INTERNATIONAL MEDIA (1)ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- အီးယူက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ာအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ကန္႕ကြက္
(14 June 2013 ရက္စြဲပါ ABC News မွ EU condemns Myanmar for violence against Rohingya ကို ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိေနဆဲ
(UPI မွ 13 June 2013 ရက္စြဲပါ Transparency concerns linger for Myanmar သတင္းကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
- ျမန္မာဘက္ျခမ္း ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းၿပီးစီးေနေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဘက္တြင္ မၿပီးေသး
(Energy Tribune မွ 13 June 2013 ရက္စြဲပါ “Burma gas pipeline complete but cites China delays” သတင္းကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
အီးယူက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ကန္႕ကြက္
(14 June 2013 ရက္စြဲပါ ABC News မွ EU condemns Myanmar for violence against Rohingya ကို ဘာသာျပန္ ဆုိသည္)
Photo Credit by AFP
ဥေရာပသမဂၢဥပေဒခ်မွတ္သူမ်ားက ျမန္မာအစိုးရ၏ ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ လူနည္းစုမ်ားအ ေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ရံႈ႕ခ်လိုက္ၿပီး ၎တို႕အား အကာအကြယ္ေပးရန္ အာဏာပိုင္မ်ားအား ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မူဆလင္ၾကား ဘာသာေရးအရ မၿငိမ္သက္မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ျဖစ္ပြား ရာ လူေပါင္းမ်ားစြာ အသတ္ခံခဲ့ရပါသည္။
ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာသည္ လူမ်ားစြာတင္ေဆာင္ထားေသာ ေလွမ်ားျဖင့္ ေတာင္ဖက္ရွိ ထိုင္းႏွင့္ မေလးရွားသို႕ ထြက္ေျပးရာ လမ္းခရီးတြင္ အမ်ားအျပား ေသဆံုးခဲ့ၾကရပါသည္။
ဥေရာပပါလီမန္က ေျပာၾကားရာတြင္ အစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို စနစ္တက် အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္းအတြက္ အကာအကြယ္မေပးခဲ့ႏိုင္ျခင္းအား ျပင္းထန္စြာ ကန္႕ကြက္သည္ဟု ဆိုသည္။
စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ကန္႕ကြက္ေၾကာင္းႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ အစိုးရက အာဏာျဖင့္ လုပ္ႏုိင္သမွ် လုပ္ေဆာင္ေပးေရးကို အာဏာပိုင္မ်ား အား ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း အဆိုျပဳမႈကို သိေစခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရက လူဦးေရ ရွစ္သိန္းခန္႕ရွိေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာ သူမ်ား အျဖစ္ ရႈျမင္ထားပါသည္။
ကုလသမဂၢက ၎တို႕ကို ကမာၻေပၚတြင္ မတရားရက္စက္စြာျပဳမူခံရသူ လူနည္းစုစာရင္းဝင္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါသည္။
ဘာသာေရးအရ မၿငိမ္သက္မႈမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းျပည္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ ႏိုင္ငံတကာက အေကာင္းျမင္ ေနျခင္းမွ ဆန္႕က်င္ဘက္အျမင္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားေစႏုိင္ပါသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္လက အီးယူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူမႈမ်ားကို ရုတ္သိမ္းေပးခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ရက္က ဥေရာပေကာ္မရွင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ (trade pact) တြင္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
အီးယူပါလီမန္သည္ အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း၊ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားအေပၚ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ အီးယူ၏ သေဘာထားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ကေလးႏွစ္ေယာက္သာ ေမြးဖြားေရး မူဝါဒကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆန္႕က်င္မႈကို ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါသည္။
အျငင္းပြားဖြယ္ ကေလးႏွစ္ေယာက္မူဝါဒကို ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး မၾကာေသးမီက ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ျပန္လည္အသက္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“ဒီလိုခြဲျခားဆက္ဆံတာက မေကာင္းပါဘူး။ ဒါဟာ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ မညီပါဘူး”ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ယခင္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားျခင္း မျပဳေသာေၾကာင့္ ေဝဖန္မႈမ်ား ခံခဲ့ရပါသည္။
ဥေရာပ ပါလီမန္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕လည္း ခိုလံႈခြင့္ေတာင္းသူ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၇၀၀ ခန္႕ကို ရက္စက္စြာ ထိန္းသိမ္းထားမႈအား အဆံုးသတ္ရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားစြာ ရွိေနဆဲ
