Associated Press, 14th June 2010
ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ လီေျမာင္ဘက္က စစ္သေဘၤာ တိုက္ခိုက္ခံရမႈ (သို႔) ထပ္မံ အတိုက္ခံရမည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမာက္ကိုရီးယားကို တင္းမာစြာ တုန္႔ျပန္ရန္ႏွင့္ စစ္ေရးအရ အျပည့္အဝ အသင့္ျဖစ္ေနရန္ တနလၤာေန႔က ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ၎၏ ထိပ္တန္း စစ္ဖက္ အႀကီးအကဲမွာလည္း ခ်ဳိနန္ ျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့သည္။
ေရတပ္သား ၄၆ ဦး ေသဆံုးခဲ့ေသာ မတ္လက ခ်ဳိနန္ သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈသည္ ၿပံဳးယမ္း၏ တိုပီဒို ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း အျပစ္တင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ဝါဒျဖန္႔ စစ္ဆင္ေရး ျပန္လည္ စတင္မႈ အပါအဝင္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ထိေရာက္ေသာ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက ၎အေပၚ စြပ္စြဲမႈကို လံုးဝ ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး ဆိုးလ္၏ တုန္႔ျပန္ ေစာ္ကားမႈမ်ားသည္ စစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားရန္ အစပ်ဳိးသလို ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု သတိေပးခဲ့သည္။ နယ္စပ္တြင္ အသံခ်ဲ႕ စပီကာမ်ားျဖင့္ ေတာင္ကိုရီးယား ဝါဒျဖန္႔ခ်ီေရး ျပဳလုပ္ေနမႈကို မီးကုန္ယမ္းကုန္ တုိက္ခိုက္မႈ ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ဖက္က စေနေန႔တြင္ ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ဆိုးလ္ကိုပင္ မီးေလာင္ တိုက္သြင္းႏိုင္သည္ဟု ေျခာက္လွန္႔လိုက္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ယခင္ကလည္း အလားတူ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ဘူးသည္။ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ၆ ႏွစ္ခန္႔ ရပ္နားထားေသာ အသံခ်ဲ႕ စပီကာမ်ားကို ျပန္လည္ တပ္ဆင္ခဲ့ေသာ္လည္း ဝါဒျဖန္႔ အစီအစဥ္မ်ား လႊင့္ထုတ္မႈကို မျပဳလုပ္ေသးပါ။
ခ်ဳိနန္ ကိစၥ အေပၚ ျပင္းထန္စြာ တုန္႔ျပန္ရန္ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ လီေျမာင္ဘက္က တနလၤာေန႔တြင္ အသစ္ ထပ္မံ ေတာင္းဆိုလုိက္သည္။
"တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တုန္႔ျပန္ဖို႔နဲ႔၊ စစ္ေရးအရ လံုးဝ အသင့္ရွိေနေအာင္ တည္ေဆာက္ဖို႔ကို မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ခ်ဳိနန္ျဖစ္ရပ္လိုမ်ဳိး ဒုတိယ အႀကိမ္၊ တတိယအႀကိမ္ ေစာ္ကားရန္စမႈေတြ အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္လာႏိုင္တယ္" ဟု 'လီ' က တစ္ႏိုင္ငံလံုးသို႔ ႐ုပ္သံမိန္႔ခြန္းမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ 'လီ' က ေတာင္ကိုရီးယား စစ္တပ္ ခုိင္မာ ေတာင့္တင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲမည္ ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈ အတြက္ တာဝန္ရွိေသာ အရာရွိ အခ်ဳိ႕ကို အေရးယူ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံ၏ ထိပ္တန္း စစ္ဖက္ အႀကီးအကဲ ျဖစ္ေသာ ပူးတြဲ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ား ေကာ္မတီ ဥကၠဌ၏ ႏုတ္ထြက္မႈကို လက္ခံခဲ့သည္ဟု ကာကြယ္ေရးဌာနက တနလၤာေန႔တြင္ ေၾကညာသည္။ သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈ မတိုင္မီ သတိေပးမႈမ်ားကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ ေပ့ါဆခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး လီစမ္အူးက ႏုတ္ထြက္လႊာ တင္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေသြးစြန္းေသာ ပင္လယ္ျပင္ တုိက္ပြဲ ၃ ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးသည့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အၾကား အျငင္းပြား ပင္လယ္ျပင္ နယ္နမိတ္တြင္ ခ်ဳိနန္ သေဘၤာ တုိက္ခိုက္ခံရမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
အထက္ပါ ရာထူးကို အစားထိုးရန္ ၾကည္းတပ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဟန္မင္းဂူကို အမည္ တင္သြင္းထားသည္ဟု ဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာၾကားသည္။ ယခု ရာထူးခန္႔အပ္မႈ အတြက္ သမၼတ လီေျမာင္ဘက္ အစိုးရ အဖြဲ႕၏ တရားဝင္ အတည္ျပဳမႈ လိုအပ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
