INTERNATIONAL MEDIA (1)
ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား
- ျမန္မာတြင္ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈအဆုံးသတ္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ေတြကုိ ေမးရမယ့္ေမးခြန္းတစ္ခု
(South China Morning Post သတင္းစာမွ 2 April 2013 ရက္စြဲပါ “How much longer for us?” ask Chinese after Myanmar ends media censorship ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ျမန္မာသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသို႕ အကူအညီေပးျခင္းကို ပိတ္ဆို႕ထား
(29 March 2013 ရက္စြဲပါ The Nation မွ Myanmar accused of blocking aid to Rohingya ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
- ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ား ျပည့္ႏွက္ေန
(UPI news မွ 3 April 2013 ရက္စြဲပါ Myanmar polluted with land mines သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာတြင္ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈအဆုံးသတ္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ေတြကုိ ေမးရမယ့္ေမးခြန္းတစ္ခု
Photo Credit By Online
(South China Morning Post သတင္းစာမွ 2 April 2013 ရက္စြဲပါ “How much longer for us?” ask Chinese after Myanmar ends media censorship ကုိဘာသာျပန္ဆုိသည္)
အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပုဂၢလိကပုိင္သတင္းစာမ်ား ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ ထုတ္ေဝခြင့္ျပဳ လုိက္ၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ အင္တာနက္သုံးသူမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အားက်မႈႏွင့္စိတ္ဝင္စားမႈမ်ား ရွိလာေၾကာင္း သိရသည္။
ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ The Voice ၊ ေရႊႏုိင္ငံ၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔စဥ္ႏွင့္ စံေတာ္ခ်ိန္အမည္ရသည့္ ပုဂၢလိက သတင္းစာေလးေစာင္ ျမန္မာ့သတင္းမီဒီယာ ေလာကထဲသို႔ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာအျဖစ္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။
စစ္တပ္ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာအစုိးရသည္ မီဒီယာဆင္ဆာ တည္းျဖတ္မႈမ်ားကုိ ယမန္ႏွစ္က ပယ္ဖ်က္ေပးလုိက္ၿပီး အစိုးရမဟုတ္ေသာ သတင္းစာမ်ားလြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဝခြင့္လည္းေပးခဲ့သည္။ ယခင္ကဆုိလွ်င္ ပုဂၢလိကစာေစာင္မ်ားအေန ျဖင့္ ထုတ္ေဝေရာင္းခ်မႈမျပဳမီ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္သည့္ဌာနသုိ႔ ရက္အနည္းငယ္ႀကိဳတင္ တင္ျပၾကခဲ့ရသည္ျဖစ္ရာ ေန႔စဥ္ ထုတ္ သတင္းစာထုတ္ေဝေရးမွာ မလြယ္ကူေသာကိစၥ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္တြင္ ထုိသုိ႔ပုဂၢလိကသတင္းစာ ထုတ္ေဝခြင့္ရရွိသည္ဟူေသာ အားတက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္ သတင္းကုိ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ၾသဇာတကၠမႀကီးမားေသာ Beijing Times သတင္းစာက ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သလုိ Sina.com အမည္ရသည့္ အြန္လုိင္း သတင္းဌာနတြင္လည္း ျပန္လည္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ေဖာ္ျပမႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားထံမွ ထင္ျမင္ သုံးသပ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ကာ ေဘဂ်င္းအစုိးရအတြက္ ဂယက္႐ုိက္ခတ္မႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ရသည္။
“ပုံစံၾကည့္ရတာ တရုတ္ႏုိင္ငံဟာ မိတ္ေဆြတစ္ဦး ေလ်ာ့ပါးသြားသလုိပါပဲ။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားမွာ မီဒီယာဆင္ဆာ တည္းျဖတ္မႈ ရပ္ဆုိင္းပစ္လုိက္တဲ့အခ်ိန္ထိ ေစာင့္ဆုိင္းသင့္ပါသလား”ဟူ၍ အင္တာနက္သုံးသူ ဘေလာ့ဂါ တစ္ဦးက ေရးသားသည္။
