yangonchronicle 2011- (1)
၉.၈.၂၀၁၂
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
- ပိုဆိုးလာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္ဆိုင္ေနရ
(Radio Netherlands Worldwide မွ 8 August 2012 ရက္စဲြပါ “Myanmar Facing Worsening Drug Problem” သတင္းကို ဘာသာျပန္ ဆိုသည္။)
- အစိုးရေခါင္းညိတ္မႈျဖင့္ ၁၉၈၈ ဆႏၵျပပဲြ အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပ
(The Himalayan Times မွ 8 August 2012 ရက္စဲြပါ “With govt nod, Myanmar marks 1988 protest anniverssary ” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
- ျမန္မာႏိုင္ငံက ထိပ္တန္းဆန္တင္ပို႔သူ ျဖစ္ရန္ေမွ်ာ္မွန္း
(8 August 2012 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Jason Szep ေရးသားေသာ Myanmar Seeks To Region Top Rice Exporter ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
*****************************************
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
ပိုဆိုးလာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္ဆိုင္ေနရ
(Radio Netherlands Worldwide မွ 8 Aug 2012 ရက္စဲြပါ “Myanmar Facing Worsening drug Problem” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ဇူလိုင္လအတြင္းက အင္ဖက္တာမင္းေဆးျပား ၁.၄ သန္းေက်ာ္ႏွင့္ ဟီးရိုးအင္း ၁၁၆ ကီလိုဂရမ္ အပါအ၀င္ မူးယစ္ေဆး၀ါး အေျမာက္အမ်ား သိမ္း ဆည္းရမိၿပီး ေနာက္တြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပိုမိုဆိုး၀ါးလာေသာ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔က သတိေပး ေျပာဆို လိုက္သည္။ မူးယစ္တပ္ဖဲြ႕မွ အမည္မေဖာ္လိုေသာ ရဲအရာရွိႀကီးတစ္ဦးက “ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး ျပႆနာဟာ အရမ္းကို အႏၱရာယ္ႀကီး ေနပါၿပီ။ ဒီျပႆနာဟာ ပိုၿပီးဆိုးလာပါတယ္။ ၂၀၁၄မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး ကင္းစင္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားေပမယ့္လည္း စိတ္ၾကြေဆးျပား ျပႆနာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ ဘိန္းကင္းစင္တဲ့ဇုန္ုပဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္” ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
ဇူလိုင္လ အတြင္းက မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မႈခင္း ၃၄၂ မႈရွိခဲ့ၿပီး သံသယရွိသူ ၄၇၃ ဦး ဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာက ဗုဒၶဟူး ေန႔တြင္ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။ စိတ္ၾကြေဆးျပား အမ်ားစုကို ႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္းနယ္စပ္တြင္ ဖမ္းဆီးရမိျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္အထိ သံုးစဲြမႈပ်ံ႕ ႏွံ႔ေနၿပီ ဟု ၎ရဲအရာရွိက ဆိုသည္။
“ဒီေဆးျပားေတြကို အလြယ္တကူ ၀ယ္လို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ မူးယစ္တိုက္ဖ်က္ေရး အာဏာပိုင္ေတြအတြက္ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာပါ။ နည္း ပညာရင္းျမစ္၊ လူသားရင္းျမစ္၊ ကိရိယာရင္းျမစ္ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈကလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ အားနည္းသြားေစပါတယ္ ” ဟု ၎က သတိေပး ေျပာ ၾကားသည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားက ယင္းတို႔၏ တပ္ဖြဲ႕ရန္ပံုေငြအတြက္ မူးယစ္ေဆး၀ါး ကုန္သြယ္မႈမွတဆင့္ ၀င္ေငြရွာေဖြၾကရေသာ နယ္စပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ဓါတုေဆးျပား ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ထြန္းကားလွ်က္ရွိသည္။
မႏွစ္က အာဏာရလာေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ယခုအခါ အဆိုပါတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ စာခ်ဳပ္မ်ား လက္မွတ္ထိုးကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေအာင္ႀကိဳးပမ္း ေနၿပီျဖစ္သည္။
ကာလမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ေသာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏြံ႕ထဲမွ ေႏွးေႏွးေကြးေကြး ရုန္းထြက္ေနရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ၿပီးလွ်င္ ကမာၻ႔ဒုတိယ အမ်ားဆံုး ဘိန္းစိုက္ႏိုင္ငံျဖစ္ေနသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္သည္ အင္ဖက္တာမင္း အဓိက ထုတ္လုပ္ရာ ေဒသျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားေသာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕က ၁၉၉၈ခုႏွစ္ မွ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ အၾကား တစ္ကမာၻလံုး စိတ္ၾကြေဆးျပား သိမ္းဆည္းရမိမႈ ပမာဏမွာ ၃ ဆ တိုးလာခဲ့သည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။
မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ နာမည္ပ်က္မွတ္တမ္း၀င္ေနေသာ UWSA “၀”တပ္ဖဲြ႔ အေျခစိုက္ရာ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ မူးယစ္ ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ရွင္းလင္းရန္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႔တို႔အၾကား ေမလက သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့သည္။
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အစိုးရေခါင္းညိတ္မႈျဖင့္ ၁၉၈၈ ဆႏၵျပပဲြ အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပ
(The Himalayan Times မွ 8 August 2012 ရက္စဲြပါ “With govt nod, Myanmar Marks 1988 Protest Anniv” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
အစိုးရက ပထမဆံုးအႀကိမ္ ခြင့္ျပဳသည့္အျပင္ ေငြေၾကးပါ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ သမိုင္း၀င္ ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆို ဆႏၵျပပဲြမ်ား (၂၄) ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားမ်ားကို က်င္းပခဲ့ရာ လူေပါင္းမ်ားစြာတက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ေသြးေျမက် ႏွိမ္နင္းခံရေသာ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆိုပဲြမ်ား စတင္ခဲ့သည့္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား၌ ခ်ီတက္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။
ယခုလို ခ်ီတက္ပဲြမ်ားကို အစိုးရက ခြင့္ျပဳေပးျခင္းသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္ကဆိုလွ်င္ အေတြးထဲမွာေတာင္ မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ယခင္တပ္မ ေတာ္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရမည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ အခမ္းအနားမ်ားကို က်င္းပ၀ံ့ၾကျခင္း မရွိၾကေပ။
မႏွစ္က အာဏာရၿပီးေနာက္ပိုင္း တစ္ကမာၻလံုးက ခ်ီးက်ဴးရေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က (၈၈)အထိမ္းအမွတ္ ခ်ီ တက္ပြဲ စည္းရံုးလႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ေတာင္းဆိုမႈကို အစိုးရကခြင့္ျပဳေၾကာင္း အသိေပးရန္အတြက္ သူ၏ အစိုးရအဖဲြ႕၀င္ ၀န္ႀကီးႏွစ္ဦးကို ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမ်ားအတြက္ ၀န္ႀကီးမ်ားက က်ပ္ေငြတစ္သန္း(ေဒၚလာ၁၂၀၀) လွဴဒါန္းသြားခဲ့ၾကသည္ဟု ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီး ကေျပာၾကားသည္။
အဓိက ခ်ီတက္ပဲြမ်ားက်င္းပရာ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ အင္တာဗ်ဴးေျဖၾကားသူ ကိုကိုႀကီးက “ ဒီအထိမ္းအမွတ္ပြဲမွာ အစိုးရကလည္း ပါ၀င္ ဆင္ႏႊဲတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ ဒါဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ဦးတည္ေနတဲ့ ေျခလွမ္းတစ္ခုလို႔ ကၽြန္ေတာ္ခံစားမိပါတယ္ ” ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သမၼတ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေနဇင္လတ္က အစိုးရသည္ဤအခမ္းအနားကို သမိုင္း၀င္ အခမ္းအနားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္မႈ ရရွိေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမၼတက သူ၏ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈကိုျပသလိုေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
“ သမၼတႀကီးက အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အၿမဲတမ္း ေျပာေနပါတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ့ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈကို တည္ ေဆာက္ရာမွာ ဒီေျခလွမ္းက အကူအညီေပးႏိုင္ပါတယ္ ” ဟု ဦးေနဇင္လတ္က ေျပာၾကားသည္။
