးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႕က မူးယစ္ကင္းစင္ေရး ေနာက္ဆံုး အဆံုးသတ္ႏွစ္ကို ၂၀၁၉ အထိ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္လိုက္သည္ဟု ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပသည့္ ၆ ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ပထမ သတ္မွတ္ ထားေသာ အဆံုးသတ္ႏွစ္မွာ ၂၀၁၄ ျဖစ္သည္။
သူက ဆက္လက္၍ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ေဒသတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး စီးဆင္းမႈ ရပ္တန္႕ေစရန္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားကူညီေဆာင္ရြက္ေနပါသည္ဟု ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တရုတ္၊ လာအို၊ ထိုင္း၊ ကေမာၻဒီးယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႕မွ အရာရွိႀကီးမ်ားသည္ ဆိုးဝါးလွ်က္ရွိေနေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးျပႆနာအေၾကာင္း ရက္အတန္ၾကာ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စုေဝးကာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းျပႆနာကို အမ်ားျပည္သူလံုျခံဳေရးအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ အႏၱရာယ္အျဖစ္ ကုလသမဂၢကလည္း သတိေပးထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ၾကာသာပေတးေန႕တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေနျပည္ေတာ္၌ က်င္းပမည့္ ဝန္ႀကီးအဆင့္အစည္းအေဝးတြင္ ယင္းျပႆနာ အေပၚ ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ေၾကညာခ်က္တစ္ခု ထုတ္ျပန္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
ေဆးလံုး ၅.၉ သန္း
ဒုရဲခ်ဳပ္ေဇာ္ဝင္းက ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေျပာၾကားရာတြင္ မက္သာဖက္တမင္း စိတ္ၾကြေဆးျပႆနာမွာ အလ်င္ အျမန္ ႀကီးထြားလာေနေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ မူးယစ္ဂိုဏ္းမ်ား ပါဝင္မႈကလည္း ပို၍ ပို၍ ပါဝင္လာေနေၾကာင္း ျဖည့္စြက္ ထည့္သြင္းသြားခဲ့သည္။
“တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္မႈနဲ႕ ကုန္သြယ္မႈေတြဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ စြမ္းရည္ကို အမွန္အကန္ စိန္ေခၚေနတဲ့ နယ္စပ္ေဒသတြင္းမတည္ျငိမ္မႈ၊ လူထုလံုျခံဳေရးနဲ႕ ျငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးတို႕နဲ႕ တိုက္ရိုက္နီးကပ္ ဆက္စပ္ေနပါတယ္”ဟု သူက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါးကုန္သြယ္ေရးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးစုတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ကာလၾကာရွည္ျဖစ္ပြားေနသည့္ ေရႊၾတိဂံေဒသဟု သိၾကေသာ ထိုင္း၊ လာအိုႏွင့္ တရုတ္နယ္စပ္ေဒသမ်ားရွိ ျပည္တြင္းစစ္ပြဲမ်ားႏွင့္လည္း ဆက္စပ္မႈရွိသည္။ လူမ်ိဳးစုသူပုန္မ်ားသည္ မူးယစ္ေဆးဝါးမွ ရရွိလာေသာ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားကို တိုက္ပြဲမ်ားဆင္ႏႊဲရာတြင္ စားရိတ္အျဖစ္ အသံုးျပဳသည္ဟုလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေတြးဆႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုအျဖစ္ ျမန္မာ့ အေရာင္ေျပာင္းအရပ္သားအစိုးရသည္ အဓိက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အုပ္စုႀကီးမ်ားႏွင့္ မွန္းထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေပးအယူမ်ားကို လက္လွမ္းမီ ေနၿပီျဖစ္သည္။
သို႕ရာတြင္ ကုလသမဂၢေဒသဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ Gary Lewis က အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ သူပုန္မ်ားအၾကား ယံုၾကည္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးကာ မက္သက္ဖက္တမင္းစိတ္ၾကြေဆးမ်ား ဓာတ္ခြဲခန္း အေသးစားေလးမ်ားမွ လြယ္လြယ္ထုတ္လုပ္မႈသည္ အခ်ိဳ႕ အုပ္စုမ်ားက သူတို႕၏ စြန္႕စားရမည့္ အႏၱရာယ္အနည္းဆံုး ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုလိုခဲ့သည္ဟု ဒီဇင္ဘာလက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မက္သတ္ဖက္တမင္းေဆးျပား ၅.၉ သန္းခန္႕ ၂၀၁၁ က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဖမ္းမိခဲ့သည္။ ဖမ္းဆီးရရွိခဲ့သည္မွာ ထုတ္လုပ္သည့္ ပမာဏ၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုမွ်ကိုသာကိုယ္စားျပဳေသာ္လည္း ယင္းအေရအတြက္မွာ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ႏွစ္ဆျဖစ္သည္ဟု ဒီဇင္ဘာလ အစီရင္ခံစာတြင္ ကုလသမဂၢက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး ဘိန္းထုတ္လုပ္သူျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္မွ အာဖဂန္နစၥတန္က သူ၏ေနရာတြင္ အစားထိုးခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ထုိသို႕ အဆင့္ျပန္က်ေနသည့္ႏွစ္မ်ားေနာက္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၌ တဖန္ျပန္၍ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ျမင့္တက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
Posts