(UPI မွ 13 June 2013 ရက္စြဲပါ Transparency concerns linger for Myanmar သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တံခါးဖြင့္ေခါင္းျပဴရန္ ႀကိဳးစာေနေသာ္ျငားလည္း ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ား၊ အဂတိလိုက္စားမႈ မ်ားေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ စြမ္းအင္က႑တြင္ စီးပြားရွာဖို႕ စြန္႕စားရမည့္နယ္ေျမျဖစ္ေနေၾကာင္း Earth Rights International က ေျပာၾကားသည္။
Revenue Watch Institute ၏ သယံဇာတထုတ္ယူသံုးစြဲေသာ ႏိုင္ငံမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုင္ရာ ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ေရာက္ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တပ္မေတာ္အာဏာရွင္စနစ္ကို စြန္႔ခြာ၍ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႕ ကူးေျပာင္းရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီ ျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆိုကာ ယခင္အေရးယူခ်မွတ္ထားေသာ sanction မ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ရုတ္သိမ္းေပးေနၿပီျဖစ္သည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကသည္။
ျမန္မာ့သယံဇာတ စီးပြားေရးနယ္ပယ္သည္ လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ မည္ေရြ႕မည္မွ် ဆက္ႏြယ္ေနသည္ကို မိမိတို႕ အေထာက္အထားေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သည္ဟု Earth Rights International က ဆိုပါသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏံွမႈမ်ားအတြက္ စြန္႕စားမႈႏႈန္းျမင့္မားေနဆဲ ေဒသတစ္ခုျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ မိခင္ႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္း ပဋိပကၡ၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ျပႆနာမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္မိႏုိင္သည့္ အႏၱရာယ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အစီအစဥ္မ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္သည္”ဟု ကမာၻေျမအခြင့္အေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားသူမ်ားအဖြဲ႕၏ ဗုဒၶဟူးေန႕ထုတ္ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေမရိကန္အစိုးရ စီမံခန္႕ခြဲမႈႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ဌာနက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒၚလာ ငါးသိန္းထက္ပို၍ အသစ္ရင္း ႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကမည့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ယင္းတို႕၏ မူဝါဒမ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ဇူလိုင္ ၁ ရက္ေန႕ ေနာက္ဆံုးထား၍ အစီရင္ခံစာ တင္ျပၾကရန္ ေမလအတြင္းက ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားသည္။ တင္ျပရမည့္ အခ်က္မ်ားတြင္ လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥ၊ အဂတိလိုက္စားမႈကိစၥ၊ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးဦးႏွင့္ ျပဳလုပ္ရေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ကိစၥမွန္သမွ်တို႕ ပါဝင္သည္။
ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ားသည္ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႕အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားထက္ စီးပြားေရး ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ ကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ ပံ့ပိုးအားေပးေထာက္ခံေနၾကသည္ဟု ကမာၻေျမအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ERI အဖြဲ႕က ေျပာၾကား သည္။
ျမန္မာဘက္ျခမ္း ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းၿပီးစီးေနေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဘက္တြင္ မၿပီးေသး
(Energy Tribune မွ 13 June 2013 ရက္စြဲပါ “Burma gas pipeline complete but cites China delays” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ျမန္မာအေနာက္ဘက္ကမ္း႐ိုးတန္းမွ တ႐ုတ္သုိ႔ ဆက္သြယ္ေသာ ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းသည္ ဇူလိုင္လတြင္ ဓါတ္ေငြ႕လႊတ္ရန္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနေသာ္လည္း တ႐ုတ္ဖက္တြင္ ပိုက္လိုင္းတည္ေဆာင္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးေနျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ၃ လခန္႔ လည္ပတ္ႏိုင္ ဦးမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ျမန္မာစြမ္းအင္ဝန္ႀကီးကေျပာၾကားခဲ့သည္။
အိႏိၵယသမုဒၵရာမွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္သို႔ ကီလိုမီတာ ၈၇၀ သြယ္တန္းထားေသာ ေဒၚလာဘီလ်ံမ်ားစြာ ကုန္က်သည့္ ပိုက္လိုင္းသည္ စြမ္းအင္လိုအပ္ေနေသာ တ႐ုတ္အေနာက္ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားကို ေရနံႏွင့္ဓါတ္ေငြ႕ ျဖည့္ဆည္းေပးမည္ျဖစ္ သည့္အျပင္ ျမန္မာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစိုးရအတြက္ မ်ားစြာလိုအပ္ေနေသာ ဘ႑ာေငြကိုလည္း ရွာေဖြေပးပါလိမ့္မည္။
“ျမန္မာဖက္ျခမ္းက ပိုက္လိုင္းက ရာႏႈန္းျပည့္ၿပီးစီးေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့တ႐ုတ္ဖက္ျခမ္းက ကီလိုမီတာ ၁၆၀၀ ေက်ာ္တဲ့ အတြက္ အခ်ိန္မီွမၿပီးသတ္ႏိုင္ေသးဘူး” ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီး ဦးသန္းေဌးက ပိုက္လိုင္းစတင္လည္ပတ္ရန္ ႏွစ္လ၊ သံုးလခန္႔ ၾကာဦးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။
ပိုက္လိုင္းၾကန္႔ၾကာေနေသာ္လည္း ဇူလိုင္လတြင္ စတင္ထြက္ရွိလာေတာ့မည့္ ရခိုင္ကမ္း႐ုိးတန္းမွ ဓါတ္ေငြ႕မ်ားကို တ႐ုတ္ဖက္ျခမ္းတည္ေဆာင္မႈမၿပီးခင္ အခ်ိန္ထိျပည္တြင္း၌ သံုးစြဲသြားမည္ဟု စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးက ဆိုသည္။
ေဒၚလာ ၂.၃ ဘီလီယံ ကုန္က်၍ ကီလိုမီတာ ၇၇၀ ခန္႔ရွည္ေသာ ေရနံ၊ ဓါတ္ေငြ႕ အျမြာပိုက္လိုင္းသည္ စက္တင္ဘာလတြင္ လံုးဝၿပီးစီးလိမ့္မည္ဟု ဝန္ႀကီးက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ရခိုင္ကမ္း႐ုိးတန္း ေရႊဓါတ္ေငြ႕စီမံကိန္းမွ သဘာဝဓါတ္ေငြ႕မ်ား အေရွ႕အလယ္ပုိင္းႏွင့္ အာဖရိကမွ ေရာက္လာမည့္ ေရနံစိမ္းမ်ားကို ပို႔ေဆာင္မည့္အဆုိပါ ပိုက္လုိင္းမ်ားကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပိုင္ Chian National Petroleum Corp (CNPC) ေရနံကုမၸဏီက ပိုင္ဆိုင္ ပါသည္။
CNPC ကုမၸဏီက ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းၿပီးစီးေနၿပီျဖစ္ၿပီး၊ ေရနံစိမ္းပိုက္လိုင္း ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ၿပီးစီးေနၿပီဟု ယခင္အပတ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာအေနာက္ဖက္ကမ္း ႐ိုးတန္းကၽြန္းေပၚတြင္ ေရနံစိမ္းသိုေလွာင္ကန္ ၆ ခု ၿပီးစီးေနၿပီျဖစ္ကာ၊ မၾကာမွီ ေနာက္ထပ္သိုေလွာင္ကန္ ၆ ခုၿပီးစီးလိမ့္မည္ဟု အဆုိပါကုမၸဏီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျမန္မာဖက္မွ သတင္းထုတ္ျပန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ CNPC ကုမၸဏီက ေနာက္ထပ္မွတ္ ခ်က္ေပးျခင္း မရွိေသးပါ။
လူအမ်ားစိတ္ဝင္စားေနၾကေသာ တ႐ုတ္ - ျမန္မာဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းသည္ စီမံကိန္းအၿပီးသတ္ခ်ိန္တြင္ လံုၿခံဳေရး ဆိုင္ရာ ျပႆနာအခ်ိဳ႕ထြက္ေပၚလာခဲ့ေသာ္လည္း ပိုက္လိုင္းစတင္လည္ပတ္မႈကို ထိခိုက္ေစျခင္းမရွိဟု ႏွစ္ဖက္စလံုးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မြတ္စလင္-ဗမာအဓိက႐ုန္းမ်ား လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈကိုလည္း လိုလားျခင္း မရွိသည့္အေလွ်ာက္၊ ယခင္ကတပ္မေတာ္ အစိုးရအားကိုးျဖင့္ ေျခလွမ္းက်ဲလြန္းခဲ့ေသာ တ႐ုတ္တို႔သည္ ယခုအခါ ျမန္မာျပည္သူ တို႔ကို စည္း႐ံုးရန္အတြက္ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ပြားမ်ား လွဴဒါန္းျခင္း၊ CNPC စပြန္ဆာေပးေသာ တီဗီဒရာမာစီးရီးထုတ္လႊင့္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္းတို႔ျဖင့္ ခ်ည္းကပ္ပံုနည္းဗ်ဴဟာေျပာင္းလဲ လွ်က္ရွိသည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ အကဲခတ္မ်ားက မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုထားသည္။
အဆုိပါပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းကို ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္က မ်ားစြာလိုအပ္ေန ေသာ ႏိုင္ငံျခားေငြ ရရွိရန္အတြက္ သေဘာတူခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၁ မတ္လတြင္ အာဏာရွင္အႀကီးအကဲက ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ အရပ္ဖက္အစိုးရသစ္ထံ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရာ စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာကာ ျပည္တြင္းစြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ ျမင့္မားလာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏို္င္ငံသည္ အသစ္ထပ္မံေတြ႕ရွိသည့္ စြမ္းအင္ရင္းျမစ္မ်ား ကိုယခင္ကဲ့သို႔ တ႐ုတ္ႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ အကုန္ေရာင္းခ်ေတာ့မည့္မဟုတ္ဘဲ ျပည္တြင္းလိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္သံုးစြဲသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ပိုလွ်ံမွသာလွ်င္ ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားသည္ လြန္စြာ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ယူမႈမွာမူ ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ မေရရာေၾကာင္း၊ ေက်ာက္မီးေသြး ေလာင္စာသံုး ဓါတ္အားထုတ္လုပ္မႈကို လည္း လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဦးသန္းေဌးက ဆက္လက္ရွင္း လင္း ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။