“ဒီလုိပုဂၢလိကသတင္းစာေတြ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဝခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ယမ္းပုံမီးက်အေျခအေန ေတြနဲ႔အဓိက႐ုဏ္းေတြျဖစ္၊မျဖစ္ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရေအာင္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ျမန္မာျပည္ဟာ မိစၦာလမ္းစဥ္အတုိင္းဦးတည္သြား ေနတာပါ”ဟု ေနာက္ထပ္ဘေလာ့ဂါတစ္ဦးက ေရးသားျပန္သည္။ အဆုိပါမိစၦာလမ္းစဥ္ဟူသည္မွာ တ႐ုတ္သမၼတ ေဟာင္း ဟူဂ်င္ေတာင္ ေျပာဆုိဖူးခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းျဖစ္သည္။
၁၈ ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္သူ႔ကြန္ဂရက္တြင္ သမၼတဟူဂ်င္ေတာင္က တခါးပိတ္ စနစ္ေဟာင္းႏွင့္ လြတ္လပ္မႈျပဳေသာ မိစၦာလမ္းစဥ္ႏွစ္ရပ္စလုံးကုိ လက္သင့္မခံေၾကာင္း မိန္႔ခြန္းေျပာဖူးသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ တ႐ုတ္ျပည္မွအင္တာနက္ သုံးသူမ်ား အၾကား မိစၦာလမ္းစဥ္ဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းကုိ အသုံးမ်ားလာၾကသည္။
အျခားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားကမူ တရုတ္ႏုိင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထား သည့္အတုိင္း သတင္းစာထုတ္ေဝခြင့္ရွိသည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳၾကျပန္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပကတိအေနအထားတြင္ တရုတ္ ႏုိင္ငံ သားမ်ား သတင္းစာထုတ္ေဝခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ထားၿပီး ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါ အခြင့္အေရးကုိလည္း ခံစားခြင့္ မရ ရွိၾကေပ။
“ယခုလုိ လြတ္လပ္စြာပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝခြင့္ဆုိတာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့အိပ္မက္တစ္ခုပါပဲ”ဟု အင္တာနက္ သုံးသူတစ္ဦးက ေရးသားသည္။
အဆုိပါ အိပ္မက္သည္ တ႐ုတ္ျပည္မွ Southern Weekly စာေစာင္အယ္ဒီတာမ်ား ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ အိပ္မက္ တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏွစ္သစ္ကူး အခ်ိန္ကာလတြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ယင္းစာေစာင္၏ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္တြင္ “ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ က်င့္သုံးေရးဟူသည့္ တ႐ုတ္ေတြ၏အိပ္မက္မွာ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္ခံခဲ့ရသည္။ ယင္းအိပ္မက္မွာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိ ခ်ီးမြမ္းေထာပနာျပဳစရာ အရာတစ္ခုအျဖစ္ အစားထုိးအသုံးျပဳ ခံလုိက္ရသည္။ သူတုိ႔အဆုိအရ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ သည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ အိပ္မက္မ်ားႏွင့္ ယခင္ကထက္ပင္ ပုိ၍နီးကပ္လာသည္ဟုဆုိသည္”ဟု ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
တ႐ုတ္သတင္းစာဆရာမ်ား၊ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ အင္တာနက္သုံးသူဘေလာ့ဂါမ်ားမွာ Southern Weekly စာေစာင္ ႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈကုိ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူတစ္ဦးက မီဒီယာဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈမွာ မည္သည့္အခ်ိန္ကမွ် မရွိခဲ့ေၾကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ျပည္ပေရာက္ သတင္းဌာနမ်ားမွာ ျမန္မာျပည္တြင္းသုိ႔ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း သတိႀကီးစြာျဖင့္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာၾကသည္။
ျမန္မာသတင္းစာ ဆရာအမ်ားစုမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္နာမည္ဆုိးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေနေသာ အင္းစိန္အက်ဥ္း ေထာင္တြင္းႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံခဲ့ၾကရသည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ အမ်ားစုမွာ အစုိးရႏွင့္ပတ္သက္၍ အေကာင္းျမင္သေဘာမ်ိဳး ေျပာဆုိမႈမ်ားအေပၚ အလြန္သတိထားလ်က္ရွိၾကသည္။ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ျပန္လာမည့္ ကိစၥကုိလည္း အလြန္အမင္း စုိးရိမ္လ်က္ရွိၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားက ယင္းစုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကုိ ေလ်ာ့ က်ေစလ်က္ရွိသည္။ သတင္းသမားမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ လြတ္လပ္စြာ သတင္းေရးသားေပးပုိ႔ ႏုိင္သည္ဟု သတင္းစာဆရာ အေတာ္မ်ားမ်ားက ဆုိလာၾကသည္။
