Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ ကခ်င္α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ေα€›း α€œူα€™်ိဳးα€…ုထဖြဲ႕တို႔ထၾကား ဆက္ဆံေα€›းα€™ွာ α€œိပ္ခဲတင္းတင္းျα€–α€…္ေα€”ေၾကာင္း ကခ်င္တိုα‚”α€™ွ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›ေျα€™ာα€€္ပိုင္းတိုင္း α€…α€…္α€Œာနခ်ဳပ္တိုင္းα€™ွဴး၊ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€…ိုး၀င္းႏွင့္ ေကထိုင္ထိုတိုα‚” α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေα€”α‚”α€€ ျα€™α€…္α‚€α€€ီးα€”ားတြင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€™ႈ ျပဳခဲ့α€žα€Š္။
          ထိုင္းႏိုင္ငံထေျခစိုα€€္ကခ်င္α€žα€α€„္းα€Œာα€” α€‘α€š္α€’ီတာα€œα€–ိုင္ေα€”ာ္ဒင္α€€ ေကထိုင္ထိုထေα€”ျဖင့္ ၎တိုα‚”၏α€…α€…္တပ္α€€ို α€”α€š္ျခားေα€…ာင့္တပ္ထျα€–α€…္ ေျပာင္းα€œဲα€›α€”္ α€žေα€˜ာတူခဲ့ေၾကာင္း၊ α€žိုα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း ႏွα€…္α€˜α€€္α€…α€œံုး α€Šွိႏိႈင္းα€žေα€˜ာတူα€Šီခ်α€€္မရခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားα€žα€Š္။ ကခ်င္တို႔ထေα€”ျဖင့္ α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ို ၎တိုα‚”၏ ထဆိုျပဳခ်α€€္α€™်ားα€€ို α€œα€€္ခံေထာင္ျပဳα€œုပ္ႏိုင္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း α€žိα€›ွိၿပီး ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း α€žူတိုα‚”α€›ဲ႕ဆႏၡကို ထုတ္ေα€–ာ္ေျပာခ်င္ေα€žးေၾကာင္း၊ ၎α€™ွ ဆက္α€œα€€္ေျပာ ၾကားα€žြားα€žα€Š္။
          α€‘α€…α€Š္းထေ၀းတက္ေα€›ာα€€္ခဲ့α€žα€Š့္ ထဖြဲ႕၀င္တစ္α€₯ီး၏ေျပာၾကားခ်α€€္ထရ α€…α€…္ထစိုးα€› ထေα€”ျဖင့္ α€”α€š္ျခားေα€…ာင့္တပ္α€€ို α€…α€…္ထစိုးရထရာα€›ွိα€™်ား၏ ထုပ္ခ်ဳပ္α€™ႈေထာα€€္တြင္ ထားα€›α€”္ α€œိုα€œားေၾကာင္း ေျပာα€žα€Š္။ ေကထိုင္ထိုα€™ွ α€…α€…္ထစိုးα€›၏ α€€ြပ္α€€ဲα€™ႈေထာα€€္တြင္မထားα€˜ဲ ကခ်င္ျα€•α€Š္ α€”α€š္၊ α€”α€š္ျခားေα€…ာင့္တပ္α€–ြဲ႕ထေα€”ျဖင့္ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းα€›α€”္ ထဆိုျပဳခဲ့α€žα€Š္။ α€‘α€…α€Š္းထေ၀းα€žိုα‚” တက္ေα€›ာα€€္ခဲ့ ေα€žာ ေကထိုင္ထိုထဖြဲ႕တြင္ α€šα€„္းတိုα‚”၏ α€Œာα€”α€‘α€žီးα€žီးα€™ွ α€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္α€™်ားပါ၀င္ခဲ့ပါα€žα€Š္။ ကခ်င္ α€œူα€„α€š္ေခါင္းေဆာင္ Awng Wa α€€ ေကထိုင္ထိုေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€žα€Š္ ၎တိုα‚”၏ ထဆိုျပဳခ်α€€္α€™ွာ α€œα€€္ခံႏိုင္α€–ိုα‚” ထခြင့္α€‘α€œα€”္းα€”α€Š္းα€žα€Š္α€€ို α€žိα€›ွိၿပီးျα€–α€…္ေၾကာင္း၊ α€žိုα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း α€Šွိႏိႈင္းα€™ႈα€™်ားα€€ို α€›ႏိုင္ α€ž၍ ဆက္α€œုပ္α€žြားα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါα€žα€Š္။
          ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€€ ေျပာၾကားα€›ာတြင္ α€‘α€€α€š္၍ α€…α€…္ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ထတင္း ထက်ပ္ျပဳα€œုပ္ပါα€€ α€™ိα€™ိတို႔တုိα€€္ခိုα€€္α€™ႈျပဳα€œုပ္α€›α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း၊ ေကထိုင္ေထ တပ္α€™ွဴးα€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း α€…α€…္ထစိုးရတပ္α€™်ား ၀င္ေα€›ာα€€္α€œာပါα€€ ၎တိုα‚”၏ α€”α€š္ေျမထတြင္းα€™ွ တုိα€€္ထုတ္α€›α€”္ ေျပာၾကား ထားပါα€žα€Š္။
          ေα€”ာ္ဒင္α€€ ဆက္α€œα€€္ေျပာα€›ာတြင္ ေကထိုင္ေထတပ္α€™ေတာ္ α€’ုတိα€šα€‘α‚€α€€ီးထကဲ           α€—ိုα€œ္α€™ွဴးα‚€α€€ီးဆြα€”္α€™α€œြတ္ဂန္ေα€™ာ္α€€ ကခ်င္ႏွင့္ ထစိုးရတပ္α€™်ားထၾကား ႏိုင္ငံေα€›းထျမင္α€€ြာα€Ÿα€်α€€္α€™ွာ ကခ်င္တိုα‚”α€€ α€™ိα€™ိတိုα‚”၏α€œြတ္α€œα€•္ေα€žာ တပ္α€™ေတာ္ထားα€›ွိα€œို၍ျα€–α€…္ေၾကာင္း α€žိα€›ွိရပါα€žα€Š္။
          ေကထိုင္ထိုထေထြေထြထတြင္းေα€›းα€™ွဴးα€€ ဧရာ၀တီα€žα€α€„္းα€Œာα€”α€žိုα‚” ေျပာၾကားα€›ာတြင္ α€œα€€္α€›ွိထေျခထေနထရ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္ α€…α€…္α€™ွα€”္ေα€žာ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€›α€›ွိပါα€€ ကခ်င္တပ္α€™ေတာ္α€™ွာ α€”α€š္ျခားေα€…ာင့္ တပ္α€™ေတာ္α€žာ ျα€–α€…္ေα€”α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေျပာပါα€žα€Š္။ ထျခားေα€žာ α€œူα€™်ိဳးα€…ု ၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€›းထဖြဲα‚•ျα€–α€…္α€žα€Š့္ ၀ျα€•α€Š္α€”α€š္ တပ္α€™ေတာ္α€™ွာα€œα€Š္း α€…α€…္ထစိုးα€›၏ α€‘α€œားတူα€–ိထားေပးα€™ႈα€€ို ခံရပါα€žα€Š္။ ၀ ေα€œ့α€œာα€žူ α€™ိုင္ထိုα€€္α€–ုα€”္းα€€ ၀ တပ္α€™ေတာ္α€™ွ α€…α€€္တင္α€˜ာα€œα€ြင္ ပန္ဆန္း၌ ျပဳα€œုပ္ ခဲ့ေα€žာ α€‘α€…α€Š္းထေ၀းတြင္ ၀ေα€’α€žα€€ို α€€ိုα€š္ပိုင္ေα€’α€žα€‘ုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထျα€–α€…္ α€œα€€္ခံပါα€€ α€”α€š္ျခားေα€…ာင့္တပ္ထျα€–α€…္ ေျပာင္းα€œဲα€›α€”္ α€žေα€˜ာတူα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့α€žα€Š္α€Ÿု ေျပာၾကားα€žα€Š္။
          α€œα€€္α€›ွိထေနထထားထရ တပ္α€–ြဲ႕၀င္ထင္ထား ၂၀၀၀၀ α€›ွိေα€žာ ၀တပ္α€™ေတာ္α€žα€Š္ α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ ရင္ဆိုင္α€›α€”္ တပ္α€œွα€”္႔ထားၿပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၀စစ္တပ္္α€™ွ ၎တိုα‚”၏ထရပ္α€žားα€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း ထတူတကြတိုα€€္ခိုα€€္α€›α€”္ α€œα€€္α€”α€€္α€™်ား ထုတ္ေပးထားၿပီးျα€–α€…္ပါα€žα€Š္

ထတိုα€€္ထခံα€™်ားα€€ို α€–ိႏွိပ္α€€ာ ေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€€ို ေထာင္ဒဏ္ေပးၿပီး၊ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာα€›ွတြင္ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္ျပႆα€”ာα€€ို α€–α€”္တီးေα€”ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးရထေα€•αš ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›၏ ထားα€›ွိα€žα€Š့္ α€™ူ၀ါα€’α€€ို ဆီးα€”ိတ္ဆပ္ေα€€ာ္မတီတြင္ α€šေန႔ၾကားα€”ာခဲ့α€žα€Š္။ ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›α€žα€Š္ α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ α€žံတမန္ေα€›းα€›ာ ေα€…့စပ္ေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ျα€–α€…္ေα€žာ္ α€œα€Š္း၊ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ပိတ္ဆို႔ထားα€™ႈα€™်ားα€€ို ဆက္α€œα€€္α€œုပ္ေဆာင္α€žြားα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Ÿα€š္α€œα€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          α€œာα€™α€Š့္α€›α€€္α€žα€ၱပတ္ထတြင္း α€”α€šူးေα€šာα€€္တြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရတိုα‚” ေဆြးေႏြးα€™ႈျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ဆီးα€”ိတ္α€œူα€™်ိဳးα€…ုေခါင္းေဆာင္α€™α€…္၊ α€™α€€္ေα€€ာ(α€”္)α€œ္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›ႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ α€€ြα€”္α€€α€›α€€္တြင္ ထုတ္ေα€–ာ္ဆန္α‚”α€€်င္ခဲ့α€žူျα€–α€…္ၿပီး၊ α€…α€…္ထစိုးရထား ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္α€›α€”္ α€₯ပေα€’ျပဳေα€›းဆြဲခဲ့α€žူျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထိုα€˜ားα€™ား၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ေα€•αšα€œα€…ီေျပာင္းα€œဲα€™ႈထတြα€€္ ၎α€™ွ ေαΎα€€α€Šာခ်α€€္ထုတ္ျပန္ခဲ့α€žα€Š္။
          ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးရတက္ခါα€…α€€ ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€€α€œα€„္တန္α€€ို “ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αšα€‘ား α€›ွိα€žα€Š့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ေα€•αšα€œα€…ီα€€ို ျပန္α€œα€Š္α€…ိα€…α€…္ျခင္းα€€ို α€₯ီးα€…ားေပးေဆာင္α€›ြα€€္ပါ” α€Ÿုေျပာခဲ့α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ α€šα€„္းတိုα‚”၏ α€›α€Š္α€™ွα€”္းခ်α€€္α€™်ားα€€ို ေထာင္ျမင္ ေα€›းထတြα€€္ α€™α€Š္α€žိုα‚”α€œုပ္ေဆာင္α€™α€Š္α€œဲα€Ÿု ေα€™းခဲ့α€›ာ၊ α€Ÿα€š္α€œα€›ီα€€α€œα€„္တန္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ၏ ထေျခခံα€›α€Š္α€™ွα€”္းခ်α€€္၊ α€…α€Š္းα€œံုးα€Šီα€Šြတ္ၿပီး ခ်α€™္းα€žာႂα€€ြα€š္၀၍ ၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€žာ α€’ီα€™ိုα€€α€›α€€္တစ္ျα€™α€”္α€™ာ ႏိုင္ငံထျα€–α€…္ ေα€›ာα€€္α€›ွိေထာင္ႏွင့္ α€œူ႔ထခြင့္ထေα€›းα€™်ားα€€ို ထေα€œးေပးα€›α€”္ α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ α€Šွိႏိႈင္းα€›α€”္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈထား α€•α€š္α€–်α€€္ေပးα€›α€”္ထတြα€€္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ဆက္α€žြα€š္ေα€›း ေα€€ာင္းα€™ြα€”္α€žα€Š့္ထဆင့္α€›ွိα€›α€”္α€œုိေၾကာင္း၊ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€›ွိ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား ထားα€œံုးႏွင့္ေခါင္းေဆာင္ေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€ို α€œႊတ္ေပး၍ ၂၀၁၀ခုႏွα€…္တြင္ တရားα€™ွ်တေα€žာ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲျပဳα€œုပ္ေပးα€›α€”္α€œိုေၾကာင္း၊ α€žိုα‚”α€™ွα€žာ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားႏွင့္ α€œူα€™်ိဳးα€…ုထဖြဲα‚•α€™်ား ပါ၀င္ျပီးထဓိပၸါα€š္α€›ွိα€žα€Š့္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲျα€–α€…္ႏိုင္ေၾကာင္း α€™α€€္ေα€€ာ္α€”ဲα€œ္α€™ွ ေျပာၾကားα€žြားα€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€žα€Š္ ႏိုင္ငံတကာα€œုိα€€္α€”ာα€žα€„့္α€žα€Š့္ထခ်α€€္α€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း α€€်င့္α€žံုးၿပီး၊ တားျα€™α€…္ထား α€žα€Š့္ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားႏွင့္ α€…α€…္ေα€›းဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း ရပ္ဆုိင္းα€žα€„့္ေၾကာင္းα€œα€Š္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ထင္α€’ီα€šာα€”ာျα€•α€Š္α€”α€š္ဆီးနတ္တာ တစ္α€₯ီးျα€–α€…္ေα€žာ ဆီးα€”ိတ္ႏုိင္ငံျခားေα€›းေα€€ာ္မတီα€™ွ ထဆင့္ျမင့္α€›ီပတ္α€•α€œα€…္ကင္ ပါတီ၀င္ ဆီα€”ိတ္တာ α€›α€…္ခ်α€€္α€œ်ဴဂါα€™ွ ထေα€›ွ႕ထာα€›ွႏွင့္ ပစိα€–ိတ္ေα€›းα€›ာ ဆပ္ေα€€ာ္မတီတြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္α€žα€€္α€žα€Š့္ထေၾကာင္းထရာα€™်ားα€€ို တင္ျပရန္ α€žေα€˜ာ ထားေαΎα€€α€Šာခ်α€€္ထုတ္ျပန္ခဲ့α€žα€Š္။
          ထဆိုပါေαΎα€€α€Šာခ်α€€္တစ္α€…ိတ္တစ္ေα€’α€žα€™ွာ -
          α€₯α€€ၠα€Œ Webb α€€ို α€šα€ုα€€ဲ့α€žိုα‚” ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ထားα€›ွိα€žα€Š့္ ေα€•αšα€œα€…ီα€€ို တင္ျပခြင့္ျပဳ၍ ေα€€်းဇူးတင္ေၾကာင္း၊ α€’ီတင္ျပခ်α€€္ေၾကာင့္ ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ထားα€žα€Š့္ ေα€•αšα€œα€…ီဆန္းα€…α€…္ခ်α€€္α€€ို ထခ်ိα€”္α€™ီျပဳα€œုပ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာα€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›α€žα€Š္ ျα€–α€…္ႏိုင္ေခ်α€›ွိα€žα€Š့္ ေα€•αšα€œα€…ီα€€ို ခ်α€™ွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ကၽြႏ္ုပ္တိုα‚” ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္α€žα€€္၍ α€•α€Šာေα€›း၊ α€€်α€”္းα€™ာေα€›းα€›ာ ထဆင့္α€”ိα€™့္α€€်α€™ႈα€™်ားα€€ို တိုα€€္႐ိုα€€္ ဆက္α€žြα€š္α€žိα€›ွိထားα€žα€Š့္ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ထိႏၡိα€š၊ ထိုင္း၊ α€…α€€ၤာပူႏွင့္ ေတာင္α€€ိုα€›ီးα€šားတိုα‚”၏ α€žေα€˜ာထားα€™်ားျဖင့္α€œα€Š္း ႏိႈင္းα€šွα€₯္αΎα€€α€Š့္α€›α€”္α€œိုေၾကာင္း၊ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ α€…ီးပြားေα€›းထေα€•αšα€™ွားα€šြင္း ေα€žာ α€…ီα€™ံခန္႔ခြဲα€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ (miss management) ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€…ီးပြားေα€›း ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™α€œုပ္ခင္ α€€α€α€Š္းα€€ α€›ွိခဲ့ေၾကာင္းေျပာα€žα€Š္။
          ထုိင္းႏိုင္ငံႏွင့္ α€™ေα€œးα€›ွားႏိုင္ငံα€žိုα‚” α€…α€…္ေျပးα€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားα€…ြာ ေα€›ာα€€္α€›ွိေနၿပီး၊ ထမ်ားα€…ုα€™ွာ α€œူα€™်ိဳးα€…ုထဖြဲ႕၀င္α€™်ားျα€–α€…္ေၾကာင္း α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€™ွα€œα€Š္း ထခက္ထခဲα€™်ားα€…ြာ ေတြα‚•α€›ွိေနရပါα€žα€Š္။ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္ ၅၀၀၀၀ ခန္α‚”α€€ တတိα€šႏိုင္ငံတြင္ ေျပာင္းေα€›ႊα‚•ေနထိုင္α€›α€”္ထတြα€€္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€’ုα€€α‘α€žα€Š္ α€™်ားဆိုင္α€›ာ α€™α€Ÿာမင္းα‚€α€€ီးထဖြဲα‚• (UNHCR) α€™ေα€œးα€›ွားα€™ွတဆင့္ ေα€œွ်ာα€€္ထားခဲ့ၿပီး၊ ထေα€šာα€€္ ၁၀၀၀၀ ခန္α‚”α€™ွာ ထင္α€’ီα€›ာα€”ာျα€•α€Š္α€”α€š္တြင္ ေα€”α€›ာခ်ေပးခဲ့ရပါα€žα€Š္။ ထိုα€˜ားα€™ားေα€•αšα€œα€…ီတြင္ ျα€™α€”္α€™ာ-ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားဆက္ဆံα€™ႈα€€ို ဆန္းα€…α€…္ခ်α€€္α€œα€Š္း ပါ၀င္α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€Š္ ထာα€›ွေα€’α€ž တြင္းα€›ွိ ၎၏α€™ိတ္ေဆြႏိုင္ငံα€™်ား၊ α€™α€Ÿာα€™ိတ္α€™်ားထတြα€€္ α€…ုေပါင္း၍ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ (α€žိုα‚”α€™α€Ÿုတ္) ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€žိုα‚” ထစုα€œိုα€€္ထၿပံဳα€œိုα€€္ ေα€žေα€€်ပ်α€€္α€…ီးႏိုင္ေα€žာ α€œα€€္α€”α€€္α€™်ားတပ္ဆင္ထုတ္α€œုပ္ ေα€›ာင္းခ်ျခင္းα€€ို ဆန္α‚”α€€်င္ႏိုင္ေα€›းထတြα€€္ α€œုပ္ေဆာင္ေပးα€›α€”္ တာ၀န္α€›ွိပါα€žα€Š္။
          ၂၀၀၄ ခုႏွα€…္ေα€”ာα€€္ပိုင္း ျα€™α€”္α€™ာႏွင့္ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားတိုα‚” ျပန္α€œα€Š္ဆက္ဆံေα€›းေၾကာင့္ ျα€–α€…္ေα€•αšα€œာႏိုင္ေα€žာ ထက်ိဳးဆက္α€™်ားα€€ို ကၽြα€”္ေတာ္စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့α€…α€₯္α€€α€α€Š္းα€€ ႏိုင္ငံျခား ဆက္ဆံေα€›းေα€€ာ္မတီα€™ွα€œα€Š္း ထဆိုပါα€€ိα€…α₯α€€ို ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးရတာ၀န္α€›ွိα€žူα€™်ားα€€ ထေα€žးα€…ိတ္ ခင္းα€€်င္းတင္ျပခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထရာα€›ွိα€™်ား ႐ုα€›ွားႏိုင္ငံα€žိုα‚” α€”α€Š္းα€•α€Šာα€žα€„္တန္းα€™်ားႏွင့္ ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားα€”α€Š္းα€•α€Šာ α€žα€„္တန္းα€™်ားတက္ေα€›ာα€€္ျခင္းα€€α€œα€Š္း ေα€™းခြα€”္းထုတ္α€…α€›ာα€™်ား ျα€–α€…္ခဲ့ပါα€žα€Š္။ ႐ုα€›ွားထစိုးα€›၏ ထကူ α€‘α€Šီျဖင့္ α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားဓာတ္ေပါင္းα€–ိုα€€ို ေဆးα€•α€Šာα€žုေα€α€žα€”α€‘α€ြα€€္ α€‘α€žံုးခ်α€™α€Š္ ဆိုေα€žာ္α€œα€Š္း၊ ပိုα‚”ေဆာင္ခဲ့α€žα€Š့္ α€•α€Šာα€žα€„္ထေရထတြα€€္α€™ွာ α€œိုα€žα€Š္ထက္ပိုေနပါα€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ၏ α€šူα€›ီα€”ီα€šα€™္ထြα€€္α€›ွိα€™ႈ၊ α€žα€”္႔စင္α€™ႈႏွင့္ ထုတ္α€œုပ္α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္α€œα€Š္း α€…ိုးα€›ိα€™္α€–ြα€š္α€›ာ ျα€–α€…္ေα€” ပါα€žα€Š္။
          Emerithus of Los Alamos National Laboratory ၏ α€’ါ႐ိုα€€္တာႏွင့္ စတင္းα€–ိုα‚”α€’္ တကၠα€žိုα€œ္ ထျα€•α€Š္ျα€•α€Š္ဆုိင္α€›ာ α€œံုၿခံဳေα€›းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€™ႈα€Œာα€” တြဲα€˜α€€္α€’ါ႐ိုα€€္တာ Dr.Sigfired Hecken α€€ ေထခ႐ုခန္α€€ြα€”္α€›α€€္ (A.Q Kham Network) α€žα€Š္ α€€ုမၸဏီα€™်ားα€€ို ဆက္α€žြα€š္ေပးၿပီး၊ ထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ား၊ α€α€žီးပုဂၢα€œα€™်ားα€€ို ထႏၱα€›ာα€š္α€›ွိေα€žာ α€œα€€္α€”α€€္ေα€›ာင္းα€α€š္α€™ႈ ထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ား α€‘α€žြင္ေα€›ာα€€္ေစခဲ့α€žα€Š္။ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šား၏ ႏ်ဴα€€α€œီးα€›ီးα€šား ဓာတ္ေပါင္းα€–ို ဆီးα€›ီးα€šားတြင္ α€α€Š္ေဆာα€€္α€™ႈ၊ ထီα€›α€”္ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္ α€œုပ္ေဆာင္α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္α€œα€Š္း ပံုα€…ံα€™်ိဳးα€…ံု ျဖင့္ တိုးခ်ဲα‚•α€™ႈα€™်ားျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထစုိးα€›α€€ α€œုပ္ေဆာင္ၿပီး တရားမ၀င္ထဖြဲα‚•α€€ြα€”္α€›α€€္α€™်ားα€€ α€€ူα€Šီေပးခဲ့ αΎα€€α€žα€Š္။

ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္ ထျငင္းပြားα€–ြα€š္ေα€›α€”ံပိုα€€္α€œိုင္း α€α€Š္ေဆာα€€္α€™ႈα€…ီα€™ံα€€ိα€”္းα€€ို α€₯ီးေဆာင္ α€œုပ္α€€ိုင္ေα€”α€žူ α€€ုိα€›ီးα€šားα€€ုမၸဏီα€€ ကမၻာ့ထင္ထားα‚€α€€ီး α€žံမဏိα€€ုမၸဏီα‚€α€€ီးတစ္ခုထံα€™ွ α€…ိတ္၀င္α€…ား α€™ႈα€€ို α€œα€€္ခံα€›α€›ွိၿပီးေα€”ာα€€္ α€›ွα€š္α€šာေα€…်းႏႈα€”္းα€™်ားတက္α€žြားေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့α€žα€Š္။
          ေငြေၾကးထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္း α€€ိုးခုα€€ ၎တိုα‚”α€…ုေဆာင္းထားေα€žာ α€€ုမၸဏီတြင္ ရင္းႏွီးျα€™ွဳပ္ႏွံထား α€žα€Š့္ ေငြပမာဏ၏ α†αˆ%α€€ို ေα€›ာင္းခ်α€›α€”္ ေၾကျငာထၿပီးတြင္ ေဒ၀ူးထင္တာေα€”α€›ွင္α€”α€š္ထေα€”ျဖင့္ α€…ိတ္ပါ၀င္α€…ားα€™ႈα€™်ားα€€ို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့α€žα€Š္α€Ÿု ႐ိုα€€္တာα€žα€α€„္းα€™်ားထရ α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။
          α€›ွα€š္α€šာတန္α€˜ိုးα€™ွာ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ေα€’αšα€œာ ၁.αˆα€˜ီα€œ်ံခန္α‚”α€›ွိၿပီး ကမၻာ့α€”ံပါတ္(၆) ထင္ထားα‚€α€€ီး α€žံမဏိα€€ုမၸဏီ ေα€•αšα€…α€€ိုα€™ွ α€…ိတ္၀င္α€…ားေၾကာင္း ေα€–ာ္ျပခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ေα€›ႊα€žα€˜ာ၀ဓာတ္ေငြα‚•α€…ီα€™ံα€€ိα€”္းα€‘α€™α€Š္α€›ွိ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ေα€’αšα€œာ (၆.၇)α€˜ီα€œ်ံတန္α€˜ိုးα€›ွိေα€žာ ေα€›α€”ံႏွင့္ α€žα€˜ာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုα€€္α€œုိင္းα€α€Š္ေဆာα€€္ေα€›းα€…ီα€™ံα€€ိα€”္းတြင္ ပါ၀င္ေα€”ေα€žာ ေဒ၀ူးα€€ုမၸဏီ၏ ထခန္းα€€α‚‘ႏွင့္ပတ္α€žα€€္၍ ျပင္းထန္α€…ြာေ၀ဖန္α€™ႈα€™်ားα€›ွိေα€”α€žα€Š့္ၾကားα€™ွ α€šα€ုα€žα€α€„္းα€™်ားထြα€€္ေα€•αš α€œာခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ α€˜α€‚ၤα€œားပင္α€œα€š္ေထာ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း α€šူα€”α€”္ျα€•α€Š္α€”α€š္α€€ို ဆက္α€žြα€š္α€™α€Š့္ေα€›α€”ံပိုα€€္α€œိုင္းα€€ို α€α€Š္ေဆာα€€္ေα€”ေα€žာ α€€ုမၸဏီထုပ္α€…ုထား ေဒ၀ူးα€€ α€₯ီးေဆာင္ ေα€”ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၎ပိုα€€္α€œုိင္းα€žα€Š္ ထေα€›ွα‚•α€‘α€œα€š္ပိုင္းα€™ွ ေα€›α€”ံတင္α€žေα€˜ၤာα€™်ားျဖင့္ ေα€›ာα€€္α€œာ ေα€žာေα€›α€”ံα€™်ားα€€ို ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထားျဖတ္၍ ပိုα‚”ေဆာင္ေပးα€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›၏ ေα€€ာင္းα€™ြα€”္α€…ြာပံ့ပိုးα€™ႈေပးထားα€žα€Š့္ α€…ီα€™ံα€€ိα€”္းα€™ွ α€›α€›ွိေα€žာထက်ိဳးထျမတ္α€™်ား ေၾကာင့္ ေဒ၀ူးα€€ုမၸဏီα€šα€ုα€€ဲ့α€žိုα‚” ေထာင္ျမင္တိုးတက္α€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္းα€›ွိ ထုတ္α€œုပ္α€™ႈα€€ုα€”္α€€်α€…α€›ိတ္α€™်ားα€™ွာ ထျခားႏိုင္ငံα€™်ားႏွင့္ ႏိႈင္းα€šွα€₯္α€œွ်င္ α€‘α€”α€Š္းဆံုးျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု α€šူဆရၿပီး ထေၾကာင္းရင္းα€™်ားα€…ြာα€›ွိα€žα€Š့္ထနက္ α€žα€˜ာ၀ပတ္၀န္းα€€်င္ ဆုိင္α€›ာα€€α‚‘α€™်ား၏ ထားα€”α€Š္းခ်α€€္α€™်ားα€žα€Š္α€œα€Š္း တစိတ္တပိုင္းပါ၀င္ေနပါα€žα€Š္။
          ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေα€œ့α€œာေα€›းထဖြဲα‚•α€™်ားα€€ ပိုα€€္α€œုိင္းα€žြα€š္တန္းα€™ႈ ေα€’α€žα€ေα€œွ်ာα€€္တြင္α€›ွိေα€žာ α€…α€…္α€–α€€္ထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›း၏ ပါ၀င္ပတ္α€žα€€္α€™ႈႏွင့္ α€žα€˜ာ၀၀န္းα€€်င္ထိခိုα€€္α€šိုα€šြင္းေα€…α€™ႈα€™်ားေၾကာင့္ α€œူα€žားႏွင့္ ပတ္၀န္းα€€်င္ဆုိင္α€›ာ α€€ုα€”္α€€်α€…α€›ိတ္α‚€α€€ီးα€™ားα€œိα€™့္α€™α€Š္α€Ÿု α€žα€ိေပးထားα€žα€Š္။
          ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေα€œ့α€œာေα€›းထဖြဲα‚•α€™်ားα€€ ဆက္α€œα€€္၍ ထိုင္α€‘α€š္ထို (ILO) ၏ α€žα€α€„္း ထုတ္ျပန္ခ်α€€္α€™်ားထတိုင္း α€€ိုးα€€ားၿပီး တိုးတက္α€–ြံ႕ၿဖိဳးေα€›းေခါင္းα€…α€₯္ေထာα€€္α€›ွိ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတ၀ွα€™္းα€›ွိ α€…ီα€™ံα€€ိα€”္းα€™်ားα€™ွ α€œα€€္α€›ွိα€‘α€œုပ္α€žα€™ား ၈ေα€žာင္းေα€€်ာ္α€™ွာ ထခေၾကးေငြα€‘α€”α€Š္းα€„α€š္ (α€žိုα‚”α€™α€Ÿုတ္) α€œံုး၀ေပးျခင္းα€™α€›ွိα€˜ဲ ထတင္းထၾကပ္ခုိင္းေα€…ျခင္းခံေα€”α€›ေၾကာင္း ေα€–ာ္ျပထားα€žα€Š္။
          တပ္α€™ေတာ္ထစိုးα€›α€žα€Š္ α€œα€္တေα€œာတြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ေα€’αšα€œာ 4.83 α€˜ီα€œ်ံα€€ို α€…α€€ၤာပူα€˜α€္α€™်ားα€žိုα‚” တရားမ၀င္α€”α€Š္းα€œα€™္းα€™်ားျဖင့္ ေα€›ႊα‚•ေျပာင္းထပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း ထမ္α€ž္႐ိုα€€္ထင္တာ ေα€”α€›ွင္α€”α€š္α€™ွ α€…ြပ္α€…ြဲခဲ့ၿပီး ပံုα€™ွα€”္α€™α€Ÿုတ္ေα€žာ ေငြα€œဲα€œွα€š္α€™ႈႏႈα€”္းထားα€™်ားα€€ို α€‘α€žံုးျပဳ၍ α€œူထု၏ ေငြα€…ာရင္းα€™်ားα€™ွ ေငြα€™်ားα€€ို α€‘α€œြဲα€žံုးα€…ားျပဳေα€”ေၾကာင္းα€œα€Š္း ထပ္α€™ံα€…ြပ္α€…ြဲα€œိုα€€္α€žα€Š္။

