Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၁၅.၅.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- ျမန္မာ့ဘဏ္တို႔ ေလွ်ာက္မယ့္လမ္း
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
ျမန္မာ့ဘဏ္တို႔ ေလွ်ာက္မယ့္လမ္း
ေမာင္လြင္မြန္ (ကသာ)
(ေမ ၁၆ ထုတ္ Weekly ELEVEN NEWS အတြဲ (၁၇) အမွတ္ (၃၂) မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပသည္။)
မၾကာေသးမီကေျမလတ္ၿမိဳ႕ ေလးတစ္ၿမိဳ႕က မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္နဲ႔ တယ္လီဖုန္းေပၚ စကားစပ္မိရင္း သူတို႔ၿမိဳ႕မႇာ ဘဏ္အသစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ဖြင့္ဖို႔ စီစဥ္ေနၾကၿပီး တကယ္တန္းက် သူတို႔ၿမိဳ႕ေလးအေနနဲ႔ ဘဏ္ေတြ ဒီေလာက္ဖြင့္ဖို႔ လိုတဲ့ေစ်းကြက္မ်ဳိးရွိတယ္လို႔ သူမထင္မိပံုကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီ မိတ္ေဆြေျပာတာက သဘာ၀က်ပါတယ္။
ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕မွာ ဘဏ္ရဲ႕အခန္းက႑က အပ္ေငြလက္ခံမယ္။ ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းမယ္။ ၿပီးေတာ့ အဓိကလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ ေငြလႊဲ လုပ္ငန္းလုပ္မယ္ဆိုရာမွာ ေနာက္ထပ္ ဘဏ္အသစ္သံုးေလးခုေလာက္ ထပ္ဖြင့္ဦးမယ္ဆိုတာ လိုေကာလိုလို႔လား၊ ေစ်းကြက္ေရာရွိပါ့မလား စဥ္းစားတာက မမွားပါဘူး။ အခုကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ပုဂၢလိကဘဏ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ လိုင္စင္နဲ႔ ဖြင့္လွစ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ပုဂၢလိကဘဏ္ေပါင္း ၁၉ ဘဏ္ရွိေနၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာတင္ ဘဏ္ခြဲေပါင္း ၆၅ ခု လည္ ပတ္လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ႏိုင္ငံပိုင္ဘဏ္ငါးခုေလာက္နဲ႔ ပုဂၢလိကဘဏ္ ၁၉ ခုနဲ႔ လည္ပတ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားမွာေရာ ဘဏ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲ အၾကမ္းဖ်င္းႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ နယ္ေျမခ်င္းဆက္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဘဏ္အေရအတြက္က အိႏၵိယမွာ ၅၁ ဘဏ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မႇာ (ႏိုင္ငံပိုင္ ဘဏ္ ၄ ခုအပါအ၀င္) ၃၄ ဘဏ္၊ ပါကစၥတန္မွာ ၄၆ ဘဏ္၊ ထိုင္းမွာ ၃၅ ဘဏ္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္မမွာ ၃၂ ဘဏ္ (ေဟာင္ေကာင္က ၂၃ ဘဏ္နဲ႔ မကာအိုက ၁၀ ဘဏ္ကိုပါ ထည့္ေပါင္းရင္ ၆၅ ဘဏ္)ရွိတာေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီေတာ့ သူတို႔နဲ႔ႏိႈင္းယႇဥ္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘဏ္အေရတြက္ကမမ်ားလြန္းလွေသးတာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုေသခ်ာေနပါလ်က္နဲ႔ တခ်ဳိ႕ ေသာၿမိဳ႕ေလးေတြမွာ ဖြင့္ထားၿပီးသား(ပုဂၢလိကဘဏ္ အခ်ဳိ႕မွာဘဏ္နဲ႔ ဆက္သြယ္သူ (Customer) မရဘဲ အလုပ္မျဖစ္လွေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတ ကာဘဏ္မ်ားနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘဏ္ေတြနဲ႔ အဓိကကြာတာတစ္ခုက ဘဏ္ေတြက ေန႔စဥ္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးကိစၥေတြသာမက မိသားစု ေရာင္းေရး ၀ယ္တာကိစၥမ်ဳိးေတြမွာပါ အဓိကေနရာက ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာေငြေပးေခ်မႈစနစ္မွာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာခ်က္ျဖင့္ေပးေခ်ျခင္း၊(Cheque Payment)၊ စာရင္းေျပာင္းေပးေခ်ျခင္း(Transfer Payment) နဲ႔ဘဏ္ကတ္(သို႔မဟုတ္) အေႂကြး၀ယ္ကတ္ျဖင့္ ေပးေခ်ျခင္း (Paid by Bank Card or Credit Card) တို႔ကအမ်ားစုျဖစ္ၿပီးေငြသားျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ေပးေခ်ျခင္း (Cash Payment) ကိုက အေသးအဖြဲ႔ေပးေခ်ျခင္းနဲ႔ ဆိုင္အေသးအမႊားအခ်ဳိ႕သာ သံုးစြဲတာျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီႏိုင္ငံမွာေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္းေငြေပးေခ်မႈမ်ားအားလံုးရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေလာက္ကို ေငြသားနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ေပးေခ် ၿပီး မေျပာပေလာက္တဲ့ အတိုင္းအတာနဲ႔သာ ခ်က္တို႔ စာရင္းေျပာင္းတို႔ ကတ္တို႔ သံုးၾကတာပါ။ ဒီေတာ့ ဘဏ္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑က ေမွးမွိန္ၿပီးဘဏ္ေတြ က “အလုပ္လုပ္သင့္သသေလာက္ မလုပ္ရဘူးလား”လို႔မ်ားေမးခဲ့ရင္ . . . တကယ္ေတာ့ ဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဘဏ္ေတြမွာအလုပ္မ်ားသင့္တာထက္ ပိုမ်ားၿပီးလုပ္အားေရာစရိတ္ပါ ေလလြင့္ယိုဖိတ္မႈေတြ ခံစားေနရတဲ့အျပင္ ဘဏ္ေတြဟာသူရွိသင့္တဲ့ေနရာမွာမရွိႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္လို႔ ေျဖရပါမယ္။ ထားပါေတာ့။ ဒါေတြက ျဖည္းျဖည္းေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုး ၀ိုင္းျပင္သြားရမယ့္ အပိုင္းေတြပါ။ ျပင္ရမယ့္ဟာေတြထဲက ေခါင္းထဲေပၚလာတာတစ္ခုကို ေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြမႇာ ခ်က္လက္မွတ္သံုးတဲ့စနစ္ေရာ ခ်က္လက္မွတ္သံုးတဲ့အက်င့္ပါ အားနည္းေနေသးတာပါပဲ။ ခ်က္လက္မွတ္သံုးႏိုင္တဲ့ စနစ္ကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရအပါအ၀င္ လူထုလူတန္းစားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ၀ိုင္း၀န္းကူညီ ပ်ဳိးေထာင္ေပးရမႇာပါ။ ဒီလိုပ်ဳိးေထာင္ေပးမွလည္း ခ်က္ လက္မႇတ္သံုးတဲ့ အက်င့္ရလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပုဂၢလိကဘဏ္သစ္တစ္ခုမွာ စာရင္းဌာနရဲ႕ မန္ေနဂ်ာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့စဥ္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ဘဏ္မွာ လူသိမ်ားတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ားက စာရင္း ဖြင့္ထားတာမို႔ သူတို႔နဲ႔ ပံုမွန္ေငြေပးေငြယူရွိသူမ်ားကို ကြၽန္ေတာ့္ဘဏ္မွာ စာရင္းလာဖြင့္ႏုိင္ေအာင္ စည္း႐ံုးစီစဥ္ေပးဖို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ သူတို႔ေတြ ၾကားမွာခ်က္လက္မွတ္နဲ႔ ေပးေခ်မႈျဖစ္ႏုိင္ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တတ္အားသေရြ႕ တစ္ပိုင္တႏိုင္ ဖန္တီးေပးတဲ့သေဘာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုခ်က္လက္မွတ္နဲ႔ ေပး ေခ်ဖို႔ စီစဥ္ရတာမ်ဳိးကို ေပးသူေရာလက္ခံသူေရာက သိပ္လိုလိုလားလားမျဖစ္တာ သတိထားမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ခ်က္လက္ခံရသူက ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေငြ သားပဲ ရခ်င္တတ္ပါတယ္။ ခ်က္ေပးရသူကလည္း ေငြသားအစားခ်က္ေပးရင္ပဲ ကိုယ္ကတမင္ညစ္သလိုလို အထင္မခံခ်င္တာမ်ဳိး ျဖစ္တတ္တာ သတိ ထားမိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္အေတာ္အံ့ၾသမိပါတယ္။ ဒီပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြထဲကအမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံတကာကိုဥဒဟိုသြားလာေနတာပါပဲ။ ဟိုမွာဆိုခ်က္ေတြ ကတ္ေတြ သံုးေနၾကတာပါပဲ။ ဒီေရာက္မွဒီလိုျဖစ္ရတာအံ့ၾသစရာမဟုတ္ပါလား။ ဒီလိုျဖစ္ရတဲ့အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ဟိုမွာခ်က္ေတြ၊ ကတ္ေတြလက္ခံေန က်မို႔ အလိုက္သင့္ သံုးျဖစ္တာျဖစ္ၿပီး လက္ခံေနက်မဟုတ္တဲ့ ကိုယ့္ႏုိင္ငံမႇာ အသံုးရခက္ေနတဲ့သေဘာ ထင္ပါတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ရတာကလည္း ေငြလက္ခံသူအမ်ားစုက ခ်က္နဲ႔လက္ခံရမွာကို စိမ္းေနေသးတာ၊ အသားမက်ေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေျပာ တယ္။ ခ်က္ကေငြမရွိမွာ ဒါမွမဟုတ္ ဘဏ္မွာေစာင့္ရမွာ အခ်ိန္ကုန္မွာ ဒါေတြကိုမႀကိဳက္လို႔လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါလည္းမွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ ေပမဲ့ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္လုပ္ေနက် မဟုတ္တာတစ္ခုကိုလုပ္ဖုိ႔ စိတ္မပါတာ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္ခုခုမွားသြားမလား။ စိုးရိမ္တာက ပိုမ်ားပါ လိမ့္မယ္။
ခ်က္တကယ္လက္မခံျဖစ္တာက ဘဏ္မွာသြားရေစာင့္ရ ေငြမရွိမွာပူရဆိုတာမ်ဳိးထက္ လက္ခံဖို႔ အသားမက်ေသး (used to မျဖစ္) တာက ပိုပါ တယ္။ ဒီေတာ့ ေငြလက္ခံသူမ်ားက ခ်က္ကိုလြယ္လင့္တကူလက္ခံရဲတဲ့ စိတ္လံုျခံဳမႈနဲ႔ ေငြေပးသူကလည္း ခ်က္လြယ္လင့္တကူထုတ္ေပးလို႔ရတဲ့ ေခတ္မီ စနစ္က်ေသာ လူမႈစီးပြားစနစ္မ်ဳိးကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀ိုင္းထူေထာင္ေပးရမွာပါ။
တခ်ဳိ႕ေသာအစိုးရဆီ ေငြေပးသြင္းရမယ့္ကိစၥမ်ဳိးေတြမွာ ခ်က္လက္မွတ္နဲ႔ လက္ခံတဲ့ အေလ့အက်င့္ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာဆိုပါစို႔။ လွ်ပ္စစ္မီ တာခကို ခ်က္နဲ႔လက္ခံမယ္ဆိုရင္ ေငြေရတြက္ရတာသက္သာမယ္။ လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲသူက ခ်က္သံုးစြဲတဲ့အေလ့အက်င့္ ရသြားမယ္။ ေငြသြင္းသူက ေငြမသြင္း ရင္ ဓာတ္အားျဖတ္ေတာက္ခံရမွာမို႔ သူ႔စာရင္းလက္က်န္ထဲမွာ ေငြမရွိမွာလည္း ပူစရာမလိုပါဘူး။