၁၉၈၈ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား ဥိးေဆာင္စတင္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုဆႏၵျပပဲြမ်ားသည္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးသို႔ ပ်ံ႔ႏွံသြားခဲ့ၿပီး သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ ျပည္သူမ်ားအား လမ္းမ်ားေပၚသို႔ ထြက္လာေစခဲ့သည္။ ထိုဆႏၵျပပဲြ မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းၿဖိဳခြဲရန္အတြက္ ဆႏၵျပသူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ေသ နတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ခဲ့ေသာ ထိုစဥ္က တပ္မေတာ္သည္ ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာလတြင္ အေျခခံဥပေဒကို ပယ္ဖ်က္၍ အာဏာသိမ္းကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
ယခုအတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အထက္ပါ ဆႏၵျပပြဲ ကာလအတြင္း ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေပၚ ထြက္လာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၉၀ တြင္က်င္းပေသာ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ သူမ၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီက အျပတ္အသတ္ႏိုင္သြားေသာ အခါတြင္မူ တပ္မေတာ္ အစိုးရက အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးရန္ ျငင္းဆန္လိုက္ေလသည္။
၈၈မ်ိဳးဆက္ ေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီးက “၈၈ ဆႏၵျပပြဲေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ လက္ေတြပါ၀င္မႈ သေကၤတတစ္ခုပါ။ ဒီအခမ္းအနားဟာ အက်ဥ္း ေထာင္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ျပည္ပမွာ ေနထိုင္ေနရတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကို သတိရသြားေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ခက္ခဲပင္ပန္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြကိုလည္း ျပန္သတိရေစပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးခ်ိန္မွစ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို တစ္သုတ္ၿပီး တစ္သုတ္ ခ်ိန္ဆ၍ လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အေရအတြက္မသိရေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျဖစ္သည္ဟု လူ႔အခြင့္ အေရး အုပ္စုမ်ားက ေျပာဆိုထားသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ လအတြင္း ၁၉၆၂ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ေက်ာင္းသားမ်ား ေသြးေျမက် ႏိွမ္ႏွင္းခံရမႈ အထိမ္းအမွတ္ “ ဆဲဗင္းဂ်ဴလိုင္ မေမ့ႏိုင္ ” အခမ္းအနား က်င္းပရန္ စီစဥ္ေနခ်ိန္တြင္ စည္းရံုးလႈပ္ရွားသူ ၂၀ခန္႔ကို အာဏာပိုင္မ်ားက ေခတၱေခၚယူ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ျမန္မာႏိုင္ငံက ထိပ္တန္းဆန္တင္ပို႔သူ ျဖစ္ရန္ေမွ်ာ္မွန္း
(8 August 2012 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Jason Szep ေရးသားေသာ Myanmar Seeks To Rejion Top Rice Exporter ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာက ဖိႏွိပ္မႈမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ အားလံုး ေမ့ေလာက္ေနၿပီျဖစ္ေသာ တစ္ခ်ိန္က ကမာၻ႔အႀကီးဆံုး ဆန္တင္ပို႔သူအျဖစ္ ျပန္လည္ရယူရန္ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ရန္ ခက္ခဲမည္ျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ အစိုးရႏွင့္ဆန္စပါးလုပ္ငန္း တာဝန္ရွိ သူမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၿပီး စစ္တပ္၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈအမွားမ်ား ရွိခဲ့ေသာ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားအား ျပန္လည္ သန္စြမ္းလာေရး အ တြက္ အစီအစဥ္မ်ား စတင္ေရးဆြဲလ်က္ရွိသည္။
ကမာၻေပၚတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေလာက္ မည္သူမွ်ဆန္စားသံုးျခင္းမရွိေပ။ ကမာၻေပၚတြင္ ႏွစ္စဥ္အျမင့္ဆံုး ဆန္စားသံုးမႈမွာ တစ္ဦးလွ်င္ ၂၁၀ကီလို(၄၆၀ ေပါင္) ရွိသည္။ ၎သည္ တိုင္းျပည္စားသံုးမႈ၏ ၇၅ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္ဟု အစိုးရ၏ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ငါးလုပ္ငန္း ၊သစ္ေတာႏွင့္ ေမြးျမဴေရး အပါအဝင္ လယ္ယာက႑သည္ ျပည္တြင္းအသား တင္ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၄၃ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိလာ သည္ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးႏိုင္မႈမွာ ၇၀ရာခိုင္ႏႈန္းအထ္ိရွိသည္။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔တင္ပို႔ျခင္းသည္ ေဒၚလာ၄၃ဘီလီယံ ရွိစီးပြားေရး၏ ၂၀ရာခိုင္ႏႈန္း သာ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရင္သပ္႐ႈဖြယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ၿပီး အစိုးရသည္ ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း ျပန္လည္ ရွင္သန္လာ ေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ား ရွိသည္။
