yangonchronicle 2011- (1)
၁၈.၁.၂၀၁၃
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- တ႐ုတ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာ
(17 January 2013 ရက္စြဲပါ the Diplomat မွ David Cohen ေရးသားေသာ China’s Myanmar Problem ကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
- IMF ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာေတာင္းဆို
(Reuter Newsမွ 17 January, 2013ရက္စြဲပါ “Myanmar requests IMF monitor Program”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
- ဒိုင္ယာေလာ့ျပန္စရန္ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္စုအားလံုးကို ကုလကိုယ္စားလွယ္ တိုက္တြန္း
(UN News Centerမွ 17 January 2013ရက္စြဲပါ “Following visit to Myanmar, UN envoy call on all parties to resume dialogue ”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
*************************************************************************************
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
တ႐ုတ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပႆနာ
(17 January 2013 ရက္စြဲပါ the Diplomat မွ David Cohen ေရးသားေသာ China’s Myanmar Problem ကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသစ္တဖန္ျဖစ္ပြားေသာ တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က တ႐ုတ္နယ္စပ္အနီးသို႕ ေရာက္ရွိလာကာ အိမ္နီးခ်င္း ယူနန္အစိုးရသည္ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ခံရေတာ့မည္ဟု တ႐ုတ္မီဒီယာမ်ားက သတင္းေဖာ္ျပၾကပါသည္။ ယူနန္တြင္ စစ္တပ္မ်ား နယ္စပ္သို႕ ေရႊ႕ေျပာင္းထားရၿပီး ကခ်င္သူပုန္မ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားရာေဒသမွ ဒုကၡသည္မ်ားကို လက္ခံရန္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ျပင္ဆင္ထားရပါသည္။
တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံမွလူမ်ား ေန႕စဥ္နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္သြားလာေနၾကသည္မွာ ပံုမွန္လိုျဖစ္ေနသည္။ တ႐ုတ္တြင္ ယူနန္နယ္စပ္၌ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာျပႆနာမွာ အေကာင္းအဆိုးေရာလွ်က္ရွိပါသည္။ ၎သည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ကိုးကန္႕ျပႆနာတြင္ ဒုကၡသည္ ၃၇၀၀၀ ဦးအား ေနရန္ေနရာႏွင့္ စားစရာမ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းေၾကာင့္ ခ်ီးက်ဴးမႈ အသင့္အတင့္ရရွိခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဘက္စလံုးကို အပစ္အခတ္ရပ္ေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္စြာ ဖိအားေပးခံခဲ့ရပါသည္။ သို႕ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေႏြက Human Right Watch က စြပ္စြဲခဲ့ရာတြင္ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကို တ႐ုတ္က ႏွင္ထုတ္ေၾကာင္း စြပ္စြဲခဲ့ပါသည္။
ကိုးကန္႕ႏွင့္ ကခ်င္ျပႆနာမ်ားတြင္ တ႐ုတ္၏ ကိုင္တြယ္ပံုျခားနားရျခင္းမွာ အဘယ္အေၾကာင္းရင္းခံေၾကာင့္နည္း။ အဓိကအားျဖင့္ ျပႆနာ အႀကီးအေသးႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ တ႐ုတ္၏အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ခံယူခ်က္မ်ားအေပၚ မူတည္ေနပါသည္။ တ႐ုတ္စကားကိုသာေျပာေသာ ဝ ႏွင့္ နယ္စပ္ျခင္းထိစပ္ေနေသာ ကိုးကန္႕သည္ တ႐ုတ္ကုန္သည္အမ်ားစု အေျခခ်ေနထိုင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္ေနသည့္ေနရာျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတင္ပို႕ၿပီး သစ္မ်ား ေမွာင္ခို ဝယ္ယူပါသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ကိုးကန္႕ ပဋိပကၡတြင္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အသက္အိုးအိမ္ႏွင့္ စည္းစိမ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ဟု တ႐ုတ္က စိတ္အခန္႕မသင့္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္က Drew Thompson ေရးသားေသာေဆာင္းပါးတြင္ ကိုးကန္႕ျပႆနာကို တ႐ုတ္အမ်ိဳးသား ဘေလာ့ဂါမ်ားက တ႐ုတ္၏အားနည္းခ်က္ကို သ႐ုပ္ေဖာ္သကဲ့သို႕ျဖစ္ေၾကာင္း အဓိပၸာယ္ေကာက္ၾကပါသည္။ ၎ကို အျငင္းပြားေနေသာ နယ္ေျမကိစၥမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးအစားတစ္ခုတည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ နယ္ေျမျပႆနာမ်ားမွာ အေလးအနက္ထားရမည့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ေစသည့္ ႏိုင္ငံေရးမူဝါဒပင္ျဖစ္သည္။ (ပါတီက တ႐ုတ္၏အင္အားမွာ တရားဝင္မႈအတြက္ မူလအရင္းအျမစ္ျဖစ္ေၾကာင္း ႐ႈျမင္ပါသည္။) ကိုးကန္႕အေရးအခင္းတြင္ တ႐ုတ္သည္ ယခုျပည္တြင္းလံုျခံဳေရးႀကီးၾကပ္သည့္ ပါတီအႀကီးအကဲျဖစ္ေနသည့္ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဝင္ Meng Jianzhu ကို ယူနန္သို႕ေစလႊတ္၍ ဒုကၡသည္ကိစၥတုန္႕ျပန္ေရး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေစခဲ့ပါသည္။
ထိုကိစၥႏွင့္ဆန္႕က်င္စြာ ၿပီးခဲ့သည့္ေႏြက ကခ်င္ဒုကၡသည္ျပႆနာတြင္ တ႐ုတ္၌ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားကသာ ကိုင္တြယ္ခဲ့ရာ ဤကိစၥကို Beijing ႕ ဦးစားေပးအဆင့္နိမ့္သည္ဟု မွတ္ယူႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ေရာက္လာဖြယ္ရွိသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားကိုလည္း ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားကသာ ကိုင္တြယ္ဖြယ္ရွိပါသည္။ တ႐ုတ္သည္ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားေရာက္လာပါက ႏို္င္ငံတကာ၏ေဝဖန္မႈကို ေရွာင္ရွားရန္ ႀကိဳးပမ္းမည္ဟု စာေရးသူကေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္လိုအပ္ခ်က္မ်ားျပည္စံုစြာ ျဖည့္ဆည္းေပးမည္ေလာ ဆိုသည္ကိုမူ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ျဖစ္ပါသည္။
တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ထိပ္ပိုင္းအဆင့္တြင္ ဒုကၡသည္မ်ားလက္ခံရမည့္အေရးကို အလြန္အမင္းစုိးရိမ္လွ်က္ရွိပါသည္။ Human Right Watch မွတ႐ုတ္ဆိုင္ရာ ဌာနအႀကီးအကဲ Sophie Richardson က စာေရးသူအားေျပာျပရာတြင္ တ႐ုတ္က ေျမာက္ကိုရီးယားဒုကၡသည္မ်ားကို အကူအညီမ်ားစြာေပးမိျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားပိုမိုဝင္ေရာက္ရန္ အားေပးသလိုျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင္းဆိုပါသည္။ ယခုကိစၥတြင္လည္း ဒုကၡသည္မ်ားကိစၥကို ဤနည္းအတိုင္းသာစဥ္းစားမည္ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါအတိုင္းမစဥ္းစားဘဲ မျဖစ္ႏို္င္သည့္ကိစၥတစ္ခုမွာ ယခုကခ်င္ကိစၥအေပၚ တ႐ုတ္ကအေလးအနက္စဥ္းစားရမည့္ ကိစၥအျဖစ္ ခံယူျခင္းရွိမရွိေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾကာသာပေတးေန႕က တ႐ုတ္ျပည္မွ ကခ်င္မ်ားသည္ နယ္စပ္တြင္ဆႏၵျပ၍ ျမန္မာႏို္င္ငံမွ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္က ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႕ဆႏၵျပ႐ံုမွ်ျဖင့္ ဖိအားမ်ားမ်ားျဖစ္မလာႏို္င္ဟု ထင္ရပါသည္။ သို႕ေသာ္ တ႐ုတ္အစိုးရက ၾကားဝင္ရန္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ေတာင္းဆိုမႈမ်ားရွိေနၿပီး မင္ဒရင္းဘာသာျဖင့္ ဂ်ိန္းေဖာဟုေခၚေသာ တိုင္းရင္းသားအုပ္စု ၅၅ ခုတြင္ ပါဝင္ေနရာ ႏို္င္ငံရပ္ျခားရွိ ဟန္ တရုတ္အသိုင္းအဝိုင္းကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈရွိၿပီဟု တရုတ္ကယူဆလာလွ်င္မူ ဖိအားအျဖစ္ဖန္တီးေပးႏို္င္မည္ျဖစ္သည္။