အခုလည္း အခြန္ဦးစီးဌာနလို အစိုးရထံေပးသြင္းရမယ့္ ေငြမ်ားအေပၚ ခ်က္နဲ႔လက္ခံတဲ့စနစ္ ရႇိေနၿပီးသားပါ။ ဒါေပမဲ့ ေငြလက္ခံမယ့္ဌာနကိုသြား ၿပီး အဲဒီကသက္ဆိုင္ရာအရာရွိက ဘဏ္ခ်လန္ေပၚမွာ လက္မွတ္ေရးထုိးေပးထားတဲ့ ခ်လန္စာရြက္ကို သြားယူရၿပီး ဘဏ္ကိုတစ္ေခါက္ သြားသြင္းရပါမယ္။ အဲဒီကျပန္ရတဲ့ သက္ဆိုင္ရာဌာနအတြက္ ဘဏ္ကေပးတဲ့ ေျပစာ(ခ်လန္)မိတၲဴကိုပါ တစ္ေခါက္ျပန္လာေပးရပါဦးမယ္။ ခ်က္နဲ႔သြင္းတဲ့သူမွာ ေငြသားထက္ ပိုမလြယ္တဲ့အျပင္ ပို႐ႈပ္ေထြးတဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဘဏ္ေတြကလုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ အေလ့အက်င့္အခ်ဳိ႕ကုိေျပာရရင္ ဘဏ္စာရင္း ပိုင္ရွင္မ်ားက သူ႔မိသားစု၀င္မ်ားကို စာရင္းသစ္ဖြင့္ေပးရာမွာ စာရင္းစဖြင့္တဲ့ေငြကို သူ႔ခ်က္လက္မွတ္နဲ႔ေပးၿပီး ဖြင့္လို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုဖြင့္ျခင္းျဖင့္ ေငြေရတြက္ ရတဲ့ဒုကၡ နည္းသြားသလို ေစာင့္ရတဲ့ဒုကၡ ေလ်ာ့သြားတာပါပဲ။
ဒီလိုပဲ ေပးဖုိ႔မေသခ်ာေသးတဲ့ ေငြေပး၊ ေငြယူကိစၥ။ ဥပမာ သူ႔ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုခုမၿပီးခင္မွာ ေငြႀကိဳေပးထားရၿပီး သူ႔ေဆာင္ရြက္မႈမေက်နပ္ရင္ ေငြမေပးေခ်ခ်င္ေသးတဲ့ကိစၥမ်ဳိးမႇာ ေငြလက္ခံမယ့္သူကို သူ႔ေဆာင္ရြက္မႈ ၿပီးစီးမယ့္ေန႔ကို ႀကိဳေန႔စြဲတပ္ထားတဲ့ ေန႔စြဲႀကိဳတပ္ခ်က္လက္မွတ္ (Post Dated Cheque) ေပးထားႏုိင္ပံု၊ လက္ခံရရွိသူက ယင္းရက္မတုိင္မီ ေငြမထုတ္ႏုိင္ပံု၊ သူ႔ေဆာင္ရြက္မႈကို မေက်နပ္ပါက ခ်က္လက္မွတ္ကို ျပန္႐ုပ္သိမ္းႏိုင္ပံုတို႔ကို ရွင္းျပေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္တျခားဘဏ္က တျခားလူရဲ႕စာရင္းထဲကို ခ်က္နဲ႔ေပးသြင္းႏိုင္သလို ကိုယ့္စာရင္းထဲကို တျခားဘဏ္ကခ်က္နဲ႔ ေငြလက္ခံႏိုင္တဲ့ ဘဏ္အခ်င္းခ်င္း စာရင္းရွင္းခ်က္ (Clearing Cheque) အေၾကာင္းလည္း သူတို႔ကိုရႇင္းျပၿပီး ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေစသင့္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔က မၾကာမီႏိုင္ငံတကာမိသားစုႀကီးထဲမႇာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေနရာယူလာေတာ့မွာပါ။ အထူးသျဖင့္ အာဆီယံထဲမႇာ အမ်ားနည္းတူ တာ၀န္ ေတြေရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြေရာရရွိတာ၀န္ယူ ၾကရေတာ့မွာပါ။ ဒီလိုကာလမ်ဳိးမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘဏ္ေတြ ေလွ်ာက္ရမယ့္လမ္းက သိပ္က်ဥ္းေနလို႔မျဖစ္ပါ ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘဏ္ေတြ ေလွ်ာက္ရမယ့္လမ္းကက်ယ္၀န္းၿပီး စနစ္က်တာနဲ႔အမွ် ကြၽန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပို၀င္ဆံ့ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကို ဘဏ္မ်ားက တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ကူညီေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို က်ယ္၀န္းသပ္ရပ္လွပတဲ့ လမ္းမ်ဳိးကို ဘဏ္မ်ားက ကိုယ့္ဘာသာခ်ဲ႕ထြင္ဖန္တီးယူရမွာရွိသလို အစိုးရနဲ႔တကြ လူထုလူတန္းစားအဖြဲ႔မ်ား၊ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၊ မီဒီယာမ်ားအားလံုးက ၀ိုင္းၿပီး ဖန္တီးေပးရမွာပါ။ ဘဏ္မ်ားေလွ်ာက္ၾကမယ့္လမ္းဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုး အနာဂတ္ စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳး မႈဆီကို အတူတကြ ေလွ်ာက္သြားရမယ့္ လမ္းလည္းျဖစ္တာမို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုး လက္တြဲေဖာ္ေဆာင္ေပးၾကရေအာင္ပါ။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