မတ္လ ၂၆ ရက္ နစ္ျမဳပ္မႈ မတိုင္မီ စစ္ေရး အသင့္ရွိေနမႈ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည့္ အတြက္ ပူးတြဲ စစ္ဦးခ်ဳပ္ လီႏွင့္ အျခား ကာကြယ္ေရး အရာရွိႀကီး ၂၄ ဦးကို အေရးယူရန္ ေတာင္ကိုရီးယား ထိပ္တန္း စံုစမ္းေရးဌာနက ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ အျငင္းပြား ပင္လယ္ျပင္တြင္ ႏိုဝင္ဘာလက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပစ္ခတ္မႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ တစ္စင္းက ေတာင္ကိုရီးယား စစ္သေဘၤာကို တိတ္တဆိတ္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို ေတာင္ကိုရီးယား စစ္ဖက္က ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့သည္ဟု စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕က ေျပာၾကားသည္။ တိုက္ခိုက္မႈကို ကာကြယ္ တားဆီးရန္လည္း ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
၁၉၅၀ - ၅၃ ကိုရီးယား စစ္ပြဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ဆိုဘဲ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးျဖင့္ ၿပီးဆံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံမွာ ယခုထိ စစ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားကို အေရးယူရန္ ေတာင္ကိုရီးယား၏ ေတာင္းဆိုမႈကို ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက စဥ္းစား သံုးသပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီ ဆိုးလ္ တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကလည္း စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ရလဒ္မ်ားကို တနလၤာေန႔တြင္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားထံ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္း တင္ျပရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ေတာင္ကိုရီးယား တင္ျပအၿပီးတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားကလည္း သေဘၤာ နစ္ျမႇဳပ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ၎၏ အေနအထားကို ရွင္းလင္းရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ဆုိးလ္မွ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အဆိုအရ သိရွိရသည္။
စေနေန႔က သြင္းယူၿပီး တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည့္ Fox News Sunday အင္တာဗ်ဴး အစီအစဥ္တြင္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Susan Rice က "ဒါဟာ လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိတဲ့ က်ဴးေက်ာ္ ရန္စမႈ ျဖစ္လို႔ ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္" ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ "ဒီျဖစ္ရပ္မွာ အသက္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတဲ့ ေရတပ္သားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြနဲ႔ ထပ္တူထပ္မွ် ကၽြန္မတို႔ ခံစားရပါတယ္" ဟုလည္း သူမက ေျပာၾကားလိုက္သည္။
တနလၤာေန႔ ညေနပိုင္းက ျပဳလုပ္ေသာ ဆိုးလ္ ဖိုရမ္တြင္ ယခင္ သမၼတေဟာင္း ကင္ေယာင္းဆမ္က "သေဘၤာ နစ္ျမႇဳပ္မႈ အတြက္ ကုလသမဂၢက ေျမာက္ကိုရီးယားကို အေရးယူရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အာဏာရွင္ ၿပံဳးယမ္း အစိုးရသည္ ေတာင္ကိုရီးယားကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္" ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား အလယ္ခန္႔က ပထမဆံုး ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီယာ ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းခဲ့ရသည့္ ကြန္ဆာေဗးတစ္ သမၼတ ကင္ေယာင္ဆမ္က "လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ား အပါအဝင္ ေျမာက္ကိုရီးယားေရးရာ ျပႆနာမ်ားတြင္ ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္ ပိုမို တက္ႂကြစြာ ပါဝင္ရမည္" ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ယခုလ အေစာပိုင္းက ျပည္တြင္း ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ လက္ရွိ အာဏာရပါတီ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အေရးနိမ့္ခဲ့ျခင္း အပါအဝင္ အစိုးရအဖြဲ႕ တစိတ္တပိုင္းကို ဆိုးလ္ၿမိဳ႕ အျပင္ဘက္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ အေျခစိုက္မည့္ စီမံကိန္းကို ဖ်က္သိမ္းလိုသည့္ သမၼတလီ၏ အျငင္းပြားဖြယ္ အစီအစဥ္မ်ား အပါအဝင္ အဓိက ျပည္တြင္းေရး ကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ သမၼတလီ၏ မိန္႔ခြန္း ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပုံရသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.