ပို၍စိတ္ဝင္စားဖြယ္ေကာင္းသည့္အခ်က္မွာ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားတြင္ တရုတ္အေပၚ အဆိုပါကခ်င္ပဋိပကၡ၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းမ်ားေရးသားေဖာ္ျပထားမႈမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ တရုတ္နယ္စပ္ တရုတ္ႏိုင္ငံဖက္သို႕ ျမန္မာစစ္တပ္မွ လက္နက္ႀကီးမ်ားက်ေရာက္ေသာအခါ ႀကီးမားေသာ ေစာဒကတက္မႈမ်ားမရွိေသာ္လည္း ႏို္င္ငံပိုင္မီဒီယာမ်ားက ကုန္သြယ္မႈတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိပံုကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ သတင္းမ်ား ေရးသားခဲ့ပါသည္။ နယ္စပ္ျမိဳ႕မ်ားရွိ ဆိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ အင္တာဗ်ဳးမ်ားျပဳလုပ္ထားျပီး ျမန္မာေဖာက္သည္မ်ားသည္ တိုက္ပြဲမ်ားစကတည္းက မလာေတာ့ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။
Foreign Policy ကလည္း ေဆာင္းပါးေရးသားထားရာတြင္ တရုတ္ပညာရွင္မ်ားက ဒီမိုကေရစီသို႕သြားေနေသာ ျမန္မာအစိုးရ ႏွင့္ဆက္ဆံေရးမ်ားေလွ်ာ့ခ်၍ နယ္စပ္မွ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအေပၚ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားေပးရန္ ေတာင္းဆိုထားမႈမ်ားကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္မူ ထိုသို႕လုပ္ေဆာင္ပါက အက်ိဳးရွိမရွိအကဲျဖတ္ရန္ ခက္ခဲေနပါေသးသည္။ သို႕ေသာ္ ျပီခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္သည္ တရားဝင္အစိုးရမ်ားကိုသာ ေထာက္ခံကူညီသည့္မွတ္တမ္းမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ရွိခဲ့ရာ အက်ိဳးရွိသည္ဟုဆိုရမည္ျဖစ္ၿပီး ခြဲထြက္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဆန္႕က်င္ခဲ့ပါသည္။
တရုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ အေရးႀကီးေသာကိစၥျဖစ္ႏိုင္သည္မွာ ေရေလွာင္တမံမ်ားကိစၥျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားမွေဝဖန္သံုးသပ္သူမ်ားက ယံုၾကည္ေနသည္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျမန္မာက စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္ေနသည္မွာ အဆိုျပဳထားေသာ ေရေလွာင္တမံေနရာမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ရေရးျဖစ္သည္ဟူသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။ ထိုေရေလွာင္တမံမ်ားကို ျမန္မာျပည္သူမ်ားက မလိုလားေသာ္လည္း တရုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ကုမၸဏီမ်ားအတြက္မူ အေရးႀကီးေနပါသည္။
အဆိုပါေရေလွာင္တမံမ်ား ၿပီးစီးသြားခဲ့ပါကထြက္ရွိေသာလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားအမ်ားစုကို ယူနန္သို႕ေပးပို႕မည္ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိအားျဖင့္ ယူနန္အစိုးရမွာ ေက်ာက္မီးေသြးသံုးဓာတ္အားေပးစက္ရံုမ်ားဖယ္ရွားရန္ ဖိအားအေတာ္အတန္ အေပးခံေနရရာ အဆိုပါေရေလွာင္တမံမ်ားမွာ သန္႕ရွင္းေသာ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ ရပ္ဆိုင္းထားေသာ ျမစ္ဆံုဆည္ျပန္လည္စတင္ရန္လည္း တရုတ္ကစိတ္အားထက္သန္ေနပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ တရုတ္အေနျဖင့္ ယခုတိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနမႈကို စိတ္ထဲ၍ လက္သင့္မခံေသာ္လည္း က်ိတ္၍ဝမ္းသာေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာတြင္ တရုတ္၏ပံုရိပ္ကို ထိခိုက္ေစကာမူ ျဖစ္သင့္သည္ဟု တြက္ဆေနမည္ျဖစ္ပါသည္။
-------------------------------------------------------------------------------------
IMF ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာေတာင္းဆို
(Reuter Newsမွ 17 January, 2013ရက္စြဲပါ “Myanmar requests IMF monitor Program”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၎၏စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ေပးစရာေၾကြးေဟာင္းမ်ားရွင္းလင္းေရးတို႔ကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္အတြက္ တစ္ႏွစ္ၾကာ IMF ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအစီအစဥ္ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ IMF သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရွိရသည္။
ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရံပံုေငြအဖြဲ႔ IMFက “ျမန္မာႏိုင္ငံသည္စဥ္ဆက္မျပတ္ မွ်မွ်တတဖြံ႔ၿဖိဳးျဖစ္ေပၚေရး၊ကမာၻ႔စီးပြားေရးနယ္ပယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး၊ ဆင္းရဲမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးတို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္ကို ဒီဇင္ဘာလက ေတာင္းဆိုခဲ့သည္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
ႏွစ္္ေပါင္းမ်ားစြာ တံခါးပိတ္ထားခဲ့ေသာ အထီးက်န္ႏိုင္ငံ အျဖစ္မွ ေႏွးေကြးစြာ ေခါင္းျပဴထြက္လာေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၎၏ေပးစရာ ေၾကြးေဟာင္းမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ား ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ ၿမီရွင္မ်ား ဖြဲ႔စည္းထားေသာ Paris Club ႏွင့္ ဇန္နဝါရီလတြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု IMFက ဆိုသည္။
ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္ ကာလၾကာအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ စစ္ဘက္အစိုးရထံမွ ၂၀၁၁ မတ္လတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အရပ္သားအစိုးရက အာဏာလႊဲေျပာင္း ရယူၿပီးေနာက္တြင္ စီးပြားေရးႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိရာ လြတ္လပ္မွ်တေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ခြင့္ျပဳျခင္း၊ ဆႏၵျပခြင့္ စည္းကမ္းမ်ား ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္း၊ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးျခင္းတို႔ကို ဆက္တိုက္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယခုလက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အေျခခံလူတန္းစားႏွင့္ လူလတ္တန္းစား ျပည္သူမ်ား စီးပြားရွာရာတြင္ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ေစရန္အတြက္ ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္က ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားေသာစည္းကမ္းဥပေဒမ်ားကို အျမန္ဆံုးပယ္ဖ်က္ရွင္းလင္းရန္ အေရးေပၚလိုအပ္ေနသည္ဟု အကဲခတ္ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပေဝဖန္ထားသည္။
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ဒိုင္ယာေလာ့ျပန္စရန္ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္စုအားလံုးကို ကုလကိုယ္စားလွယ္ တိုက္တြန္း
(UN News Centerမွ 17 January 2013ရက္စြဲပါ “Following visit to Myanmar, UN envoy call on all parties to resume dialogue ”သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္စုအားလံုးအား “တင္းမာမႈ ေျဖေလွ်ာ့ေရး၊ ဒိုင္ယာေလာ့ ျပန္လည္စတင္ေရး ၊ ကခ်င္ႏွင့္ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားမွ ေဘးဒဏ္သင့္ ျပည္သူမ်ား ထံ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေရာက္ရွိေစေရး” တို႔ကိုလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ ယေန႔တိုက္တြန္းလိုက္သည္။
အဆိုပါသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးအႀကံေပး ဗီေဂ်နမ္ဘီယာက“`၎အေနျဖင့္ ၄ရက္ၾကာ ျမန္မာခရီးစဥ္မွ ျပန္ေရာက္ကာစျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ ခမ္း အပါအဝင္ ျမန္မာအစိုးရ အႀကီးတန္းတာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္”ဟု ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါေတြ႔ဆံုမႈမ်ားတြင္ “ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ၂၀၁၁ ဇြန္လမွ စတင္၍အစိုးရတပ္ႏွင့္ သူပုန္မ်ား ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူ ၇၅၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔အပါအဝင္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ ဆႏၵျပမႈမ်ားတိုက္ခိုက္မႈမ်ာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနျခင္းအေပၚ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္မစၥတာဘန္ကီမြန္း၏ အထူးစိုးရိမ္ပူပန္မႈကို ” မစၥနမ္ဘီယာကထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ဒိုင္ယာေလာ့ျပန္လည္စတင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုလအထူး ကိုယ္စားလွယ္ နမ္ဘီယာက “၎ကိစၥသည္ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္စုမ်ားအၾကား ၎တို႔အခ်င္းခ်င္းသာ ညွိႏႈိင္းရမည့္ကိစၥျဖစ္ေသာ္လည္း ဆက္လက္ျဖစ္ေနေသာ ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ အက်ပ္အတည္းႀကီးထြားေနေသာ တင္းမာမႈမ်ားက ႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈလမ္းေၾကာင္း တစ္ခုလံုးကို ထိခိုက္မွာလား သို႔မဟုတ္ ယခုအခ်ိန္အထိ ရရွိထားေသာ ႏို္င္ငံတကာ၏ အေကာင္းျမင္မႈ အေျခအေနကို ထိခိုက္ေစမွာလားဆိုသည္ကိုေလ့လာရန္ ကုလသမဂၢတြင္ ဝတၱရား ရွိသည္”ဟု ေျပာၾကားသည္။
မစၥတာ နမ္ဘီယာက ဆက္လက္၍ျမန္မာႏို္င္ငံကို ေထာက္ခံအားေပးသြားမည့္ ကုလသမဂၢ၏ ကတိ က ဝတ္ကို ထပ္မံေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ အျခားလူသားခ်င္းစာနာမႈ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အဖြဲ႔မ်ား အေနျဖင့္ ပဋိပကၡေဘးဒဏ္သင့္ေဒသမ်ားတြင္ စာနာမႈဆိုင္ရာ အကဲျဖတ္ခြင့္ ပိုရရန္လိုေၾကာင္း၊ သု႔ိမွသာ လတ္တေလာျပင္းထန္လာေသာ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားထံမွ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားကို ဆက္လက္အ႐ွိန္ျမွင့္ႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေမတၱာရပ္ခံ ေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။
*******************************************************************************************
တရုတ္ျပည္၏ ၾကားဝင္စြက္ဖက္မႈမျပဳေရးမူဝါဒကုိ ကခ်င္စစ္မက္ပဋိပကၡ ေသြးတုိးစမ္း
(VOA News မွ 16 Jan 2013 ရက္စြဲပါ Burma Conflict Tests China’s Policy of Non-Interference ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ေကအုိင္ေအႏွင့္ အစုိးရ စစ္တပ္အၾကား ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ တစ္စထက္တစ္စ ျပင္းထန္လာသလုိ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာလည္းေကာင္းလာသည္။
အဆုိပါ ၾကမ္းတမ္းသည့္ စစ္မက္ပဋိပကၡႀကီးမွာ အိမ္နီးခ်င္းတရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔မည့္ အေနအထားသုိ႔ေရာက္ရွိလာရာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအတြက္ အေရးႀကီးသည့္ စိန္ေခၚမႈႀကီးတစ္ရပ္ျဖစ္ရုံသာမက တရုတ္အစုိးရအတြက္လည္း စုိးရိမ္ေသာက တုိးပြားေစသည့္ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္လာသည္။
ကခ်င္သူပုန္မ်ားက ျမန္မာစစ္တပ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ရက္အနည္းငယ္အတြင္း တရုတ္ျပည္ႏွင့္ နီးကပ္ေနသည့္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕သုိ႔ ေမာ္တာႀကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ ထုိသုိ႔ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အရပ္သား သုံးဦးေသဆုံးၿပီး လူအမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိသြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္းကလည္း လုိင္ဇာႏွင့္ တရုတ္ျပည္ Nabang ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေနထုိင္ေသာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက နယ္စပ္ဂိတ္သုိ႔စုေဝးေရာက္ရွိလာကာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနသာ စစ္မက္အား ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္အျခမ္းတြင္ ရပ္ေနေသာ ကခ်င္မ်ားက လက္ကုိင္ပုိစတာမ်ားကုိင္ေဆာင္ထားၾကၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံဘက္အျခမ္းတြင္ ရပ္ေနေသာ ကခ်င္မ်ားက လက္ခ်င္းခ်ိတ္ကာ တိတ္တဆိတ္ဆႏၵျပၾကသည္။
