Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၂၄.၆.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- မွားယြင္းေသာ ဥပေဒ အသိပညာေပးမႈမ်ား
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
မွားယြင္းေသာ ဥပေဒ အသိပညာေပးမႈမ်ား
ဦးေအာင္ဝင္း(တရားေရး)
ဘယ္ပညာရပ္ဆုိင္ရာ ကိစၥျဖစ္ေစ၊ မွားယြင္းစြာ အသိပညာေပးျခင္းဟာ ဆရာဝန္ေဆးတိုက္မွားတာထက္ ဆိုးတတ္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ ေဆးတိုက္ မွားတာက လူတစ္ဦးတည္းကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေပမယ့္ အသိပညာေပးမွားတာက လူအမ်ားကို အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ဥပေဒေရးရာ၊ တရားစီရင္ ေရးရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း မွားယြင္းတဲ့ အသိပညာေပးမွားမိတာေတြ ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြကို သိသင့္တဲ့အျပင္ ဆင္ျခင္သင့္တာမို႔ တင္ျပလိုက္ ရတာပါ။ မၾကာခဏ ႀကဳံရတာ မ်ားလွပါၿပီ။ ေျမာက္ျမားစြာထဲက ပိုအမွတ္ရရရွိေနတာေလး တခ်ဳိ႕ကို တင္ျပပါရေစ။
တင္ျပသူ ဗဟိုဝန္ထမ္း တကၠသိုလ္တက္တဲ့ ၁၉၈၃ခုႏွစ္မွာ အဲဒီတကၠသိုလ္က ႐ုပ္ရွင္႐ုံမွာ ဇာတ္ကားေဟာင္းတစ္ခု ၾကည့္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဇာတ္ ကားနာမည္ေတာ့ အျပည့္အစုံ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။ ဖဲႀကိဳးဝါ ဆိုတာေတာ့ ပါတယ္လို႔ မွတ္မိပါတယ္။ ဂ်ပန္ဇာတ္ကား Yellow handkerchiefs ကို ျမန္မာမႈ ျပဳထားတာလို႔ တခ်ဳိ႕ေျပာျပလို႔ မွတ္သားရဖူးပါတယ္။ မင္းသားက (ဦး)ေက်ာ္ဟိန္း ျဖစ္ၿပီးေတာ့ မင္းသမီးနဲ႔ ဇာတ္ရံေတြကိုေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး။
ဇာတ္ကားမွာ ယာခင္းထဲ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေက်ာ္ဟိန္းကို ဗီလိန္ သ႐ုပ္ေဆာင္က ေသေစေလာက္တဲ့ လက္နက္ တစ္ခု ခုနဲ႔ ေသေလာက္ေအာင္ အေနအထားနဲ႔ ရန္ျပဳလာပါတယ္။ ေက်ာ္ဟိန္းက အသင့္ရွိတဲ့ ေပါက္တူးနဲ႔လား မမွတ္မိ၊ ခုခံကာကြယ္ရင္း ျပန္ေပါက္မိရာက ဗီလိန္ ေသရပါတယ္။ ေက်ာ္ဟိန္းကို အမႈစစ္တဲ့ တရား႐ုံးက လူသတ္မႈနဲ႔ သက္ညႇာတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ၃ႏွစ္ခ်ပါတယ္။
ဒီကိစၥမွာ အႏၲရာယ္ျပဳလာသူ ဗီလိန္ကို ေက်ာ္ဟိန္း ကာကြယ္တုံ႔ျပန္ျခင္းဟာ ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္ ဥပေဒအရ အႏၲရာယ္ျပန္ျပဳႏိုင္တဲ့ အတိုင္း အတာရယ္၊ အႏၲရာယ္ျပန္ျပဳႏိုင္တဲ့ ကာလအတြင္းရယ္ ျဖစ္ေနတဲ့အျပင္ မေလ်ာ္တဲ့ အခြင့္အေရးယူခဲ့တာ မရွိလို႔ အမွန္အားျဖင့္ ကြင္းလုံးကြၽတ္ (ယခုတရား စီရင္ေရးအသုံးအႏႈန္း- အၿပီးအျပတ္လႊတ္) ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ ဥပေဒေရးရာ၊ တရားစီရင္ေရးရာ အႀကီးအက်ယ္ မွားယြင္းတဲ့ အသိပညာေပးမႈ ျပကြက္ပါပဲ။ လူတိုင္းမွာ ဥပေဒအရ မိမိကိုယ္ကို၊ မိမိရဲ႕ စည္းစိမ္ဥစၥာကို ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္ ရွိရက္နဲ႔ ဒီအခြင့္အေရး မရွိသလို သိသြားေစပါတယ္။
ဒီ့ထက္ ဒီဂရီျမင့္တာ တင္ျပပါရေစ။ တစ္ခါေသာအခါက ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွာ မႈခင္း ပေဟဠိဝွက္တမ္း ျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒုတိယရဲမွဴးဝတ္စုံနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၿပီး အေျဖမွန္သူကို တီဗီမွာ အခမ္းအနားနဲ႔ ျပသဆုခ်ပါတယ္။
