International media (2)
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (၂)
(Channel News Asia မွ 14 Feb 2014 ရက္စြဲပါ “Myanmar still has very challenging human right issue: UN envoy “ သတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
(The Nation သတင္းစာမွ 16 Feb 2014 ရက္စြဲပါ ေခါင္းႀကီးျဖစ္ေသာ Myanmar looking for trouble with census ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အလြန္တရာစိန္ေခၚေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာမ်ားရွိေနဆဲဟု ကုလ ကုိယ္စားလွယ္ ေျပာၾကား
(Channel News Asia မွ 14 Feb 2014 ရက္စြဲပါ “Myanmar still has very challenging human right issue: UN envoy “ သတင္းကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အလြန္တရာစိန္ေခၚေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းေနရဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္ ကုလသမဂၢကုိယ္စားလွယ္ တုိမာစ္အုိဂ်ာ ကင္တားနားက ေျပာၾကားလုိက္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားက “ျမန္မာအစုိးရ အေနျဖင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ တုိင္းရင္းသား တုိ႔၏ အေနအထားကဲ့သုိ႔ေသာ ကိစၥရပ္ မ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္ ယခုထက္ပုိမုိလုပ္ေဆာင္ရလိမ့္မည္” ဟုေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
မစၥတာကင္တားနားသည္ ကုလသမဂၢအထူးကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေျခာက္ႏွစ္သက္တမ္း တာဝန္ယူမႈကုိ အၿပီးသတ္ အေနျဖင့္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၄မွ ၁၉အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေနာက္ဆုံးခရီးစဥ္ လာေရာက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
၎၏ ျမန္မာခရီးစဥ္အတြင္း ကနဦးေတြ႔ဆုံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအုပ္စု ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အေတာ္အတန္ေျပာင္းလဲလာျခင္းကုိ ေတြ႔ရေသာ္လည္း ရခုိင္ျပည္ နယ္မွ ဘာသာေရးပဋိပကၡ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပိုမုိလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနသည္ဟု မစၥတာကင္တားနားက ဆုိပါ သည္။
မၾကာေသးမီွက ရခုိင္ျပည္နယ္ေမာင္းေတာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ဆုိေသာ သတင္းမ်ားကုိ ျမန္မာအစုိးရက ျငင္းဆုိထားၿပီး၊ ယင္းကိစၥကုိ စစ္ေဆးရန္အတြက္ လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္းေရးအဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။
မစၥတာကင္တားနားက “ဒီအထူးကုိယ္စားလွယ္ တာဝန္ယူထားစဥ္အတြင္းမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ေလးႀကိမ္ သြားခဲ့တဲ့အတြက္ အဲဒီကအေျခအေနကုိ ကၽြန္ေတာ္ေကာင္းေကာင္း နားလည္ပါတယ္။ အဲဒီနယ္ေျမမွာ မြတ္ဆလင္ အသုိင္းအဝုိင္းအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈေတြရွိတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္” ဟုေျပာၾကားသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကုိေလးစားဖုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အလြန္တရာ စိန္ေခၚေနတဲ့ ကိစၥေတြရွိေန တုန္းပါပဲ။ နယ္ျခားက အပစ္ရပ္သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ ဒါေတြကုိ ထင္ဟပ္ေနပါတယ္”
“ေတာင္တန္းေဒသ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡ ဆုိးက်ဳိးေတြကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု အသုိင္းအဝုိင္းေတြကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ထိခုိက္နစ္နာေစပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ပါၿပီ” ဟု ကင္တားနားက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ယခင္တပ္မေတာ္ အစုိးရလက္ထက္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ လုံးဝ မေလးစားသည့္ အေျခအေနမ်ဳိးမွ လက္ရွိအရပ္ဖက္ အမည္ခံ အစုိးရလက္ထက္တြင္ အေတာ္မ်ားမ်ား တုိးတက္ေျပာင္းလဲ လာေနျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ယခင္အာဏာရွင္ေဟာင္း အသုိင္းအဝုိင္းႏွင့္ အာဏာရွင္ ယႏၱရားေဟာင္းကုိ အကာအကြယ္ေပးေန ရေသာ အစုိးရအေနျဖင့္ အထူးသတိထားေနပုံရသည္ဟု ျပည္တြင္းမွ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးထား ၾကသည္။
