Posts
 | INTERNATIONAL MEDIA (1) |
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
( trust.org မွ 5 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “ Children paying highest price for conflict in Myanmar” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
(6 August 2013 ရက္စြဲပါ The Diplomat မွ Charu Lata Hogg ေရးသားေသာ When Buddhist turn nasty ကိုဘာသာျပန္သည္)
(Reuters မွ 6 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar allows forextrade between local banks” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
(Associated Press မွ 6 Augest 2013 ရက္စြဲပါ “Aides: US to extend Myanmar gems ban” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(6 August 2013 ရက္စြဲပါ The Telegraph မွ Justin Harper ေရးသားေသာ British companies to help boost Burma’s financial sectorကုိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပဋိပကၡမ်ားအတြက္ အႀကီးမားဆုံးတန္းဖုိးကုိ ကေလးမ်ားေပးဆပ္ေနရ
( trust.org မွ 5 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “ Children paying highest price for conflict in Myanmar” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားက တန္ဖုိးႀကီးႀကီးေပးဆပ္ေနရေၾကာင္း လူမႈရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ Plan Internationalက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ကေလးအမ်ားစု အပါအဝင္ ရြာသူရြာသား သန္းဝက္ေက်ာ္(ငါးသိန္းေက်ာ္) ခန္႔ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရွိရသည္။
၎ေဒသမ်ားမွ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ ႐ုံျပည့္႐ုံလွ်ံစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ မေပါက္ကြဲေသးေသာ ဗုံးမ်ား၊ မုိင္းမ်ားျပည့္ႏွက္ေနေသာ ေနရာမ်ားကုိ ျဖတ္၍ ၆မုိင္ခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္သြားရသည္ဟု ဆုိသည္။
ကေလးမ်ားစြာမွာ ထိခုိက္ဒဏ္ရျခင္း၊ မိဘမ်ားသဆုံးမႈ(သုိ႔) အျခားစခန္းမ်ားသုိ႔ ေရြ႕ေျပာင္းမႈေၾကာင့္ ခုိးကုိးရာမဲ့ ျဖစ္ကာ ကုိယ့္ဘဝကုိယ္ရပ္တည္ရျခင္းတုိ႔ႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ရၿပီး၊ အေရအတြက္ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ကေလးမ်ားစြာမွာ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့လ်က္ရွိသည္။
“ဒီပဋိပကၡမွာ ကေလးေတြက တန္းဖိုးအႀကီးမားဆုံးေပးဆပ္ ေနရပါတယ္။ ေျမျမႇပ္မုိင္းေတြေၾကာင့္ အိမ္အျပင္ဘက္၊ စခန္းအျပင္ဘက္ကုိ ကေလးေတြထြက္သြားမွာကုိ ေၾကာက္ေနရာတာ ၾကာပါၿပီ”ဟု Plan International၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဌာေနဒါ႐ုိက္တာ ဂၽြန္မက္ဒုိးနတ္က ေျပာၾကားသည္။
“ေက်ာင္းသြားဖုိ႔အတြက္ ကေလးေတြ အေဝးႀကီးလမ္းေလွ်ာက္ရတာဟာ အထူးသျဖင့္မိန္းကေလးေတြအတြက္ အႏၱရာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးက်ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ကေလးသူငယ္အမ်ားစုဟာ စစ္ပြဲရဲ႕အနိ႒ါ႐ုံေတြ ဒုကၡသည္စခန္းေတြက ခက္ခဲတဲ့ဘဝေတြေၾကာင့္ စိတ္ပုိငး္ဆုိင္ရာ ထိခုိက္မႈေတြရွိေနပါတယ္”ဟု မက္ဒုိးနတ္က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
Plan International သည္ ကရင္ျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားစြာကုိ ကူညီရန္အတြက္ ေပါင္စတာလင္ ၂.၂သန္းကုန္က်မည့္ ကုန္က်မည့္ ကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္တစ္ခုကုိ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ထုိ႔အျပင္ ယခုလမွ ၂၀၁၄ဧၿပီလ အထိ ေဆာင္ရြက္မည့္ အေရးေပၚ တုံ.ၿပန္ကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္အတြက္ ရန္ပုံေငြ ေပါင္စတာလင္ ၁၄၀၀,၀၀၀ ကုိေထာက္ပ႔ံေပးထားၿပီးျဖစ္သည္။