စစ္အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး သတင္းမီဒီယာတစ္ခုျဖစ္ေသာ Irrawaddy မွာမူႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ ျပည္ပတြင္အေျခ စုိက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယမန္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလကစတင္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သတင္းဌာနခြဲဖြင့္လွစ္ကာ သတင္းေရးသားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။
ပုဂၢလိကသတင္းစာထုတ္ေဝခြင့္ လုိင္စင္ရရွိထားသူ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ၍ရွိေသာ္လည္း ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ သတင္းစာ ေလးေစာင္သာထုတ္လုပ္မႈဆုိင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိရင္ဆုိင္ကာ ထြက္ရွိလာသည္။ သတင္းစာထုတ္ေဝမႈလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အဆင္ ေျပေခ်ာေမြ႕မႈမ်ားစြာမရွိေပ။ အေၾကာင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးအရဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈမ်ားမွာ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ကြယ္ေပ်ာက္ သြားျခင္း မရွိေသးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာျပည္တြင္း ထင္ရွားသည့္ သတင္းစာေစာင္တစ္ခုျဖစ္ေသာ Weekly Eleven က ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လအတြင္း ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာအတြက္ လုိင္စင္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ေငြက်ပ္ ၁၀၀ ေပးသြင္းရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည့္ အတြက္ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရသည္ဟု သတင္းမ်ားထြက္ေပၚခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တ႐ုတ္ဘာသာစကားေျပာဆုိသူ ၂ သန္းမွ ၃ သန္းအထိရွိေနေသာ္လည္း ေရႊဇာမဏီအမည္ရသည့္ တ႐ုတ္ဘာသာျဖင့္ထုတ္ေဝေသာ အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္အေနျဖင့္ သတင္းစာထုတ္ေဝမည္ဟု ေၾကညာျခင္းမရွိေသးေပ။
ျမန္မာသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသို႕ အကူအညီေပးျခင္းကို ပိတ္ဆို႕ထား
(29 March 2013 ရက္စြဲပါ The Nation မွ Myanmar accused of blocking aid to Rohingya ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
Photo Credit By The Nation
ၾကာသပေတးေန႕က ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕က ျမန္မာအစိုးရသည္ စနစ္တက် ျဖင့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ားကို တားျမစ္ျခင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံထားေသာ မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ထားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့သည္။
နယူးေယာက္အေျခစိုက္ လူ႕အခြင့္အေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာအစိုးရအား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသို႕ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ေအဂ်င္စီမ်ားကေပးပို႕မည့္ အကူအညီမ်ားအား တားဆီးထားျခင္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳေပးရန္၊ ခြဲျခား သတ္မွတ္ေပးထားေသာ ေနရာမ်ားအား အဆံုးသတ္ေပးရန္၊ ထိုသို႕ေသာေနရာမ်ားသို႕ ေရႊ႕ထားျခင္းခံရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ကို မူလေနထိုင္ရာေနရာသို႕ ျပန္လည္ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရန္တို႕ကို ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
“ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အကူအညီေတြကို ကန္႕သတ္ထားျခင္းဟာ မိုးတြင္းေရာက္တဲ့အခါ ကပ္ေဘး ဆိုက္မႈေတြျဖစ္လာမယ့္ လူသားဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္းဒုကၡမ်ားကို ဖန္တီးသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။” လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ ၾကည့္ေရး မွ အာရွဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ဒါရိုက္တာ ဖီးလ္ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ျပႆနာကိို ကိုင္တြယ္တဲ့ေနရာမွာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေနရပ္ျပန္ဖို႕ကို စီစဥ္ဖို႕ထက္ သူတို႕ကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာထားဖို႕ ထက္သန္ေနပံုရတယ္”ပာု ေျပာၾကားသည္။
၂၀၁၂ ဇြန္လက ရခိုင္လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ထိုအခ်ိန္တည္းက လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရအရာရွိမ်ားအပါအဝင္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဘက္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကမန္ ၁၂၅၀၀၀ ခန္႕အား ေရႊ႕ေျပာင္းထားခဲ့ၾကသည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕မွ သိရသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာသိန္း ႏွင့္ခ်ီ၍ လူသားဆိုင္ရာအကူအညီမ်ား လံုေလာက္စြာမရွိဘဲ သီးသန္႕ဖယ္ထုတ္ခံ လြန္စြာညစ္ပတ္ေနေသာ ေရႊ႕ခံထားရသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားထဲတြင္ ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ ေသဆံုးမႈ မည္မွ်ရွိမွန္းမသိျဖစ္ေနေတာ့သည္။
အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားကလည္း ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအား ေစာင့္ၾကပ္ေနျပီး ဒုကၡသည္မ်ားကို သူတို႕၏ဘဝေနထိုင္မႈ အေပၚ ဆိုးဝါးစြာသက္ေရာက္မႈရွိေနေသာ ထိုစခန္းမွထြက္သြားခြင့္လည္း မျပဳထားေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕က ေျပာၾကားသည္။
လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္မွ အဓိကက်ေသာ ျပည္တြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း ခံဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႕ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သကဲ့သို႕ ေရေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ ကမ္းရိုးတန္းအတြင္း ပိုင္းမွ မွတ္ပံုတင္မထားေသာ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕နယ္ ေရႊ႕ေျပာင္းခံဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႕လည္း ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုေနရာ တြင္လည္း ဒုကၡသည္ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားစြာ က်န္ရွိေနေၾကာင္း ယင္းအဖဲြ႕ကဆိုသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းခံ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္ေသာမူဆလင္မ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕ရွိ ျမိဳ႕နယ္ ၁၃ ခုတြင္ရွိေနကာ အဓိကစခန္းႀကီး ၁၅ ခုမွာမူ ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြတြင္တည္ရွိသည္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြရဲ႕ ဆိုးဝါးတဲ့လူသားဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြကို အစိုးရအေနနဲ႕ အခက္ မေတြ႕သလိုေနေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မလိုလားအပ္ဘဲ ေသဆံုးမႈေတြအတြက္ေတာ့ အစိုးရမွာ တာဝန္ရွိပါလိမ့္မယ္” ဟု ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာသည္။ “ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ ဒီဒုကၡအက်ပ္အတည္းေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕ အစီအစဥ္တစ္ရပ္ခ်မွတ္ဖို႕ကို သက္ဆိုင္ရာ အလွဴရွင္ႏိုင္ငံေတြက ေတာင္းဆိုေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လည္းဆိုေတာ့ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ ဒီအတိုင္းဆက္သြားရင္ ပိုဆိုးဖို႕ပဲ ရွိလို႕ပါ”ပာု ၎ကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာေအဂ်င္စီမ်ားက