တပ္α€™ေတာ္ထစိုးα€›ႏွင့္ ေα€…့စပ္ေဆြးေႏြးα€›α€”္ α€™ူ၀ါα€’ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားα€€ို ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏိုင္ငံα€€ ေၾကျငာၿပီးေα€”ာα€€္ ျα€–α€…္ေα€•αšα€œာႏိုင္α€–ြα€š္α€›ွိေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာႏွင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထနာဂါတ္ ဆက္ဆံေα€›း α€€ိα€…α₯ရပ္α€™်ားႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ တ႐ုတ္-ျα€™α€”္α€™ာ ႏွα€…္ႏိုင္ငံၾကားα€”α€š္စပ္ျပႆα€”ာျα€–α€…္ပြားၿပီးα€€ာစထခ်ိα€”္တြင္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထတြα€€္ α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္α€™ႈ α€™်ား ထပ္ဆင့္ျα€–α€…္ေα€•αšေစခဲ့α€žα€Š္။
          α€œြα€”္ခဲ့ေα€žာ α€žီတင္းပါတ္α€™်ားထတြင္း ႏွα€…္ႏိုင္ငံထၾကား α€žံတမန္ေα€›းα€›ာဆိုင္α€›ာ ထေα€›းေα€•αš ေဆာင္α€›ြα€€္α€œႈပ္α€›ွားα€™ႈα€™်ား α€›ွိခဲ့ၿပီး α€˜ီဂ်င္းα€€ ၎၏ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာα€›ွထိα€™္α€”ီးျခင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ျα€–α€…္ေတာင့္ျα€–α€…္ခဲ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္α€™ႈα€€ို ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ႏွα€…္ႏိုင္ငံၾကား α€”α€š္စပ္ေα€’α€ž မၿငိα€™္α€™α€žα€€္α€™ႈေၾကာင့္ αΎα€žα€‚ုတ္α€œα€€ုα€”္ပိုင္းα€€ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္ေပါင္းα€žံုးေα€žာင္းα€™ွ် ထြα€€္ေျပးခဲ့ၾကျခင္းႏွင့္ ေα€’α€žα€ြင္း ျα€•α€Š္တြင္းα€…α€…္ျပန္α€œα€Š္ျα€–α€…္ပြားα€œာႏိုင္ေၾကာင္း α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္ α€™ႈα€™်ားα€€ α€˜ီဂ်င္းα€€ို α€žα€ိေပးတပ္α€œွα€”္α‚”α€œိုα€€္ျခင္းα€œα€Š္း ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          တပ္α€™ေတာ္ထစိုးရထေα€•αšα€ြင္ ျပင္းထန္ေα€žာ α€…ီးပြားေα€›းႏွင့္ α€˜α‚‘ာေα€›းဆိုုင္α€›ာ ပိတ္ဆိုα‚” ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား ခ်α€™ွတ္ထားေα€žာထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏိုင္ငံႏွင့္ ပိုα€™ိုα€”ီးစပ္ေα€žာ ဆက္ဆံေα€›းα€™်ားတိုးတက္ ျα€–α€…္ေα€•αšေα€…α€›α€”္ ဆႏၡရွိေၾကာင္း ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€€ ထုတ္ေα€–ာ္ခဲ့ၿပီးေα€”ာα€€္ တ႐ုတ္တာ၀န္α€›ွိ ပုဂၢိဳα€œ္α€™်ား၏ α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္α€™ႈα€™်ားျα€–α€…္ေα€•αšα€ဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ၎တိုα‚”၏ခိုင္ၿမဲေα€žာ α€™ူα€œα€†α€€္ဆံေα€›းα€€ို ျပန္α€œα€Š္α€›α€›ွိα€›α€”္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›၏ α‚€α€€ိဳးပမ္းα€™ႈα€€ို α€˜ီဂ်င္းα€€ α€œα€€္ခံခဲ့ၿပီး ႏွα€…္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေα€›းတြင္ α‚€α€€ီးα€™ားေα€žာ ျပႆα€”ာတစ္ရပ္α€™α€Ÿုတ္α€˜ဲ ထေα€žးထဖြဲα€€ိα€…α₯တစ္ခုα€žာျα€–α€…္ေၾကာင္း α€žα€€္ေα€žျα€•α€œိုပံုα€›α€žα€Š္α€Ÿု ခ်င္းα€™ိုင္တကၠα€žိုα€œ္α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာ့ ထေα€›းကၽြα€™္းα€€်င္α€žူ α€₯ီး၀င္းမင္း α€€ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ၿပီးခဲ့ေα€žာ α€žီတင္းပါတ္α€€ α€šူα€”α€”္ျα€•α€Š္α€”α€š္α€€ူမင္း ထေျခစိုα€€္ႏိုင္ငံပိုင္ျα€•α€Š္α€”α€š္ ႐ုပ္α€žံα€œိုင္း α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€›ွ႕ပိုင္းတြင္ ေα€›ာα€€္α€›ွိေα€”ေα€žာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žားα€™်ားထားα€œံုး ထျα€™α€”္ဆံုးျပန္α€œာၾက α€›α€”္ တ႐ုတ္ထစိုးα€›၏ ေၾကျငာခ်α€€္α€€ိုထုတ္α€œႊင့္α€žြားခဲ့α€žα€Š္။ αΎα€žα€‚ုတ္α€œα€€ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္တပ္ႏွင့္ α€€ိုးα€€α€”္α‚”α€…α€…္တပ္α€™်ားၾကား ျα€–α€…္ပြားခဲ့ေα€žာ ပဋိပကၑထတြင္း ၎α€”α€š္စပ္တြင္ ေနထိုင္ေα€žာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žားα€™်ား α‚€α€€ံဳေတြ႕ခဲ့α€›ေα€žာ α€€ိα€…α₯ရပ္α€™်ား၏ ေα€”ာα€€္ဆက္တြဲထျα€–α€…္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          α€šα€α€„္ထပတ္α€€ ထုတ္ျပန္ေα€žာ α€žα€α€„္းတစ္ရပ္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€Œာα€”α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€›ွα‚•ေျα€™ာα€€္ပိုင္းတ႐ုတ္α€”α€š္စပ္တြင္ α€€ိုးα€€α€”္α‚”α€…α€…္တပ္ႏွင့္ ျα€–α€…္ပြားခဲ့ေα€žာ ပဋိα€•α€€α‘α€žα€Š္ α€šα€„္းေα€’α€žα€ြင္ ေနထိုင္ေα€žာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žားα€™်ား၏ ထခြင့္ထေα€›းႏွင့္ ထက်ိဳးα€…ီးပြားα€™်ားα€€ို ထိခိုα€€္ ေစခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ α€‘α€œားတူထျα€–α€…္ထပ်α€€္α€™်ိဳး ထပ္α€™ံα€™ျα€–α€…္ပြားေα€…α€›α€”္ α€žα€ိထားα€›α€”္α€œိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€€ ၎ေα€’α€žα€™ွာ ျပန္α€œα€Š္ၿငိα€™္းခ်α€™္းေနၿပီျα€–α€…္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္းα€žိုα‚” ထြα€€္ေျပးα€žြားေα€žာα€’ုα€€α‘α€žα€Š္ထမ်ားα€…ုα€™ွာα€œα€Š္း ျပန္α€œα€Š္၀င္ေα€›ာα€€္α€œာၾကၿပီျα€–α€…္ေၾကာင္း ထခိုင္ ထမာေျပာၾကားα€œ်α€€္α€›ွိα€žα€Š္။ α€žိုα‚”α€›ာတြင္ တဖက္α€”α€š္စပ္၌ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္ေပါင္း ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ α€€်α€”္α€›ွိ ေα€”ေα€žးၿပီး ၎တိုα‚”α€™ွာ α€€ိုးα€€α€”္α‚”ေα€’α€žα€™ွ ထြα€€္ေျပးα€žြားα€žူα€™်ား α€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း α€šα€„္းα€”α€š္စပ္တြင္ ေနထိုင္α€žူα€™်ား၏ ေျပာၾကားခ်α€€္ထရ α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။
          α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€ေα€œွ်ာα€€္ေနထိုင္α€žူα€™်ားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္တပ္ႏွင့္ ထင္ထားα‚€α€€ီးα€™ားေα€žာ ကခ်င္ႏွင့္ ၀ α€œူα€™်ိဳးα€…ု α€…α€…္တပ္α€™်ားထၾကား တုိα€€္ပြဲα€™်ားျပန္α€œα€Š္ျα€–α€…္ပြားα€™α€Š္α€€ို α€…ိုးα€›ိα€™္α€›ေα€žာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္းα€žိုα‚” ထြα€€္ေျပးၾကျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု ၎ေα€’α€žα€™ွ ထိႏၡိα€šα€€ုα€”္α€žα€Š္α€™်ား၏ α€…α€€ားထရ α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။
          ထႏွα€…္၂၀ၾကာ ထပစ္ထခတ္ရပ္α€…ဲေα€›းα€žေα€˜ာတူα€Šီခ်α€€္α€™်ား ပ်α€€္ျပားα€€ာ တိုα€€္ပြဲα€™်ား ျပန္α€œα€Š္ျα€–α€…္ပြားα€™α€Š္α€€ို α€œူတိုင္းα€€ α€…ိုးα€›ိα€™္ေၾကာα€€္α€›ြံေα€”αΎα€€α€žα€Š္α€Ÿု တ႐ုတ္α€”α€š္စပ္ ႐ူα€œီα€™ွ ကခ်င္ ေα€€်ာင္းα€žားတစ္ေα€šာα€€္α€€ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          α€šα€ုα€œα€္တေα€œာထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာ့တပ္α€™ေတာ္α€žα€Š္ ထပစ္ထခတ္ရပ္α€…ဲထားေα€žာ α€œူα€™်ိဳးα€…ု α€…α€…္တပ္α€™်ားႏွင့္ တိုα€€္ခိုα€€္α€™α€Š့္ပံု α€™α€›ေၾကာင္း၊ α€žိုα‚”α€›ာတြင္ α€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲမတိုင္α€™ီ ၎α€…α€…္တပ္α€™်ားα€€ို α€œα€€္α€”α€€္ျα€–ဳတ္α€žိα€™္းၿပီး ျα€™α€”္α€™ာ့တပ္α€™ေတာ္၏ ထိα€”္းခ်ဳပ္α€™ႈေထာα€€္တြင္ α€”α€š္ျခား ေα€…ာင့္တပ္α€–ြဲα‚•α€™်ားထျα€–α€…္ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းထားα€›ွိα€™α€Š့္ ထစီထစα€₯္α€™ွာα€™ူ α€žံα€žα€šα€›ွိα€…α€›ာα€™α€œိုေၾကာင္း α€₯ီး၀င္းမင္း ကဆက္α€œα€€္ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          α€šα€ုႏွα€…္ေα€…ာေα€…ာပိုင္းα€€ တပ္α€™ေတာ္ေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€žα€Š္ α€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္ α€œူα€™်ိဳးα€…ု α€…α€…္တပ္ α€™်ား (ထထူးα€žျဖင့္ “၀” ေα€’α€ž) ႏွင့္ α€Šွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးα€›α€”္ ၂၀၀၄ခုႏွα€…္α€€ α€›ာထူးα€™ွ ရပ္ဆိုင္းျခင္းခံα€› ေα€žာ ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ေထာα€€္α€œွα€™္းေα€›းထႀကီးထကဲေα€Ÿာင္း α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးခင္α€Šြα€”္႔ထံ ထကူα€‘α€Šီ ေတာင္းခံခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
          α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးခင္α€Šြα€”္α‚”α€žα€Š္ α€œြα€”္ခဲ့ေα€žာ ထႏွα€…္၂၀ခန္α‚”α€€ စတင္ခဲ့ေα€žာ ထပစ္ထခတ္ရပ္α€…ဲေα€›း α€žေα€˜ာတူα€Šီခ်α€€္α€™်ားα€€ို α€…ီα€…α€₯္α‚€α€€ိဳးပမ္းခဲ့α€žူျα€–α€…္ၿပီး၊ α€šα€ုတုိင္ တိုင္းရင္းα€žားα€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္ ေခါင္းေဆာင္α€™်ား၏ α€šံုαΎα€€α€Š္α€™ႈα€€ို α€›α€›ွိေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု α€šူα€†α€›α€žα€Š္။ ၎α€€ α€œα€€္α€›ွိထစိုးα€›၏ ထကူα€‘α€Šီေတာင္းခံα€™ႈα€€ို α€œα€€္ခံခဲ့ၿပီး ေထာင္ထဲတြင္ ထက်α€₯္းခ်ခံေα€”α€›ေα€žာ ေထာα€€္α€œွα€™္းေα€›း ထရာα€›ွိေα€Ÿာင္း ၃၀၀ခန္α‚”α€€ို α€œႊတ္ေပးα€›α€”္ ျပန္α€œα€Š္ေတာင္းဆိုခဲ့α€žα€Š္။
          ထစိုးα€›α€€ α€šα€„္းေတာင္းဆိုα€™ႈα€€ို ျငင္းα€•α€š္ခဲ့ၿပီး α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€ေα€œွ်ာα€€္α€›ွိ ကခ်င္၊ α€€ိုးα€€α€”္α‚” ႏွင့္ ၀ တိုင္းရင္းα€žားေခါင္းေဆာင္α€™်ားႏွင့္ ရင္းႏီွးေα€žာဆက္ဆံေα€›းα€›ွိα€žα€Š့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€€ို α€œွα€Š့္၍ ထကူα€‘α€Šီေတာင္းခံခဲ့α€žα€Š္။
          တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာေခါင္းေဆာင္α€™်ားေၾကာင့္ α€…ိတ္ထေႏွာα€€္α€‘α€šွα€€္ျα€–α€…္ပံုရၿပီး၊ ထကူα€‘α€Šီေပးα€›α€”္ တံုဆိုင္းေနခဲ့α€žα€Š္။
          α€šα€ုα€œα€€္α€›ွိ ထေျခထေနထရ ႏွα€…္ႏိုင္ငံၾကားထဲတြင္ α€žိα€žာထင္α€›ွားေα€žာ α€žေα€˜ာα€€ြဲα€œြဲα€™ႈ α€™်ားα€›ွိေα€”ေၾကာင္း α€™်ားα€…ြာေα€•αšα€œြင္α€œာခဲ့ၿပီး ေα€’α€žα€ြင္း ထေဆာα€α€œ်င္ ထေα€›းα€šူေဆာင္α€›ြα€€္α€›α€™α€Š့္ α€€ိα€…α₯α€™်ားα€œα€Š္းျα€–α€…္ေα€•α€žα€Š္။ α€™α€Š္α€žα€Š့္α€”α€Š္းα€œα€™္းျဖင့္ α€€ိုင္တြα€š္ေျα€–α€›ွင္းေα€…α€€ာα€™ူ ႏိုင္ငံတကာα€€ တပ္α€™ေတာ္ထစိုးရထား α€…α€…္α€™ွα€”္ေα€žာ ႏိုင္ငံေα€›းေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္α€›α€”္ တြα€”္းထားေပးα€™α€Š္α€žာ ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          α€šα€ုα€€ဲ့α€žိုα‚” α€žေα€˜ာထားα€€ြဲα€œြဲα€™ႈα€™်ား α‚€α€€ီးထြားα€œာျခင္းα€žα€Š္ ထပစ္ထခတ္ရပ္α€…ဲထားေα€žာ α€œူα€™်ိဳးα€…ုα€…α€…္တပ္α€™်ားα€α€Š္α€›ွိα€›ာ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားထေα€•αšα€ြင္ ထင္α€›ွားα€žိα€žာေα€žာ ထက်ိဳး α€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™်ား ျα€–α€…္ေα€•αšေα€…α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၎α€œူα€™်ိဳးα€…ုထုပ္α€…ုα€™်ားα€žα€Š္ တ႐ုတ္ထာဏာပိုင္ α€™်ားႏွင့္ ထစα€₯္α€‘α€œာထရ α€”ီးစပ္ေα€žာ ဆက္ဆံေα€›းα€™်ားα€›ွိေနၿပီး α€…ီးပြားေα€›းဆုိင္α€›ာ၊ α€šα€₯္ေα€€်းα€™ႈ ဆိုင္α€›ာα€€α‚‘α€™်ားα€…ြာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ပိုα€™ိုဆက္ႏြα€š္α€œ်α€€္α€›ွိေၾကာင္း ေတြα‚•α€›ွိα€›ေα€•α€žα€Š္။
          ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေα€žာ တ႐ုတ္α€œုပ္ငန္းα€›ွင္α€™်ားႏွင့္ တ႐ုတ္α€‘α€œုပ္α€žα€™ားα€™်ားα€žα€Š္ α€‘α€œုပ္ ထကိုင္ႏွင့္ α€…ီးပြားေα€›းထခြင့္α€‘α€œα€™္းα€™်ားα€‘α€œို႔ငွာ α€›ွα€™္းျα€•α€Š္α€”α€š္ေျα€™ာα€€္ပိုင္းα€žိုα‚” ေျပာင္းေα€›ႊ႕ခဲ့αΎα€€α€žα€Š္ α€™ွာ α€†α€š္α€…ုႏွα€…္တစ္ခု ေα€€်ာ္ခဲ့ၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€™်ားα€…ြာေα€žာ α€œူα€™်ိဳးα€…ုေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€žα€Š္ တ႐ုတ္ေဆး႐ံုα€™်ားတြင္ ခံα€šူေα€œ့α€›ွိၿပီး ၎တိုα‚”၏ α€žားα€žα€™ီးα€™်ားα€žα€Š္α€œα€Š္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေα€€်ာင္းα€™်ား တြင္ α€•α€Šာα€žα€„္ၾကားα€œ်α€€္α€›ွိα€žα€Š္။ တ႐ုတ္α€˜ာα€žာα€…α€€ားႏွင့္တ႐ုတ္ေငြေၾကးα€žα€Š္ α€€ိုးα€€α€”္α‚”ႏွင့္ ၀ ေα€’α€žα€α€ြင္တြင္ ပ်ံα‚•ႏွံα‚”α€œ်α€€္α€›ွိၿပီး α€›ွα€™္းျα€•α€Š္α€”α€š္ေျα€™ာα€€္ပိုင္းα€žα€Š္ α€šူα€”α€”္ျα€•α€Š္α€”α€š္၏ တိုးခ်ဲα‚•α€€ြα€€္α€žα€…္ တစ္ခုျα€–α€…္ေα€”ေၾကာင္း ေ၀ဖန္α€žံုးα€žα€•္α€™ႈα€™်ားပင္ ထြα€€္ေα€•αšေα€”α€žα€Š္။
          α€™α€Š္α€žို႔ဆိုေα€… ၀ ႏွင့္ α€€ိုးα€€α€”္α‚”α€™်ားα€žα€Š္ တ႐ုတ္α€™်ိဳးႏြα€š္၀င္α€œူα€™်ိဳးα€…ုα€™်ားျα€–α€…္ၾကၿပီး α€˜ီဂ်င္း ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ တ႐ုတ္ျα€™α€”္α€™ာ ဆက္ဆံေα€›း၀င္႐ိုး၏ α€™ူα€œα€žα€˜ာ၀ရင္းျα€™α€…္α€€ို ထိေα€›ာα€€္α€…ြာ α€žံုးα€žα€•္ ေα€•α€œိα€™့္α€™α€Š္။
          α€šα€ုထခါ “ α€˜ီဂ်င္း” α€žα€Š္ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာα€›ွတြင္ ၎၏ α€™α€Ÿာα€—်ဴα€Ÿာα€™ိတ္α€–α€€္ထျα€–α€…္ ရပ္α€α€Š္ခဲ့ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›၏ ေα€›α€›ွα€Š္α€žα€…α₯ာေα€…ာင့္α€žိα€™ႈထေα€•αšα€ြင္ α€…ုိးα€›ိα€™္ပူပန္α€œ်α€€္α€›ွိေα€”α€žα€Š္။ α€šα€ုစတင္ေα€”ေα€žာ ထေα€™α€›ိα€€α€”္-ျα€™α€”္α€™ာ ဆက္ဆံေα€›းပံုα€…ံα€žα€…္α€€ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€€ို ထိတ္α€œα€”္α‚”α€žြားေစခဲ့α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ေα€…့စပ္ေဆြးေႏြးေα€›းဆိုင္α€›ာ α€™ူ၀ါα€’α€™်ားႏွင့္ ၎၏α€œႊα€™္းα€™ိုးα€™ႈ ျမင့္တက္α€œာေα€”ျခင္းα€€ို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€€ α€žံα€žα€šျဖင့္ ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္။
          တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္းα€›ွိ ၎တိုα‚”၏ ထခြင့္α€‘α€œα€™္းα€™်ားα€€ို α€…ိα€™္ေα€αšα€œာေα€žာ α€€ိα€…α₯ ရပ္α€™်ားထား α€™ႏွα€…္ၿမိဳα‚•ေα€žာ္α€œα€Š္း α€™ိα€™ိ၏ ေၾကာα€€္႐ြံေα€žာα€€ေα€›ာα€€္α€™ႈα€€ို ထိα€”္းခ်ဳပ္α€–ံုးα€€ြα€š္ တံုα‚”ျပန္α€œိα€™့္α€™α€Š္α€Ÿု ၿဗိတိα€”္α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာထေα€›းကၽြα€™္းα€€်င္α€žူ ဂ်ပ္စတင္၀င္α€α€š္α€œ္α€€ ေျပာၾကား α€œိုα€€္α€žα€Š္။
          α€œα€္တေα€œာတြင္ α€˜ီဂ်င္းα€žα€Š္ ႏွα€…္α€₯ီးႏွα€…္α€˜α€€္ ဆက္ဆံေα€›းα€™α€α€Š္ၿငိα€™္α€™ႈထေα€•αš α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္ေα€”α€žα€Š္။ “ကၽြα€”္ေတာ္တိုα‚”α€€ α€™ိတ္ေဆြα€…α€…္ေတြα€™α€Ÿုတ္ပါα€˜ူး။ α€₯ပမာ- ထိုင္းႏိုင္ငံα€œိုေပါ့α€—်ာ။ ကၽြα€”္ေတာ္တိုα‚”α€₯ီးရင္α€œα€Š္း α€›α€žα€™ွ် α€…ားα€™ွာα€˜ဲ၊ α€žူတိုα‚”ေα€›ာα€€္α€œာရင္α€œα€Š္း α€›α€žα€™ွ်α€…ားα€™ွာပဲ” α€Ÿု α€‘α€™α€Š္α€™ေα€–ာ္α€œိုα€žူ တ႐ုတ္ထစိုးα€› ထရာα€›ွိတစ္α€₯ီးα€€ ထိုင္ပီထက္α€…္α€žိုα‚” ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ဆက္ဆံေα€›းα€‘α€œြα€š္တကူေျပာင္းα€œဲα€žြားႏိုင္α€žα€Š္α€Ÿု တ႐ုတ္α€žံတမန္α€™်ားα€€ ေျပာၾကား ေα€žာ္α€œα€Š္း ထခ်ိα€”္α€™ေα€›ြးα€›α€”္α€™ူα€œိုေα€žာ ထေျခထေα€”α€žိုα‚” α€™ေα€›ာα€€္ႏိုင္ေα€žးေၾကာင္း α€₯ီး၀င္းေα€™ာင္α€€ α€žံုးα€žα€•္α€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€žα€Š္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထေα€•αš α€…ီးပြားေα€›းထရ α€‘α€œြα€”္ထမင္းα€™ွီခိုထားထား ေα€”α€›ေα€žးေα€žာေၾကာင့္ α€˜ီဂ်င္းထား α€™α€Ÿာα€—်ဴα€Ÿာα€™ိတ္α€˜α€€္ထျα€–α€…္α€™ွ α€…ြα€”္α‚”α€•α€š္ႏိုင္ေα€›းα€™ွာ α€™α€œြα€š္α€€ူ α€œွေပ။
          α€šα€™α€”္ႏွα€…္α€€ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျα€™ွဳပ္ႏွံα€™ႈα€™်ား၏ ၉၀%ေα€€်ာ္α€™ွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံα€™ွျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထေα€”ာα€€္ႏုိင္ငံα€™်ား၏ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား ခ်α€™ွတ္ထားဆဲျα€–α€…္၍ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ေα€…့စပ္α€Šွိႏိႈင္းα€™ႈ α€™်ား စတင္ေα€”ေα€žာ္α€œα€Š္း ထခ်ိα€”္တိုထတြင္း ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား α€™ျα€–α€…္α€œာႏိုင္ေα€žးေပ။ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈ α€™်ားα€žα€Š္ α€œα€€္α€›ွိထစိုးα€›ႏွင့္ထတူ ပိုα€™ိုα€”ာα€€်α€Š္းခါးα€žီးα€…α€›ာα€™်ားျα€–α€…္ေα€•αšေစခဲ့ေα€œαΏα€•ီျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထား α€–ိထာေးပးေα€žာ ႏိုင္ငံေα€›းα€œα€€္α€”α€€္α€™်ား ျα€–α€…္ၿပီး တရားα€™ွ်တမႈα€™α€›ွိေၾကာင္း ျα€™α€”္α€™ာ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္α€€ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€Šီα€œာခံတြင္ တင္ျပခဲ့ၿပီး ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€œိုေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ၏ ထဆိုျပဳခ်α€€္α€™ွာ α€œα€€္α€›ွိထစိုးα€›၏ α€œိုα€œားခ်α€€္ျα€–α€…္ေα€žာ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား α€–α€š္α€›ွားေα€›း၊ ႏိုင္ငံတကာα€™ွ α€œူα€žားခ်င္းα€…ာα€”ာ ေထာα€€္ထားေα€žာ α€–ြံ႕ၿဖိဳးေα€›းထကူα€‘α€Šီα€™်ားα€›α€›ွိေα€›းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျα€™ွဳပ္ႏွံα€™ႈα€™်ားα€€ို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ ေα€›းα€…ေα€žာ ထခ်α€€္α€™်ားေα€•αšα€ြင္ ထေျခခံα€›α€”္ ထြα€€္ေα€•αšα€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€žα€Š္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတစ္ခုα€α€Š္းထေα€•αšα€ြင္ α€™ွီခိုေα€”α€›ျခင္းထား α€…ိုးα€›ြံα‚•α€œာၿပီး တ႐ုတ္၏ α€œႊα€™္းα€™ိုးα€œာα€™ႈα€€ို ခ်ိα€”္ခြင္α€œွ်ာထိα€”္းα€žα€Š့္ထေα€”ျဖင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၊ ထာဆီα€šံႏိုင္ငံα€™်ားႏွင့္ ထိႏၡိα€šα€ိုα‚” ဆက္ဆံေα€›းေα€€ာင္းα€™်ား ထူေထာင္α€›α€”္α€œိုα€œားျခင္းα€œα€Š္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€šα€ုထခ်ိα€”္တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ဆက္α€žြα€š္ထားေα€žာခ်α€€္α‚€α€€ိဳးα€€ို ျဖတ္α€œိα€™့္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ပါα€Ÿု α€₯ီး၀င္းမင္းα€€ တင္α€…ား ေျပာဆိုα€œိုα€€္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာထၾကား ဆက္ဆံေα€›းα€žα€…္α€™်ားျα€–α€…္ထြα€”္းα€œာျခင္းα€€ို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€€ ေα€žာα€€α‚€α€€ီးα€…ြာေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္α€œ်α€€္α€›ွိα€žα€Š္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ျα€™α€”္α€™ာထေα€•αš α€…ီးပြားေα€›းα€€ုα€”္α€žြα€š္ေα€›း α€…α€…္ေα€›းဆိုင္α€›ာ α€€α‚‘α€™်ားတြင္ α€€်α€š္ျပန္α‚”α€…ြာပတ္α€žα€€္ေα€”α€™ႈα€™်ားα€€ တပ္α€™ေတာ္ေခါင္းေဆာင္ α€™်ားထား α€‘α€žာα€…ီးထေျခထေα€”α€€ို α€–α€”္တီးေပးခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ထေα€œွ်ာ့ေပး ေα€…့စပ္α€™ႈα€™်ားျဖင့္ α€™α€Š္α€™ွ်ခရီးဆက္ႏိုင္α€™α€Š္α€”α€Š္း ဆိုα€žα€Š္α€€ို ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္α€žြားရပါα€œိα€™့္α€™α€Š္။