ကခ်င္သူပုန္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၈ လ မတုိင္မီကာလအထိ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္ခဲ့သည္။ လတ္တေလာ ရက္သတၱပတ္မ်ားတြင္မူ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္က ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲသုိ႔ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈအပါအဝင္ အင္အားအလုံးအရင္းသုံးကာ ဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္လာၾကသည္။ လုိင္ဇာမွာမူ စစ္မက္ဇုန္တစ္ခုသဖြယ္အသြင္ေျပာင္းသြားသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွဆုိင္ရာေလ့လာေရးအင္စတီက်ဳမွ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာေလ့လာဆန္းစစ္သူ Ian Storey က “ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း စစ္မက္မ်ားက တရုတ္နယ္စပ္ေဒသသုိ႔ နီးစပ္လာေသာေၾကာင့္ တရုတ္အစုိးရက လြန္စြာစုိးရိမ္ေသာကျဖစ္ေနသည္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာၾကားသည္။
“အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ နယ္စပ္ေဒသမွာ ပဋိပကၡျဖစ္တာတုိ႔၊ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္တာတုိ႔ စတာေတြကုိ တရုတ္ႏုိင္ငံက မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုကေတာ့ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ယူနန္ျပည္နယ္ထဲကုိ ဒုကၡသည္ေတြဝင္ေရာက္လာမယ့္အေရးကိစၥပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလုိျဖစ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ တျခားႏုိင္ငံထဲဝင္ေျပးၾကရတာမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြ ျမင္ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ နယ္စပ္ေဒသ ျမန္မာႏုိင္ငံပုိင္နက္ထဲမွာ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္ေနတဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံသားေတြလည္းရွိေနပါတယ္” ဟု ၎ကေျပာၾကားသည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ ၎၏ “အျခားႏုိင္ငံမ်ားအေရးကိစၥ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမျပဳေရး” ဟူေသာမူဝါဒႏွင့္ပတ္သက္၍ ကာလၾကာရွည္စြာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဂုဏ္ယူခဲ့သည္။ အျခားေသာ တရုတ္ႏုိင္ငံေရးေလ့လာဆန္းစစ္သူမ်ားက အဆုိပါ မူဝါဒသည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေရးကိစၥမ်ိဳးက တရုတ္ျပည္အေပၚ ထိခုိက္နစ္နာမႈမ်ိဳးျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။
Chinese Academy of Social Sciences မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွမူဝါဒေရးရာ ေလ့လာဆန္းစစ္သူ Du Jifeng က အကယ္၍ တရုတ္ႏုိင္ငံက ပုိမုိတက္ၾကြေသာ အခန္းက႑မွ ပါဝင္မႈမျပဳလုပ္ပါက ကခ်င္စစ္မက္ပဋိပကၡ ဆုိးရြားလာဖြယ္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
စစ္မက္ပဋိပကၡတြင္ ႏွစ္ဖက္စလုံးေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးႏုိင္မည့္ ေနရာဖန္တီးေပးေရးႏွင့္ ႏွစ္ဖက္စလုံးက သေဘာတူညီမႈ၊ ေလးစားလုိက္နာမႈရွိမည့္ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ားေပၚထြန္းေရးတုိ႔ကုိ တရုတ္ႏုိင္ငံက တက္ၾကြစြာလုပ္ကုိင္ေပးႏုိင္ေၾကာင္း ၎ကေျပာၾကားသည္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္က တရုတ္ျပည္ ေလေၾကာင္းႏွင့္ ေျမပုိင္နက္ဆုိင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားကုိ ခ်ိဳးေဖာက္လာခ်ိန္တြင္ တရုတ္ႏုိင္ငံဘက္က ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ားကုိ ေလွ်ာ့ေပးလာႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ၎ကေျပာဆုိသည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံ၊ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ေကအုိင္ေအ အၾကားေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ တရုတ္အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္အျဖစ္ ၾကားဝင္ကမ္းလွမ္းခဲ့ဖူးသည္။ သုိ႔ေသာ္ စစ္မက္ပဋိပကၡမွာ ပုိမုိဆုိးရြားလာသည္ျဖစ္ရာ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပေရးမွာလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိေတာ့ေပ။
Ian Storey အဆုိအရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္ျပဳလုပ္ႏုိင္သည့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ အရည္အခ်င္းမွာ အကန္႔အသတ္မ်ားရွိေနသည္။
“အတိတ္ကာလတုန္းက တရုတ္အရာရွိေတြက ၾကားဝင္ဖ်န္ေျဖသူေတြအျဖစ္ ပါဝင္လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆုံးက်ေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရလဒ္ထြက္ဖုိ႔လုပ္ရမွာက ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ကခ်င္ ေကအုိင္ေအေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕စြာလုပ္ကုိင္ႏုိင္ေအာင္ တရုတ္ႏုိင္ငံက ႀကိဳးစားအကူအညီေပးႏုိင္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ဖက္စလုံးကုိ ဘာလုပ္ရမယ္ဆုိၿပီး သတ္မွတ္ေျပာဆုိေပးႏုိင္မွာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး” ဟု Ian Storey ကေျပာၾကားသည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိကမဟာမိတ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ကာလၾကာရွည္စြာ ရပ္တည္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ လတ္တေလာ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာအစိုးရက ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးပုံစံကုိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းေျပာင္းလဲပစ္လ်က္ရွိၿပီး ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အီးယူ အစရွိသည္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံမႈမ်ားတုိးျမွင့္လာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၎၏ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားကုိ ထိန္းညွိလ်က္ရွိရာ တရုတ္ႏုိင္ငံကလည္း ယင္းသုိ႔လုိက္ပါလုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု Du ကေျပာၾကားသည္။
တရုတ္ႏုိင္ငံသည္ ယခင္အတိတ္ကာလက ျမန္မာဗဟုိအစုိးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကုိ အေရးတႀကီးလုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ လာမည့္ အနာဂတ္ကာလတြင္ တရုတ္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျပည္နယ္အစုိးရမ်ား၊ အစုိးရအတုိက္အခံအင္အားစုမ်ားအပါအဝင္ အျခားေသာ အခန္းက႑မ်ားႏွင့္ အျပန္အလွန္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ၎က သုံးသပ္ေျပာဆုိသည္။
ျမန္မာတုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတုိးျမွင့္ျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္အစိုးရအဆင့္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအားေကာင္းေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ကသာ အျငင္းပြားမႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္ အကူအညီေပးရာေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ စစ္မက္ပဋိပကၡမ်ား နယ္စပ္ေဒသတစ္ေလွ်ာက္ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔မသြားေအာင္ အေသအခ်ာလုပ္ေဆာင္ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာဆန္းစစ္သူမ်ားကဆုိသည္။