ယခင္ကမႈ လုံၿခဳံေရး အႏၱာရာယ္ႏွင့္ တားျမစ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ယင္းနယ္ေျမမ်ားသုိ႔ မသြားေရာက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခုအခါ အေျခအေနကုိ အျပည့္အဝ အကဲျဖတ္ရန္အတြက္ Plan International ၏ အဖြဲ႔မ်ားကုိ ေစလႊတ္ထားၿပီးျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ၾကမ္းတမ္းလာေသာအခါ
(6 August 2013 ရက္စြဲပါ The Diplomat မွ Charu Lata Hogg ေရးသားေသာ When Buddhist turn nasty ကိုဘာသာျပန္သည္)
ဗုဒၶဘာသာသည္ ဘာသာတရားတစ္ခုအေနျဖင့္ ေမတၱာဂရုဏာထားၿပီး အၾကမ္းမဖက္ေသာတရားျဖစ္၍ ဘဝကိုသိမ္ေမြ႔ေသာနည္းျဖင့္ က်င့္ႀကံေသာတရားျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ယခုျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာတို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚေနမႈမ်ားမွာ စဥ္းစားရသည္ကို ရူပ္ေထြးေစသည္။ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္းေျဖေလ်ာ့လာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၂ခုနွစ္ ႏွစ္လယ္ခန္႔မွစ၍ စိတ္ရိုင္းဝင္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ မူဆလင္ ၂၀၀ေက်ာ္ကိုသတ္ျဖတ္ၿပီး (၁၀၀၀၀၀) ေက်ာ္အား အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေစခဲ့သည္ဟု လက္ခံႏိုင္ေလာက္ေသာ စြပ္စဲြခ်က္မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မိုင္ေပါင္း(၁၀၀)ခန္႔ေဝးေသာ သီရိလကၤာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္က အစိုးရႏွင့္ တမီးလ္က်ားသူပုန္မ်ား (၂၆)ႏွစ္ၾကာ ပဋိပကၡကိုဝမ္းနည္းဖြယ္ လူေသဆံုးမႈမ်ားျဖင့္ အဆံုးသတ္သြားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မၾကာေသးမီက ဗုဒၶဘာသာလူအုပ္ႀကီးသည္ မူဆလင္မ်ားပိုင္ဆုိင္ေသာဆိုင္မ်ားကို မီးရွူိ႕ခဲ့ပါသည္။ Bodu Bala Sena (ဗုဒၶဘာသာတပ္ႀကီး) ဟုေခၚေသာ စစ္ေသြးၾကြအုပ္စုႀကီးသည္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ား ေအာ္ဟစ္လ်က္ခ်ီတက္လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အစၥလမ္စစ္ေသြးၾကြၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားဟု ယူဆရသူမ်ားႏွင့္ အမွန္တကယ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ အာရွတစ္ခြင္တြင္ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စဥ္းစားရခက္ေသာ အခ်က္တစ္ခုမွာ အထက္ပါႏိုင္ငံႏွစ္ခုတြင္ ရက္ဒီကယ္မူဆလင္မ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမရွိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သီရိလကၤာႏွင့္ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မူဆလင္မ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထိုင္ေနၾကေသာ လူနည္းစုျဖစ္ၿပီး အဓိကအမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးမွ ဖယ္ရွားခံထားရသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေဒသခံဗုဒၶဘာသာမ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာဟုေခၚေသာ ႏိုင္ငံမဲ့မူဆလင္တစ္သန္းခန္႔အေပၚ အျမင္ၾကည္လင္မႈမရွိေပ။ ၄င္းတို႔က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအျဖစ္ ရႈျမင္ၾကပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လကတည္းက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ရန္ပြဲမ်ားျဖစ္ခဲ့ျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္း၏စိတ္ကို ဆြေပးသလိုျဖစ္ကာ ေနာက္ပိုင္းအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ က႑တစ္ခုမွ ပါဝင္လာခဲ့ၾကပါသည္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရနွင့္တမီးလ္က်ားသူပုန္မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡတစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ တိုင္းျပည္မွ မူဆလင္မ်ားသည္ တမီးလ္ဘာသာစကားကို ေျပာၾကေသာ္လည္း အစိုးရဖက္မွသာ ေထာက္ခံရပ္တည္ခဲ့ၾကပါသည္။ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္းက တမီးလ္က်ားမ်ားက မူဆလင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို Jaffna မွ ေမာင္းထုတ္ခဲ့ျခင္းမွာ အထက္ပါအေၾကာင္းေၾကာင့္ တစိတ္တပုိင္းပါဝင္ပါသည္။ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္တေလ်ာက္လံုးတြင္ အစိုးရသည္ တိုင္းျပည္မွမူဆလင္မ်ား၏ ေထာက္ခံမႈရရန္၊ မူဆလင္အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားကို ထင္ရွားေသာဗ်ဴရိုကရက္ရာထူးမ်ားေပးျခင္း၊ ကုန္သြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္း၊ အထူးသျဖင့္ သီရိလကၤာအေရွ႕ပိုင္းတြင္ လႊမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့ျခင္းမ်ားရွိပါသည္။
ထို႔ေနာက္ ထုိႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးတြင္ ဗုဒၶဘာသာမ်ားက မူဆလင္မ်ားကို ဆန္႔က်င္ေသာ အသြင္သို႔ေျပာင္းသြားရာ ဘယ္အရာမ်ားက ထိုအေျခအေနကို ေျပာင္းသြားေစပါသနည္း။ ရိုးရိုးေလးေျပာရလွ်င္ သီရိလကၤာတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ၿပီးဆံုးသြားျခင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အာဏာရွင္စနစ္မွ တံခါးဖြင့္လာျခင္းတုိ႔သည္ လူမႈေရးအရအက္ေၾကာင္းသစ္မ်ားျဖစ္ရန္ ကြက္လပ္မ်ားဖန္တီးသလိုျဖစ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
တမီးလ္က်ားသူပုန္မ်ားႏွိမ္ႏွင္းခံရၿပီးေနာက္၊ တမီးလ္အသိုင္းအဝိုင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈရလာျခင္းေၾကာင့္ အမ်ားစု Sinhalese ဗုဒၶဘာသာအသိုင္းအဝိုင္းသည္ ေသးငယ္ေသာ တိုင္းရင္းသားအုပ္စုတခုကို အတုိက္အခံျပဳလ်က္ ၄င္းတို႔ျဖစ္တည္မႈကို တည္ေဆာက္ထားရာ စုစည္းမႈပ်က္ယြင္းမည့္ အႏၱရာယ္ရွိလာပါသည္။ ထိုကတည္းက ဗုဒၶဘာသာမ်ားသည္ မူဆလင္မ်ား၏ လည္လွီးသတ္ျဖတ္မႈ၊ မူဆလင္မိသားစုမ်ား၏ ပမာဏႏွင့္ မူဆလင္စီးပြားေရးမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ လူသိရွင္ၾကားေတာင္းဆိုလာပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အေျခအေနမွာ ထုိထက္စိုးရိမ္စရာေကာင္းပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မူဆလင္မ်ားသပိတ္ေမွာက္ရန္ႏွင့္ ဘာသာျခားလက္ထပ္မႈကို ေရွာင္ရွားရန္ အားေပးေသာ ၉၆၉လႈပ္ရွားမႈ၏ မူလအစကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမသိႏိုင္ေသာ္လည္း၊ ၉၆၉ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ အရွင္ဝီရသူက ၄င္းမွာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္က်င့္သံုးရန္ႏွင့္ တုိးလာေသာအစၥလမ္အင္အားကိုဆန္႔က်င္၍ မိမိတို႔ဘာသာ ကာကြယ္ရန္သာျဖစ္သည္ဟု ျငင္းခ်က္ထုတ္ထားပါသည္။ ဦးဝီရသူသည္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးတရားေဟာမႈေၾကာင့္ ေထာင္ရွစ္ႏွစ္က်ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး၊ ၄င္းက မၾကာမီက မူဆလင္မ်ားသတ္ျဖတ္မႈတြင္ ၄င္း၏ပါဝင္မႈက႑အတြက္ ျငင္းဆုိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဝဖန္သံုးသပ္သူမ်ား၏ အဆိုအရ ၄င္း၏ ၾကမ္းတမ္း၍ေဒါသပါေသာ တရားမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုလႈံ႕ေဆာ္ရာတြင္ က႑တစ္ခုမွ ပါဝင္ခဲ့သည္ဟုဆုိပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအသိုင္းအဝိုင္းရွိေနျခင္းသည္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ခဲ့ေသာအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ ရုတ္တရက္ျဖစ္ပြားေစေသာမီးပြားဟု ဆိုေနခ်ိန္တြင္ ဖိအားမ်ားေျပာင္းလဲတိုးတက္လာမည့္အေရး စိုးရိမ္ရမႈမွာ ျပႆနာမ်ားထဲမွ ေသးငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။