သန္းေခါင္းစာရင္းကုိင္ကာ ျပႆနာရွာေနသည့္ ျမန္မာ
(The Nation သတင္းစာမွ 16 Feb 2014 ရက္စြဲပါ ေခါင္းႀကီးျဖစ္ေသာ Myanmar looking for trouble with census ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကဲ့သုိ႔ေသာ အျငင္းပြားဖြယ္အေရးကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ ေမးခြန္းမ်ားဟူသည္ လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ အသားအေရာင္ဆုိင္ရာ ပဋိပကၡမ်ားကုိျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ၿပီး မတူညီေသာ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္း မ်ားအၾကား ခုိက္ရန္ျဖစ္မႈမ်ားကုိ ပုိမုိဖန္တီးေပးႏုိင္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ မၾကာမီကာလအတြင္း တစ္ျပည္လုံးအတုိင္းအတာျဖင့္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ရာ မတူညီေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအၾကား ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဘာသာေရးတင္းမာမႈ မ်ားျဖစ္ေပၚ ေနခ်ိန္တြင္ ထုိကဲ့သုိ႔လုပ္ရပ္မ်ားျဖင့္ ဘာဆက္လုပ္မည္နည္းဟူသည္မွာ စိတ္ဝင္စားစရာပင္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ျခင္း၊ ဒီမုိကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းျခင္း အစရွိသည္တုိ႔ကုိ လုပ္ကုိင္လ်က္ရွိခ်ိန္တြင္ ေမးခြန္းမ်ားေမးျမန္းၿပီး သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမည့္ ကိစၥေၾကာင့္ ခဲရာခဲဆစ္လုပ္ကုိင္ေနရသည့္ အဆုိပါျဖစ္စဥ္မ်ား ပ်က္ျပားသြားႏုိင္သည္ကုိ သတိျပဳသင့္သည္။
ဘရပ္ဆဲလ္အေျခစုိက္ International Crisis Group(ICG) က ယင္းသန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈသည္ ေပါက္ကြဲလုမတတ္ အေျခအေနတစ္ရပ္ထဲသုိ႔ ဆုိက္ေရာက္သြားႏုိင္သည္ဟု စုိးရိမ္တႀကီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ သန္းေခါင္စာရင္းေၾကာင့္ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းကမူ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ တုိက္႐ုိက္ရန္ၿငိွဳးထား ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈ အပါအဝင္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ ပ်က္ျပားသည္အထိ ျဖစ္ေပၚလာ ႏုိင္သည္ဟု ထပ္ခါတလဲလဲပင္ ေျပာဆုိခဲ့ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ကံမေကာင္းအေၾကာင္းမလွစြာပင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားက ထုိသုိ႔ စုိးရိမ္တႀကီ းေျပာဆုိမႈ မ်ားကုိ ဥပကၡာျပဳကာ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈကုိ စီစဥ္ထားသည့္အတုိင္း ဧၿပီလဆန္းပုိင္းတြင္ စတင္လုပ္ေဆာင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေပသည္။
မွန္ပါသည္။ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈဟူသည္ အေသအခ်ာ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္မည္ဆုိပါက အမ်ိဳးသား စီမံကိန္းႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေကာင္းေသာလုပ္ရပ္တစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသားအေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး၊ လူစုဖြဲ႕ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈ၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံမဲ့ျပည္သူ အစရွိသည့္ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္တြင္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္မည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ ႀကိဳတင္တြက္ဆထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ကုလသမဂၢ လူဦးေရရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ (UNFP) ၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည့္ အဆုိပါ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈသည္ လြဲမွားေသာ အႀကံဉာဏ္တစ္ရပ္သာျဖစ္ၿပီး အႏၱရာယ္ႀကီးမားလြန္းေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ယင္းလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ေၾကာင္း ICG ကေထာက္ျပ ေျပာဆုိသည္။