တပ္α€™ေတာ္ႏွင့္ေα€…့စပ္α€Šွိႏႈိင္းα€™α€Š့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာျα€•α€Š္တြင္းα€™ွ α€€ြဲျပားျခားα€”ားα€™ႈα€™်ားα€€ို α€™ျα€–α€…္α€™ေα€”α€”ားα€œα€Š္α€žေα€˜ာေပါα€€္α€›α€™α€Š္....(Nehginpao Kipgen)ေα€›းα€žα€Š္။

 ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›ႏွင့္ ႏွα€…္ ႏုိင္ငံဆက္ဆံေα€›းထၾကားတြင္α€›ွိခဲ့ေα€žာ တင္းα€™ာα€™ႈα€™်ားα€€ုိ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€™αΌα€ α€˜ားα€›α€€္α€Ÿူα€…ိα€”္ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›း ထဖြဲα‚•α€€ ေα€œွ်ာ့ခ်α€›α€”္α‚€α€€ိဳးပမ္းေα€”ျခင္း α€žα€Š္ ႏုိင္ငံေα€›းα€–ြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္α€™ႈα€™်ားα€›ွိ ေα€”α€žα€Š္α€€ုိ ေα€–ာ္α€€်ဴးα€›ာေα€›ာα€€္ပါα€žα€Š္။ α€…α€€္တင္α€˜ာα€œ ၂၃ α€›α€€္α€€α€”α€šူး ေα€šာα€€္ ၿမိဳα‚•α€›ွိ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα‚’ာနခ်ဳပ္တြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Ÿီα€œာ α€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€ α€™ူ
၀ါα€’ႏွα€…္ရပ္ျဖင့္ ဆက္ ဆံα€žြားα€™α€Š္α€Ÿုထုတ္ေα€–ာ္ေျပာဆုိα€žα€Š္။ ]ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ျα€–α€…္ α€žα€œုိ α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆုိα‚”α€™ႈα€€ုိα€œα€Š္း ဆက္α€œα€€္α€€်င့္α€žုံးα€žြားα€™α€Š္} α€Ÿု α€™α€…α₯α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€ေျပာα€žα€Š္။ ၎င္းα€žα€Š္ α€šα€ု ၂၀၀၉ ခုႏွα€…္ဆန္းပိုင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးတစ္α€₯ီး ထျα€–α€…္ ထာα€›ွေα€’α€žα€žုိα‚” ပထမဆုံးခရီး α€…α€₯္α€žြားေα€›ာα€€္ခဲ့α€…α€₯္α€€ ေျပာဆုိခဲ့ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာ့ထေα€›းα€žုံးα€žα€•္ခ်α€€္α€€ုိ ျပန္α€œα€Š္ ေျပာဆုိျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€šα€ု α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္၏ ေαΎα€€α€Šာခ်α€€္α€žα€Š္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ု၏ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ထေα€•αš ထားα€›ွိေα€žာ ေα€•αšα€œα€…ီα€™α€Š္α€žုိα‚”α€›ွိα€™α€Š္ α€Ÿူေα€žာ ထခ်α€€္α€€ုိ တစ္ကမၻာα€œုံးα€€ ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေα€” α€žα€Š့္ထခ်ိα€”္α€žα€™α€šα€ြင္ ထြα€€္ေα€•αšα€œာ ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစုိးα€›၏ α€€ိုးα€œာတာ α€™ွ်ၾကာျမင့္ေα€žာ ေα€•αšα€œα€…ီα€›ီα€—်ဴးα€™ွာ ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္မထားေα€žာ ပုံα€…ံα€™်ဳိးျα€–α€…္ ေα€”α€žα€Š္။ ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚• α€žα€Š္ ႏုိင္ငံတကာ၏ေပါင္းα€…α€Š္းခ်α€₯္း ကပ္α€™ႈမပါ၀င္α€˜ဲ α€™ိα€™ိတစ္ႏုိင္ငံα€α€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ထေα€•αšα€ုိα€€္α€›ုိα€€္ထိေတြα‚•α€€ာ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ ျခင္းα€žုိα‚” α€™α€Ÿုတ္  α€…ီးပြားေα€›း ပိတ္ဆုိ႔ထေα€›း α€šူျခင္း ျပဳα€œုပ္ပါကထ α€€်ိဳးα€žα€€္ ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™α€›ွိႏုိင္ α€Ÿူေα€žာထခ်α€€္α€€ို α€”ားα€œα€Š္α€žေα€˜ာ ေပါα€€္α€žα€Š္။
 α€‘ျခားေα€žာႏုိင္ငံေα€›းα€–ြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ α€™ႈတစ္ရပ္α€›ွိေα€žးα€žα€Š္။ α€šα€„္းα€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€₯ီးဉာဏ္ ၀င္းထား α€…α€€္တင္α€˜ာ ၁၈ α€›α€€္ေα€”α‚”α€Š α€€ ၀ါα€›ွင္တန္α€’ီα€…ီα€žုိα‚”ုိ α€žြားေα€›ာα€€္α€œα€Š္ ပတ္ခြင့္ျပဳα€œုိα€€္ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€œα€Š္ပတ္ခ်ိα€”္ ၂၄ α€”ာα€›ီတိတိေပးα€žα€Š္။ α€€α€žုိ႔ခြင့္ျပဳျခင္းα€žα€Š္ ၁၉၉၀ ျα€•α€Š့္ႏွα€…္ ကစၿပီး ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€€ုိ α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ ဆုိα‚”α€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€žα€Š့္ ႏွα€…္α€™်ားထတြင္း ပထမဆုံးျα€–α€…္α€žα€Š္။ ပိတ္ဆုိα‚”ေα€›းα€™ူ၀ါα€’ ထရ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€™ွ တပ္α€™ေတာ္α€—ုိα€œ္ခ်ဳပ္ α‚€α€€ီးα€™်ားႏွင့္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္α€™်ား α€žα€Š္ ႏုိင္ငံတကာေတြ႕ဆုံပြဲα€™်ားတက္ ေα€›ာα€€္ျခင္းα€™ွα€œြဲ၍ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ ေထာင္α€…ုတြင္းα€œα€Š္ပတ္α€žြားα€œာခြင့္α€™α€›ွိ ေပ။ ၂၀၀၃ခုႏွα€…္ ျα€™α€”္α€™ာျα€•α€Š္α€œြတ္ ေျα€™ာα€€္ေα€›းႏွင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€›α€›ွိေα€›း ထက္α€₯ပေα€’ ေထာα€€္တြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးα€›(ထိα€™္ျα€–ဴေတာ္) ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာ ေခါင္းေဆာင္α€™်ား α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြ ေထြα€Šီα€œာခံတက္ေα€›ာα€€္α€›ာတြင္ α€”α€šူး ေα€šာα€€္ၿမိဳα‚•α€™ွ α€™ို္င္ေပါင္း ၂၅ α€™ုိင္ထကြာ ထေ၀းထထိα€žြားေα€›ာα€€္ခြင့္ ျပဳႏုိင္ေα€›း ထတြα€€္ တရား၀င္ေαΎα€€α€Šာα€…ာထုတ္ျပန္ α€›α€”္α€œုိထပ္ပါα€žα€Š္။
 α€šα€ုခရီးα€…α€₯္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံျခားေα€›း ၀န္α‚€α€€ီးα€₯ီးဉာဏ္၀င္းα€™ွာ α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ား α€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚•α€™ွ ထရာα€›ွိα‚€α€€ီးα€™်ား ႏွင့္ေတြ႕ဆုံခြင့္မရခဲ့α€˜ဲ ျα€™α€”္α€™ာα€žံα€›ုံးα€™ွ ၀န္ထမ္းα€™်ားႏွင့္α€žာေတြ႕ဆုံခဲ့α€žα€Š္။ α€žုိα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း α€₯ီးဉာဏ္၀င္းα€žα€Š္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္-ထာα€›ွα€˜ိဇနက္ေα€€ာင္α€…ီ ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žုိα‚” ဂြၽန္္α€šα€€္ေတာα€€ိα€…α₯ျဖင့္ α€œာေα€›ာα€€္α€–ူးေα€žာ ဆီα€”ိတ္တာ α€™α€…α₯တာ ဂ်င္၀က္α€˜္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရပါα€žα€Š္။ α€™α€…α₯ တာဂ်င္၀က္α€˜္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈျပဳα€œုပ္α€™α€Š့္ α€™ူ၀ါဒထြα€€္ ေα€•αšα€›α€”္α€™်ားα€…ြာ ေျပာဆုိα€žူတစ္α€₯ီးျα€–α€…္ α€žα€Š္။
 α€€ုα€œα€‘ေထြေထြα€Šီα€œာခံတြင္ α€žα€™αΌα€ ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚•၏ α€Šα€„္α€žာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေα€žာ ဆက္ဆံေα€›းေၾကာင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€žα€Š္ α€…α€€္တင္ α€˜ာα€œ ၁၇ α€›α€€္ေန႔တြင္ ထက်α€₯္းα€žား ၇၀၀၀ေα€€်ာ္α€œႊတ္ေပးα€œုိα€€္α€žα€Š္။ α€œႊတ္ ေပးα€žူα€™်ားထဲတြင္ ႏုိင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား ၁၀၀ ေα€€်ာ္ပါ၀င္α€žα€Š္။ ထဆုိပါ ထက်α€₯္းα€žားα€™်ားα€œႊတ္ေပးα€žα€Š္ α€Ÿူေα€žာ α€žα€α€„္းα€€ုိ ျα€™α€”္α€™ာ့ထတုိα€€္ထခံႏုိင္ငံေα€›း α€žα€™ားα€™်ားႏွင့္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြ ထတြင္းေα€›းα€™ွဴးခ်ဳပ္ α€˜α€”္α€€ီα€™ြα€”္းတုိα‚”α€€ α‚€α€€ိဳ ဆုိခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ု ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›ႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိ ႏႈိင္းα€™ႈျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ဆုိပါα€€ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ ထာα€›ွေα€’α€žα€α€…္ခုα€œုံးတြင္ မတူα€Šီေα€žာ တုိင္းရင္းα€žားα€™်ိဳးႏြα€š္α€…ုထမ်ိဳးα€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္ α€Ÿူေα€žာ ထခ်α€€္α€€ုိေα€€ာင္းα€…ြာα€”ားα€œα€Š္ α€žေα€˜ာေပါα€€္α€›α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€šေα€”α‚” ျα€™α€”္α€™ာ^α€—α€™ာ (ၾပေα€Šာေα€™။α‚€α€€α€™ာေ) α€Ÿု ေα€αšα€†ုိေနၾကျခင္းα€žα€Š္ ၁၉၄၇ ခုႏွα€…္ တြင္ခ်ဳပ္ဆုိေα€žာ ပင္α€œုံα€…ာခ်ဳပ္α€™ွ ျα€–α€…္ေα€•αšα€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထမွα€”္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€€ုိ α‚•α€Šα€„α€žα€Š α€ž္ α‚€α€€α€™ာေ α€Ÿု ေα€αšα€†ုိα€›α€™α€Š္။ α‚€α€€α€™ာေ α€Ÿူေα€žာ α€…α€€ား α€œုံးတစ္α€œုံα€α€Š္းα€žα€€္α€žα€€္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€ α€…α€…္ထာဏာ α€žိα€™္းၿပီးေα€”ာα€€္ α€˜ားα€™ား (α‚€α€€α€™ာေ) α€Ÿူ ေα€žာα€‘α€žုံးထႏႈα€”္းα€€ုိ ၾပေα€Šာေα€™ α€Ÿု ေျပာင္းα€œဲပစ္α€œုိα€€္ေα€žာ ေၾကာင့္ α‚•α€Šα€„α€žα€Š α€ž္ ၾပေα€Šာေα€™ α€”ာα€™α€Š္ျα€–α€…္α€œာα€žα€Š္။ ထေျပာင္းα€‘α€œဲα€™်ား α€€ုိထေျခခံၿပီး တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€  ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္ α€œူα€™်ိဳး ၁၃၅ α€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္α€Ÿု α€žα€္α€™ွတ္ α€žα€Š္။ ထမွα€”္စင္α€…α€…္α€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္ α€œြတ္α€œα€•္ေα€›းα€™α€›α€™ီ ၿဗိတိα€žွ်α€€ုိα€œုိα€”ီထုပ္ ခ်ဳပ္ေα€›းα€œα€€္ထက္α€€ α€—α€™ာျα€•α€Š္ႏွင့္ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားα€Ÿူ၍ ႏွα€…္ပုိင္းα€›ွိခဲ့α€žα€Š္။ α€—α€™ာျα€•α€Š္α€Ÿူα€žα€Š္α€™ွာ α€—α€™ာα€œူα€™်ိဳးα€™်ားα‚€α€€ီး α€…ုိးα€žα€Š္။ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားα€™ွာ တုိင္းရင္း α€žားα€™်ိဳးႏြα€š္α€…ုα€™်ားေနထုိင္α€žα€Š္။
 ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žα€Š္ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာ α€›ွေα€’α€žα€ြင္ α€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္ပုα€”္α€€α€”္α€™ႈα€€ာ α€œαΎα€€ာα€›ွα€Š္α€…ြာျα€–α€…္ေα€•αšေα€”α€žα€Š့္ ႏုိင္ငံျα€–α€…္ α€žα€Š္။ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€ α€œα€€္α€”α€€္ α€€ိုင္ထဖြဲα‚• ၁၀ α€–ြဲα‚•ေα€€်ာ္ႏွင့္ ထပစ္ထခတ္ ရပ္α€…ဲေα€›းα€…ာခ်ဳပ္α€™်ားခ်ဳပ္ဆုိα€›α€”္α€žိα€™္းα€žြင္း ခဲ့ေα€žာ္α€œα€Š္း ထခ်ိဳα‚•α€™ွာ ထိႏၡိα€šႏွင့္ ထုိင္းα€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€ုိ႔တြင္ ေျခကုပ္α€šူ α€€ာα€œႈပ္α€›ွားေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€‘ဆုိပါα€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္တပ္α€–ြဲα‚•α€™်ားα€™ွာ ထၾကမ္းα€–α€€္α€žα€™ားα€™်ားα€Ÿုတ္α€žα€œုိ၊ ခြဲထြα€€္ေα€›းα€žα€™ားα€™်ားα€œα€Š္းα€™α€Ÿုတ္ၾက ပါ။ α€žူတုိα‚”α€€ α€–α€€္α€’α€›α€š္ထစုိးα€›α€œα€€္ ထက္တြင္ α€€ုိα€š္ပုိင္ထုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ α€›α€›ွိေα€… ေα€›းထတြα€€္ေတာင္းဆုိေနၾကျခင္းျα€–α€…္၏။ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္း ျα€–α€…္ေα€•αšေα€”ေα€žာ ပဋိပကၑမ်ားα€™ွာ ႏုိင္ငံေα€›းα€žα€€္α€žα€€္ α€Ÿုတ္။ တုိင္းရင္းα€žားထေα€›းα€€ိα€…α₯α€™်ား α€œα€Š္းပါ၀င္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ေၾကာင့္ α€’ီα€™ုိα€€ေα€› α€…ီေα€–ာ္ေဆာင္ေα€›းα€žα€€္α€žα€€္ျဖင့္ တုိင္း ရင္းα€žားα€™်ား၏ α€šုံαΎα€€α€Š္α€™ႈႏွင့္ ခ်α€…္αΎα€€α€Š္ ရင္းႏွီးα€™ႈα€€ို ေα€–ာ္ေဆာင္ႏုိင္α€–ြα€š္α€™α€›ွိေပ။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္ထစုိးα€›ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ α€‘α€žုိင္းထ၀ုိင္းထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ တြင္းပဋိပကၑမ်ား၏ α€žေα€˜ာα€žα€˜ာ၀ႏွင့္ α€›ွဳပ္ေထြးα€™ႈα€™်ားα€€ုိ α€”ားα€œα€Š္α€žေα€˜ာ ေပါα€€္α€›α€”္α€œုိထပ္α€žα€Š္။ တပ္α€™ေတာ္ထစိုး ရတြင္ တုိင္းရင္းα€žားα€™်ားႏွင့္α€œα€€္α€”α€€္ α€€ိုင္တပ္α€–ြဲα‚•α€™်ားα€€ုိ ထင္ထားα€žုံးα€–ိႏွိပ္ခ်ဳပ္ ျα€α€š္ႏုိင္α€žα€Š့္ ပါ၀ါႏွင့္ α€…α€…္α€žα€Š္ထင္ ထားေα€œးα€žိα€”္းေα€€်ာ္α€›ွိα€žα€Š့္ α€…α€…္တပ္α€›ွိ ေα€žာ္α€œα€Š္း  တုိင္းရင္းα€žားα€™်ား၏ ျပင္းျပေα€žာ ဆႏၡကိုα€™ူ ထင္ထားျဖင့္α€–ိႏွိပ္ ၍α€›α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ ပဋိပကၑတိုα‚”၏ ဇစ္ ျα€™α€…္ႏွင့္ ထေၾကာင္းထရင္းα€™်ားα€€ုိ ထေα€ž ထခ်ာ ထုတ္ေα€–ာ္α€›ွင္းα€œα€„္းα€›α€”္α€žာα€œုိထပ္ ပါα€žα€Š္။
 α€œα€€္α€›ွိထေα€€ာင္α€‘α€‘α€Š္ေα€–ာ္ေနၾက ေα€žာ α€’ီα€™ို္α€€ေα€›α€…ီα€œႈပ္α€›ွားα€™ႈတြင္ မတူα€Šီ ေα€žာ ထေနထထားႏွα€…္α€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္ α€€ုိေတြα‚•α€›α€žα€Š္။ တစ္α€–α€€္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာα€œူ α€™်ိဳးထမ်ားα€…ုα€€ α€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီα€…α€”α€…္α€€်င့္α€žုံး ေα€žာထစုိးရတစ္ရပ္ေα€•αšα€‘ြα€€္α€›ုံα€™ွ်ျဖင့္ ေα€€်နပ္ႏုိင္α€–ြα€š္α€›ွိေα€žာ္α€œα€Š္း တုိင္းရင္း α€žားα€™်ားα€™ွာေα€€်နပ္ႏုိင္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ α€žူတိုα‚”၏ ထေျခခံႏုိင္ငံေα€›း ထခြင့္ထေα€›း ႏွင့္ ရပိုင္ခြင့္α€™်ားထတြα€€္ ဆက္α€œα€€္ ေတာင္းဆုိေα€”αΎα€€α€™α€Š္α€žာျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ားα€™ားထုပ္ ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲ႕ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ ေတာ္ထစုိးရထေα€•αš ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းေα€›း ေα€›ာ ပိတ္ဆုိ႔ထေα€›းα€šူေα€›း α€™ူ၀ါα€’ႏွα€…္ရပ္ α€€်င့္α€žုံးၿပီး ျα€™α€”္α€™ာ့ႏုိင္ငံေα€›းပဋိပကၑ α€™ွ α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ေα€›းထတြα€€္ α€™ွα€”္α€€α€”္ေα€žာ α€œုပ္ရပ္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ျပင္ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးရထေα€”ျဖင့္ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီ ထဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္၊ ႏုိα€—α€š္ၿငိα€™္းခ်α€™္း ေα€›းဆုα€›ွင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါ ထ၀င္ ႏုိင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ားေα€… α€œႊတ္α€›α€”္ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးရထေα€•αšα€†α€€္ α€œα€€္α€–ိထားေပမႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€›α€”္α€œုိထပ္ α€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္း ထင္α€žာျမင္ α€žာα€›ွိေα€žာ ထေျပာင္းα€‘α€œဲα€™်ားα€™ျα€–α€…္ ေα€•αšေα€žးα€žေα€›ြα‚• α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆုိα‚”α€™ႈ α€™ူ၀ါα€’α€™်ားα€€ုိ ထေၾကာင္းα€™ဲ့ ဲ့α€™α€•α€š္ α€–်α€€္α€žα€„့္ေပ။
 α€šα€ုα€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္ေၾကာင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးရထေα€”ျဖင့္ တစ္α€–α€€္တြင္ ေα€…့စပ္ ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€œုိ ထျခားတစ္α€–α€€္တြင္α€œα€Š္း α€žီျခားα€€ြဲ ထြα€€္ေα€”ေα€žာ ထုပ္α€…ုα€™်ားႏွင့္ ဆက္α€žြα€š္ ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ျပင္ေα€…့စပ္ ္ၫွိႏႈိင္းေα€›း ထာဂ်င္α€’ါေၾကာင့္ ထေα€›ွα‚• ေတာင္ထာα€›ွ(ထာဆီα€šံ)ထဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံ α€™်ားထပါထ၀င္ တရုတ္၊ထိႏၡိα€š၊ α€›ုα€›ွား ထစရွိα€žα€Š့္ႏုိင္ငံα€™်ားႏွင့္α€œα€Š္း α€‘α€œုပ္ တြဲα€œုပ္ႏုိင္ၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။ တဖန္ ပိတ္ဆုိα‚” ထေα€›းα€šူα€™ႈα€€ုိ ဆက္α€œα€€္α€€်င့္α€žုံးα€™α€Š္ ျα€–α€…္ေα€žာေၾကာင့္ ထစα€₯္ α€‘α€œာ α€™α€Ÿာ α€™ိတ္α‚€α€€ီးျα€–α€…္ေα€žာ α€₯ေα€›ာα€žα€™α€‚ၢႏွင့္α€œα€Š္း α€šα€α€„္ပုံα€…ံထတုိင္း α€œα€€္တြဲ၍α€‘α€œုပ္α€œုပ္ ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္ပါα€žα€Š္။
 α€†ုိα€›α€œွ်င္ ျα€™α€”္α€™ာထေα€•αšα€‘ားα€›ွိα€žα€Š့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›ေα€•αšα€œα€…ီထေျပာင္း α€‘α€œဲα€™ွာ α‚€α€€ိဳဆိုα€›α€™α€Š့္α€€ိα€…α₯ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚• ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္းα€™ွ ပဋိပကၑ α€™်ား၏ ဇာα€…္ျα€™α€…္α€€ုိ ေα€€ာင္းα€™ြα€”္α€…ြာα€”ား α€œα€Š္α€žေα€˜ာေပါα€€္α€›α€”္α€žာα€œုိထပ္α€žα€Š္။ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€žα€Š္ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›၊ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထဖြဲ႕တုိ႔ထတြα€€္ α€žα€€္α€žα€€္α€™ျα€–α€…္α€žα€„့္ေပ။ တုိင္းရင္းα€žား α€™်ား၊ ထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ားထားα€œုံးႏွင့္ ျပဳα€œုပ္α€žα€„့္α€žα€Š္။ ထုိ႔ထတူေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္း α€™ႈα€™ွα€›α€›ွိα€œာα€™α€Š့္ α€›α€œα€’္၏တစ္α€…ိတ္တစ္ ပုိင္းα€žα€Š္ တုိင္းရင္းα€žားα€œူα€™်ိဳးα€…ုα€™်ား ၏ α€žေα€˜ာထားဆႏၡမ်ားျα€–α€…္α€žα€„့္ေၾကာင္း ပါ။