အဆိုပါျဖစ္ေပၚမႈမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ စိတ္မသက္မသာခံစားရသည့္ အမွန္တရားတစ္ခုမွာ အဆိုပါ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးတြင္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒသည္ ေရာေထြးယွက္တင္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုရပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတို႔သည္ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး၊ ထိုလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ဘာသာေရး၏အခန္းက႑ကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈႏွင့္ အာဏာတို႔ကို ျပည္သူလူထုထံသို႔ အပ္ႏွံႏိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးသည္ ဘာသာေရးလူနည္းစုမ်ားသည္ လူမ်ားစု၏ဆႏၵမျပည့္ဝ၍ ေပါက္ကြဲေနမႈမ်ားအတြက္ လမ္းလႊဲေပးသည့္ ပစ္မွတ္မ်ားအျဖစ္ အသံုးခ်ခံေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။
အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဘာသာေရး၏အခန္းက႑ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရန္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္စင္းစင္းလုပ္ေဆာင္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား ရွိခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ (၂) ရာစုမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ ဘုရင္ကုိ ဘုရင္ Dutugamuna က ႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အကူအညီယူရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မ်ားက ၿဗိတိသွ်ကိုလိ္ုနီဆန္႔က်င္ေရး အေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာဘုန္းႀကီးမ်ား၏ အခန္းက႑ရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးတြင္ ၄င္းတို႔အမ်ိဳးသားျဖစ္တည္မႈတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ တစ္ေပါင္းတည္းျဖစ္ေနသည္ဟူေသာ ခံယူခ်က္ျဖစ္လာရပါသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ စစ္အစိုးရကုိ စိန္ေခၚ၍ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔သည္ အဓိပၸာယ္မရွိေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ၿပီး အမွားအမွန္ခ်င့္ခ်ိန္ႏိုင္သည့္ အာဏာစက္ကို အသံုးျပဳေလမလားဟု ေမးခြန္းထုတ္ရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္တြင္းဘဏ္မ်ားအၾကား ႏုိင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္မႈ ျမန္မာခြင့္ျပဳ
(Reuters မွ 6 Aug 2013 ရက္စြဲပါ “Myanmar allows forextrade between local banks” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း ႏုိင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္ျခင္း ကုိ ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီဟု ဗဟုိဘဏ္ အႀကီးတန္းတာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားလုိက္ရာ ၂၀၁၂ ဧၿပီလတြင္ က်ပ္ေငြ ႏႈန္းရွင္ ေမွ်ာၿပီးေနာက္ပုိင္း ေငြေၾကးက႑ ေနာက္ဆုံး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားဘဏ္မ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ခြင့္ မျပဳေသးေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းဘဏ္လုပ္ငန္း စနစ္မွာလည္း မဖြံ႕ၿဖဳိးေသးေသာ ေၾကာင့္ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈ ေစ်းကြက္မွာ အစပုိင္းတြင္ ေသးငယ္ေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။
“ျပည္တြင္းဘဏ္ေတြ အခ်င္းခ်င္း ႏုိင္ငံျခားေငြ ေရာင္း၀ယ္တာကုိ တနလၤာေန႔က ခြင့္ျပဳလုိက္ပါၿပီ။ ေငြေၾကးနယ္ပယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ဦးတည္တဲ့ အဓိက လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ခုပါ” ဟု ဗဟုိဘဏ္ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက Reuters သုိ႔ ေျပာၾကားသည္။