“ကုလသမဂၢ၊ အစိုးရႏွင့္ အလွဴရွင္မ်ားက သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈကုိ ဆုိင္းငံ့မည္ဆုိပါက လတ္တေလာ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အႏၱရာယ္မ်ားအေပၚ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ မည္မွ်အတုိင္းအတာအထိ အေလးအနက္ထားသည္ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ေဖာ္က်ဴးႏုိင္မည္ျဖစ္သလုိ ၎တုိ႔သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ အေရးပါ ေသာ အင္အားစုမ်ားက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိေသာ အေရးကိစၥမ်ားအေပၚ အေရးတယူျပဳရန္ ဆႏၵရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ျပသရာလည္း ေရာက္မည္ျဖစ္ပါသည္” ဟု ICG အဖြဲ႕ကဆုိသည္။
အလြန္အမင္း အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစမည့္ အခ်က္တစ္ရပ္မွာ ယင္းသန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈသည္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ အေစာပုိင္းတြင္ ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး မ်ားစြာေဝဖန္ခံထားရသည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးကြဲ ၁၃၅ မ်ိဳး၏ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားသတ္မွတ္မႈ ဆုိင္ရာ စာရင္းဇယားမ်ားအေပၚ အေျခခံထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ဥပမာျပရလွ်င္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား၊ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သုိ႔ အခ်ိဳ႕ေသာ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ သက္ဆုိင္ရာေက်းရြာမ်ားကုိ အေျချပဳကာ ေနထုိင္သည့္ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ္ လည္း တုိင္းရင္းသားဘာသာစကားကိစၥတြင္ မႏုႆေဗဒဆုိင္ရာ အေျခခံမရွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ အကဲဆတ္မႈနည္းပါးေသာ သုိ႔မဟုတ္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေရး တင္းမာမႈမ ရွိေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ အဆုိပါ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္မႈကုိ လုပ္ေဆာင္သင့္ေပသည္။ သုိ႔တည္းမဟုတ္ သန္းေခါင္စာရင္းတြင္ အသက္အရြယ္၊ က်ား/မ ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ရွိ၊ မရွိ အစရွိသည္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ေသာ အေရးပါသည့္ ေမးခြန္းမ်ိဳး ထိသာ ကန္႔သတ္ထည့္သြင္းေပးသင့္သည္။
ျမန္မာေခါင္းစဥ္မ်ားအေနျဖင့္ လူမ်ိဳးေရး သမူဟျဖစ္ေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ိဳးကုိသာ အေလးအနက္စဥ္းစားသင့္ၿပီး ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡ ပုိမုိျဖစ္ထြန္းေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ိဳးကုိေရွာင္ရွားသင့္သည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ိဳးမ်ားအေပၚ မသိက်ိဳးႏြံျပဳေနမႈမ်ားကုိ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ရပ္ဆုိင္းသင့္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါလႈ႔ံေဆာ္မႈမ်ားသည္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသည္အထိ အႏၱရာယ္ႀကီးမားလြန္း သည္ကုိ ဆင္ျခင္သင့္ေပသည္။
ဝမ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းေသာ ျဖစ္ရပ္မွန္တစ္ခုမွာ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ား ၊ ဖမ္းဆီးအေရးယူ မႈမ်ား ျပဳလုပ္စဥ္က လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တက္ၾကြစြာ ေဆာ္ၾသလႈပ္ရွားခဲ့သူမ်ားသည္ ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္အခါတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္ေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တက္ၾကြစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ နည္းေနပုံရေနျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။