ထပ္ခါတလဲလဲ ေတာင္းဆိုေနေသာ္လည္း ျမန္မာအစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကမန္ မူဆလင္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားရန္ လံုေလာက္ေသာ ေျမေနရာခ်ေပးျခင္းကို ပိတ္ပင္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ကဆိုသည္။ မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႕တြင္ ဥေရာပေကာ္မရွင္က လယ္ကြင္းမ်ားႏွင့္ သဲေသာင္ေပၚတြင္ ေနေနရေသာ ျပည္တြင္းေရႊ႕ေျပာင္းခံ ဒုကၡသည္မ်ားအား ပိုမိုလံုျခံဳစိတ္ခ်ရေသာ ေနရာမ်ားသို႕ လာမည့္ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း မေရႊ႕ေျပာင္းပါက လူသားဆုိင္ရာ ကပ္ေဘးဒုကၡႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရွိသည္ဟု သတိေပးခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၾကာသာပေတးေန႕၌ျပင္းထန္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ-မူဆလင္ အဓိကရုဏ္း ၏ ရိုက္ခတ္မႈအျပီးတြင္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မ်ားအား ျပင္းထန္စြာတံု႕ျပန္မည္ဟု ယခင္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ႏိုင္ငံအတြင္း ကတိျပဳ ေျပာၾကားလိုက္သည္။
မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕က ေလာေလာလတ္လတ္ျဖစ္ပြားေသာ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းတြင္ အနည္းဆံုး လူ ၄၀ ေသဆံုးကာ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးမ်ား မီးရိႈ႕ခံရသည့္ျဖစ္စဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းရွိ ျမိဳ႕မ်ားတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အစိုးရ က အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ား၌ အေရးေပၚအေျခအေနႏွင့္ ညမထြက္ရ(ကာဖ်ဴး)အမိန္႕ကို ခ်က္ခ်င္းထုတ္ျပန္ခဲ့ရသည္။
“မြန္ျမတ္တဲ့ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို ခုတံုးလုပ္ၿပီးအလြဲသံုးတဲ့ အယူသီးအစြန္းေရာက္ လုပ္ရပ္ေတြ၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာတရားေတြအၾကား အမုန္းတရားတိုးပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားနဲ႕ယွဥ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အျမတ္ထုတ္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို သည္းခံမွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္ လိုသူေတြအားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္သတိေပးခ်င္ပါတယ္”ဟု ဦးသိန္းစိန္က တိုင္းျပည္သို႕ေျပာေသာ မိန္႕ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ သည္။ “ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕ အင္အားသံုးေျဖရွင္းရတာေတြကို မႏွစ္သက္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကိုထိပါးတဲ့ လုပ္ရပ္မွန္သမွ်ကိုေတာ့ လံုးဝလက္သင့္ခံမွာမဟုတ္ဘဲ လိုအပ္လွ်င္ ျမိဳ႕ျပအင္အားအသံုးျပဳၿပီး ထိထိ ေရာက္ေရာက္ တားဆီးႏွိမ္နင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းက ထပ္၍ေျပာၾကားသြားသည္။
“အၾကမ္းဖက္မႈ လုပ္ေဆာင္သူေတြအားလံုးကို တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈေအာက္မွာ အျပည့္အဝအေရးယူ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာၾကားသြားသည္။
ယင္း အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ေရႊဆိုင္အေရာင္းအဝယ္မွ အစျပဳခဲ့ၿပီး ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္း အသြင္အရွိန္ျမႇင့္လာကာ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုမ်ား မီးရိႈ႕ခံရၿပီး အိမ္မ်ားလည္း ဖ်က္ဆီးခံရကာ လမ္းေပၚတြင္ မီးကၽြမ္းေနေသာ အေလာင္းမ်ား က်န္ေနခဲ့သည္။ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားကမူ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုမွာ ေကာင္းစြာစီစဥ္ဖြဲ႕စည္း ထားပံုရသည္ဟု ေျပာၾကားၾက သည္။
ဦးသိန္းစိန္က ပဋိပကၡမ်ားသည္ အမည္မသိလူတစ္စုက အေျခအေနမ်ား ဆိုးဝါးစြာျဖစ္ပြားေအာင္ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားကို ႏိုင္ငံ၏ အျခားေနရာမ်ားတြင္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေဆာင္ရြက္ရန္ ၾကိဳးစားေနသည္ဟု ျပစ္တင္စြပ္စြဲခဲ့သည္။