ေျပာေရးဆုိခြင့္မရွိ၍ အမည္မေဖာ္လုိသူ တာ၀န္ရွိသူက “အခုေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ပြင့္လင္းျမင္သာ မွ်မွ်တတ ယွဥ္ၿပဳိင္ႏုိင္ၾကၿပီေပါ့” ဟု ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ကေမၻာဇဘဏ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးသန္းလြင္က “ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း ေငြေၾကးေရာင္း၀ယ္မႈ ေစ်းကြက္ကုိ ခြင့္ျပဳလုိက္တဲ့အတြက္ ႀကဳိဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံျခားေငြ ေစ်းကြက္ ေပၚထြက္လာဖုိ႔အတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္တစ္ခုပါ” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
၂၀၁၁ မတ္လတြင္ အာဏာရလာေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစုိးရသည္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ဆက္တုိက္ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။
ထုိ႔ေနာက္တြင္ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကး ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ IMF ၏ ႀကီးၾကပ္မႈျဖင့္ ၂၀၁၂ တြင္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ ကုိ ႏႈန္းရွင္ေမွ်ာကာ က်ပ္ေငြ တန္ဖုိးကြဲျပားမႈမ်ားကုိ စတင္ စုစည္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ဗဟုိဘဏ္က ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက ဘဏ္မ်ားအား တင္ဒါစနစ္ျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားေငြ စတင္ေရာင္းခ်ေပးခဲ့သည္။
ေသာၾကာေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ ျမန္မာစီးပြားေရး ႏွစ္ပတ္လည္အစီရင္ခံစာတြင္ “ျမန္မာက်ပ္ ေငြတန္ဖုိး သည္ ႏႈန္းရွင္ေမွ်ာၿပီးေနာက္ပုိင္း ၿပီးခဲ့ေသာေမလက ၁၃ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားခဲ့ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့မည့္ အေျခခံႏႈန္းထား ႏွင့္ နီးစပ္လာသည္” ဟု IMF က သုံးသပ္ထားသည္။ မႏွစ္ကမူ က်ပ္ေငြသည္ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေဖာင္းပြေနသည္ဟု IMF က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာ ႏွင့္ ညီမွ်သည့္ က်ပ္ေငြတန္ဖုိးကုိ ဗဟုိဘဏ္က ေန႔စဥ္ စံႏႈန္း သတ္မွတ္ေပးလ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာေက်ာက္မ်က္ ပိတ္ပင္မႈ အေမရိကန္ သက္တမ္းတိုးဦးမည္
(Associated Press မွ 6 Augest 2013 ရက္စြဲပါ “Aides: US to extend Myanmar gems ban” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အိုဘားမားအစိုးရသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပတၱျမားႏွင့္ေက်ာက္စိမ္းမ်ား တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းကို သက္တမ္း တိုးရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္းႏွင့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ကုန္သြယ္ေရးက႑တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ပါဝင္ပတ္သက္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အႀကံေပးမ်ားက ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္မ်ား အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္စိမ္းမ်ားသည္ ေျမာက္ပိုင္းနယ္စပ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ထြက္ရွိျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ အဆိုပါေဒသသည္ ႏိုင္ငံတြင္း ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ၾကားမွပင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္မ်ားတိုက္ပြဲ ျဖစ္ေနေသာေဒသျဖစ္သည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာေက်ာက္မ်က္တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္သည့္ဥပေဒသည္ ဇူလိုင္လ ၂၇ ရက္တြင္ သက္တမ္းကုန္ေသာေၾကာင့္ သမၼတအိုဘားမားက သက္တမ္းတိုးသည္ အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေၾကာင္း အႀကံေပးသံုးဦးက ေျပာၾကားသည္။ ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း ထုတ္ျပန္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေသာ ေၾကညာခ်က္မတိုင္မီွ ယင္းကိစၥကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ မရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းအႀကံေပးသံုးဦးစလံုးက နာမည္မေဖၚျပရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မွ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းရန္ သိသိသာသာ အားထုတ္လာျခင္းကို အသိအမွတ္ျပဳ တုန္႔ျပန္သည့္အေနျဖင့္ အိုဘားမားအစိုးရက ယခင္အေရးယူပိတ္ဆိုမႈ Sanctions မ်ားကို ေျဖေလ်ာ့ေပး ေနသည့္အေလွ်ာက္ ျမန္မာ့ကုန္ပစၥည္း တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္ျခင္းကို ႏိုဝင္ဘာလက ႐ုတ္သိမ္းေပးခဲ့ေသာ္လည္း ေက်ာက္မ်က္တင္သြင္းမႈ ပိတ္ပင္ျခင္းကို ဆက္လက္ခ်မွတ္ထားဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္(စစ္တပ္)ပိုင္း ကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းတြင္ အမ်ားသိလြယ္၊ ျမင္လြယ္ေသာ အလတ္စားစီးပြားေရးခြင္မ်ားကို စြန္႔လႊတ္ကာ၊ ေရနံဓါတ္ေငြ႔၊ ေက်ာက္မ်က္ႏွင့္ တယ္လီကြန္ စေသာအႀကီးစား ဂြင္မ်ားသို႔ ကူးေျပာင္းေျခကုတ္ယူထားၾကသည္ဟု ျပည္တြင္းအကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက ေျပာၾကားထားသည္။
ၿဗိတိသွ်ကုမၸဏီမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံ ေငြေၾကးက႑ျမင့္တင္ရာတြင္ ကူညီမည္
(6 August 2013 ရက္စြဲပါ The Telegraph မွ Justin Harper ေရးသားေသာ British companies to help boost Burma’s financial sectorကုိ ဘာသာျပန္သည္)
ျမန္မာ အစုိးရသည္ ၎၏ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းက႑ စတင္ရာတြင္ အကူအညီေပးရန္ ၿဗိတိသွ် ကုမၸဏီမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္လ်က္ရွိပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္က အေရးယူမႈ အမ်ားစု ႐ုိတ္သိမ္းသြားခ့ဲၿပီး ကမာၻတဝွမ္းနွင့္ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ၎၏ စီးပြားေရးကုိလည္း ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳႇပ္ႏွံမႈ အတြက္တံခါးဖြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။
ထုိအခ်က္ေၾကာင့္ အေနာက္တုိင္းကုမၸဏီမ်ားသည္ တခ်ိန္က အာရွတြင္ အခ်မ္းသာဆုံးတုိင္းျပည္ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ဝင္ေရာက္ရန္ အသံျပဳခဲ့ၾကပါသည္။
အေရးယူမႈမ်ား ႐ုတ္သိမ္းအၿပီးတစ္ႏွစ္ အၾကာတြင္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ခရက္ဒစ္ေပးရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားတုိးတက္မႈတြင္ အေထာက္အကူျပဳရန္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈတြင္ အေထာက္အကူ ျပဳရန္ ေငြေၾကး ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအဖြဲ႔တစ္ခုကို ၿဗိ္တိန္ႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔က စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါသည္။