        
ၿပီးခဲ့α€žα€Š္ α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေα€”α‚”α€€ ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›α€€ “α€…α€…္တပ္ထုပ္ခ်ဳပ္ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€› ထေα€”ျဖင့္ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာα€›ွႏိုင္ငံα€™်ားα€™ွ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္α€…α€€ားေျပာα€›α€”္ α‚€α€€ိဳးပမ္းα€™ႈα€€ဲ့α€žိုα‚” ေα€žာ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္α€™်ား ခ်α€™ွတ္α€žα€Š့္တုိင္ α€™ိα€™ိတိုα‚”၏ ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€€ို ေျα€–ေα€œ်ာ့ေပးα€œိα€™့္α€™α€Š္ α€™α€Ÿုတ္” α€Ÿု ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€œα€€္ေထာα€€္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး Campbell α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€”ျဖင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီ ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား α€™ျပဳα€œုပ္α€˜ဲ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€™ႈ စတင္႐ံုα€™ွ်ျဖင့္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားα€€ို ႐ုတ္α€žိα€™္းေပးခဲ့α€™α€Š္ဆိုပါα€€ ထမွားα€€်ဴးα€œြα€”္α€›ာေα€›ာα€€္ေα€•α€™α€Š္α€Ÿု ဆီးα€”ိတ္ႏိုင္ငံျခား ဆက္ဆံေα€›း ထာα€›ွဆပ္ေα€€ာ္မတီα€žိုα‚” ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€—ာဂ်ီးα€”ီးα€šား ဆီα€”ိတ္တာ Jim Webb α€€ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€€ဲ့α€žိုα‚” ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ေα€€ာင္းα€™ြα€”္ ေα€žာ ခ်α€₯္းကပ္ျခင္းα€”α€Š္းα€œα€™္းα€€ို α€‘α€žံုးျပဳ ဆက္ဆံၾကရန္ ႏိုင္ငံတကာα€žိုα‚” တိုα€€္တြα€”္းခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ထထီးα€€်α€”္ဆန္ေα€žာ α€™ူ၀ါα€’α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာα€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားထား ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္α€™α€Š့္ ထခြင့္α€‘α€œα€™္းα€™်ားα€€ို α€€α€”္α‚”α€žα€္ေပးα€žα€€ဲ့α€žိုα‚” ျα€–α€…္ေα€…ေၾကာင္း Webb α€€ Campbell α€€ုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ုႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာျα€•α€Š္α€žူα€™်ားထား ပိုα€™ိုေ၀းα€€ြာေစခဲ့ၿပီး ႏွα€…္ႏိုင္ငံၾကား α€…ီးပြားေα€›းပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€™ႈα€™်ားα€€ို α€–်α€€္ဆီးပစ္α€›ာေα€›ာα€€္α€žα€Š္α€Ÿု ေျပာα€žြား ပါα€žα€Š္။
          Webb α€žα€Š္ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္α€œα€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€žိုα‚” α€žြားေα€›ာα€€္ၿပီး ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္α€™်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ တင္းα€€်ပ္ေα€žာ ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ဆန္α‚”α€€်င္α€˜α€€္ ထက်ိဳးα€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™်ားα€žာ α€›α€›ွိေစခဲ့α€žα€Š္။ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားα€žα€Š္ ပိုα€™ို၍ ေခါင္းα€™ာ α€œာၿပီး တခ်ိα€”္α€α€Š္းα€™ွာပင္ တ႐ုတ္ထစိုးα€›α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္ ထင္ထားေα€€ာင္းေα€žာ α€…ီးပြားေα€›းႏွင့္ α€žံတမန္ဆက္ဆံေα€›း ေျခကုတ္α€šူႏိုင္ခဲ့ပါα€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွာ ၁၉၆၂ခုႏွα€…္α€™ွစတင္၍ α€…α€…္တပ္α€™ွ ထုပ္α€…ုိးေα€žာ ႏိုင္ငံ ျα€–α€…္ခဲ့α€›α€žα€Š္။
          α€—ီα€šα€€္α€”α€™္α€…α€…္ျပန္ ထာα€›ွေα€›းα€›ာ α€…ိတ္ပါ၀င္α€…ားα€žူ Webb α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ α€™ိα€™ိတိုα‚” α‚€α€€ံဳေတြα‚• ေα€”α€›α€žα€Š့္ ထေျခထေα€”α€™ွာ တိုင္းျα€•α€Š္တစ္ခုα€€ို ပတ္၀န္းα€€်င္ႏွင့္ေ၀းα€›ာ ထထီးα€€်α€”္ႏိုင္ငံထျα€–α€…္ ပိုα‚”ေဆာင္ေစပါα€€ α€›α€›ွိα€™α€Š့္ ထက်ိဳးဆက္ထတြα€€္ α€₯ပမာျα€–α€…္ေၾကာင္း၊ α€œွα€Š့္αΎα€€α€Š့္ပါα€€ α€™α€Š္α€žူα€™ွ် α€™ိα€™ိတိုα‚”ေα€”ာα€€္α€žိုα‚” α€œိုα€€္α€™α€œာေၾကာင္း ျα€–α€Š့္α€…ြα€€္ေျပာၾကားα€žြားပါα€žα€Š္။
          ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›၏ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံေα€›းထတြα€€္ ဆံုးျဖတ္ခ်α€€္ α€žα€Š္ α€šα€α€„္ Bush ထစိုးα€›၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€›ွိ တက္ႂα€€ြα€žူα€™်ားα€€ို α€œα€™္းေα€˜းဆႏၡျα€•α€žူα€™်ားထျα€–α€…္α€žာ ေα€›ာα€€္ေစခဲ့ေα€žာ α€™ူ၀ါα€’၏ ခိုင္α€™ာေα€”α€™ႈ၏ေα€”ာα€€္α€™ွေα€”၍ ေα€–ာα€€္ထြα€€္ခဲ့α€›ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€žα€Š္ ထစိုးα€›α€€ို မထိခိုα€€္ပဲ ျα€™α€”္α€™ာျα€•α€Š္α€žူα€™်ားထေα€•αšα€ြင္ α€žာ α€žα€€္ေα€›ာα€€္α€žျဖင့္ ႐ုတ္α€žိα€™္းေပးေα€›း α€‘α€šူထဆကိုα€™ူ Campbell α€€ α€•α€š္ခ်ခဲ့α€žα€Š္။ မၾကာေα€žးα€™ီα€€ ခ်α€™ွတ္ခဲ့ေα€žာ ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ α€…α€…္ေခါင္းေဆာင္α€™်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံပိုင္α€€ုမၸဏီα€™်ားα€€ိုα€žာ ပစ္α€™ွတ္ထား၍ ျα€•α€Š္α€žူα€™်ားα€€ုိ ထိခိုα€€္α€œိα€™့္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း Campbell α€€ ေျပာပါα€žα€Š္။
          ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ ထဂၤါေα€”α‚”α€€ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ ေခါင္းေဆာင္α€™်ားႏွင့္α€”α€šူးေα€šာα€€္တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ေα€žာ Campbell α€€ α€šα€ုα€…α€€ားေျပာα€™ႈα€™်ား α€™ေထာင္ျမင္ခဲ့ပါα€€ α€˜ာα€œုပ္αΎα€€α€™α€Š္α€”α€Š္းα€Ÿု ထမ်ားα€žူငါ၏ ေα€™းခြα€”္းထုတ္α€™ႈα€€ို α‚€α€€ံဳေတြ႕ခဲ့α€›ေၾကာင္း ေျပာပါα€žα€Š္။
          Campbell α€€ဲ့α€žိုα‚” α€œα€€္ေထာα€€္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးထဆင့္ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရတာ၀န္α€›ွိα€žူ တိုα‚”၏ ေα€”ာα€€္ဆံုးေတြ႕ဆံုခဲ့α€™ႈα€™ွာ ၂၀၀၀ျα€•α€Š့္ႏွα€…္α€™ွာျα€–α€…္ေၾကာင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္၌ ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Œာα€”α€™ွ ထုတ္ေα€–ာ္ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          Campbell ႏွင့္ Webb တိုα‚” ထျပန္α€‘α€œွα€”္ေဆြးေႏြးေျပာၾကားα€…α€₯္α€€ ဆီးα€”ိတ္ၾကားα€”ာα€™ႈ ႐ံုးခန္း တြင္ α€œာေα€›ာα€€္α€”ားေထာင္ၾကေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာα€˜ုα€”္းေတာ္α‚€α€€ီးတစ္ပါးႏွင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထေα€›းα€€ိုတက္ႂα€€ြα€œႈပ္α€›ွားေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာ α€™်ား (Activities) α€™်ားထနက္ တက္ႂα€€ြα€žူ ျα€™α€”္α€™ာα€™်ားα€€ Webb ၏ ေ၀ဖန္ေျပာၾကားα€™ႈα€™်ားα€€ို ဆန္α‚”α€€်င္ခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
          Webb α€žα€Š္ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္α€œα€€ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žိုα‚”α€œာေα€›ာα€€္α€€ာ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™ွဴးα‚€α€€ီးα€žα€”္းေα€›ႊႏွင့္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္တိုα‚”α€€ို ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထိုထခ်ိα€”္α€™ွα€…၍ Webb ထေα€•αšα€ြင္ ဆန္α‚”α€€်င္α€˜α€€္ ထျမင္α€›ွိα€žα€Š့္ ထဖြဲα‚•α€™်ား၊ ေခတ္ေα€”ာα€€္α€€်α€žူα€™်ား (Conservatives) ၏ ေ၀ဖန္α€™ႈα€™်ား ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရၿပီး၊ α€šα€„္းခရီးα€…α€₯္α€žα€Š္ ျα€•α€Š္α€žူα€™်ားα€€ို α€–ိႏွိပ္α€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ေα€žာ α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ို α€‘α€žိထမွတ္ျပဳα€›ာ ေα€›ာα€€္α€žα€Š္α€Ÿု ေ၀ဖန္ခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ုα€žα€Š္ ထစα€₯္α€‘α€œာထားျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာα€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားα€€ို α€œူ႔ထခြင့္ ထေα€›းα€€ို ထေα€œးေပးα€œာα€›α€”္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ား ျပန္α€œႊတ္ေပးေα€›းထတြα€€္ α€›α€Š္α€›ြα€š္ခ်α€™ွတ္ထားေα€žာ တင္းα€€်ပ္α€žα€Š့္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားထေα€•αšα€ြင္α€žာ α€”ားေα€šာင္ေနခဲ့ αΎα€€α€žα€Š္။ ထဆိုပါပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားα€€ို ထုိေα€Ÿာင္းေα€žာ α€’ီα€™ိုα€€α€›α€€္တစ္ႏွင့္ α€›ီပတ္α€—α€œီα€€α€”္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€₯ပေα€’ျပဳα€žူα€™်ားα€€ ေထာα€€္ခံပံ့ပိုးခဲ့ၾကျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ဆီးα€”ိတ္α€œူα€”α€Š္းα€…ုေခါင္းေဆာင္ Mitch Mc Connell α€€ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တိုα‚”α€€ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူ α€™ႈα€™်ားα€–α€š္α€›ွားေα€›းထတြα€€္ α€…α€₯္းα€…ားα€œာα€›α€”္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ထခ်α€€္ႏွα€…္ခ်α€€္ျα€–α€…္ေα€žာ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါထ၀င္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ား α€œႊတ္ေပးေα€›းႏွင့္ α€œြတ္α€œα€•္၍ တရား α€™ွ်တေα€žာ ၂၀၁၀ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲျα€–α€…္ေα€…ေα€›းα€€ို ထေα€œးေပးα€œုပ္ေဆာင္α€›α€”္ α€œုိထပ္α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။

ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›ႏွင့္ ႏွα€…္ ႏုိင္ငံဆက္ဆံေα€›းထၾကားတြင္α€›ွိခဲ့ေα€žာ တင္းα€™ာα€™ႈα€™်ားα€€ုိ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€™αΌα€ α€˜ားα€›α€€္α€Ÿူα€…ိα€”္ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›း ထဖြဲα‚•α€€ ေα€œွ်ာ့ခ်α€›α€”္α‚€α€€ိဳးပမ္းေα€”ျခင္း α€žα€Š္ ႏုိင္ငံေα€›းα€–ြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္α€™ႈα€™်ားα€›ွိ ေα€”α€žα€Š္α€€ုိ ေα€–ာ္α€€်ဴးα€›ာေα€›ာα€€္ပါα€žα€Š္။ α€…α€€္တင္α€˜ာα€œ ၂၃ α€›α€€္α€€α€”α€šူး ေα€šာα€€္ ၿမိဳα‚•α€›ွိ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα‚’ာနခ်ဳပ္တြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Ÿီα€œာ α€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€ α€™ူ
၀ါα€’ႏွα€…္ရပ္ျဖင့္ ဆက္ ဆံα€žြားα€™α€Š္α€Ÿုထုတ္ေα€–ာ္ေျပာဆုိα€žα€Š္။ (ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ျα€–α€…္ α€žα€œုိ α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆုိα‚”α€™ႈα€€ုိα€œα€Š္း ဆက္α€œα€€္α€€်င့္α€žုံးα€žြားα€™α€Š္) α€Ÿု α€™α€…α₯α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€ေျပာα€žα€Š္။ ၎င္းα€žα€Š္ α€šα€ု ၂၀၀၉ ခုႏွα€…္ဆန္းပိုင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးတစ္α€₯ီး ထျα€–α€…္ ထာα€›ွေα€’α€žα€žုိα‚” ပထမဆုံးခရီး α€…α€₯္α€žြားေα€›ာα€€္ခဲ့α€…α€₯္α€€ ေျပာဆုိခဲ့ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာ့ထေα€›းα€žုံးα€žα€•္ခ်α€€္α€€ုိ ျပန္α€œα€Š္ ေျပာဆုိျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€šα€ု α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္၏ ေαΎα€€α€Šာခ်α€€္α€žα€Š္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ု၏ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ထေα€•αš ထားα€›ွိေα€žာ ေα€•αšα€œα€…ီα€™α€Š္α€žုိα‚”α€›ွိα€™α€Š္ α€Ÿူေα€žာ ထခ်α€€္α€€ုိ တစ္ကမၻာα€œုံးα€€ ေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေα€” α€žα€Š့္ထခ်ိα€”္α€žα€™α€šα€ြင္ ထြα€€္ေα€•αšα€œာ ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစုိးα€›၏ α€€ိုးα€œာတာ α€™ွ်ၾကာျမင့္ေα€žာ ေα€•αšα€œα€…ီα€›ီα€—်ဴးα€™ွာ ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္မထားေα€žာ ပုံα€…ံα€™်ဳိးျα€–α€…္ ေα€”α€žα€Š္။ ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚• α€žα€Š္ ႏုိင္ငံတကာ၏ေပါင္းα€…α€Š္းခ်α€₯္း ကပ္α€™ႈမပါ၀င္α€˜ဲ α€™ိα€™ိတစ္ႏုိင္ငံα€α€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ထေα€•αšα€ုိα€€္α€›ုိα€€္ထိေတြα‚•α€€ာ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ ျခင္းα€žုိα‚” α€™α€Ÿုတ္  α€…ီးပြားေα€›း ပိတ္ဆုိ႔ထေα€›း α€šူျခင္း ျပဳα€œုပ္ပါကထ α€€်ိဳးα€žα€€္ ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™α€›ွိႏုိင္ α€Ÿူေα€žာထခ်α€€္α€€ို α€”ားα€œα€Š္α€žေα€˜ာ ေပါα€€္α€žα€Š္။
 α€‘ျခားေα€žာႏုိင္ငံေα€›းα€–ြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ α€™ႈတစ္ရပ္α€›ွိေα€žးα€žα€Š္။ α€šα€„္းα€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€₯ီးဉာဏ္ ၀င္းထား α€…α€€္တင္α€˜ာ ၁၈ α€›α€€္ေα€”α‚”α€Š α€€ ၀ါα€›ွင္တန္α€’ီα€…ီα€žုိα‚”ုိ α€žြားေα€›ာα€€္α€œα€Š္ ပတ္ခြင့္ျပဳα€œုိα€€္ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€œα€Š္ပတ္ခ်ိα€”္ ၂၄ α€”ာα€›ီတိတိေပးα€žα€Š္။ α€€α€žုိ႔ခြင့္ျပဳျခင္းα€žα€Š္ ၁၉၉၀ ျα€•α€Š့္ႏွα€…္ ကစၿပီး ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€€ုိ α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ ဆုိα‚”α€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€žα€Š့္ ႏွα€…္α€™်ားထတြင္း ပထမဆုံးျα€–α€…္α€žα€Š္။ ပိတ္ဆုိα‚”ေα€›းα€™ူ၀ါα€’ ထရ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€™ွ တပ္α€™ေတာ္α€—ုိα€œ္ခ်ဳပ္ α‚€α€€ီးα€™်ားႏွင့္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္α€™်ား α€žα€Š္ ႏုိင္ငံတကာေတြ႕ဆုံပြဲα€™်ားတက္ ေα€›ာα€€္ျခင္းα€™ွα€œြဲ၍ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ ေထာင္α€…ုတြင္းα€œα€Š္ပတ္α€žြားα€œာခြင့္α€™α€›ွိ ေပ။ ၂၀၀၃ခုႏွα€…္ ျα€™α€”္α€™ာျα€•α€Š္α€œြတ္ ေျα€™ာα€€္ေα€›းႏွင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€›α€›ွိေα€›း ထက္α€₯ပေα€’ ေထာα€€္တြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးα€›(ထိα€™္ျα€–ဴေတာ္) ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာ ေခါင္းေဆာင္α€™်ား α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြ ေထြα€Šီα€œာခံတက္ေα€›ာα€€္α€›ာတြင္ α€”α€šူး ေα€šာα€€္ၿမိဳα‚•α€™ွ α€™ို္င္ေပါင္း ၂၅ α€™ုိင္ထကြာ ထေ၀းထထိα€žြားေα€›ာα€€္ခြင့္ ျပဳႏုိင္ေα€›း ထတြα€€္ တရား၀င္ေαΎα€€α€Šာα€…ာထုတ္ျပန္ α€›α€”္α€œုိထပ္ပါα€žα€Š္။
 α€šα€ုခရီးα€…α€₯္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံျခားေα€›း ၀န္α‚€α€€ီးα€₯ီးဉာဏ္၀င္းα€™ွာ α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ား α€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚•α€™ွ ထရာα€›ွိα‚€α€€ီးα€™်ား ႏွင့္ေတြ႕ဆုံခြင့္မရခဲ့α€˜ဲ ျα€™α€”္α€™ာα€žံα€›ုံးα€™ွ ၀န္ထမ္းα€™်ားႏွင့္α€žာေတြ႕ဆုံခဲ့α€žα€Š္။ α€žုိα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း α€₯ီးဉာဏ္၀င္းα€žα€Š္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္-ထာα€›ွα€˜ိဇနက္ေα€€ာင္α€…ီ ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žုိα‚” ဂြၽန္္α€šα€€္ေတာα€€ိα€…α₯ျဖင့္ α€œာေα€›ာα€€္α€–ူးေα€žာ ဆီα€”ိတ္တာ α€™α€…α₯တာ ဂ်င္၀က္α€˜္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရပါα€žα€Š္။ α€™α€…α₯ တာဂ်င္၀က္α€˜္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈျပဳα€œုပ္α€™α€Š့္ α€™ူ၀ါဒထြα€€္ ေα€•αšα€›α€”္α€™်ားα€…ြာ ေျပာဆုိα€žူတစ္α€₯ီးျα€–α€…္ α€žα€Š္။
 α€€ုα€œα€‘ေထြေထြα€Šီα€œာခံတြင္ α€žα€™αΌα€ ထုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚•၏ α€Šα€„္α€žာ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေα€žာ ဆက္ဆံေα€›းေၾကာင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€žα€Š္ α€…α€€္တင္ α€˜ာα€œ ၁၇ α€›α€€္ေန႔တြင္ ထက်α€₯္းα€žား ၇၀၀၀ေα€€်ာ္α€œႊတ္ေပးα€œုိα€€္α€žα€Š္။ α€œႊတ္ ေပးα€žူα€™်ားထဲတြင္ ႏုိင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား ၁၀၀ ေα€€်ာ္ပါ၀င္α€žα€Š္။ ထဆုိပါ ထက်α€₯္းα€žားα€™်ားα€œႊတ္ေပးα€žα€Š္ α€Ÿူေα€žာ α€žα€α€„္းα€€ုိ ျα€™α€”္α€™ာ့ထတုိα€€္ထခံႏုိင္ငံေα€›း α€žα€™ားα€™်ားႏွင့္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြ ထတြင္းေα€›းα€™ွဴးခ်ဳပ္ α€˜α€”္α€€ီα€™ြα€”္းတုိα‚”α€€ α‚€α€€ိဳ ဆုိခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ု ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›ႏွင့္ ေα€…့စပ္ၫွိ ႏႈိင္းα€™ႈျပဳα€œုပ္α€™α€Š္ဆုိပါα€€ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ ထာα€›ွေα€’α€žα€α€…္ခုα€œုံးတြင္ မတူα€Šီေα€žာ တုိင္းရင္းα€žားα€™်ိဳးႏြα€š္α€…ုထမ်ိဳးα€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္ α€Ÿူေα€žာ ထခ်α€€္α€€ုိေα€€ာင္းα€…ြာα€”ားα€œα€Š္ α€žေα€˜ာေပါα€€္α€›α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€šေα€”α‚” ျα€™α€”္α€™ာ^α€—α€™ာ (ၾပေα€Šာေα€™။α‚€α€€α€™ာေ) α€Ÿု ေα€αšα€†ုိေနၾကျခင္းα€žα€Š္ ၁၉၄၇ ခုႏွα€…္ တြင္ခ်ဳပ္ဆုိေα€žာ ပင္α€œုံα€…ာခ်ဳပ္α€™ွ ျα€–α€…္ေα€•αšα€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထမွα€”္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€€ုိ α‚•α€Šα€„α€žα€Š α€ž္ α‚€α€€α€™ာေ α€Ÿု ေα€αšα€†ုိα€›α€™α€Š္။ α‚€α€€α€™ာေ α€Ÿူေα€žာ α€…α€€ား α€œုံးတစ္α€œုံα€α€Š္းα€žα€€္α€žα€€္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€ α€…α€…္ထာဏာ α€žိα€™္းၿပီးေα€”ာα€€္ α€˜ားα€™ား (α‚€α€€α€™ာေ) α€Ÿူ ေα€žာα€‘α€žုံးထႏႈα€”္းα€€ုိ ၾပေα€Šာေα€™ α€Ÿု ေျပာင္းα€œဲပစ္α€œုိα€€္ေα€žာ ေၾကာင့္ α‚•α€Šα€„α€žα€Š α€ž္ ၾပေα€Šာေα€™ α€”ာα€™α€Š္ျα€–α€…္α€œာα€žα€Š္။ ထေျပာင္းα€‘α€œဲα€™်ား α€€ုိထေျခခံၿပီး တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€  ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္ α€œူα€™်ိဳး ၁၃၅ α€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္α€Ÿု α€žα€္α€™ွတ္ α€žα€Š္။ ထမွα€”္စင္α€…α€…္α€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္ α€œြတ္α€œα€•္ေα€›းα€™α€›α€™ီ ၿဗိတိα€žွ်α€€ုိα€œုိα€”ီထုပ္ ခ်ဳပ္ေα€›းα€œα€€္ထက္α€€ α€—α€™ာျα€•α€Š္ႏွင့္ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားα€Ÿူ၍ ႏွα€…္ပုိင္းα€›ွိခဲ့α€žα€Š္။ α€—α€™ာျα€•α€Š္α€Ÿူα€žα€Š္α€™ွာ α€—α€™ာα€œူα€™်ိဳးα€™်ားα‚€α€€ီး α€…ုိးα€žα€Š္။ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားα€™ွာ တုိင္းရင္း α€žားα€™်ိဳးႏြα€š္α€…ုα€™်ားေနထုိင္α€žα€Š္။
 ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žα€Š္ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာ α€›ွေα€’α€žα€ြင္ α€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္ပုα€”္α€€α€”္α€™ႈα€€ာ α€œαΎα€€ာα€›ွα€Š္α€…ြာျα€–α€…္ေα€•αšေα€”α€žα€Š့္ ႏုိင္ငံျα€–α€…္ α€žα€Š္။ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›α€€ α€œα€€္α€”α€€္ α€€ိုင္ထဖြဲα‚• ၁၀ α€–ြဲα‚•ေα€€်ာ္ႏွင့္ ထပစ္ထခတ္ ရပ္α€…ဲေα€›းα€…ာခ်ဳပ္α€™်ားခ်ဳပ္ဆုိα€›α€”္α€žိα€™္းα€žြင္း ခဲ့ေα€žာ္α€œα€Š္း ထခ်ိဳα‚•α€™ွာ ထိႏၡိα€šႏွင့္ ထုိင္းα€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€ုိ႔တြင္ ေျခကုပ္α€šူ α€€ာα€œႈပ္α€›ွားေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€‘ဆုိပါα€œα€€္α€”α€€္α€€ိုင္တပ္α€–ြဲα‚•α€™်ားα€™ွာ ထၾကမ္းα€–α€€္α€žα€™ားα€™်ားα€Ÿုတ္α€žα€œုိ၊ ခြဲထြα€€္ေα€›းα€žα€™ားα€™်ားα€œα€Š္းα€™α€Ÿုတ္ၾက ပါ။ α€žူတုိα‚”α€€ α€–α€€္α€’α€›α€š္ထစုိးα€›α€œα€€္ ထက္တြင္ α€€ုိα€š္ပုိင္ထုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ α€›α€›ွိေα€… ေα€›းထတြα€€္ေတာင္းဆုိေနၾကျခင္းျα€–α€…္၏။ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္း ျα€–α€…္ေα€•αšေα€”ေα€žာ ပဋိပကၑမ်ားα€™ွာ ႏုိင္ငံေα€›းα€žα€€္α€žα€€္ α€Ÿုတ္။ တုိင္းရင္းα€žားထေα€›းα€€ိα€…α₯α€™်ား α€œα€Š္းပါ၀င္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ေၾကာင့္ α€’ီα€™ုိα€€ေα€› α€…ီေα€–ာ္ေဆာင္ေα€›းα€žα€€္α€žα€€္ျဖင့္ တုိင္း ရင္းα€žားα€™်ား၏ α€šုံαΎα€€α€Š္α€™ႈႏွင့္ ခ်α€…္αΎα€€α€Š္ ရင္းႏွီးα€™ႈα€€ို ေα€–ာ္ေဆာင္ႏုိင္α€–ြα€š္α€™α€›ွိေပ။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္ထစုိးα€›ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ α€‘α€žုိင္းထ၀ုိင္းထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ တြင္းပဋိပကၑမ်ား၏ α€žေα€˜ာα€žα€˜ာ၀ႏွင့္ α€›ွဳပ္ေထြးα€™ႈα€™်ားα€€ုိ α€”ားα€œα€Š္α€žေα€˜ာ ေပါα€€္α€›α€”္α€œုိထပ္α€žα€Š္။ တပ္α€™ေတာ္ထစိုး ရတြင္ တုိင္းရင္းα€žားα€™်ားႏွင့္α€œα€€္α€”α€€္ α€€ိုင္တပ္α€–ြဲα‚•α€™်ားα€€ုိ ထင္ထားα€žုံးα€–ိႏွိပ္ခ်ဳပ္ ျα€α€š္ႏုိင္α€žα€Š့္ ပါ၀ါႏွင့္ α€…α€…္α€žα€Š္ထင္ ထားေα€œးα€žိα€”္းေα€€်ာ္α€›ွိα€žα€Š့္ α€…α€…္တပ္α€›ွိ ေα€žာ္α€œα€Š္း  တုိင္းရင္းα€žားα€™်ား၏ ျပင္းျပေα€žာ ဆႏၡကိုα€™ူ ထင္ထားျဖင့္α€–ိႏွိပ္ ၍α€›α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ ပဋိပကၑတိုα‚”၏ ဇစ္ ျα€™α€…္ႏွင့္ ထေၾကာင္းထရင္းα€™်ားα€€ုိ ထေα€ž ထခ်ာ ထုတ္ေα€–ာ္α€›ွင္းα€œα€„္းα€›α€”္α€žာα€œုိထပ္ ပါα€žα€Š္။
 α€œα€€္α€›ွိထေα€€ာင္α€‘α€‘α€Š္ေα€–ာ္ေနၾက ေα€žာ α€’ီα€™ို္α€€ေα€›α€…ီα€œႈပ္α€›ွားα€™ႈတြင္ မတူα€Šီ ေα€žာ ထေနထထားႏွα€…္α€™်ိဳးα€›ွိα€žα€Š္ α€€ုိေတြα‚•α€›α€žα€Š္။ တစ္α€–α€€္တြင္ ျα€™α€”္α€™ာα€œူ α€™်ိဳးထမ်ားα€…ုα€€ α€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီα€…α€”α€…္α€€်င့္α€žုံး ေα€žာထစုိးရတစ္ရပ္ေα€•αšα€‘ြα€€္α€›ုံα€™ွ်ျဖင့္ ေα€€်နပ္ႏုိင္α€–ြα€š္α€›ွိေα€žာ္α€œα€Š္း တုိင္းရင္း α€žားα€™်ားα€™ွာေα€€်နပ္ႏုိင္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေပ။ α€žူတိုα‚”၏ ထေျခခံႏုိင္ငံေα€›း ထခြင့္ထေα€›း ႏွင့္ ရပိုင္ခြင့္α€™်ားထတြα€€္ ဆက္α€œα€€္ ေတာင္းဆုိေα€”αΎα€€α€™α€Š္α€žာျα€–α€…္α€žα€Š္။
 α€‘ေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ားα€™ားထုပ္ ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲ႕ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ ေတာ္ထစုိးရထေα€•αš ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းေα€›း ေα€›ာ ပိတ္ဆုိ႔ထေα€›းα€šူေα€›း α€™ူ၀ါα€’ႏွα€…္ရပ္ α€€်င့္α€žုံးၿပီး ျα€™α€”္α€™ာ့ႏုိင္ငံေα€›းပဋိပကၑ α€™ွ α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ေα€›းထတြα€€္ α€™ွα€”္α€€α€”္ေα€žာ α€œုပ္ရပ္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ျပင္ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးရထေα€”ျဖင့္ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီ ထဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္၊ ႏုိα€—α€š္ၿငိα€™္းခ်α€™္း ေα€›းဆုα€›ွင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါ ထ၀င္ ႏုိင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ားေα€… α€œႊတ္α€›α€”္ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးရထေα€•αšα€†α€€္ α€œα€€္α€–ိထားေပမႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€›α€”္α€œုိထပ္ α€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္း ထင္α€žာျမင္ α€žာα€›ွိေα€žာ ထေျပာင္းα€‘α€œဲα€™်ားα€™ျα€–α€…္ ေα€•αšေα€žးα€žေα€›ြα‚• α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆုိα‚”α€™ႈ α€™ူ၀ါα€’α€™်ားα€€ုိ ထေၾကာင္းα€™ဲ့ ဲ့α€™α€•α€š္ α€–်α€€္α€žα€„့္ေပ။
 α€šα€ုα€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္ေၾကာင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ ထစုိးရထေα€”ျဖင့္ တစ္α€–α€€္တြင္ ေα€…့စပ္ ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€œုိ ထျခားတစ္α€–α€€္တြင္α€œα€Š္း α€žီျခားα€€ြဲ ထြα€€္ေα€”ေα€žာ ထုပ္α€…ုα€™်ားႏွင့္ ဆက္α€žြα€š္ ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထုိα‚”ျပင္ေα€…့စပ္ ္ၫွိႏႈိင္းေα€›း ထာဂ်င္α€’ါေၾကာင့္ ထေα€›ွα‚• ေတာင္ထာα€›ွ(ထာဆီα€šံ)ထဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံ α€™်ားထပါထ၀င္ တရုတ္၊ထိႏၡိα€š၊ α€›ုα€›ွား ထစရွိα€žα€Š့္ႏုိင္ငံα€™်ားႏွင့္α€œα€Š္း α€‘α€œုပ္ တြဲα€œုပ္ႏုိင္ၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။ တဖန္ ပိတ္ဆုိα‚” ထေα€›းα€šူα€™ႈα€€ုိ ဆက္α€œα€€္α€€်င့္α€žုံးα€™α€Š္ ျα€–α€…္ေα€žာေၾကာင့္ ထစα€₯္ α€‘α€œာ α€™α€Ÿာ α€™ိတ္α‚€α€€ီးျα€–α€…္ေα€žာ α€₯ေα€›ာα€žα€™α€‚ၢႏွင့္α€œα€Š္း α€šα€α€„္ပုံα€…ံထတုိင္း α€œα€€္တြဲ၍α€‘α€œုပ္α€œုပ္ ႏုိင္α€™α€Š္ျα€–α€…္ပါα€žα€Š္။
 α€†ုိα€›α€œွ်င္ ျα€™α€”္α€™ာထေα€•αšα€‘ားα€›ွိα€žα€Š့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›ေα€•αšα€œα€…ီထေျပာင္း α€‘α€œဲα€™ွာ α‚€α€€ိဳဆိုα€›α€™α€Š့္α€€ိα€…α₯ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žα€™αΌα€α€‘ုိα€˜ားα€™ားထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲα‚• ထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္းα€™ွ ပဋိပကၑ α€™်ား၏ ဇာα€…္ျα€™α€…္α€€ုိ ေα€€ာင္းα€™ြα€”္α€…ြာα€”ား α€œα€Š္α€žေα€˜ာေပါα€€္α€›α€”္α€žာα€œုိထပ္α€žα€Š္။ ေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္းα€™ႈα€žα€Š္ တပ္α€™ေတာ္ထစုိးα€›၊ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထဖြဲ႕တုိ႔ထတြα€€္ α€žα€€္α€žα€€္α€™ျα€–α€…္α€žα€„့္ေပ။ တုိင္းရင္းα€žား α€™်ား၊ ထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ားထားα€œုံးႏွင့္ ျပဳα€œုပ္α€žα€„့္α€žα€Š္။ ထုိ႔ထတူေα€…့စပ္ၫွိႏႈိင္း α€™ႈα€™ွα€›α€›ွိα€œာα€™α€Š့္ α€›α€œα€’္၏တစ္α€…ိတ္တစ္ ပုိင္းα€žα€Š္ တုိင္းရင္းα€žားα€œူα€™်ိဳးα€…ုα€™်ား ၏ α€žေα€˜ာထားဆႏၡမ်ားျα€–α€…္α€žα€„့္ေၾကာင္း ပါ။

ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ ထဆင့္ျမင့္ေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္ၿပီးေα€”ာα€€္ ထေα€€ာင္းဆံုးα€€ို ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္α€™ိေၾကာင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထဆင့္ျမင့္ထရာα€›ွိတစ္α€₯ီးα€™ွ α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ α€…α€…္ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ပြင့္α€œα€„္းα€™ႈα€€ို ပိုα€™ိုထုတ္ေα€–ာ္ျα€•α€žα€›α€”္ α€œိုထပ္ေၾကာင္း α€žα€ိေပး ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏိုင္ငံထာဆီα€šံေα€›းα€›ာ α€œα€€္ေထာα€€္ထတြင္း၀န္ကတ္α€’္ကင္းα€˜α€š္α€œ္α€€ ျα€™α€”္α€™ာ α€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚•ႏွင့္ α€”α€šူးေα€šာα€€္တြင္ ထဂၤါေα€”α‚”α€€ေတြ႕ဆံုၿပီးေα€”ာα€€္ ေα€›α€›ွα€Š္ေα€…့စပ္ α€Šႇိႏိႈင္းေα€›း α€…ီα€™ံခ်α€€္α€€ို ေα€–ာ္ျပခဲ့α€žα€Š္။
          ထင္α€›ွားေα€žာေထာင္ျမင္α€™ႈα€™်ားα€™α€›ွိခဲ့ေα€žာ္α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာတိုα‚”α€˜α€€္α€™ွ ေဆြးေႏြးα€œိုα€žα€Š့္ ထျပဳ α€žေα€˜ာα€›ွိေၾကာင္း ကင္းα€˜α€š္α€œ္α€€ ေထာα€€္α€œႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေα€›းေα€€ာ္မတီα€žို႔ထစီ ရင္ခံခဲ့ေၾကာင္းα€žိα€›α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တို႔ထေα€”ျဖင့္ α€‘α€…α€Š္းထေ၀းထတြα€€္ ထထူးျပင္ဆင္ထားၿပီး α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ပတ္α€žα€€္၍ ေα€›ွα‚•α€œုပ္ငန္းα€…α€₯္α€™်ားα€€ို ျပတ္ျပတ္α€žားα€žား α€žα€္α€™ွတ္ၿပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€œူ႔ထခြင့္ထေα€›းα€€ိα€…α₯α€žα€Š္α€œα€Š္း တစ္ခုထပါထ၀င္ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ို ေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား α€™်ား ထားα€œံုးα€€ုိ α€œႊတ္ေပးေα€…α€œိုၿပီး၊ α€œူα€™်ိဳးα€…ုထဖြဲα‚•α€™်ားႏွင့္α€œα€Š္း α€Šႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္ေစခ်င္ α€žα€Š့္ α€žေα€˜ာα€›ွိα€žα€Š္α€Ÿုα€œα€Š္းα€žိα€›α€žα€Š္။
          α€œြα€”္ခဲ့ေα€žာႏွα€…္α€€ ျပဳα€œုပ္ခဲ့ေα€žာ ျα€•α€Š္α€žူ႔ဆႏၡခံα€šူပြဲα€™်ိဳးထပ္α€™ံα€™ျပဳα€œုပ္α€›α€”္ ကင္းα€˜α€š္α€œ္α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€€ိုα€žα€ိေပးခဲ့α€žα€Š္။ ဆိုင္α€€α€œုα€”္းα€™ုα€”္တုိင္းတိုα€€္ခတ္ၿပီးေα€”ာα€€္ တပ္α€™ေတာ္α€€ေα€”ာα€€္ ခံျပဳα€œုပ္α€žα€Š့္ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေα€’α€€ို (၉၂)α€›ာခိုင္ႏႈα€”္းေα€žာ ေထာα€€္ခံဆႏၡမဲျဖင့္ α€‘α€α€Š္ျပဳခဲ့ ေၾကာင္း α€…α€…္ထစိုးα€›α€™ွ ေျပာၾကားα€žα€Š္။
          “α€Šွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ားα€Ÿာ တုိုင္းျα€•α€Š္ထတြင္းα€™ွာ α€™α€›ွိα€™ျα€–α€…္α€œိုထပ္တဲ့ α€€α€”α€₯ီးထဆင့္α€™်ား ျα€–α€…္ပါα€α€š္” α€Ÿုα€œα€Š္းေα€€ာင္း ကင္းα€˜ဲα€œ္α€€ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ α€šα€„္းα€€ဲ့α€žိုα‚”α€™α€Ÿုတ္α€˜ဲပြင့္α€œα€„္းျမင္ α€žာα€™ႈα€™α€›ွိပါα€€ႏွα€…္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေα€›းတြင္ထေျဖထြα€€္ႏိုင္α€›α€”္ခက္ခဲေၾကာင္းေျပာခဲ့α€žα€Š္။ ထဆိုပါα€Šွိ ႏိႈင္းေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ α€‘α€œြα€”္ထေα€›းပါၿပီး၊ ျα€™α€”္α€™ာတိုα‚”α€˜α€€္α€™ွ ျα€•α€Š္α€žူ႔ဆႏၡခံα€šူပြဲ α€‘α€žြင္α€™်ိဳးα€œုပ္ ခဲ့α€œွ်င္ထျα€•α€Š္ျα€•α€Š္ဆုိင္α€›ာေထာα€€္ပံα‚”α€™ႈႏွင့္ α€‘α€žိထမွတ္ျပဳα€™ႈα€€ိုα€œံုး၀α€₯ႆံုα€› α€œိα€™့္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ ေၾကာင္း ျα€™α€”္α€™ာα€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚•α€€ို ေျပာၾကား ခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ထစိုးရထဖြဲα‚• ေျပာဆိုခြင့္α€›ွိα€žူ α€–ိα€œα€…္က႐ိုးα€œ္α€€ ကင္းα€˜α€š္α€œ္ႏွင့္ α€žူ၏α€œα€€္ေထာα€€္ α€…ေတာ့α€™ာα€›ွα€š္တိုα‚”α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာ-ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားဆက္ဆံေα€›းႏွင့္ α€šα€„္းႏွင့္ပတ္α€žα€€္၍ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ တိုα‚”၏α€…ိုးα€›ိα€™္α€™ႈα€€ိုတင္ျပခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားα€žα€Š္။ α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္၏ ထုိင္းႏိုင္ငံခရီးα€…α€₯္ ထတြင္း α€€ြα€”္ျα€™ဴα€”α€…္α€€ိုα€›ီးα€šားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားα€”α€Š္းα€•α€Šာပူးတြဲ α€œုပ္ေဆာင္ေα€”ျခင္း α€žα€Š္ ေα€’α€žα€ြင္းထႏၱα€›ာα€š္α€›ွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          α€žα€™αΌα€α€˜ာα€›α€€္ထိုα€˜ားα€™ား၏ ထစိုးα€›α€žα€Š္ α€Šွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးα€™ႈα€€ို ၎၏ ထဓိα€€ေα€•αšα€œα€…ီ ထျα€–α€…္α€žα€္α€™ွတ္ထားခဲ့α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ထဓိα€€α€›α€”္α€˜α€€္ျα€–α€…္ေα€žာထီα€›α€”္၊ α€€်ဴးα€—ားတိုα‚”ႏွင့္ α€œα€Š္း ေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္ခဲ့α€žα€Š္။
          ကင္းα€˜α€š္α€œ္၏ ထဂၤါေန႔တြင္ ျပဳα€œုပ္ခဲ့ေα€žာ α€‘α€…α€Š္းထေ၀းα€žα€Š္ α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးရတိုα‚”၏ ထဆင့္ထျမင့္ဆံုးေα€žာ ပတ္α€žα€€္α€™ႈျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၂၀၁၀ ခုႏွα€…္ α€…α€€္တင္α€˜ာα€œα€ြင္ α€˜ီα€œ္α€€α€œα€„္တန္ထစိုးα€›α€œα€€္ထက္α€€ ေα€”ာα€€္ဆံုးေတြ႕ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။

ၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€›းႏိုα€˜α€š္ဆုα€›ွင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€žα€Š္ ႏိုင္ငံတကာ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈ α€™်ား ႐ုတ္α€žိα€™္းေα€›းထတြα€€္ ထစိုးα€›ႏွင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထတိုα€€္ထခံထင္ထားα€…ုα€™်ားထၾကား ပိုα€™ိုပူးေပါင္း ေဆာင္α€›ြα€€္α€›α€”္ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™ွဴးα‚€α€€ီးα€žα€”္းေα€›ႊထံα€žိုα‚” α€…ာေα€›းα€žားေပးပိုα‚”α€›ာတြင္ ထဆိုျပဳခဲ့ပါα€žα€Š္။ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြထတြင္းေα€›းα€™ွဴးခ်ဳပ္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ႏွင့္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢ ထေထြေထြ α€Šီα€œာခံတြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ျα€•α€Š္ေထာင္α€…ုα€™ွα€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံေခါင္း ေဆာင္α€™်ားႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံα€œိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။
ႏိုα€˜α€š္ဆုα€›ွင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™ွဴးα‚€α€€ီးα€žα€”္းေα€›ႊထံα€žိုα‚” ေပးပိုα‚”ေα€žာ α€…ာတြင္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား ထဆံုးα€žα€္ေα€›းတြင္ α€žူα€™၏ α€œုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ေα€žာ ထခန္းα€€α‚‘ α€€ို ေα€–ာ္ျပထားၿပီး ထေα€”ာα€€္ႏိုင္ငံα€™်ားႏွင့္ αΎα€žα€…ေၾတးα€œ်ႏိုင္ငံα€™ွ α€žံထမတ္α€™်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး α€›α€”္ တိုα€€္တြα€”္းα€œိုα€€္α€žα€Š္။ α€žိုα‚”α€›ာတြင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္၏ ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္ႏိုင္α€™ႈα€žα€Š္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈ α€›α€Š္α€›ြα€š္ခ်α€€္ႏွင့္ ထက်ိဳးα€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™်ားထေα€•αš α€žေα€˜ာေပါα€€္α€™ႈတြင္ α€™ူα€α€Š္ေα€”ေၾကာင္း ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီ ထဖြဲ႕ခ်ဳပ္α€™ွ ေျပာေα€›းဆိုခြင့္α€›ွိα€žူ α€₯ီးဉာဏ္၀င္းα€™ွ α€™ွတ္ခ်α€€္ေပး ေျပာၾကားα€žα€Š္။
ထထက္ပါ α€€α€™္းα€œွα€™္းခ်α€€္ထရ ျα€™α€”္α€™ာ့ႏိုင္ငံေα€›းထက်ပ္α€‘α€α€Š္းα€€ို ေျα€–α€›ွင္းႏိုင္ေα€›းႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ျα€™α€”္α€™ာထုပ္ခ်ဳပ္α€žူ ထစိုးရထေα€•αš α€žူα€™၏ α€žေα€˜ာထားရပ္α€α€Š္ခ်α€€္α€™်ားေပ်ာ့ေျပာင္း α€œာα€žα€Š္α€Ÿု ဆိုႏုိင္ေၾကာင္း ထုိင္းႏိုင္ငံထေျခစိုα€€္ ျα€™α€”္α€™ာ့ထေα€›းေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္ေα€œ့α€œာα€žူ α€€ို၀င္းမင္းα€™ွ ေျပာၾကားα€žα€Š္။
တခ်ိα€”္α€α€Š္းα€™ွာပင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္၏ α€‘α€šူခံα€™ႈα€€ို ၾကားα€”ာα€œ်α€€္α€›ွိα€›ာ ၎ထမႈႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ထစိုးα€›၏ ဆံုးျဖတ္ခ်α€€္α€žα€Š္ ထစိုးα€›၏ α€žူα€™ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€œိုျခင္း α€›ွိ/α€™α€›ွိα€€ို ထင္α€Ÿα€•္ေα€•αšα€œြင္ေα€…α€œိα€™့္α€™α€Š္α€Ÿု α€šူα€†α€›α€žα€Š္။
α€žိုα‚”α€›ာတြင္ α€žူα€™၏ α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ေα€›းα€™ွာ ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္ခ်α€€္ေα€™ွးα€™ွိα€”္α€œ်α€€္α€›ွိၿပီး α€šα€ုထတုိင္း ျပစ္ဒဏ္ဆက္α€œα€€္α€€်ခံရပါα€€ α€žူမထေα€”ျဖင့္ α€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ႏိုင္α€œိα€™့္α€™α€Š္ α€™α€Ÿုတ္ေပ။
α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြ ထတြင္းေα€›းα€™ွဴးခ်ဳပ္α€žα€Š္ α€˜α€”္α€€ီα€™ြα€”္းα€€ α€”α€šူးေα€šာα€€္α€žိုα‚” ေα€›ာα€€္α€›ွိ ေα€”ေα€žာ ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးα€žိα€”္းα€…ိα€”္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုα€›ာတြင္ α€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲ α€™α€€်င္းပခင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထား α€œႊတ္ေပးၿပီး α€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီထေα€›း ေα€–ာ္ေဆာင္α€›α€”္ α‚€α€€ိဳးပမ္းα€™ႈα€™်ား ထရွိα€”္ျα€™ႇင့္တင္α€›α€”္ တိုα€€္တြα€”္းα€œိုα€€္α€žα€Š္။
ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ား ထပ္α€™ံα€™α€–α€™္းဆီးေα€›းႏွင့္ α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ေα€›းထတြα€€္ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုေα€”αΎα€€α€žα€Š့္ တစ္ခ်ိα€”္α€α€Š္းα€™ွာပင္ ထိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš ရပ္α€α€Š္ခ်α€€္α€™်ား ေျပာင္းα€œဲα€œာခဲ့α€žα€Š္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ထေα€›ွα‚•ေတာင္ထာα€›ွႏိုင္ငံα€™်ားထေα€•αš α€…ီးပြားေα€›းႏွင့္ α€€ုα€”္α€žြα€š္ေα€›းα€€ိα€…α₯α€™်ားႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ α€œႊα€™္းα€™ိုးα€œာα€™ႈα€€ို ထိα€”္းခ်ဳပ္ႏုိင္ေα€›းထတြα€€္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံေα€›း ျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားα€€ို ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€žြားα€›α€”္ ဆႏၡရွိေၾကာင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Ÿီα€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္ α€€ ေαΎα€€α€Šာα€œိုα€€္ၿပီး ၎ထဆိုျပဳခ်α€€္ထေα€•αš ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€ α‚€α€€ိဳဆိုα€œုိα€€္α€žα€Š္။

ျα€™α€”္α€™ာထာဏာပိုင္α€™်ားα€€ α€›ွα€™္းျα€•α€Š္α€”α€š္ထေα€›ွα‚•ေျα€™ာα€€္ပိုင္းတြင္α€›ွိေα€žာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žားα€™်ား α€€ို ေα€™ာင္းထုတ္ျခင္းα€™ွာα€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€€ ျငင္းဆိုα€œုိα€€္α€žα€Š္။ α€”α€š္စပ္ ေα€’α€žα€ြင္ ထေျခထေα€”α€™်ားα€™ွာ α€α€Š္ၿငိα€™္α€œ်α€€္α€›ွိေၾကာင္းα€œα€Š္း ေျပာၾကားα€žြားα€žα€Š္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€Œာα€” ေျပာေα€›းဆိုခြင့္α€›ွိα€žူ α€›ွα€”္α€šု (Jiang Yu) α€€ ေα€™းျα€™α€”္းခ်α€€္ ႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ α€™ိα€™ိတိုα‚”α€žိα€›ွိα€žα€Š့္α€žα€α€„္းα€™ွα€”္ေၾကာင္း၊ α€œα€€္α€›ွိ တ႐ုတ္-ျα€™α€”္α€™ာα€”α€š္စပ္ထေျခထေα€” α€™ွာ α€α€Š္ၿငိα€™္ေထးခ်α€™္းα€œ်α€€္α€›ွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
ထိုုထုတ္ျပန္ခ်α€€္မတိုင္α€™ီα€€ ျα€™α€”္α€™ာထာဏာပိုင္α€™်ားα€žα€Š္ α€›ွα€™္းျα€•α€Š္α€”α€š္ ထေα€›ွα‚•ေျα€™ာα€€္ပိုင္းα€›ွိ α€€ိုးα€€α€”္α‚”ေα€’α€žα€™ွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žား (၁၀၀)ခန္α‚”α€€ို ေα€’α€žα€‘α€ြင္းα€™ွ ထြα€€္α€žြားα€›α€”္ ေα€™ာင္းထုတ္ခဲ့ ေၾကာင္း α€žα€α€„္းα€Œာα€”α€™်ားα€€ ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ α€œြα€”္ခဲ့α€žα€Š့္α€œα€‘α€ြင္း ထစိုးရတပ္α€™်ားႏွင့္ α€€ိုးα€€α€”္α‚” α€œူα€™်ိဳးα€…ုα€žူပုα€”္α€™်ား တိုα€€္ခိုα€€္α€™ႈျα€–α€…္ၿပီးေα€”ာα€€္ α€žα€α€„္းα€Œာα€”α€™်ားα€€ α€žα€α€„္းေပးပိုα‚”α€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ထိုထျα€–α€…္ထပ်α€€္ေၾကာင့္ ေထာင္ေပါင္းα€™်ားα€…ြာေα€žာ α€…α€…္ေျပးα€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထတြင္းα€žိုα‚” ထြα€€္ေျပးα€žြားခဲ့α€žα€Š္။
ႏွα€…္ႏိုင္ငံထၾကား ထေျခထေα€”α€™ွာ ပံုα€™ွα€”္ျα€–α€…္ေနၿပီး၊ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€›ွိ တ႐ုတ္α€œူα€™်ိဳးα€™်ား၏ ထက်ိဳးα€…ီးပြားႏွင့္ α€₯ပေဒဆုိင္α€›ာ ထခြင့္ထေα€›းα€™်ားα€€ို α€€ာα€€ြα€š္ေα€…ာင့္ေα€›ွာα€€္ေပးα€›α€”္ ထစိုးα€›α€™ွ ျα€™α€”္α€™ာ ထစုိးα€›α€€ိုေတာင္းဆိုထားα€žα€Š္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€€ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ α€”α€š္စပ္ေα€’α€žα€™်ားတြင္ α€α€Š္ၿငိα€™္α€™ႈα€›ွိေထာင္ ထိα€”္းα€žိα€™္းα€›α€”္α€œိုေၾကာင္း ထစα€₯္α€™ျပတ္ေျပာဆိုခဲ့α€˜ူးα€žα€Š္။
တ႐ုတ္တိုα‚”၏ α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္α€™ႈα€›ွိေα€”α€žα€Š့္ၾကားα€™ွ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးα€›α€žα€Š္ αΎα€žα€‚ုတ္α€œေႏွာင္းပိုင္း တြင္ α€–ုα€”္ၾကားα€›ွင္α€₯ီးα€…ီးေα€žာ α€€ိုးα€€α€”္α‚”α€…α€…္တပ္α€€ို တိုα€€္ထုတ္ခဲ့α€žα€Š္။ ႏွα€…္(၂၀)ၾကာα€›ွိခဲ့ေα€žာ ထပစ္ ထခတ္ရပ္α€…ဲေα€›းα€žေα€˜ာတူα€Šီခ်α€€္α€€ို ေα€–ာα€€္α€–်α€€္ခဲ့α€žα€Š္။
ထျα€•α€Š္ျα€•α€Š္ဆုိင္α€›ာ ပဋိပကၑထဖြဲα‚• (International Crisis Group) ၏ ထစီရင္ခံα€…ာ “တ႐ုတ္၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံျပႆα€”ာ” တြင္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€žα€Š္ α€€ိုးα€€α€”္α‚”α€…α€…္တပ္α€€ို တိုα€€္ခိုα€€္α€™α€Š္α€€ို α‚€α€€ိဳတင္ထေၾကာင္းၾကားျခင္းα€™α€›ွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
α€…α€…္ေျပးα€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žိုα‚” α€‘α€œံုးထရင္း၀င္ေα€›ာα€€္α€œာျခင္းα€€ိα€…α₯ႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€Œာα€”α€€ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ α€™ိα€™ိတိုα‚”၏ျα€•α€Š္တြင္းေပးα€€ို α€™ွα€”္α€€α€”္α€…ြာ α€€ိုင္တြα€š္ေျα€–α€›ွင္းၿပီး၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žားα€™်ား၏ ထခြင့္ထေα€›းα€™်ားα€€ို α€€ာα€€ြα€š္ေα€…ာင့္ေα€›ွာα€€္ေပးα€›α€”္ α€žေα€˜ာထားေαΎα€€α€Šာခ်α€€္ထုတ္ျပန္ခဲ့α€žα€Š္။
ထင္ထားျα€–α€Š့္တင္းα€™ႈα€™်ားႏွင့္ တပ္α€–ြဲ႕၀င္တိုးခ်ဲ႕ထားျခင္းေၾကာင့္ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္တပ္α€žα€Š္ ထျခားေα€žာ ၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€›းα€šူထားα€žα€Š့္ “၀” α€…α€…္တပ္α€€ို ဆက္α€œα€€္တုိα€€္ခိုα€€္α€–ြα€š္α€›ွိေၾကာင္း ေα€œ့α€œာα€žူα€™်ားα€€ ေျပာၾကားα€žα€Š္။ ေα€žြးေျα€™α€€်ျခင္းႏွင့္α€…α€…္ေျပးα€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားα€€ တ႐ုတ္ျα€•α€Š္α€žုိα‚” ထြα€€္ေျပးခိုα€œႈံα€™ႈα€€ိုα€žာ ပိုα€™ိုျα€–α€…္ေα€…ႏိုင္ပါα€žα€Š္။

          α€žα€™αΌα€α€‘ိုα€˜ားα€™ားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ၏ ထာဏာα€›ွင္ထစိုးα€›ႏွင့္ စတင္၍ α€…α€€ားေျပာα€›α€”္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထိုα‚”ေၾကာင့္ပင္ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ ထဂၤါေα€”α‚”α€€ α€œα€€္ေထာα€€္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး Kurt Campbell α€žα€Š္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€Šီα€œာခံα€žိုα‚” α€œာေα€›ာα€€္ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာထဆင့္ျမင့္α€€ုိα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚• ႏွင့္ α€”α€šူးေα€šာα€€္ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါα€žα€Š္။ ထဆိုပါေတြ႕ဆံုα€™ႈα€™ွာ ႏွα€…္ေပါင္းα€™်ားα€…ြာထတြင္း ႏွα€…္ႏိုင္ငံ ထစိုးရၾကား ထဆင့္ျမင့္ဆံုး ေတြ႕ဆံုα€™ႈျα€–α€…္ခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ႏိုင္ငံα€žားα€™်ားထား ထေျခခံထက်ဆံုးα€œူ႔ထခြင့္ထေα€›းα€™်ား ေα€–ာ္ေဆာင္ေပးα€›α€”္ ပ်α€€္α€€ြα€€္ျခင္း၊ ႏိုα€˜α€š္ဆုα€›ွင္ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထား ၁၄ႏွα€…္ၾကာ ေနထိα€™္ ထက်α€š္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထားα€›ွိျခင္းတိုα‚” α€›ွိခဲ့ေα€žာ္α€œα€Š္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္တို႔ထေα€”ျဖင့္ α€™α€Š္α€žိုα‚”α€™ွ် α€žေα€˜ာမထားပါ။ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ α€α€”α€œၤာေα€”α‚”α€€ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€Šီα€œာခံα€œာေα€›ာα€€္ တက္ေα€›ာα€€္ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးα€žိα€”္းα€…ိα€”္ထား ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထား α€œႊတ္ေပးα€›α€”္ ေα€αšα€šူေတြ႕ဆံုေတာင္းဆိုα€™ႈα€™်ား α€›ွိခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€šα€ုα€€ဲ့α€žိုα‚” α€…α€€ားေျပာျခင္းျဖင့္ ခ်α€€္ျခင္း ၿပီးျα€•α€Š့္α€…ံုေα€žာ ထေျဖထြα€€္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ ေα€žာ္α€œα€Š္း ထခ်ိα€”္α€šူ၍ ကၽြα€™္းα€€်င္α€œိမၼာα€…ြာα€€ိုင္တြα€š္ပါα€€ ထေα€€ာင္းα€˜α€€္α€žိုα‚”α€₯ီးα€α€Š္ေα€žာ ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား ျα€–α€…္α€œာေα€•α€œိα€™့္α€™α€Š္။
          α€€α€œα€„္တန္ေα€›ာ α€˜ြတ္α€›ွ္ထစိုးα€›α€™်ားα€€ ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးရထေα€•αš ႏိုင္ငံေα€›းျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲα€™ႈ  α€™်ားျပဳα€œုပ္α€›α€”္ႏွင့္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါထ၀င္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား ၂၀၀၀ေα€€်ာ္ထား α€™α€œႊတ္မခ်င္း α€…α€€ားေျပာα€›α€”္ ျငင္းဆန္ျခင္း၊ ျပင္းထန္ေα€žာ ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္ခဲ့ပါα€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ ဒဏ္ခတ္ျခင္းတစ္ခုα€α€Š္းျဖင့္ α€™α€Š္α€žα€Š့္α€›α€œα€’္α€™ွ်α€™α€›α€žα€Š္α€€ို ေတြα‚•α€›ွိခဲ့α€›α€žα€Š္။ တစ္ခ်ိα€”္α€α€Š္းတြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ၏ ထိα€™္α€”ီးခ်င္းα€™်ား၏ ထဆက္ထဆံျပဳα€œုပ္ျခင္းα€”α€Š္းα€œα€™္း α€žα€Š္α€œα€Š္း α€‘α€œုပ္α€™ျα€–α€…္ခဲ့ပါ။ ထိုα‚”ေၾကာင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တို႔ထေα€”ျဖင့္ ေဆြးေႏြးα€Šႇိႏိႈင္းျခင္းα€™်ား ျပဳα€œုပ္ ေနခ်ိα€”္တြင္းα€™ွာပင္α€€α€”္α‚”α€žα€α€”္ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€€ိုα€œα€Š္း ဆက္α€œα€€္ထားα€›ွိα€žြားα€›α€”္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€žိုα‚”ျα€–α€…္α€›ာ ႏွα€…္ႏိုင္ငံထၾကား ေဆြးေႏြးα€…α€›ာ ေခါင္းα€…α€₯္ထမ်ားျပား α€›ွိေနပါα€žα€Š္။ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္ α€™ူးα€šα€…္ေဆး၀ါးေα€›ာင္းα€α€š္α€™ႈ ထိα€”္းခ်ဳပ္ေα€›း၊ α€’ုတိα€šα€€α€™α»ာα€…α€…္ထတြင္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္ α€…α€…္α€žားα€™်ား၏ ႐ုပ္ႂα€€ြင္းα€™်ား ဆက္α€œα€€္α€›ွာေα€–ြေα€›းႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏွင့္ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားႏွα€…္ႏိုင္ငံထၾကား ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားပတ္α€žα€€္ ဆက္ႏြα€š္α€™ႈα€™်ားα€…α€žα€Š့္ ေခါင္းα€…α€₯္α€™်ားပါ၀င္ေα€•α€žα€Š္။
          α€žိုα‚”α€›ာတြင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€™ႈတြင္ ျမင္α€žာေα€žာ တိုးတက္α€™ႈα€™်ားα€™α€›α€™ျခင္း ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ ထတြင္း တြင္းထြα€€္α€žα€˜ာ၀ထရင္းထျα€™α€…္α€™်ားႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ရင္းႏွီးျα€™ႇဳပ္ႏွံα€™ႈα€€ို α€€α€”္α‚”α€žα€္ထားျခင္း α€€ဲ့α€žိုα‚” ထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ိဳးα€€ို ဆက္α€œα€€္ထားα€›ွိα€›α€”္ ကၽြႏ္ုပ္တိုα‚” α€žေα€˜ာတူေα€•α€žα€Š္။ ျမင္α€žာေα€žာ တုိးတက္α€™ႈα€Ÿု ဆိုα€›ာα€α€š္ α€œာα€™α€Š့္ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ႏွင့္α€žူ၏ NLD ပါတီ α€€ို ပါ၀င္ေα€…ျခင္းα€€ဲ့α€žိုα‚”ေα€žာ ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€€ို ဆိုα€œိုေα€•α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ α€™α€Š္α€žα€Š့္တိုးတက္ျα€–α€…္ေα€•αšေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€€ိုမဆုိ ေα€–ာ္ေဆာင္ႏိုင္α€žα€Š္ ႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားα€€ို ေျα€–ေα€œ်ာ့ေပးα€žြားေα€•α€™α€Š္။
          ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€α€œα€Š္း ထကန္α‚”α€‘α€žα€္ျဖင့္ ထဆက္ထဆံျပဳα€œုပ္ေα€›းα€‘α€šူထဆ α€€ို ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›ေα€›ာ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးရကပါ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားႏွင့္ α€…α€€ားေျပာα€›α€”္ တိုα€€္တြα€”္းထားα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာα€…α€…္ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€”α€Š္းα€œα€™္းျဖင့္ ၎တိုα‚”၏ ထာဏာဆုပ္α€€ိုင္ထားα€™ α€€ို ႏိုင္ငံတကာα€€ တရား၀င္α€œα€€္ခံα€œာေထာင္ ျပဳα€œုပ္ႏုိင္α€™α€Š္α€Ÿု ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္ေα€”ေα€•α€žα€Š္။α€žိုα‚”ေα€žာ္ α€™ွα€”္α€€α€”္ေα€žာ α€–ိထားေပးα€™ႈα€™်ားျဖင့္ ထခ်ိဳα‚•ေα€žာ ႏိုင္ငံေα€›း ထခြင့္α€‘α€œα€™္းα€™်ားα€€ို ေα€–ာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ α€œိα€™့္α€™α€Š္α€Ÿု ထခ်ိဳα‚•α€€ α€šံုαΎα€€α€Š္ေα€”ေα€•α€žα€Š္။ α€žိုα‚”α€›ာတြင္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားႏွင့္ ၎တို႔ထေα€•αšေα€”α€›ာေပးα€™ႈα€™်ား α€™α€›α€›ွိပဲα€›ွိပါα€€ ၎ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€€ို ထေα€™α€›ိα€€α€”္တို႔ထေα€”ျဖင့္ α€œα€€္ခံ ႏိုင္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း α€›ွင္းα€œα€„္းα€…ြာ ေျပာၾကားထားၿပီးျα€–α€…္ပါα€žα€Š္။
          ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားα€€ေတာ့ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္ α€™ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္ပဲ ထေႏွးႏွင့္ထျα€™α€”္ ေα€›ာα€€္α€›ွိα€œာ ေတာ့α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žိုα‚”α€›ာတြင္ α€žα€™αΌα€ ထိုα€˜ားα€™ားထေα€”ျဖင့္ ေα€›ွα‚•α€žိုα‚” ဆက္α€œα€€္ေα€–ာ္ေဆာင္α€›α€™α€Š့္ ထရာα€™်ားထတြα€€္ ထကန္α‚”α€‘α€žα€္ပါေα€žာ ထဆက္ထဆံ (Limited engagement) ျဖင့္ ဆက္α€œα€€္တြα€”္းထားေပးα€žြားα€œိα€™့္α€™α€Š္။

ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားα€žα€Š္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္α€œာα€žα€Š္α€™ွာ α€†α€š္α€…ုႏွα€…္ ႏွα€…္ခုေα€œာα€€္ α€›ွိေနၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žို႔တုိင္ေထာင္ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားႏွင့္ပတ္α€žα€€္ေα€žာ ထေျခထေα€”α€™ွာ ေα€›ေα€›α€›ာα€›ာα€™α€›ွိေα€žးα€˜ဲ α€›ွိေနပါα€žα€Š္။ ေထာင္ေပါင္းα€™်ားα€…ြာေα€žာ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားထား ျပန္α€œα€Š္ ထူေထာင္ေα€›းထတြα€€္ ထကူα€‘α€Šီေပးခဲ့ၿပီးေα€žာ္α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေα€›းပဋိပကၑမ်ားα€™ွာ ေျပာင္းα€œဲα€œ်α€€္α€›ွိα€žျဖင့္ ေα€”ာα€€္ထပ္α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ား ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္းα€žိုα‚” ေျပး၀င္α€œာα€œ်α€€္ α€›ွိေနပါα€žα€Š္။
ထုိင္းႏိုင္ငံထစိုးα€›α€žα€Š္ ေα€›ာα€€္α€›ွိα€œာေα€žာ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားα€€ို မၿငီးα€™ျငဴα€œα€€္ခံေပးေα€”α€›ေα€žာ္ α€œα€Š္း၊ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္း ပဋိပကၑမ်ားα€€ ထဆိုပါ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားα€€ို ေနရပ္α€žိုα‚” ထခ်ိα€”္α€™ေα€›ြးျပန္α€žြား ႏုိင္ေα€›းထတြα€€္ α€‘α€Ÿα€”္႔ထတားျα€–α€…္ေα€”α€žα€Š္။
ထိုα‚”ေၾကာင့္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံတြင္းα€›ွိ ပဋိပကၑမ်ားေၾကာင့္ ေα€’α€žα€ြင္းα€…ိα€”္ေα€αšα€™ႈα€™်ားα€€ို ေα€–ာ္ျα€•α€›α€œွ်င္ ထိုင္းထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ပိုα€™ို၍α€‘α€œုပ္ျα€–α€…္α€™α€Š့္ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားဆိုင္α€›ာα€™ူ၀ါα€’ ခ်α€™ွတ္α€›α€”္α€œိုထပ္α€œွ်α€€္α€›ွိၿပီး၊ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ထျခားα€‘α€œွဴα€›ွင္ႏိုင္ငံα€™်ားထေα€”ျဖင့္α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံထတြα€€္ α€œူα€žားခ်င္းα€…ာα€”ာ ေထာα€€္ထားα€žα€Š့္ ထကူα€‘α€Šီα€™်ားေပးႏိုင္ေα€›းထတြα€€္ ေပ်ာ့ေျပာင္းေα€žာ ထစီထစα€₯္α€™်ား ခ်α€™ွတ္α€€ူα€Šီα€žα€„့္ေα€•α€žα€Š္။


α€™ူ၀ါဒဆိုင္α€›ာ ထႀကံျပဳခ်α€€္α€™်ား
          α€‘α€œွဴα€›ွင္ႏိုင္ငံα€™်ားႏွင့္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€žα€Š္ ထိုင္းႏိုင္ငံထေα€•αš ၎၏ ႏိုင္ငံတြင္း၀င္ေα€›ာα€€္α€œာ ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာα€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားထေα€•αš α€žေα€˜ာထားα‚€α€€ီးα€…ြာ α€œα€€္ခံေα€…ာင့္ေα€›ွာα€€္α€™ႈထေα€•αš α€‘α€žိထမွတ္ ျပဳα€žα€„့္ၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံ၏ α€šα€ုα€œα€€္α€›ွိα€™ူ၀ါα€’α€€ို α€™α€Š္α€žα€Š့္ထေျခထေα€”ေျပာင္းα€œဲα€™ႈတြင္မဆုိ ဆက္α€œα€€္ ထိα€”္းα€žိα€™္းထားႏိုင္ေα€›းထတြα€€္ ထကူα€‘α€ŠီေပးαΎα€€α€›α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္၊ α€₯ေα€›ာα€•α€žα€™α€‚ၢ၊ ထဂၤα€œα€”္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထျခားα€‘α€œွဴα€›ွင္ထစိုးα€›α€™်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေထဂ်င္α€…ီα€™်ားထေα€”ျဖင့္ α€šα€ုα€œα€€္α€›ွိထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္α€œ်α€€္α€›ွိေα€žာ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ား α€™ိα€™ိα€€ိုα€š္တုိင္ရပ္α€α€Š္ႏိုင္ေα€›း၊ α€œြတ္α€œα€•္ခြင့္α€™်ားထတြα€€္ ထစီထစα€₯္α€™်ားတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံထစိုးα€›ႏွင့္ တက္ႂα€€ြα€…ြာ ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€žα€„့္α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏွင့္ ထျခားα€‘α€œွဴα€›ွင္ႏိုင္ငံထစိုးα€›α€™်ားα€žα€Š္  တိုးတက္α€œာေα€”ေα€žာ α€’ုကၑ α€žα€Š္α€™်ား ထတြα€€္ α€œိုထပ္ခ်α€€္ထားα€œံုးα€›α€›ွိေα€…α€›α€”္ ျα€™α€”္α€™ာα€œူα€™်ိဳးα€™်ားထတြα€€္ α€œူα€žားခ်င္းα€…ာα€”ာ ေထာα€€္ထားေα€žာထကူα€‘α€Šီေပးေα€›း၊ ေငြေၾကးထစီထစα€₯္α€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း α€™ျပတ္ခ်α€™ွတ္ေα€”α€›α€”္ α€œိုထပ္ပါα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံထတြင္းα€›ွိ α€œူα€žားခ်င္းα€…ာα€”ာေထာα€€္ထားျခင္းဆုိင္α€›ာ ထကူα€‘α€Šီ ေပးေα€›းထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းထခ်င္းခ်င္းα€€α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံတြင္း ပဋိပကၑျα€–α€…္ပြားα€œ်α€€္α€›ွိေα€žာ ေα€’α€žα€ြင္းα€›ွိ α€œူα€™်ား၏α€œုိထပ္ခ်α€€္α€™်ားα€€ို ျα€–α€Š့္α€†α€Š္းေပးႏိုင္α€›α€”္ ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€žα€„့္ α€œွေα€•α€žα€Š္။
(Sean Garcia and Mawreen Lynch assessed the needs of Burmese refugees in Thailand in August 2009)

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žα€Š္ ၎၏ α€€ြα€”္ျα€™ဴα€”α€…္ပါတီ ႏွα€…္၆၀ျα€•α€Š့္ ထခမ္းထနားα€€ို ခမ္းα€”ားα€…ြာ α€€်င္းပ ႏိုင္ေα€›းထတြα€€္ α€˜ီဂ်င္းၿမိဳα‚•α€œα€š္၏ ပ်ားပန္းခတ္α€™ွ်ေα€žာ α€žြားα€œာα€œႈပ္α€›ွားα€™ႈα€™်ားα€€ို α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေα€”α‚”α€€ စတင္ရပ္ဆိုင္းထားα€œုိα€€္ၿပီးေα€”ာα€€္ ထာဏာပိုင္α€™်ားα€€ α€™α€Š္α€žα€Š့္ေႏွာα€€္α€šွα€€္α€™ႈα€€ိုα€™ွ် ခြင့္α€™ျပဳႏိုင္ ေၾကာင္း ေျပာၾကားထားα€žα€Š္။
          တိα€”္ထန္မင္ရင္ျပင္ႏွင့္ ထနီးတ၀ိုα€€္ေα€’α€žα€™်ားထပါထ၀င္ တားျα€™α€…္ထားေα€žာၿမိဳα‚•ေတာ္၏ ထျခားေα€’α€žα€™်ားထား ပိတ္ဆို႔ထားၿပီး ၿမိဳα‚•ေတာ္ေα€”α€œူα€₯ီးေα€› (၁၇)α€žα€”္း၏ α€žြားα€œာα€œႈပ္α€›ွားα€™ႈα€™်ားα€€ို ထာဏာပိုင္α€™်ားα€€ ပိတ္ဆို႔ထိα€”္းခ်ဳပ္α€œိုα€€္ေα€žာေၾကာင့္ ပံုα€™ွα€”္ထားျဖင့္ ႐ႈပ္ေထြးထူထပ္ၿပီး α€šာα€₯္ေၾကာပိတ္ဆိုα‚”ေနတတ္ေα€žာ ၿမိဳα‚•ေတာ္α€™ွာ α€šα€ုထခါ α€›ွင္းα€œα€„္းေျခာα€€္ကပ္α€œ်α€€္α€›ွိα€žα€Š္။
          ၾကာα€žα€•ေတးေန႔တြင္ တိα€”္ထန္မင္ရင္ျပင္၌ α€€်င္းα€•α€™α€Š့္ထမ်ိဳးα€žားေα€”α‚” ထခမ္းထနားတြင္ α€‘α€”α€Š္းဆံုးα€œူတစ္α€žိα€”္းခန္α‚”α€€ α€€ြα€”္ျα€™ဴα€”α€…္ပါတီ၏ α€₯ီးေဆာင္α€™ႈေထာα€€္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ α€…α€…္ေα€›း၊ α€…ီးပြားေα€›းႏွင့္ ႏုိင္ငံေα€›းထာဏာα€™်ား α€–ြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ပါေα€…ေၾကာင္း ေႂα€€ြးေၾကာ္α€žံα€™်ားျဖင့္ ဆင္ႏႊဲαΎα€€α€™α€Š္ ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ျα€•α€Š္တြင္းတြင္ ထုတ္α€œုပ္ေα€žာ ေα€”ာα€€္ဆံုးေα€•αš α€œα€€္α€”α€€္α€™်ားပါ၀င္α€žα€Š့္ α€”ံα€”α€€္ခင္းα€…α€…္ေα€›း ျပထစီထစα€₯္ျဖင့္ ထခမ္းထနားα€€ို စတင္α€™α€Š္ျα€–α€…္ၿပီး α€šα€„္းထစီထစα€₯္α€™ွာ ကမၻာα€€ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထား ထေα€œးထားဂ႐ုျပဳα€œာေα€…α€›α€”္ α€›α€Š္α€›ြα€š္ပံုα€›ေၾကာင္း ကၽြα€™္းα€€်င္α€žူα€™်ားα€€ α€žံုးα€žα€•္α€žα€Š္။
ႏိုင္ငံ၏ α€œူα€”α€Š္းα€…ု α€œူα€™်ိဳးα€…ုα€™်ားေနထိုင္α€›ာ ဇင္ဂ်ီα€šα€™္ႏွင့္တိα€˜α€€္ေα€’α€žα€™်ားတြင္ မၿငိα€™္α€™α€žα€€္α€™ႈα€™်ားျα€–α€…္ေα€•αšေα€”α€žα€Š့္ၾကားα€™ွ ထာဏာပိုင္α€™်ားα€€ ၿမိဳα‚•ေတာ္၏α€žα€™ုိင္းတြင္ ထျမင့္ဆံုးေα€žာ α€œံုၿခံဳေα€›းတင္းα€€်ပ္α€™ႈထစီထမံα€™်ားα€€ို α€šα€ုα€žီတင္းပါတ္တြင္ ခ်α€™ွတ္ခဲ့ၿပီး α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေα€”α‚”α€€ စတင္၍ ပိတ္ဆို႔ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
α€…α€…္ေα€›းျပထစီထစα€₯္ခ်ီတက္α€›ာα€œα€™္းေၾကာင္းျα€–α€…္α€žα€Š့္ ထီတန္α€”α€š္ပိα€…္ α€œα€™္းα€™α‚€α€€ီး ထပါထ၀င္ထဓိα€€α€œα€™္းα€™α‚€α€€ီးα€™်ား၊ ၿမိဳα‚•α€œα€š္ေခါင္ရပ္α€€ြα€€္α€™်ားႏွင့္ ေျα€™ေထာα€€္ရထားα€œα€™္းα€™်ား ထားα€œံုး α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေα€”α‚”α€Šα€€α€•α€„္ ရပ္ဆိုင္းထားα€œိုα€€္ၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။
ေျα€α€œ်င္ခရီးα€žြားα€™်ားα€žα€Š္ ေα€…ာေα€…ာα€‘α€œုပ္α€žိα€™္း၍ ထိα€™္ျပန္ၾကရန္ႏွင့္ α€žိုα‚”α€™α€Ÿုတ္ပါα€€ ျပႆα€”ာα€™်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္α€›α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း α€šာα€₯္ေၾကာα€œံုၿခံဳေα€›းတာ၀န္α€›ွိα€žူα€™်ားα€€ ေျပာၾကားα€žα€Š္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žα€Š္ ၁၉၄၉ ေထာα€€္တိုα€˜ာ (၁)α€›α€€္ေန႔တြင္ တ႐ုတ္ျα€•α€Š္α€žူα‚”α€žα€™αΌα€ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ခဲ့ေα€žာ ေတာ္α€œွα€”္ေα€›းပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေα€™ာ္α€…ီတံုးα€€ို ဂုဏ္ျပဳေα€žာထားျဖင့္ ၁၀ႏွα€…္α€œွ်င္ ၁ႀကိα€™္ α‚€α€€ီးαΎα€€α€š္ေα€žာ ထခမ္းထနားα€™်ား α€€်င္းပေα€œ့α€›ွိα€žα€Š္။
α€’ုတိα€šႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး ဇမ္ဇီဂ်α€™္α€€ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€žα€Š္ α€™ိα€™ိ၏ ထနာဂတ္ထတြα€€္ ေα€€ာင္းα€…ြာα€šံုαΎα€€α€Š္α€™ႈα€›ွိေၾကာင္း α€žα€α€„္းေထာα€€္α€™်ားထား ေျပာၾကားα€œိုα€€္α€žα€Š္။ α€—ုα€’αΆα€Ÿူးေန႔တြင္ α€€်င္းပခဲ့α€žα€Š့္ တ႐ုတ္ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္α€™်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားα€§α€Š့္α€žα€Š္ေတာ္α€™်ား တက္ေα€›ာα€€္ခဲ့ α€žα€Š့္ ထႏွα€…္ (၆၀)ေျα€™ာα€€္ α€§α€Š့္ခံပြဲတြင္ တ႐ုတ္၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္၀မ္α€€်ားေပါင္α€€ α€™ိα€”္႔ခြα€”္းေျပာၾကားα€›ာ တြင္ တ႐ုတ္ျα€•α€Š္၏ ထနာဂါတ္တိုးတက္α€™ႈα€™်ားα€€ို α‚€α€€ိဳတင္α€‘α€Š့္α€žြင္းα€™ိα€”္႔ၾကားခဲ့α€žα€Š္။
“ကၽြႏ္ုပ္တိုα‚” ႏိုင္ငံ၏ ေα€”ာα€€္ထႏွα€…္(၄၀)တြင္ α€€်ေα€›ာα€€္α€™α€Š့္ ႏွα€…္ (၁၀၀) ျα€•α€Š့္ေα€›ာα€€္α€œွ်င္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံα€Ÿာ ခ်α€™္းα€žာႂα€€ြα€š္၀ၿပီး ထင္ထားေတာင့္တင္းတဲ့ ႏိုင္ငံျα€–α€…္α€œာ႐ံုα€™ွ်α€™α€€ ထေα€›ွα‚•α€–်ားေα€’α€žα€€ို α€œႊα€™္းα€™ိုးႏိုင္α€™α€Š့္ α€šα€₯္ေα€€်းၿပီး၊ α€’ီα€™ုိα€€α€›α€€္တစ္ထစα€₯္α€‘α€œာႏွင့္ α€œိုα€€္ေα€œ်ာ α€Šီေထြα€™ႈွα€›ွိတဲ့ ဆိုα€›ွα€š္α€œα€…္ႏိုင္ငံတစ္ခုျα€–α€…္α€œာα€™ွာ” α€Ÿု ေျပာခဲ့α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ α€šα€ုႏွα€…္တြင္ ထာဏာပိုင္α€™်ားထေα€”ျဖင့္ ထစြα€”္းေα€›ာα€€္α€œြα€”္းေα€žာα€œုပ္ေဆာင္α€™ႈေၾကာင့္ ပါတီထိခိုα€€္α€™ွာα€€ို α€…ိုးα€›ိα€™္ ပူပန္ေα€”αΎα€€α€žα€Š္။
α€šα€ုႏွα€…္တြင္ α€…ြα€”္α€œႊတ္ျခင္း၊ ခိုα€œႊတ္ျခင္းα€™်ားα€™α€›ွိခဲ့α€˜ဲ၊ ေα€™ာ္α€…ီတုα€”္း၏ ပံုထားα€›ွိေα€žာ တီထာα€”α€™္ α€œြင္ျပင္တြင္ ပိုးα€™ႊားα€™်ားႏွိα€™္နင္းα€›α€”္α€€ိုα€žာ α€œႈံေဆာ္ခဲ့α€žα€Š္။
α€žူေတာင္းα€…ားα€™်ားႏွင့္ ထေျခထေα€”α€™ဲ့α€™်ားα€€ို α€›ွင္းα€œα€„္းၿပီး ၿမိဳα‚•ေတာ္ထတြင္းα€›ွိ စတိုးဆိုင္ထခ်ိဳα‚• တြင္ ဓားα€™ေα€›ာင္းα€›α€”္ α€šာα€šီပိတ္ပင္ခဲ့α€žα€Š္။ α€œူ(၂)α€₯ီးေα€ž၍ (၁၄)α€₯ီး ဒဏ္α€›ာα€›α€›ွိခဲ့ေα€žာ တီထာα€”α€™္ α€œြင္ျပင္ ဓားတိုးα€™ႈျα€–α€…္ၿပီးေα€”ာα€€္ ပိတ္ပင္ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
ၾကာα€žα€•α€•ေတးေန႔တြင္ ျပဳα€œုပ္α€™α€Š့္ ပီကင္းၿမိဳα‚•α€žူၿမိဳα‚•α€žားထတြα€€္ ႐ုပ္ျမင္α€žံၾကားပြဲေတာ္ ထတြα€€္ α€œံုၿခံဳေα€›းထထူးခ်ထားα€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ပီကင္းၿမိဳα‚•α€žူၿမိဳα‚•α€žားα€™်ား ေထာα€€္တိုα€˜ာα€œ (၁)α€›α€€္ေန႔တြင္ ထျပင္မထြα€€္α€˜ဲ ထခမ္းထနားα€€ို ႐ုပ္ျမင္α€žံၾကားα€™ွα€žာ αΎα€€α€Š့္ၾကရန္ α€›ဲတပ္α€–ြဲα‚•ႏွင့္ တ႐ုတ္ေα€”α‚”α€…α€₯္α€žα€α€„္းα€…ာα€€ ေျပာၾကားထားα€žα€Š္။
တီထာα€”α€™္α€œြင္ျပင္ထနီးα€›ွိ α€Ÿုိα€α€š္α‚€α€€ီးα€™်ားα€€ AFP α€žိုα‚” ေျပာၾကားခ်α€€္ထရ α€Ÿိုα€α€š္α€™်ား တြင္ ႏိုင္ငံျခားα€§α€Š့္α€žα€Š္α€™်ားα€€ို α€œα€€္မခံα€›α€”္ ထစိုးရကထမိα€”္႔ထုတ္ထားေၾကာင္း၊ ထခမ္းထနားတြင္ α€€်င္းပရာα€œα€™္းေၾကာင္းေα€•αšα€›ွိ ထိα€™္α€™်ားတြင္α€œα€Š္း ျပဴတင္းေပါα€€္α€™်ားα€€ို ပိတ္၍ ေα€œα€žာေဆာင္α€™်ား α€™ွ ထြα€€္α€™αΎα€€α€Š့္α€›α€”္ α€Šႊα€”္ၾကားထားα€žα€Š္။
α€…α€…္ေα€œα€šာα€₯္α€™်ား α€žα‚ုပ္ျပပ်ံα€žα€”္းα€›α€”္ထတြα€€္ ပီကင္းေα€œα€†ိပ္α€€ိုထခမ္းထနား α€€်င္းပစα€₯္ (၃)α€”ာα€›ီခန္α‚” ပိတ္ထားα€™α€Š္ျα€–α€…္ၿပီး၊ ထဆိုပါα€œုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ေα€œα€šာα€₯္ခရီးα€…α€₯္(ααˆα€)ခန္α‚” ရပ္ဆုိင္းရၿပီး၊ ခရီးα€…α€₯္ေα€”ာα€€္α€€်α€™ႈα€™်ား ၾကာα€žα€•ေတးေန႔တစ္ေα€œွ်ာα€€္α€œံုးျα€–α€…္ေα€”ေα€•α€™α€Š္။
ထစိုးα€›α€žα€α€„္းα€Œာα€”၏ ထုတ္ျပန္ခ်α€€္ထရ ထခမ္းထနားတြင္ α€™ိုးα€›ြာျခင္းα€™α€›ွိေထာင္ ေα€œα€šာα€₯္ α€™်ားျဖင့္ တိα€™္α€™်ားα€–α€š္α€›ွားα€›α€”္ ဓာတုေဆးα€™်ား ပက္ျα€–α€”္းα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။

ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€› ထႀကီးတန္းထရာα€›ွိα€™်ားα€žα€Š္ ထဂၤါေα€”α‚”α€€ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြ α€Šီα€œာခံα€žိုα‚” တက္ေα€›ာα€€္ေα€”ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာα€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚•ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ေၾကာင္း α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€Œာα€” ထာα€›ွတုိα€€္ေα€›းα€›ာ α€œα€€္ေထာα€€္ ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး ကင္းα€˜ဲα€œ္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žိပၸံႏွင့္ α€”α€Š္းα€•α€Šာ၀န္α‚€α€€ီး α€₯ီးေα€žာင္းေခါင္းေဆာင္ေα€žာ α€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚•ႏွင့္ α€”α€šူးေα€šာα€€္တြင္ α€šေα€”α‚”ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး α€Œာα€”ေျပာေα€›းဆိုခြင့္α€›ွိα€žူ α€–ိα€œα€…္ခ႐ိုα€œီα€€ ၀ါα€›ွင္တန္တြင္ျပဳα€œုပ္ေα€žာ α€žα€α€„္းα€…ာα€›ွင္းα€œα€„္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားα€žα€Š္။ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢဆိုင္α€›ာ ျα€™α€”္α€™ာα€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္α€₯ီးα€žα€”္းေဆြα€œα€Š္း ပါ၀င္α€žα€Š္α€Ÿု ဆိုα€žα€Š္။
          α€œα€€္α€›ွိျα€™α€”္α€™ာထစုိးရထေα€”ျဖင့္ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထေα€›းႏွင့္ပတ္α€žα€€္ေα€žာ ျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္α€™ွα€žာα€œွ်င္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား α€–α€š္α€›ွားေပးα€›α€”္ α€–ိထားေပးα€™ႈα€™်ားα€›ွိေα€”ေα€žာ္α€œα€Š္း တပ္α€™ေတာ္ထစိုးα€›ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€™α€Š္α€Ÿု ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›α€€ α€α€”α€œၤာေα€”α‚”α€€ ထုတ္ျပန္ေαΎα€€α€Šာၿပီးေα€”ာα€€္ α€šα€ုေဆြးေႏြးα€™ႈα€€ို ျပဳα€œုပ္ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ႏွα€…္ေပါင္းα€™်ားα€…ြာ တိုးတက္α€™ႈα€™α€›်ီα€˜ဲ တံု႔ဆိုင္းေα€”α€™ႈα€™်ားေၾကာင့္ α€žα€™αΌα€α€‘ိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›α€€ α€šα€ုα€€ဲ့α€žိုα‚” ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု ကတ္ကင္းα€˜ဲα€œ္α€€ α€α€”α€œၤာေα€”α‚”α€€ ေျပာၾကားα€œိုα€€္α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာတပ္α€™ေတာ္ေခါင္းေဆာင္α€™်ားα€€ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€›α€”္ ဆႏၡရွိ ေၾကာင္း ပထမဆံုးထႀကိα€™္ထေα€”ႏွင့္ ထုတ္ေα€–ာ္ခဲ့ၿပီးေα€”ာα€€္ α€™ိα€™ိတိုα‚”α€€α€œα€Š္း ၎α€€ိα€…α₯α€€ို ျပန္α€œα€Š္α€žံုးα€žα€•္α€›α€”္ α€…ီα€…α€₯္ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာတာ၀န္α€›ွိပုဂၢိဳα€œ္α€™်ားႏွင့္ ပထမဆံုးတိုα€€္႐ိုα€€္စတင္ေဆြးေႏြးα€€ာ ပိုα€™ိုေα€€ာင္းα€™ြα€”္ေα€žာ ဆက္ဆံေα€›းα€™်ားျα€–α€…္ေα€•αšေα€…α€™α€Š့္ α€”α€Š္းα€œα€™္းα€™်ား ခ်α€™ွတ္α€žြားα€™α€Š္α€Ÿုα€œα€Š္းဆိုα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးα€žိα€”္းα€…ိα€”္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား ရပ္ဆိုင္းေα€›းα€€ို α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢ ထေထြေထြα€Šီα€œာခံတြင္ α€α€”α€œၤာေα€”α‚”α€€ တင္ျပခဲ့ၿပီး α€šα€„္းပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာထစုိးရထား α€–ိထားေပးα€›α€”္ α€‘α€žံုးျပဳေα€žာ ႏိုင္ငံေα€›းα€œα€€္α€”α€€္α€žα€–ြα€š္ α€™ိα€™ိတိုα‚”α€šူဆေၾကာင္း၊ တရားα€™ွ်တမႈα€™α€›ွိ ေၾကာင္းႏွင့္ ရပ္ဆိုင္းေပးα€›α€”္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထဆင့္ျမင့္တာ၀န္α€›ွိα€žူတစ္α€₯ီးထေα€”ျဖင့္ ေတာင္းဆို ေၾကာင္း α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။