လံုျခံဳေရးမ်ားက ဗုဒၶဟူးေန႕က အၾကမ္းဖက္သူမ်ားအား ျဖိဳခြဲရန္အတြက္ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ခဲ့ရသည္။ လူတစ္ဒါ ဇင္ခန႔္ကိုလည္း ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကမူ လံုျခံဳေရးမ်ားသည္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားရပ္တန္႕ေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ဟုေဝဖန္ခဲ့သည္။ “ႀကီးမားတဲ့ျပစ္ဒဏ္နဲ႕ ထိုက္တန္တဲ့မီးရိႈ႕မႈေတြ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ဒီအၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေတြမွာ ပါဝင္တယ္”ဟု Islamic Religious Affair Council ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မူဆလင္အဖြဲ႕မ်ားစြာ တို႕က သမၼတဦးသိန္းစိန္ထံသို႕ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ ေပးခဲ့သည္။
“ဒါေပမယ့္လည္း ဒီအေျခအေနေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႕ေရွ႕မွာ ဒီလိုအၾကမ္းဖက္သမားေတြက ဆူပူ ေသာင္းက်န္းေနတာေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႕ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္”ဟု ၎က ထပ္၍ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ား ျပည့္ႏွက္ေန
(UPI news မွ 3 April 2013 ရက္စြဲပါ Myanmar polluted with land mines သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေနရပ္စြန္႕ခြာဒုကၡသည္ ၅၀၀,၀၀၀ ခန္႕မွာေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ား၏ ျခိမ္းေျခာက္မႈအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ၎တို႕၏ ေနအိမ္ မ်ားသို႕ ျပန္ဖို႕ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဟု ကုလသမဂၢဒုကၡသည္ေအဂ်င္စီက ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္
ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ အိမ္မျပန္ႏိုင္ေသာ ဒုကၡ သည္မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သူအေရအတြက္ ေလးသိန္းခြဲေက်ာ္သည္ဟု ကုလသမဂၢဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ မဟာ မင္းႀကီးရံုးက ခန္႕မွန္းေျပာၾကားသည္။
“ေျမျမႇဳပ္မိုင္းရွိေနတဲ့ ဧရိယာကိုပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသတ္မွတ္ႏိုင္ေသးသေရြ႕ေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ အိမ္ျပန္ေအာင္ တက္တက္ၾကြၾကြ တိုက္တြန္းအားေပးမႈေတြ ရွိလာမွာမဟုတ္ပါဘူး”ဟု UNHCR protection office မွ မာဂ်ာ လာဇစ္က ဆိုပါသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၁၇ ဖြဲ႕ႏွင့္ တပ္မေတာ္အၾကား ႏွစ္ေပါင္းရွည္ၾကာ ပဋိပကၡသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းမ်ား ျပည့္ႏွက္သြားေစသည္ဟု ကုလသမဂၢက ေျပာၾကားသည္။
ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တပ္မေတာ္ အစိုးရေဟာင္း၏ ဆိုးေမြကိုပယ္ဖ်က္ရန္ ႀကိဳးစားေနပါသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအျပီး စတင္ခဲ့ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳႀကိဳဆိုမႈကို ရရွိေနေသာ္လည္း လတ္တေလာ ဗုဒၶဘာသာ-မူဆလင္ အဓိကရုဏ္းက အစိုးရသစ္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေလာင္းရိပ္မိုးလွ်က္ရွိသည္။
ကုလသမဂၢက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးကို အာမခံႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါက ေျမျမႇဳပ္မိုင္းမ်ားကို ရွင္းလင္း ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသးဟု ေျပာၾကားပါသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္းခ်ထားမႈ အတိုင္းအတာကိုမသိခင္ ႏွစ္ေပါင္းေတာ္ေတာ္ၾကာသြားႏိုင္သည္ဟု မိုင္းရွင္းလင္းေရးအဖြဲ႕မ်ား က ဆိုပါသည္။
“မိုင္းရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ပဋိပကၡအုပ္စုေတြအားလံုးရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ေထာက္ခံ အားေပးပံ့ပိုးမႈေတြကို လိုအပ္ပါတယ္”ဟု လာဇစ္က ေျပာၾကားသည္။
Posts