ပေဟဠိဇာတ္လမ္းတစ္ခုမွာ လူတစ္ေယာက္ကို လူတစ္ေယာက္က ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္တာကို ျပပါတယ္။ သတ္သူကို ေသနတ္ ထုတ္ေပးၿပီး ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္ ေငြေပးသတ္ခိုင္းသူ ဆရာႀကီးျဖစ္ႏိုင္ေခ်တစ္ဦးမက ပါဝင္တဲ့ ဇာတ္ကြက္ ဆင္ထားပါတယ္။ အဓိက တရားခံဆိုၿပီးေတာ့ ႀကိဳးကိုင္သတ္ခိုင္းတဲ့ ဆရာႀကီးကို ေဖာ္ထုတ္ခိုင္းထားပါတယ္။
ဥပမာမွာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္သူဟာ အဓိကတရားခံျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ ေသနတ္ထုတ္ေပးၿပီး ေငြေပးသတ္ခိုင္းသူ ဆရာႀကီး ကေတာ့ အားေပးကူညီမႈ ၃မ်ဳိးထဲက တမင္ကူပံ့ျခင္းျဖင့္ အားေပးကူညီသူသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ဆရာႀကီးဟာ ဥပေဒအရ အဓိက တရားခံမဟုတ္ ပါဘူး။ ဒီေတာ့ အဓိက တရားခံ ေဖာ္ထုတ္ပါဆိုရင္ အႀကီးအက်ယ္ မမွားေပဘူးလားခင္ဗ်ာ။
ဒီဂရီတစ္ခု ထပ္ၿပီးျမႇင့္လိုက္ပါရေစ။ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အခမဲ့ျဖန္႔ေဝေလ့ရွိၿပီး အဂၤလိပ္- ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ အုပ္စုဖြဲ႕မႈခင္းမ်ား တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢကြန္ဗင္းရွင္း စာအုပ္မွာပါ။ စာအုပ္မ်က္ႏွာဖုံးမွာ ျပည္တြင္းဌာနတစ္ခုနဲ႔ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုတို႔ ပူးေပါင္းျပန္ဆို ထုတ္ေဝတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
စာအုပ္ရဲ႕ေနရာတခ်ဳိ႕ေတြမွာ မွားတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီထဲက အပိုဒ္တစ္ခုမွာ ‘တရားေရးဝန္ထမ္းမ်ားအား အေရးယူျခင္း’ လို႔ ေတြ႕ရပါ တယ္။ ဒီအပိုဒ္ေခါင္းစီးရဲ႕ မူရင္း အဂၤလိပ္ဘာသာကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ‘Liability of Legal Persons လို႔ ေတြ႕ရပါ တယ္။
ဥပေဒသမားေတြ သိထားတဲ့ Legal Person ဆိုတာကို ရွင္းျပပါရေစ။ လူဆိုရာမွာ သဘာဝလူ(natural person) နဲ႔ ဥပေဒအရလူ (Legal Person) လို႔ရွိပါတယ္။ သဘာဝလူဆိုတာက ႐ိုး႐ိုး သက္ရွိထင္ရွားလူပုဂၢိဳလ္ကို ဆိုလိုတာပါ။ လူျဖစ္ရင္ တရားစြဲဆိုႏိုင္ခြင့္ရွိသလို တရားစြဲဆိုခံႏိုင္ခြင့္လည္း ရွိပါတယ္။ ဥပေဒအရ လူဆိုတာကေတာ့ လူတစ္ဦးလို တရားစြဲဆိုႏိုင္တဲ့၊ တရားအစြဲခံႏိုင္တဲ့ ဥပေဒအရ တည္ေထာင္ထားတဲ့ အစုအဖြဲ႕၊ အသင္းေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။ ကုမၸဏီ၊ ဖက္စပ္လုပ္ငန္း၊ သမဝါယမအသင္း၊ တျခား အသင္းအဖြဲ႕ေတြကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ အစိုးရဌာနတစ္ခုခုလည္း ပါႏိုင္ေပမယ့္ ဒါေတြ အတြက္က သီးျခား ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ကုမၸဏီတစ္ခုက ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ အုပ္စုဖြဲ႕မႈခင္းမွာ ပါဝင္က်ဴးလြန္ရင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္တဲ့ ကုမၸဏီကို ျပစ္မႈေၾကာင္း၊ တရားမေၾကာင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔ အေရးယူႏိုင္ေအာင္ စီမံထားတဲ့ အစီအမံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ အသင္းအဖြဲ႕တစ္ခုခုက ဆိုခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈမွာ ပါဝင္က်ဴးလြန္ရင္ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ တရားေရးဝန္ထမ္းေတြ က်ဴးလြန္မွ အေရးယူမယ္ဆိုရင္ မခက္ ေပဘူးလားခင္ဗ်ာ။ အဲဒီ အသင္းအဖြဲ႕ေတြရဲ႕က်ဴးလြန္မႈ ကိစၥကိုလည္း ကြန္ဗင္းရွင္းမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားျပ႒ာန္းျခင္း မရွိခဲ့သလို ျဖစ္မေနေပဘူးလား ခင္ဗ်ာ။
ဒါေတြေလာက္ေတာ့ မွားႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ဒါေတြလည္း ရွိေသးတာပဲလို႔ ရေသ့စိတ္ေျဖေျပာလို႔ မရပါဘူး။ လူကုန္ကူးမႈဥပေဒနဲ႔ ကေလးသူငယ္ဥပေဒရဲ႕ တစ္ေနရာမွာ မူရင္းအဂၤလိပ္စာ Abduction ကို ေသြးေဆာင္ေခၚယူျခင္းလို႔ သုံးထားၿပီး ကေလးသူငယ္ဥပေဒရဲ႕ တျခား တစ္ေနရာမွာေတာ့ ဘာသာမျပန္ဘဲ ခ်န္ထားတာလား၊ ကြဲလြဲဘာသာျပန္ထားတာလားမသိ ရွိေနပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ဥပေဒအရ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ဘာသာျပန္ဥပေဒေကာ္မတီက ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့တဲ့ ရာဇသတ္ႀကီး (ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ) ပုဒ္မ-၃၆၂မွာ Abduction ကို ေသြးေဆာင္ဆြဲေခၚမႈလို႔ သုံး ထားၿပီး၊ အခုအခါ ဒီသုံးႏႈန္းမႈ အသားေသေနၿပီျဖစ္သလို တရားဝင္ဘာသာျပန္မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ Abduction ဆိုရာမွာ လူကို ေသြးေဆာင္ေခၚယူတဲ့အခါ အႏိုင္အထက္ျပဳမႈျဖင့္ အတင္းအဓမၼျပဳျခင္း၊ လွည့္ျဖားမႈျဖင့္ ေသြး ေဆာင္ျခင္း တစ္ခုခု ပါရပါတယ္။
ဒီေတာ့ ေသြးေဆာင္ဆြဲေခၚတယ္လို႔ သုံးတာနဲ႔ ေသြးေဆာင္ေခၚယူတယ္လို႔ သုံးတာနဲ႔ ဘယ္ဟာ ေကာင္းမလဲေပါ့ေလ။ ဥပေဒကို ေကာက္ယူမႈနဲ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈ မွားခဲ့ရင္ တစ္သီႀကီး မွားသြားႏိုင္ပါတယ္။ စဥ္းစားေပးေစခ်င္ပါတယ္။
မမွားေသာေရွ႕ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမားမရွိဘူးလို႔ ဆို႐ိုးရွိပါတယ္။ မမွားေသာေရွ႕ေနဆိုရာမွာ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္ေတြအျပင္ ဥပေဒနဲ႔ အလုပ္လုပ္ ၾကတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြ၊ ဥပေဒအရာရွိေတြ၊ တရားေရးအရာရွိေတြလည္း ပါႏိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္းမွားမွာပါ။ သူတို႔လည္း မွားၾကမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားျပည္သူကို အသိပညာေပးမႈ မွားတာကိုေတာ့ ျပဳျပင္ေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႔ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ မွားမႈတိုင္းမွာ အတိုင္းအတာနဲ႔ ပမာဏခ်င္း မတူ ေပမယ့္ အႏၲရာယ္ရွိေစလိုက္တာ ခ်င္းေတာ့ အတူတူပါပဲ။ တရားသူႀကီးေတြက ဥပေဒအတိုင္း အမွန္မေကာက္ယူႏိုင္ရင္ သက္ေသခံခ်က္ေတြကို အမွန္ မဆင္ျခင္ႏိုင္လို႔ လြဲမွားစြာေကာက္ယူရင္ အဂတိ တရား ၄ ပါးထဲက ေမာဟဂတိ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြ မွားတာကိုေကာ ဒီလိုေခၚႏုိင္မလား ခင္ဗ်ာ။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