ထိပ္တန္း ဦးစားေပးရမည့္ ကိစၥမွာ လယ္သမားမ်ားအား အရည္အေသြး ျမင့္မားေသာ မ်ိဳေစ့မ်ား ပိုမိုသံုးစြဲႏိုင္ေရး ေပးရန္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ လုပ္ ေဆာင္ရန္ Monsanto ကုမၸဏီႏွင့္ Dupont ကုမၸဏီမ်ား၏ အထြက္တိုး မ်ိဳးေစ့ဌာနမ်ား ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံစံုမွ ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ အားေပးရမည္ ျဖစ္ သည္။
“တ႐ုတ္ျပည္မွာဆို ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းမွာ မ်ိဳးေစ့ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီေတြရွိတယ္။အစိုးရက ဒီမွာလည္း ဒီလိုအားေပးမႈေတြရွိတယ္။ အစိုးရက ဒီမွာလည္းဒီလိုအားေပးမႈ ေတြလုပ္မွာပါ ” ဟုအမ်ိဳးသားစီမကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ဦးတင္ႏိုင္သိန္းက Ruster ေျပာသည္။
မၾကာေသးမီက အေမရိကန္အေရးယူမႈ မ်ားေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အခြင့္အလမ္း မ်ားရွာေဖြလ်က္ရွိေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Cookie Lo ကအီးေမးလ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဆန္တင္ပို႔မႈ အႀကီးအက်ယ္ တိုးျမွင့္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းလ်က္ရွိရာ လာမည့္ႏွစ္တြင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွာေဖြလ်က္ လာမည့္ႏွစ္တြင္ ဆန္ တန္ခ်ိန္ ႏွစ္သန္းႏွင့္ ၂၀၁၅တြင္ တန္ခ်ိန္ ၃သန္းအထိ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္ရည္မွန္းထားေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း အေထြေထြ အ တြင္းေရးမွဴး ဦးရဲမင္းေအာင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎ပမာဏသည္ ယမန္ႏွစ္က တန္ခ်ိန္၇၇၈၀၀၀ ပို႔ခဲ့ျခင္းထက္မ်ားစြာ တက္လာရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ တြင္ ယမန္ႏွစ္ကထက္ ယမန္ႏွစ္ကထက္ ႏွစ္ဆတန္ခ်ိန္ (၁.၅) သန္းတင္ပို႔ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထား သည္။သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဌာန သံမွဴးက ၂၀၁၂ တြင္ ဆန္တင္ပို႔မႈမ်ား ၂၃ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းႏိုင္ေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အျခားဆန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားထံမွ တင္ပို႔မႈမ်ား တိုးလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ သည္ဟုဆိုသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္က ဆန္စပါးဘဏ္အသစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အေၾကြးမ်ား႐ုန္းကန္ေနရေသာ လယ္သမားမ်ားကို ေခ်းရန္ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ သည္။
ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရး အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ တြင္ အေသးစားေခ်းေငြမ်ားေပးေနေသာ ျပည္တြင္း သူေ႒းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ မႈ ဘဏ္မ်ား (ADCs) အပါအဝင္ ရွယ္ယာရွင္(၇၆)ဦး ပါဝင္သည္။ အဆိုပါ ကုမၸဏီသည္ မတည္ရင္းႏွီးေငြ က်ပ္ ၁၆ဘီလီယံ၊ ေဒၚလာ၁၈သန္း ရွိၿပီး လိုင္စင္ က်လာပါက ရွယ္ယာမ်ားကို ျပည္သူသို႔ ေရာင္းခ်မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ADC တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဧရာဝဏ္ေရာင္းဝယ္ေရး ကုမၸဏီမွ ဒါ႐ိုက္တာမ်ိဳးသူရေအးက ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါဘဏ္သည္ အင္ဒိုနီးရွားတြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ အမ်ိဳးအစားႏွင့္ဆင္တူသည္။အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ႏို္င္ငံေရးစီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ျမန္မာႏို္င္ငံက ေလ့လာလ်က္ရွ္ိသည္။ အင္ဒိုနီးရွား ဘဏ္ႏွင့္ မတူ ေသာ အခ်က္မွာ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း ကုမၸဏီကို အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္မထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္မထားျခင္းသည္ ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ Ash Center မွစီးပြားေရး ပညာရွင္ David Dapice က ေျပာၾကားခဲ့ သည္။ ၎သည္ ၁၉၈၀ခုႏွစ္မ်ားက အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၏ Bank Rakyat Indonesiaသည္ေသးငယ္ၿပီး အျမတ္ရေသာ ဘဏ္ခြဲမ်ားဖြင့္ရန္ အကူအညီေပးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