 α€‘ိုα€˜ားα€™ားထစိုးα€›α€žα€Š္ ၎၏ေα€›ွα‚•α€™ွ ထစိုးα€›α€™်ား၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αšα€‘ားα€›ွိေα€žာ α€žေα€˜ာထားα€™်ားα€€ို ေα€žြα€–α€Š္၍ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ α€…α€…္α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံα€žြားα€™α€Š္ျα€–α€…္ ေၾကာင္းႏွင့္ α€…ီးပြားေα€›းႏွင့္ ေငြေၾကးဆိုင္α€›ာပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€€ိုα€œα€Š္း ဆက္α€œα€€္ထားα€›ွိα€žြားα€™α€Š္ ျα€–α€…္ေၾကာင္း ထုတ္ေα€–ာ္ေαΎα€€α€Šာခဲ့ပါα€žα€Š္။ ၿပီးခဲ့ေα€žာ α€˜ြတ္α€›ွ္ထစိုးα€›α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာေခါင္းေဆာင္α€™်ား ႏွင့္α€žူတိုα‚”ႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€žူα€™်ားထေα€•αšေငြေၾကးဆိုင္α€›ာထေα€›းα€šူပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€‘α€žα€…္α€™်ားခ်α€™ွတ္ ခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€šα€ုေαΎα€€α€Šာခ်α€€္α€™ွာ ၁၉၉၀ျα€•α€Š့္ႏွα€…္α€™်ား ေα€”ာα€€္ပိုင္းျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€•αš α€œူ႔ထခြင့္ထေα€›း ခ်ိဳးေα€–ာα€€္α€™ႈα€™်ားထတြα€€္ α€…ီးပြားေα€›းပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ား ခ်α€™ွတ္ခဲ့ၿပီးေα€”ာα€€္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ျα€™α€”္α€™ာ ႏိုင္ငံထေα€•αšα€‘ားα€›ွိေα€žာ α€™ူ၀ါα€’α€žα€…္α€™ွာ α‚€α€€ီးα€™ားေα€žာထေျပာင္းα€‘α€œဲထျα€–α€…္ α€™ွတ္ေα€€်ာα€€္တင္ခဲ့ ေα€•α€žα€Š္။
          α€šα€ုα€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္α€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထတြα€€္α€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€žα€Š္ ထတိုα€€္ထခံ ႏိုင္ငံေα€›းထင္ထားα€…ုα€™်ား၊ တုိင္းရင္းα€žားα€™်ားပါ၀င္α€œ်α€€္ α€œြတ္α€œα€•္၍ တရားα€™ွ်တေα€žာ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲျα€–α€…္ေα€›းထတြα€€္ α€–ိထားေပးα€™ႈျα€–α€…္ေα€…α€™α€Š္ျα€–α€…္ပါα€žα€Š္။ ထေα€›ွ႕ထာα€›ွႏွင့္ ပစိα€–ိတ္ေα€›းα€›ာ α€œα€€္ေထာα€€္ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီး Kurt Campbell α€€ α€α€”α€œၤာေန႔တြင္ ျပဳα€œုပ္ေα€žာ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္ထတြα€€္ α€žα€α€„္းα€…ာα€›ွင္းα€œα€„္းပြဲတြင္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›ႏွင့္ဆက္ဆံေα€›းႏွင့္ ထတူ ပိတ္ဆိုα‚”ေα€›းပါ ပါ၀င္ေα€žာα€™ီးစတစ္α€–α€€္ ေα€›α€™ႈတ္တစ္α€–α€€္ α€™ူ၀ါα€’α€€ိုပါ α€›ွင္းα€œα€„္းခဲ့ပါα€žα€Š္။
          Campbell α€€ ဆက္α€œα€€္ေျပာၾကားα€›ာတြင္ ျα€™α€”္α€™ာေခါင္းေဆာင္ပိုင္းα€™ွ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€› ႏွင့္ ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္α€œုိေၾကာင္း ျα€•α€žα€ဲ့α€žျဖင့္ α€šα€„္းα€žိုα‚”α€™ူ၀ါα€’α€™်ား ေျပာင္းα€œဲခဲ့ေၾကာင္း ေα€–ာ္ျပခဲ့ ပါα€žα€Š္။
          α€€α€”္ထစုိးရထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာတို႔ထေα€•αš α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€œံုၿခံဳေα€›းေα€€ာင္α€…ီဆံုးျဖတ္ခ်α€€္ 1874 ႏွင့္ 1781 တိုα‚”α€€ို ထျα€•α€Š့္α€‘α€α€œိုα€€္α€”ာေα€›း၊ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားႏွင့္ တားျα€™α€…္ထားေα€žာ α€…α€…္ေα€›းႏွင့္ ထျခားပူးေပါင္းေဆာင္α€›ြα€€္α€™ႈα€™်ားα€€ို ရပ္ဆုိင္းα€žြားေα€›းတိုα‚”α€€ိုα€œα€Š္း α€–ိထားေပးα€žြားα€™α€Š္α€Ÿု ထပ္ေα€œာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။
          မၾကာေα€žးα€™ီα€€ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားα€€ ျα€™α€”္α€™ာထေα€•αš ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားႏွင့္ပတ္α€žα€€္ေα€žာ ထကူα€‘α€Šီα€™်ားα€žα€Š္ ႏ်ဴα€œα€€္α€”α€€္ျပန္႔ပြားေα€›းထတြα€€္ α€…ိုးα€›ိα€™္α€–ြα€š္α€›ာျα€–α€…္α€œာα€™α€Š္ျα€–α€…္α€žျဖင့္ ၎α€€ို α€›α€Š္α€Šႊα€”္းေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ ဇူα€œုိင္α€œα€€ ထထီးα€€်α€”္ထစိုးα€›ႏွα€…္ခု၏ ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ား ထရ α€œα€€္α€”α€€္α€™်ားတင္ေဆာင္α€œာα€žα€Š္α€Ÿု α€šူဆရေα€žာ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားα€žေα€˜ၤာα€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံα€žိုα‚” α€₯ီးα€α€Š္ေα€”α€…α€₯္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ေရတပ္α€žေα€˜ၤာ၏ α€–ိထားေပးα€™ႈေၾကာင့္ α€œာရင္းα€žိုα‚” ျပန္α€œွα€Š့္ခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€€α€œα€„္တန္α€€ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူေα€›းα€™ူ၀ါα€’ေα€›ာ ထာဆီα€šံႏိုင္ငံα€™်ား၏ α€”ားα€œα€Š္α€™ႈျဖင့္ ဆက္ဆံေα€›းကပါ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထစိုးα€›၏ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားထတြα€€္ တိုးတက္α€™ႈα€›ွိα€œာျခင္းα€™α€›ွိ၍ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္α€œိုထပ္α€žျဖင့္ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ ေα€–ေα€–ာ္၀ါα€›ီα€œα€™ွα€…၍ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံ ထေα€•αš ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ α€™ူ၀ါα€’α€€ို ျပန္α€œα€Š္α€žံုးα€žα€•္ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။ Jim Webb ၏ αΎα€žα€‚ုတ္α€œα€‘α€ြင္းα€€ ျα€™α€”္α€™ာႏုိင္ငံခရီးα€…α€₯္α€€α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›ႏွင့္ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ား ျပဳα€œုပ္ေα€›းα€™ူ၀ါα€’ ထတြα€€္ တြα€”္းထားα€™်ား ျα€–α€…္ေစခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံထေα€•αš α€…ိတ္၀င္α€…ားα€™ႈα€™ွာ ႏိုင္ငံေα€›းျα€–α€…္ေα€•αšေျပာင္းα€œဲα€™ႈတစ္ခုα€α€Š္း α€™α€Ÿုတ္ေပ။ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္ထပတ္α€€ α€€α€œα€„္တန္α€€ α€™ွတ္ခ်α€€္ျပဳα€›ာတြင္ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ၏ ေα€’α€žα€ြင္း α€œံုၿခံဳေα€›းထတြα€€္ α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္α€›α€™ႈα€™်ား၊ α€™ူးα€šα€…္ေဆး၀ါးα€€ိα€…α₯α€™်ား၊ α€œူα€€ုα€”္α€€ူးα€™ႈα€™်ား၊ ထိα€™္α€”ီးα€”ားခ်င္းႏိုင္ငံ α€™်ားα€žိုα‚” α€…ီး၀င္α€œာေα€”ေα€žာ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားတိုးပြားα€œာα€™ႈα€™်ားႏွင့္ α€€ူးα€…α€€္ေα€›ာဂါα€™်ားα€€ိα€…α₯α€œα€Š္း ပါ၀င္ ေα€•α€žα€Š္။ α€žူα€™α€€ေα€–ာ္ျပရာတြင္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›၏ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားႏွင့္ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားα€žα€Š္ ေα€’α€žα€ြင္း ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားထေα€›းတြင္ α€…ိုးα€›ိα€™္α€–ြα€š္α€™်ားျα€–α€…္ေα€•αšေα€…α€žα€Š္α€Ÿု ဆိုပါα€žα€Š္။
          ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ျခင္းျဖင့္α€žာ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€€ို α€œံုၿခံဳေα€›းα€€ိα€…α₯α€™်ား ထပါထ၀င္ႏိုင္ငံတကာ α€…ံα€™်ားႏွင့္ ရင္ေα€˜ာင္တန္းႏိုင္ေα€›းα€€ို ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္ႏိုင္α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ၀ါα€›ွင္တန္ထစိုးα€›α€€ α€šံုαΎα€€α€Š္ေα€” ေα€•α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ ျα€™α€”္α€™ာေခါင္းေဆာင္α€™်ား၏ ႏွα€…္ေပါင္းα€™်ားα€…ြာထ႐ိုးα€…ြဲα€œာေα€žာ ႏိုင္ငံျခားα€žား ေၾကာα€€္ေα€›ာဂါ၊ ႏုိင္ငံတကာထျမင္α€™်ားα€€ို α€œ်α€…္α€œ်ဴ႐ႈα€™ႈ α€…α€žα€Š္တိုα‚”ႏွင့္ α€šα€₯္ပါးေα€”ေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ ထေα€•αš ေα€™ွ်ာ္α€œα€„့္ခ်α€€္α€™်ားထားα€›α€žα€Š္α€™ွာα€œα€Š္း α€œြα€š္α€œွα€žα€Š္ေတာ့ α€™α€Ÿုတ္ေပ။
          α€€α€”္ထစိုးα€›၏ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္α€žα€Š္ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€•αš α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲေα€›း α€œုပ္ငန္းα€™်ားေα€–ာ္ေဆာင္ေα€›း၊ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါထ၀င္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားα€™်ား ထႂα€€ြင္းα€™ဲ့α€œႊတ္ေပးေα€›း၊ ႏိုင္ငံေα€›းထတိုα€€္ထခံα€™်ား၊ တိုင္းရင္းα€žားα€™်ားႏွင့္ထစိုးα€›α€€ ေα€œးα€”α€€္ေα€žာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ေα€›းတို႔ထတြα€€္ တြα€”္းထားေပးα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း α€€α€œα€„္တန္ေα€›ာ Campball ေα€›ာကပါ α€›ွင္းα€œα€„္းα€…ြာေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။ α€€α€œα€„္တန္α€€ ဆက္α€œα€€္ေျပာၾကားα€›ာတြင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္၊ NLD ႏွင့္ α€’ီα€™ိုα€€α€›α€€္တစ္ထတိုα€€္ထခံα€™်ားထေα€•αš α€€ူα€Šီပံ့ပိုးα€™ႈα€™်ားα€™ွα€™ူ ေα€žြα€–α€Š္α€žြားα€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ေၾကာင္း ပါ၀င္ပါα€žα€Š္။
          ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›α€žα€Š္ ထာဆီα€šံႏိုင္ငံα€™်ားႏွင့္ ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားα€›ွိခဲ့ေα€žာ္α€œα€Š္း ေျပာၾကားထား α€žα€Š့္ထတိုင္း α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားα€€ို ေα€–ာ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း α€™α€›ွိေပ။ ထိုα‚”ေၾကာင့္ ေα€œ့α€œာα€žူα€™်ားα€€ α€šα€ု ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ α€™ီးစတစ္α€–α€€္ ေα€›α€™ႈတ္တဖက္ α€™ူ၀ါα€’ျα€–α€…္ေα€žာ α€œူα€žားျခင္း α€…ာα€”ာေα€žာထေထာα€€္ထပံ့α€™်ားႏွင့္ ပစ္α€™ွတ္ထားေα€žာ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားျဖင့္α€žာ ထစိုးα€›၏ ထမူ ထက်င့္α€™်ား ေျပာင္းα€œဲα€œာα€–ြα€š္α€›ွိα€žα€Š္α€Ÿု α€šူα€†αΎα€€α€žα€Š္။ Campbell α€€ ေျပာၾကားα€›ာတြင္ α€œူα€žားခ်င္း α€…ာα€”ာေထာα€€္ထားေα€žာ ထကူα€‘α€Šီα€™်ားα€€ို α€œုိထပ္α€žူα€™်ားထားα€œံုး α€›α€›ွိႏိုင္ေထာင္ တိုးခ်ဲα‚•α€€ူα€Šီα€žြားα€™α€Š္α€Ÿု ဆိုပါα€žα€Š္။
          α€žိုα‚”α€›ာတြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€€ေပးေα€žာ ထကူα€‘α€Šီα€€ို ၿမိဳα‚•ေတာ္ေα€Ÿာင္း α€›α€”္α€€ုα€”္ႏွင့္ ျα€™α€”္α€™ာ ျα€•α€Š္α€‘α€œα€š္ပိုင္း ခြဲျခားေပးα€™α€Š္α€œား၊ α€’ုα€€α‘α€žα€Š္α€™်ားႏွင့္ ထုိင္း-ျα€™α€”္α€™ာα€”α€š္စပ္α€™ွ ထိုးα€™ဲ့ထိα€™္α€™ဲ့α€™်ားα€€ို ေပးα€™α€Š္α€œား၊ ခြဲျခား၍ ေျပာဆိုα€žြားျခင္းα€™α€›ွိေပ။ α€œူေပါင္း ၂.α„α€žα€”္းα€€ို α€’ုကၑေပးခဲ့ေα€žာ α€œြα€”္ခဲ့ေα€žာ ႏွα€…္α€€ α€”ာဂစ္α€™ုα€”္တိုင္းထၿပီးတြင္α€™ူ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€žα€Š္ ထကူα€‘α€Šီα€€ို ထကန္α‚”α€‘α€žα€္ျဖင့္α€žာ ေပးခဲ့α€žα€Š္။
          α€šα€ုထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္တြင္ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားα€€ို α€šα€ုထတုိင္းα€žာ ဆက္α€œα€€္ထားα€›ွိα€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ ‘smart’ sanctions α€Ÿုေα€αšေα€”ေα€žာ α€šα€™α€”္ႏွα€…္α€€ ခ်α€™ွတ္ခဲ့ေα€žာ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားႏွင့္ ၎တိုα‚”ႏွင့္ပတ္α€žα€€္α€žူα€™်ားထေα€•αš ပုဂၢိဳα€œ္ေα€›းα€€α€”္α‚”α€žα€္ပိတ္ဆိုα‚”ေα€›းα€œα€Š္း ပါ၀င္α€₯ီးα€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ Campbell α€€ α€œူ႔ထခြင့္ထေα€›းႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ေα€–ာ္ေဆာင္α€™ႈα€™်ား၊ ႏိုင္ငံတြင္း α€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီထေα€›းα€™်ားα€€ို α€žိα€žာထင္α€›ွားα€…ြာ ျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲႏုိင္ပါα€€ ထဆိုပါ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ား ႐ုတ္α€žိα€™္းေα€›းα€€ို ေဆြးေႏြးα€™α€Š္α€Ÿု ေျပာၾကားခဲ့ပါα€žα€Š္။
          α€™ုα€”္α‚”ေα€α€žα€€ဲ့α€žိုα‚” ထုတ္ေ၀ေα€›းထစီထစα€₯္တြင္ ျα€•α€Š္တြင္း ထျα€–α€…္ထပ်α€€္α€™်ားေα€•αšα€™ူα€α€Š္၍ ပစ္α€™ွတ္ထားေα€žာ α€€α€”္α‚”α€žα€္ထေα€›းα€šူα€™ႈα€™်ားα€€ို တိုးခ်ဲα‚•α€œာႏိုင္ေα€•α€žα€Š္α€Ÿု ဆိုပါα€žα€Š္။ α€₯ပမာထား ျဖင့္ ၂၀၀၇ α€…α€€္တင္α€˜ာα€€ဲ့α€žိုα‚” α€˜ုα€”္းေတာ္α‚€α€€ီးα€™်ားထား α€–ိႏွိပ္α€™ႈα€™်ားα€›ွိα€œာပါα€€ α€™ူ၀ါα€žα€…္ထရ ဆက္ဆံα€™ႈα€™်ားα€€ို ထိခိုα€€္α€œာႏိုင္α€™α€Š္α€Ÿု α€›ွင္းα€œα€„္းα€žြားခဲ့ေα€•α€žα€Š္။
          α€šα€ုα€™ူ၀ါα€’ ထေျပာင္းα€‘α€œဲထတြα€€္ ျα€™α€”္α€™ာထေα€›းေα€…ာင့္αΎα€€α€Š့္α€žူα€™်ားထၾကားတြင္ ျငင္းခံုα€…α€›ာ α€™်ားျα€–α€…္α€œာခဲ့α€žα€Š္။ “ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈ၏ ထက်ိဳးα€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈ၊ ႏွα€…္α€–α€€္ဆက္ဆံေα€›း၏ ထက်ိဳး α€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈα€™်ားေα€•αšα€ြင္α€žာ α€™ူα€α€Š္ေα€”α€œိα€™့္α€™α€Š္” α€Ÿု ထင္ျမင္ေၾကာင္း α€€ုα€œα€‘α€›ာထမ္းေα€Ÿာင္း ႏွင့္ α€žα€™ုိင္းα€•α€Šာα€›ွင္ α€₯ီးα€žα€”္းျမင့္α€₯ီးα€€ Asia Time Online တြင္ ေα€›းα€žားခဲ့α€žα€Š္။ “ ႏွα€…္α€–α€€္ထဆက္ ထဆံျပဳα€œုပ္ေα€”ျခင္းဆိုα€žα€Š္α€™ွာ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားႏွင့္ α€…α€€ားေျပာျခင္းဆိုα€œွ်င္ တဖက္တြင္ α€€α€”္α‚”α€žα€္ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€€α€œα€Š္း α€žα€€္ေα€›ာα€€္α€™ႈα€›ွိေα€”α€›α€™α€Š္” α€Ÿု ေα€›းα€žားထားα€žα€Š္။ “α€œြα€š္α€œြα€š္ေျပာα€›α€œွ်င္ α€€α€œα€„္တန္ထဆိုျပဳα€žα€œို α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုα€™ႈ တိုးတက္α€™ႈα€›ွိα€œာα€žα€Š္ႏွင့္ထမွ် α€€α€”္α‚”α€žα€္ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€€ို ေျα€–ေα€œ်ာ့ေပးα€žြားα€™α€Š္” α€Ÿု ဆိုα€œိုေα€•α€žα€Š္။ α€žူα€€ ပိတ္ဆို႔ထေα€›းα€šူα€™ႈႏွင့္ ပတ္α€žα€€္၍ ထပ္ေα€œာင္းေα€›းα€žားα€›ာတြင္ “ ထခ်ိဳα‚•α€œα€€္α€”α€€္ေα€›ာင္းα€α€š္α€™ႈα€€α€”္α‚”α€žα€္ျခင္း၊ ပုဂၢိဳα€œ္ေα€›း α€€α€”္α‚”α€žα€္ပိတ္ဆိုα‚”ေα€›းတိုα‚”α€™ွာ ထဓိပၸါα€š္α€›ွိေα€žာ္α€œα€Š္း ႏိုင္ငံတကာα€–ြံ႕ၿဖိဳးα€™ႈထကူα€‘α€Šီα€™်ား၊ α€€ုα€”္α€žြα€š္ေα€›းတုိးခ်ဲα‚•α€™ႈα€™်ား၊ ခရီးα€žြားα€€α‚‘ႏွင့္ ရင္းႏွီးျα€™ႇဳပ္ႏွံα€™ႈα€€α‚‘α€™်ားα€€ို α€€α€”္α‚”α€žα€္ထားα€™ႈထား ေျα€–ေα€œ်ာ့ေပးα€žα€„့္ေၾကာင္း α€žိုα‚”α€™ွα€žာ ပိုေနၿမဲα€€်ားေနၿမဲ ထေျခထေα€”α€™ွ ထေα€€ာင္းα€–α€€္α€žိုα‚” α€₯ီးα€α€Š္α€™α€Š္” α€Ÿု ေα€–ာ္ျပထားပါα€žα€Š္။


α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီေပတံ
          ထနီးစပ္ဆံုး တစ္ႏွα€…္ထတြင္း α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္၏ ေထာင္ျမင္α€™ႈα€›ွိα€™α€›ွိ တုိင္းတာα€™α€Š္ဆိုα€œွ်င္ ၂၀၁၀ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€€ို α€—α€Ÿိုျပဳα€…α€₯္းα€…ားα€›α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€€α€œα€„္တန္α€€ α€šα€ုထခ်ိα€”္α€žα€Š္ ေျပာα€›α€”္ ေα€…ာေα€žးေၾကာင္းႏွင့္ ထတိုα€€္ထခံထားα€œံုး တုိင္းရင္းα€žားထားα€œံုးပါ၀င္α€œာၿပီး ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲ α€œုပ္ငန္းα€…α€₯္α‚€α€€ီး ၿပီးေျα€™ာα€€္α€–ို႔ထားα€œံုးα€€ို တိုα€€္တြα€”္းα€›α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါα€žα€Š္။
          α€€α€œα€„္တန္α€€ “တစ္ခ်ိα€”္α€α€Š္းα€™ွာပင္ α€™ိα€™ိတိုα‚”α€™ွာ ျα€™α€”္α€™ာထာဏာပိုင္α€™်ားထား ၂၀၁၀ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ တိုင္းရင္းα€žားα€™်ား၊ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားထားα€œံုးပါ၀င္ၿပီး α€œြတ္α€œα€•္ၿပီး တရားα€™ွ်တမွ α€žာ ႏိုင္ငံတကာα€‘α€žိုင္းထ၀ိုင္းα€€ α€œα€€္ခံα€œိα€™့္α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတိုα€€္တြα€”္းα€žα€„့္ေၾကာင္း “ ေျပာၾကားပါα€žα€Š္။
          Campbell α€€ ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထေα€”ျဖင့္ တရားα€™ွ်တ၍ α€œြတ္α€œα€•္ေα€žာ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲထတြα€€္ α€žံα€žα€šα€›ွိေနၿပီး α€™α€Š္α€žိုα‚”ေα€žာထေျခထေα€”α€™်ားα€›ွိα€žα€„့္ေၾကာင္း၊ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထား ေα€–ာ္ျပထားα€›α€”္ α€œိုα€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါα€žα€Š္။
          α€œα€€္α€›ွိထားျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာထစုိးα€›α€žα€Š္ ထတိုα€€္ထခံα€™်ား ေတာင္းဆိုα€œ်α€€္α€›ွိေα€žာ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€₯ပေα€’α€™်ား၊ ပါတီα€™်ားα€–ြဲα‚•α€…α€Š္းခြင့္၊ α€…α€Š္း႐ံုးခြင့္α€™်ားႏွင့္ပတ္α€žα€€္၍ α€œ်α€…္α€œ်ဴ႐ႈα€œ်α€€္ α€›ွိα€žα€Š္။ α€šα€™α€”္ႏွα€…္α€€ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေဒထား α€‘α€α€Š္ျပဳα€…α€₯္α€€ α€žံα€žα€šα€›ွိခဲ့α€™ႈα€™်ားα€€α€œα€Š္း α€šα€ု ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲထတြα€€္ ဆက္α€œα€€္α€žံα€žα€šα€›ွိေနခဲ့αΎα€€α€žα€Š္။
          α€›ာα€žီα€₯တုα€€α€œα€Š္း α€€ိုα€š့္α€˜α€€္မပါα€˜ူးဆိုα€žα€€ဲ့α€žိုα‚” α€œα€€္α€›ွိထတိုα€€္ထခံေခါင္းေဆာင္ ထားα€œံုးα€”ီးပါး ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္ထပါထ၀င္ α€₯ီးတင္α€₯ီး၊ α€₯ီးခြα€”္ထြα€”္းα€₯ီး၊ မင္းα€€ိုႏိုင္တိုα‚”α€™ွာ ထက်α€š္ခ်ဳပ္ႏွင့္ေထာင္ထဲတြင္ α€‘α€žီးα€žီးα€›ွိေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္။ တခ်ိα€”္α€α€Š္းတြင္ပင္ တိုင္းရင္းα€žား α€™်ားα€€ α‚α€α€αˆ ထေျခခံα€₯ပေα€’ေα€›းဆြဲα€…α€₯္ကပင္ ေတာင္းဆိုေα€”ေα€žာ ၎တိုα‚”၏ ႏိုင္ငံေα€›း၊ α€œူα€™ႈေα€›းႏွင့္ α€šα€₯္ေα€€်းα€™ႈပိုင္ခြင့္α€™်ားα€€ို ထစိုးα€›α€€ α€œ်α€…္α€œ်ဴျပဳဆဲ ေတြα‚•α€›α€žα€Š္။
          ထခ်ိဳα‚•ေα€žာ တိုင္းရင္းα€žား ႏိုင္ငံေα€›းထဖြဲα‚•α€™်ားα€™ွာα€™ူ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ျα€–α€…္α€™α€Š္α€™α€Ÿုတ္ ေၾကာင္း α€–ြင့္α€Ÿα€ဲ့ၾကၿပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။ ၿပီးခဲ့α€žα€Š့္α€œα€€ ျα€–α€…္ပြားခဲ့ေα€žာ α€€ိုးα€€α€”္႔ထေα€›းထခင္းα€€α€œα€Š္း ၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€›းα€šူထားေα€žာ တိုင္းရင္းα€žားထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ားၾကားတြင္ ၎တိုα‚”၏ α€œံုၿခံဳေα€›းထတြα€€္ α€…ိုးα€›ိα€™္မကင္းျα€–α€…္α€œာေα€…α€žα€Š္။ α€šα€ုထခါ ထဆုိပါၿငိα€™္းခ်α€™္းေα€›းထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€™်ားထား ၎တို႔တပ္α€–ြဲα‚• α€™်ားα€€ို α€œα€€္α€”α€€္ထပ္ေစၿပီး ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲ၀င္α€›α€”္ ပါတီα€‘α€žြင္ေျပာင္းေα€›း ထစိုးα€›α€€ တိုα€€္တြα€”္း α€œ်α€€္ α€›ွိα€žα€Š္။
          α€™α€Š္α€žုိ႔ဆိုေα€…α€€ာα€™ူ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တိုα‚”α€€ တရားα€™ွ်တ၍ α€œြတ္α€œα€•္ေα€žာေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲထျα€–α€…္ α€œα€€္ခံα€œာေα€…α€›α€”္၊ ထစိုးရထေα€”ျဖင့္ တိုင္းရင္းα€žားထဖြဲα‚•α€™်ားေα€›ာ ထတိုα€€္ထခံထားα€œံုးပါ ျα€–α€…္α€…α€₯္ တြင္ ပါ၀င္α€œာေα€…α€›α€”္ α€œိုထပ္ေα€•α€™α€Š္။ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲေα€›းျα€–α€…္α€…α€₯္တြင္ တိုင္းရင္းα€žား α€™်ား၊ ထတိုα€€္ထခံထားα€œံုးပါ ျα€–α€…္α€…α€₯္တြင္ ပါ၀င္α€œာေα€…α€›α€”္α€œိုထပ္ေα€•α€™α€Š္။ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းα€œဲေα€›းျα€–α€…္α€…α€₯္တြင္ တိုင္းရင္းα€žားα€™်ား၊ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေα€›းα€€ိုα€œα€Š္း α€œိုထပ္ေၾကာင္း ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထား α€€α€œα€„္တန္α€€ တုိα€€္တြα€”္းထားα€žα€Š္။ ထမ်ိဳးα€žားေပါင္းα€…α€Š္း α€Šီα€Šြတ္ေα€›းႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းα€œဲα€™ႈα€™်ားထတြα€€္ α€šα€„္းထခ်α€€္α€€α€œα€Š္း ထေα€›းα‚€α€€ီးေၾကာင္း Campbell α€€ ထပ္α€™ံတိုα€€္တြα€”္းထားပါေα€žးα€žα€Š္။
          α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီေခါင္းေဆာင္ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€α€œα€Š္း ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ ျα€™α€”္α€™ာထစိုးα€›ႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံေα€›းα€™ူ၀ါဒထား α‚€α€€ိဳဆိုα€œိုα€€္ၿပီး ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထေα€”ျဖင့္ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားႏွင့္ပါ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးα€žα€„့္ေၾကာင္း တိုα€€္တြα€”္းထားပါα€žα€Š္။ ေα€’αšα€…ုαΎα€€α€Š္α€™ွ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™ွဴးα‚€α€€ီးα€žα€”္းေα€›ႊ ထံα€žိုα‚”ေပးα€…ာတြင္ α€žူမထား ႏိုင္ငံျခားα€žံထမတ္α€™်ားႏွင့္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ α€™ူ၀ါα€’α€‘α€žα€…္ေα€•αš ၎တိုα‚”၏ ထျမင္α€™်ားα€€ိုα€žိα€›ွိα€›α€”္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါα€žα€Š္။
          ၁၄ႏွα€…္ထတြင္း ပထမဆံုး ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€™ွ ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ α€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α‚€α€€ီးα€žိα€”္းα€…ိα€”္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေα€›း ၀န္α‚€α€€ီး α€₯ီးဉာဏ္၀င္းတို႔ပါ၀င္ေα€žာ ထဆင့္ျမင့္α€€ိုα€š္α€…ားα€œွα€š္ထဖြဲα‚• α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢထေထြေထြα€Šီα€œာခံ α€žိုα‚” တက္ေα€›ာα€€္α€…α€₯္၊ ၎တိုα‚”ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုα€™ႈα€™ွာ ပထမဆံုးထက်ိဳးα€›ွိေα€žာ ေတြ႕ဆံုα€™ႈျα€–α€…္α€œာα€œိα€™့္α€™α€Š္ α€Ÿု α€šူα€†α€›α€žα€Š္။ ထေα€™α€›ိα€€α€”္α€€ ျα€™α€”္α€™ာα€—ိုα€œ္ခ်ဳပ္α€™်ားထေα€•αš ခရီးα€žြားα€œာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားα€™ႈထေα€•αš ေျα€–ေα€œ်ာ့၍ α€”α€šူးေα€šာα€€္ထျပင္ ၀ါα€›ွင္တန္α€žိုα‚” α€žြားခြင့္ျပဳခဲ့α€žα€Š္။
          ေα€™းခြα€”္းေα€™းα€…α€›ာထေα€”ျဖင့္ ျα€™α€”္α€™ာထာဏာပိုင္α€™်ားα€€ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တိုα‚”၏ ခ်α€₯္းကပ္α€™ႈα€€ို ထေα€œးထနက္ထား/မထားႏွင့္ ၎တိုα‚”ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲထတြα€€္ ၎တိုα‚”၏α€œႈပ္α€›ွားα€™ႈα€™်ားထေα€•αš ထာ႐ံုα€œႊဲ႐ံုα€”α€Š္းα€œα€™္းေα€•α€œားဆိုα€žα€Š္α€™ွာေတာ့ α€™α€žိႏိုင္ေပ။ α€šα€α€„္α€€ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢႏွင့္ ဆက္ဆံခဲ့α€…α€₯္α€€α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာထစိုးရထေα€”ျဖင့္ ထာ႐ံုα€œႊဲ႐ံုα€žာα€”α€Š္းα€œα€™္းα€€ို α€‘α€žံုးျပဳခဲ့ၿပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။ ေα€”ာα€€္ထပ္α€…α€₯္းα€…ားα€›α€™α€Š့္ထခ်α€€္α€™ွာ ထေα€™α€›ိα€€α€”္တိုα‚”၏ ေတြ႕ဆံုα€Šႇိႏိႈင္းေα€›းထႀကံျပဳခ်α€€္α€™်ားα€™ွာ ၎တို႔ထာဏာေα€œ်ာ့ပါးေα€…ေα€›းထတြα€€္ဆုိပါα€€ ထဆိုပါထႀကံျပဳခ်α€€္α€€ို α€œα€€္ခံ/မခံ α€›ွင္းα€›ွင္း α€œα€„္းα€œα€„္း α€™α€Š္α€žူα€™ွ် α€™α€žိႏုိင္ေပ။