အျခားရည္မွန္းခ်က္မ်ားတြင္ ေငြေၾကး႑အတြက္ ပညာေရး၊ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေရးႏွင့္ အရည္အေသြး တုိးတက္မႈမ်ားလည္း ပါဝင္ပါသည္။ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ ဥကၠ႒အျဖစ္ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပူးတြဲတာဝန္ယူမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၿဗိတိန္ဖက္မွ Standard Chartered ႏွင့္ ၿဗိတိန္အစုိးရတုိ႔ ပါဝင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဝန္ႀကီး Lord Greenက ေျပာၾကားရာတြင္ “ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မႈ က႑နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ၿဗိတိန္အေနဟာ ကမာၻေပၚမွာ ဦးေဆာင္တဲ့အဆင့္မွာ ရွိတဲ့အတြက္ ၿဗိတိန္အေနနဲ႔ သမၼတႀကီးဦးသိန္စိန္နဲ႔ သူအစုိးရရဲ႕ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခန္းက႑က ကူညီႏုိင္မယ္လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္ပါတယ္”ဟု ဆုိပါသည္။Standard Chartered အျပင္ Allen+Overy၊ Prudential ႏွင့္အျခားအဓိက ေငြေၾကး အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ကလည္း ၿဗိတိန္ ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မႈ က႑ကုိယ္စား ပါဝင္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။
UKTIမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရ ပုဂၢဳလ္က ေျပာၾကားရာတြင္ “ဒီလုိ လုပ္ေဆာင္တဲ့အတြက္ ဒီက႑မွာ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ၿဗိတိန္သွ် ကုမၸဏီေတြအတြက္ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈကုိ ျဖစ္ေစၿပီး၊ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္မယ့္ ကုမၸဏီမ်ား အတြက္လည္း ပုိေကာင္းလာမွာပါ”ဟုဆုိပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိဘဏ္စနစ္သည္ မ်ားစြာေခတ္ေနာက္က်လ်က္ရွိၿပီး၊ ဖြံ႔ၿဖဳိးၿပီးေသာ ႏုိင္ငံမ်ားမွ ဘဏ္စနစ္ကုိ အမွီလုိက္ရန္ ခုႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ အခ်ိန္ယူရပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မႈ က႑အတြက္ ေငြေၾကးကိစၥကၽြမ္းက်င္သည့္ ပညာရွင္မ်ားျဖင့္ ညႇိႏႈိင္းႏုိင္ရန္ ၿဗိတိသွ် ဘဏ္မ်ားကုိ ပုိမုိဖိတ္ေခၚမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရပါသည္။
Master Card ၏ ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ Country manager ျဖစ္သူ Anton Corro ကေျပာၾကားရာတြင္ “ အေရးမႈေတြ ေျဖေလ်ာ့သြားတာ သိပ္ျမန္ပါတယ္။ အစုိးရကလည္း ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈဥပေဒ၊ ဘဏ္စနစ္ျပဳျပင္ေရး ဥပေဒေတြ အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သူရဲ႕စနစ္ အမ်ားစုက အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး။ အဲေဒါ့ အေရးပါတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမႈေတြ ကုိေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္ ဆုိေပမယ့္၊ အေျပာင္းအလဲ ကေတာ့ ေနျခင္းညျခင္းျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး”ဟု ဆုိပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားဘဏ္မ်ားသည္ ၂၀၁၅ တြင္ ျပည္တြင္းဘဏ္မ်ားႏွင့္ ဖက္စပ္တည္ေထာင္ခြင့္ရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ အေနာက္တုိင္းဘဏ္(၁၈)ခု သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကုိယ္စားလွယ္ရုံးမ်ားဖြင့္လွစ္ခြင့္ ရထားၿပီးျဖစ္ရာ Standard Charteredသည္ ဇန္နဝါရီလတြင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၎၏ ဥပေဒႏွင့္ စည္းမ်ဥ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေဘာင္မ်ားကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမ်ားကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏုိင္ငံျခားရင္ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္လ်က္ရွိ ပါသည္။ လာမည့္ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း စေတ့အိတ္ခ်ိန္း ဖြင့္ႏုိင္ေရးလည္း စီစဥ္လ်က္ရွိပါသည္။
| Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. |  |