“အင္ဒိုနီးရွားမွာ အစိုးရဘဏ္ဟာ ပုဂၢလိကဘဏ္သစ္တစ္ခုလို က်င့္သံုးၿပီး ေကာင္းစြာလုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်းလက္ေငြေခ်းမႈဟာ အျမတ္ ရရွိတဲ့ ဗဟိုဌာနျဖစ္လာပါတယ္။ ပုဂၢလိက ဘဏ္ေတြ ေက်းလက္ ကို ဝင္လာတာကို ကန္႔ကြက္ဖို႔မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေက်းလက္ဆိုတာ ၾကြယ္ဝလာဖို႔ လမ္း မရွိေတာ့ ပုဂၢလိကေတြ ကေယဘုယ်အားျဖင့္လက္ေႏွးတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမင္ေတြ႔ရပါတယ္ ”ဟု၎ကေျပာသည္။
ADCsမ်ားသည္ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ခုႏွစ္က ေဒၚလာသန္း၁၀၀ ေခ်းခဲ့ၿပီးေနာက္ ္ ယခုႏွစ္မတ္လ အကုန္တြင္ ေဒၚလာ၂၅သန္းအထိ ေလ်ာ့ခ်ခဲ့သည္ဟု အေမရိကန္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဌာန သံမွဴးကေျပာသည္။
လယ္သမားေတြ ရွင္သန္ဖို႔ဆိုရင္ အစိုးရဟာ ေငြေခ်းေန႐ံုတင္ မဟုတ္ဘဲ ေက်းလက္အေျခခံ အေဆာက္အအံုေတြမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရမယ္ ဆိုတာ ရယ္၊ သဘာဝက်တဲ့ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္း ရရွိမယ္ဆိုတာကို အင္ဒိုနီးရွားက နားလည္သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနသားတစ္က် မျဖစ္ ေသးပါဘူး ဟု Dapic က ေျပာသည္။
ဆန္စက္မ်ားမွာလည္း ေနာက္ထပ္ျပႆနာ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဆန္စက္မ်ား၏ (၈၀) ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အေသးစားမ်ားျဖစ္ၿပီး ေခတ္မမီ ေတာ့ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဝယ္ယူသူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေသာ အရည္အေသြးျပည့္ ဆန္လံုးျဖဴထုတ္လုပ္ရန္ ႐ုန္းကန္ေနရသည္။ရလာဒ္အားျဖင့္ ဆန္ စက္မ်ားသည္ ဆန္အက်ိဳးအေၾကမ်ားေၾကာင့္ အ႐ံႈးေပၚရသည္။
အခ်ိဳ႕ဆန္တင္ပို႔သူမ်ားသည္ တစ္ရက္လွ်င္တန္၂၀၀က် ဆန္စက္အႀကီးစားမ်ား တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေၾကာင္း အမ်ိဳးသား စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး အႀကံေပးေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဦးတင္ထြဋ္ဦးက ေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ႏွစ္အတြင္း တန္ခ်ိန္၂သန္းကို လ်င္ျမန္စြာ တိုးသြားႏိုင္တယ္”ဟု၎ကေျပာသည္။
ေျမၾသဇာေရာင္းခ်ေပးေရး ကိုလည္း ၎ကေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လယ္ယာေျမမ်ား သည္ဗီယက္နမ္ႏွင့္ထိုင္းတို႔မွ လယ္ယာ ေျမ မ်ားႏွင့္ ပမာဏတူေသာ္လည္း ၎ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေျမၾသဇာသံုးစြဲမႈထက္ သံုးပံုႏွစ္ပံု ေလ်ာ့နည္းၿပီၤး တစ္ႏွစ္လွ်င္ တန္ခ်ိန္တစ္သန္းသာ အသံုးျပဳထားသည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာ ပိုမိုသံုးစြဲပါက မ်ားစြာအထြက္တိုးႏိုင္ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။
“ခင္ဗ်ားမွန္းၾကည့္ပါ။ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အသံုးျပဳမႈ အနည္းဆံုး ႏွစ္ဆတိုးလာပါမယ္။ သံုးဆတိုးလာရင္ေတာင္ က်ဳပ္ေတာ့မအံ့ၾသဘူး။ ဒီေျမၾသဇာက႑က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ အေကာင္းဆံုး နယ္ပယ္တစ္ခုပါ” ဟု၎ကေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆန္စက္မွ ထြက္ရွိေသာဆန္မွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တန္၁၄သန္း မွ ၁၅သန္းရွိၿပီး စားသံုးမႈမွာ ၁၁သန္းမွ ၁၃သန္းအထိရွိသည္ဟု ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္ေရးအသင္းမွေျပာသည္။ ဆန္တင္ပို႔ ရန္ရည္ရြယ္ထားေသာ ေစ်းကြက္မ်ားမွာ အာဖရိက၊ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၊အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ ႏွင့္ အေ႐ွ႕တီေမာတို႔ ျဖစ္သည္။
************************************************************