          တ႐ုတ္၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္ ၀မ္α€€်ားေပါင္α€žα€Š္ ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားႏိုင္ငံα€žိုα‚” ၂ရက္ၾကာခရီးα€…α€₯္α€€ို α€œာα€™α€Š့္α€œα€ြင္ α€žြားေα€›ာα€€္α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း ထစိုးရတာ၀န္α€›ွိပုဂၢိဳα€œ္α€™်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံပိုင္α€žα€α€„္းα€Œာα€” α€€ α€α€”α€œၤာေα€”α‚”α€€ α€žα€α€„္းထုတ္ျပန္α€žα€Š္။
          ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားထစိုးα€›၏ α€–ိတ္ၾကားခ်α€€္ထရ α€žြားေα€›ာα€€္α€™α€Š့္ခရီးα€…α€₯္α€€ို ေထာα€€္တုိα€˜ာ (၄)α€›α€€္α€™ွ (၆)α€›α€€္ထထိ α€žα€္α€™ွတ္ထားေၾကာင္း α€€ိုα€›ီးα€šားစင္α€‘α€›α€š္α€”α€šူးα€…္ေထဂ်င္α€…ီα€žα€α€„္းα€™်ား ထရ α€žိα€›ွိα€›α€žα€Š္။
          ေတာင္ႏွင့္ေျα€™ာα€€္ ႏွα€…္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေα€›းတိုးတက္ေα€›းႏွင့္ ႏွα€…္ႏိုင္ငံထျပန္α€‘α€œွα€”္α€…ိုးα€›ိα€™္ပူပန္ ေα€”ေα€žာ α€€ိα€…α₯ရပ္α€™်ားထေα€•αš ထင္ျမင္α€šူဆခ်α€€္α€™်ားα€€ို “၀မ္” α€€ ေျပာင္းα€œဲႏိုင္α€œိα€™့္α€™α€Š္α€Ÿု တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေα€›း၀န္α‚€α€€ီးα€Œာα€”α€€ ေျပာၾကားα€œိုα€€္α€žα€Š္။
          ၀န္α‚€α€€ီးခ်ဳပ္α€žα€Š္ ႏွα€…္ႏုိင္ငံα€žံတမန္ဆက္ဆံေα€›းထူေထာင္α€™ႈ ႏွα€…္(၆၀)ျα€•α€Š့္ ထခမ္းထနားα€€ို α€œα€Š္း တက္ေα€›ာα€€္α€™α€Š္ျα€–α€…္α€žα€Š္။
          ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားα€œα€€္α€”α€€္α€–်α€€္α€žိα€™္းေα€›းဆုိင္α€›ာ ေျခာα€€္ႏိုင္ငံα€…α€€ား၀ိုင္းα€žိုα‚” ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šား ျပန္α€œာေα€›းα‚€α€€ိဳးပမ္းေနၾကခ်ိα€”္တြင္ α€šα€ုခရီးα€…α€₯္ထြα€€္ေα€•αšα€œာျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။]
          ေျα€™ာα€€္α€€ိုα€›ီးα€šားα€žα€Š္ ၎၏ ႏ်ဴα€€α€œီးα€šားႏွင့္α€’ံုးပ်ံα€…α€™္းα€žα€•္α€™ႈα€™်ားေၾကာင့္ α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€™ွ ထေα€›းα€šူေဆာင္α€›ြα€€္ခဲ့ျခင္းα€€ို ဆန္α‚”α€€်င္ေα€žာထားျဖင့္ ဧၿပီα€œα€€ ေဆြးေႏြးပြဲα€…α€€ား၀ိုင္းα€€ို ရပ္ဆုိင္း ခဲ့ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။ ေျခာα€€္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ထေα€™α€›ိα€€α€”္၊ ေတာင္α€€ိုα€›ီးα€šား၊ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုα€›ွားႏိုင္ငံα€™်ားပါ၀င္αΎα€€α€žα€Š္။
          α€šα€ုေα€”ာα€€္ဆံုး ထေα€™α€›ိα€€α€”္ထစိုးα€›ႏွင့္ ျပန္α€œα€Š္ေဆြးေႏြးα€›α€”္ ဆႏၡရွိေၾကာင္း ၿပံဳα€šα€™္းα€€ ထခ်α€€္ျα€•α€œုိα€€္ျခင္းပင္ျα€–α€…္α€žα€Š္။

ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံ၏ α€žα€€္တမ္းထရင့္ဆံုးေα€žာ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žား α€₯ီး၀င္းတင္α€žα€Š္ α€”ာα€™α€Š္ ေα€€်ာ္ ထင္းα€…ိα€”္ေထာင္တြင္ α€†α€š္α€…ုႏွα€…္ႏွα€…္α€…ုခန္α‚” ထက်α€₯္းα€€်ခံခဲ့ရၿပီး၊ ေထာင္ထတြင္း ၌ α€Šႇင္းပန္းႏွိပ္α€…α€€္α€™ႈ ႐ိုα€€္ႏွα€€္α€™ႈα€™်ားα€€ို ခံခဲ့α€›α€žα€Š္။ α€šα€ုα€‘α€žα€€္ (αˆα€)တြင္ α€…ိတ္ဆင္းα€›ဲ α€™ႈα€‘α€žα€…္α€™်ား α€€ိုရင္ဆုိင္ေα€”α€›ေα€•α€žα€Š္။ α€žူ၏ ႏိုင္ငံေα€›းပါတီα€™ွ α€œုပ္ေα€–ာ္α€€ိုင္α€–α€€္α€™်ား၊ α€…α€…္ ထစိုးα€›ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ α€šွα€₯္ၿပိဳင္ေα€”α€›ျခင္းျα€–α€…္α€žα€Š္။


α€…α€€္တင္α€˜ာα€œ α‚α€α€αˆα€ြင္ (၁၉)ႏွα€…္ၾကာ ထက်α€₯္းα€€်ခံရၿပီးေα€”ာα€€္ α€œြတ္ေျα€™ာα€€္ α€œာၿပီးα€₯ီး၀င္းတင္α€™ွာႏိုးၾကားတက္ႂα€€ြα€…ြာျဖင့္ႏုိင္ငံေα€›းα€œုပ္ေဆာင္ေနဆဲျα€–α€…္α€žα€Š္။ေα€’αšေထာင္ ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္၏ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီထဖြဲα‚• α€α€Š္ေထာင္α€žူျα€–α€…္ခဲ့ၿပီး၊ α€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္တြင္ ျပဳ α€œုပ္α€™α€Š့္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€€ို ထုတ္ေα€–ာ္ဆႏၡျပ ဆန္α‚”α€€်င္ေα€”α€žူျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€…ာဆိုေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲ α€™ဲα€›α€œα€’္ႏွင့္ထတူ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေα€’α€žα€…္ေα€›းဆြဲၿပီး၊ ႏွα€…္ေပါင္း (၄၅)ႏွα€…္ခန္α‚” α€…α€…္ထုပ္ခ်ဳပ္ ေα€›းα€œα€€္ေထာα€€္ တြင္α€›ွိေα€žာ ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံα€€ို ထရပ္α€žားထစိုးα€›α€žိုα‚” α€œႊဲေျပာင္းေပးα€›α€”္ ျα€–α€…္ α€žα€Š္။


α€”ာဂစ္ဆုိင္α€€α€œုα€”္းα€™ုα€”္တုိင္း၏ ပ်α€€္α€…ီးα€™ႈα€™်ားၾကားα€™ွ α€€်င္းပျပဳα€œုပ္ခဲ့α€žα€Š့္ ထျငင္းပြား α€–ြα€š္α€›ာ ျα€•α€Š္α€žူ႔ဆႏၡခံα€šူပြဲα€žα€Š္ α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ို α€œုပ္ပိုင္ခြင့္α€›α€›ွိေစခဲ့ျပီးထိα€”္းခ်ဳပ္α€™ႈ α€’ီα€™ုိα€€ေα€›α€…ီ α€Ÿုေα€αšα€†ို ခဲ့α€žα€Š္။ ေ၀ဖန္α€žူα€™်ားα€€ေတာ့ ထေα€šာင္ေဆာင္α€žာျα€–α€…္α€žα€Š္α€Ÿု ေ၀ဖန္ခဲ့ α€žα€Š္။


α€₯ီး၀င္းတင္α€€ မၾကာေα€žးα€™ီα€€ α€€ိုα€š္ေတြထင္တာα€—်ဴးတြင္ α‚α€α€αˆα€ုႏွα€…္ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံု ထေျခခံ α€₯ပေα€’α€€ို α€‘α€žα€€္α€žြင္းα€œႈပ္α€›ွားေα€”α€ž၍ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲျပဳα€œုပ္ျခင္းα€™ွာ ထခ်α€Š္း ႏွီးျα€–α€…္ေၾကာင္း၊ α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€€်င့္α€žံုးα€™ႈα€™α€›ွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္ α€žူ၏ႏိုင္ငံ ေα€›းပါတီα€žα€Š္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲα€€ို ဆန္α‚”α€€်င္ေα€›းထေα€•αš α€žေα€˜ာထားဆႏၡမ်ား α€€ြဲျပားα€œ်α€€္ α€›ွိα€žα€Š္။ ထဖြဲ႕၀င္ထခ်ိဳα‚•α€€ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ျခင္းျဖင့္ ၁၉၉၀ခုႏွα€…္ ထေထြေထြ ေα€›ြး ေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ထႏိုင္α€›α€›ွိျခင္းထေα€•αš α€…ိတ္ဓာတ္α€€်ျခင္းα€™်ိဳးျα€–α€…္ေစပါα€žα€Š္α€Ÿု ေျပာဆိုα€œ်α€€္ α€›ွိα€žα€Š္။ ေနထိα€™္ထက်α€š္ခ်ဳပ္ ခ်ခံေα€”α€›ေα€žာ ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€€α€™ူ α€žူα€™၏ထျမင္ α€€ိုထုတ္ေα€–ာ္ေျပာၾကားျခင္း α€™α€›ွိခဲ့ေပ။


α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေα€’α€‘α€žα€…္α€žα€Š္ ထကာထကြα€š္တစ္ခုျα€–α€…္ေα€”ေα€•α€žα€Š္။ α€˜α€›α€•္ α€†α€š္α€œ္ၿမိဳ႕တြင္ထေျခစိုα€€္ေα€žာ ထျα€•α€Š္ျα€•α€Š္ဆုိင္α€›ာထေα€›းထခင္းα€™်ားႏွင့္ ပတ္α€žα€€္α€žα€Š့္ ထစိုးα€›α€™α€Ÿုတ္ ေα€žာ ထဖြဲα‚•α€‘α€…α€Š္းα€€ ထတိုα€€္ထခံα€™်ားထေα€”ျဖင့္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ α€žα€„့္ေၾကာင္း αΎα€žα€‚ုတ္α€œ ထတြင္းα€€ ေျပာဆိုခဲ့α€žα€Š္။ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေα€’α€žα€…္α€žα€Š္ α€…α€…္ထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထာဏာα€€ို α€‘α€žား ေပးေα€žာ္α€œα€Š္း ႏိုင္ငံေα€›းေα€”α€›ာα€šူα€™ႈ၊ α€₯ပေα€’ျပဳα€™ႈႏွင့္ ၀န္α‚€α€€ီးထဖြဲα‚•ေα€”α€›ာα€™်ားတြင္ပူးေပါင္း ေဆာင္α€›ြα€€္ႏိုင္α€™ႈ α€‘α€œားα€‘α€œာα€™်ားα€€ိုေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။ ထျα€•α€Š္ျα€•α€Š္ဆုိင္α€›ာ က႑တြင္α€œα€Š္း ျα€™α€”္α€™ာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္α€žα€€္α€žα€Š့္ ေα€•αšα€œα€…ီα€™်ားα€žα€Š္ ေျပာင္းα€œဲα€œ်α€€္α€›ွိေα€•α€žα€Š္။


α€œြα€”္ခဲ့α€žα€Š့္ α€›α€€္α€žα€ၱပတ္တြင္းα€€ ထုိα€˜ားα€™ား၏ ထုပ္ခ်ဳပ္ေα€›းထဖြဲ႕ထေα€”ျဖင့္ α€…α€…္ထစိုးα€›ႏွင့္ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံα€™ႈα€€ို ျပဳα€œုပ္ၿပီး၊ ပိတ္ဆိုα‚”α€™ႈα€™်ားα€€ိုα€œα€Š္း ဆက္α€œα€€္α€€်င့္ α€žံုးα€žြားα€™α€Š္α€Ÿု ေαΎα€€α€Šာခဲ့α€žα€Š္။ α€Ÿα€š္α€œာα€›ီα€€α€œα€„္တန္α€€α€œα€Š္း ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ု αΎα€€α€Š္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေα€›း ထက်α€₯္းα€žားထားα€œံုးα€€ို ထကန္α‚”α€‘α€žα€္α€™α€›ွိα€œႊတ္ေပးα€›α€”္ႏွင့္ α€žိကၑာ α€›ွိေα€žာα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€…α€”α€…္α€€ို ေα€–ာ္ထုတ္ေပးα€›α€”္ ေတာင္းဆိုခဲ့α€žα€Š္။


ထေα€™α€›ိα€€α€”္၏ တိုα€€္႐ိုα€€္ဆက္ဆံα€™ႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေα€›းထက်α€₯္းα€žားထားα€œံုးα€€ို α€œႊတ္ေပး ခဲ့ၿပီး (α‚α€α€αˆ)ခုႏွα€…္ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းပံုထေျခခံα€₯ပေα€’α€€ို ျပန္α€œα€Š္α€…ိα€…α€…္ၿပီးα€™ွα€žာ α€…α€…္ထစိုး α€›ႏွင့္ α€™ိα€™ိတိုα‚”ေဆြး ေႏြးα€™ႈα€™်ားျပဳα€œုပ္ၿပီး ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ α€™α€Š္ျα€–α€…္ေၾကာင္း α€₯ီး၀င္းတင္ α€™ွ ေျပာၾကားခဲ့ α€žα€Š္။


ထက္ျα€™α€€္α€™ႈႏွင့္ ခိုင္α€™ာေα€žာα€žံဓိα€Œာα€”္ခ်ထားα€žα€Š့္ α€₯ီး၀င္းတင္α€€ α€…α€…္ထ α€…ိုးα€›α€žα€Š္ α€™ိα€™ိတိုα‚”၏ပါတီ α€€ြဲ  α€žြားေထာင္ α€™ိα€™ိထား α€œႊတ္α€›α€€္မတိုင္α€™ီ α€œႊတ္ေပး ျခင္းျα€–α€…္ေၾကာင္း၊ပါတီထတြင္းေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲတြင္ ပါ၀င္α€žα€„့္-α€™α€žα€„့္ α€€ိα€…α₯ထတြα€€္ ထျငင္းပြား α€™ႈα€™်ားα€›ွိေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ α€žα€Š္။ α€žိုα‚”ေα€žာ္α€šα€ုထခါ ပါတီတြင္း၌ ျပႆα€”ာα€™်ား α€™α€›ွိေတာ့ ေၾကာင္းα€œα€Š္း ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။


α€₯ီး၀င္းတင္α€žα€Š္ αα‰αˆα‰ ေထာင္(၃)ႏွα€…္ α€€်ခဲ့α€žα€Š္။ ထုိα€…α€₯္α€€ α€–ြဲα‚•α€…α€Š္းၿပီးα€…ျα€–α€…္ေα€žာ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထဖြဲ႕တြင္ ထတြင္းေα€›းα€™ွဴးထျα€–α€…္ α€œုပ္ေဆာင္ခဲ့α€žα€Š္။ ထိုα‚”ေα€”ာα€€္တြင္ α€žα€α€„္း ေထာα€€္ထျα€–α€…္ α€œုပ္ခဲ့α€žူα€žα€Š္ α€…α€…္တပ္α€€ ႏွိα€™္နင္းခဲ့ေα€žာ αα‰αˆαˆα€ုႏွα€…္ α€”ာα€™α€Š္ေα€€်ာ္ ထေα€›းထခင္း တြင္ ပါ၀င္α€™ႈေၾကာင့္ ၁၉၉၁ခုႏွα€…္တြင္ ေထာင္ဒဏ္(၁၀)ႏွα€…္ ထပ္α€™ံα€€်ခံခဲ့α€žα€Š္။ ၁၉၉၆ခုႏွα€…္တြင္ ကမၻာ့α€€ုα€œα€žα€™α€‚ၢα€žိုα‚” ျα€™α€”္α€™ာထက်α€₯္းေထာင္α€™်ားတြင္ α€Šႇင္းပန္းႏွိပ္α€…α€€္α€™ႈα€™်ားα€€ို α€…ာေပးပို႔ခဲ့α€žျဖင့္ ေထာင္(၇)ႏွα€…္ ထပ္α€€်ခဲ့α€žα€Š္။ ေထာင္တြင္း ထခ်ိα€”္ထမ်ားα€…ုα€™ွာတစ္α€₯ီးα€α€Š္းတိုα€€္ပိတ္ျခင္းα€€ို ခံခဲ့α€›α€žα€Š္။ “ကၽြα€”္ေတာ္α€˜α€š္ ေတာ့α€™ွ ေခါင္းမငံုα€˜ူး၊ ထဲα€’ီα€œိုကၽြα€”္ေတာ္α€œုပ္α€€ို α€™α€œုပ္α€˜ူး၊ ကၽြα€”္ေတာ္ α€…ိတ္ α€™ေျခာα€€္ျခားေထာင္ α€€α€—်ာေတြေα€›းခဲ့α€α€š္။ ေထာင္ၾကမ္းျပင္ေα€•αšα€™ွာ α€žα€်ၤာα€€ိုေျα€™ျα€–ဴ α€‘α€Š့္ တြα€€္ခဲ့α€α€š္” α€Ÿုα€₯ီး ဝင္းတင္α€€ ေျပာခဲ့ပါα€α€š္။


“မၾကာခဏ ကၽြα€”္ေတာ့္α€€ို ႏိုင္ငံေα€›းα€™α€œုပ္ေတာ့ပါေၾကာင္း α€₯ပေα€’α€€ိုα€œိုα€€္α€”ာ ပါ α€™α€Š္ဆိုတဲ့ ခံ၀န္ခ်α€€္ေတြ ထိုးခိုင္းခဲ့α€α€š္။ ကၽြα€”္ေတာ္ျငင္းခဲ့ပါα€α€š္”α€Ÿု α€₯ီးဝင္တင္ α€€ေျပာခဲ့ျပီး α€žူ႔ထေα€•αš α€žြားေတြ႐ိုα€€္ခ်ိဳးခံရတုα€”္းα€€ α€žူα‚”α€‘α€žα€€္ (၆၁)ႏွα€…္α€›ွိၿပီျα€–α€…္α€žα€Š္။ ေထာင္ေα€…ာင့္α€™်ားα€€α€žူ႔ထားα€žြားထတုတတ္ဆင္ျခင္းα€€ို (၅)ႏွα€…္ခန႔္္ထထိ ခြင့္α€™ျပဳခဲ့ ေၾကာင္း α€žိα€›α€žα€Š္။α€žြားα€–ံုးျဖင့္α€žာထစာα€…ားခဲ့ α€›ေα€•α€žα€Š္။α€šα€ုα€œေα€…ာေα€…ာ ပိုင္းတြင္၀ါα€›ွင္ တန္ပိုα‚”α€…္α€ž တင္းα€…ာတြင္ ထာဏာα€›α€…α€…္ထစိုးα€›α€€ုိα€œာα€™α€Š့္ႏွα€…္ ေα€›ြးေα€€ာα€€္ပြဲထေα€•αšေ၀ဖန္ေα€›းα€žားထား ေα€žာ ေဆာင္းပါး ေၾကာင့္ ေခတၱခဏထဖမ္းခံခဲ့α€›α€žα€Š္။“α€žူတို႔ကၽြα€”္ေတာ့္α€€ို ႏိုင္ငံျခားα€™ီα€’ီ α€šာေတြα€™ွာ မပါႏိုင္ေထာင္ ေျခာα€€္α€œွα€”္α‚”ေα€”α€α€š္α€œိုα‚” ထင္α€α€š္” α€œိုα‚” ေျပာၾကားခဲ့α€žα€Š္။


α€›α€”္α€€ုα€”္ၿမိဳ႕ဆင္ေျခဖုα€”္းα€™ွာα€›ွိတဲ့ α€žူα‚”α€›ဲ႕တစ္၀မ္းα€€ြဲတစ္ေα€šာα€€္၏ ေနထိα€™္တြင္ထင္ တာα€—်ဴး ျပဳα€œုပ္ခဲ့α€…α€₯္α€€α€œα€Š္းထစိုးα€›α€žူα€œွ်ိဳα€™်ားα€€ ၿခံဂိတ္၀ထျပင္α€™ွ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ဓာတ္ပံု႐ိုα€€္α€šူခဲ့ ေα€•α€žα€Š္။


α€₯ီး၀င္းတင္α€™ွာ α€œူပ်ိဳα‚€α€€ီးျα€–α€…္ၿပီး၊ ေα€™ြးα€…ားα€žα€™ီးတစ္α€₯ီးα€žာα€›ွိခဲ့ပါα€α€š္။ ထဆိုပါ ေα€™ြးα€…ားα€žα€™ီးα€™ွာ α€œြα€”္ခဲ့α€žα€Š့္ (၁၅)ႏွα€…္ခန္α‚”α€€ αΎα€žα€…ေၾတးα€œ်ႏိုင္ငံα€™ွာ ႏိုင္ငံေα€›းထရခိုα€œႈံခြင့္α€› α€›ွိၿပီး၊ ေα€”ာα€€္ထပ္ α€™ေတြα‚•ေတာ့ေၾကာင္းα€žိα€›α€žα€Š္။


α€₯ီးဝင္းတင္α€žα€Š္ထက်α€₯္းေထာင္၏ ပံုα€…ံထမင္းေကၽြးα€…α€”α€…္α€€ို α€‘α€žားα€€်ေα€”α€žα€Š့္ ထေα€œ်ာα€€္α€”ံα€”α€€္ပိုင္းတြင္ထမင္းα€…ားၿပီး α€Šေနတြင္ α€‘α€žီးထႏွံα€‘α€”α€Š္းα€„α€š္α€žာ α€…ားေα€œ့α€›ွိပါ α€žα€Š္။ ကၽြα€”္ေတာ္ α€˜α€š္α€žူα‚”α€€ိုα€™ွ တာ၀န္မပိေစခ်င္ပါα€˜ူး’’ α€Ÿု α€œα€Š္းေျပာခဲ့α€žα€Š္။


ေထာင္α€™ွα€œႊတ္ေပးα€žα€Š့္ထခ်ိα€”္α€™ွα€…၍ α€₯ီး၀င္းတင္α€žα€Š္ ထမ်ိဳးα€žားα€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီထဖြဲα‚• ေခါင္းေဆာင္α€™ႈထပိုင္းα€€ို α€™α€”ားα€™ေα€”ျပန္α€œα€Š္α€›ွင္α€žα€”္ေစခဲ့ၿပီး၊ α€‘α€…α€Š္းထေ၀းα€™်ား၊ ႏိုင္ငံျခား ထစိုးα€›α€™်ား၏ ေထာα€€္ခံα€™ႈα€™်ားα€›α€›ွိေထာင္ α€œုပ္ေဆာင္ခဲ့α€žα€Š္။ ႏွα€…္α€›ွα€Š္α€–α€™္းဆီးခ်ဳပ္ ေႏွာင္ျခင္း ခံေα€”α€›ေα€žာ္α€œα€Š္း ေα€’αšေထာင္ဆန္းα€…ုαΎα€€α€Š္α€™ွာ ထင္α€›ွားေα€€်ာ္ၾကား ဆဲျα€–α€…္ ေၾကာင္း၊ α€žိုα‚”ေα€žာ္α€œα€Š္း ပါတီထတြင္းα€›ွိ α€œူα€„α€š္ထဖြဲ႕၀င္α€›ာေပါင္း α€™်ားα€…ြာα€€ို α€–α€™္းဆီးထိα€”္း α€žိα€™္းα€™ႈေၾကာင့္ ပါတီα€™ွ ၿပိဳα€€ြဲα€œု ျα€–α€…္ေα€”ေၾကာင္း ေျပာပါα€žα€Š္။


“ကၽြα€”္ေတာ္တိုα‚”α€œူα€„α€š္တစ္ခ်ိဳα‚•α€Ÿာ ေα€”ာα€€္ေα€šာင္ခံα€œိုα€€္တာခံရၿပီး၊ ေထာင္ခ်ျခင္း α€€ို ထၿမဲခံ ေနရပါα€α€š္။ တခါတေα€œ α€˜ုα€›ားα€€ို α€˜ုα€›ားα€–ူးα€˜ိုα‚”α€žα€€္α€žα€€္ α€žြားတာေတာင္ ေα€”ာα€€္ေα€šာင္ခံα€œုိα€€္ခံရၿပီးထေၾကာင္းတစ္ခုခုျပၿပီးေထာင္ခ်ေα€œ့α€›ွိပါα€α€š္။α€œူα€„α€š္ေတြထ α€™်ားα‚€α€€ီး ႏွိပ္α€…α€€္ခံရပါα€α€š္” α€Ÿုα€œα€Š္း ေျပာခဲ့ပါေα€žးα€žα€Š္။


ပါတီ၏α€—α€Ÿိုα€‘α€œုပ္ထမႈေဆာင္α€€ိုးα€₯ီးတြင္တစ္α€₯ီးα€žာα€œွ်င္ α€₯ီးဝင္းတင္ထက္α€‘α€žα€€္ α€„α€š္ α€žα€Š္။ေα€€ာ္မတီα€₯α€€ၠα€Œ α€₯ီးေထာင္ေα€›ႊα€™ွာ α€‘α€žα€€္ ၉၂ ႏွα€…္α€›ွိျပီး α€”ာα€™α€€်α€”္းα€™ႈေၾကာင့္ ပါတီα€›ံုးခ်ဳပ္α€žိုα‚”α€™ α€œာႏိုင္α€žα€Š္α€™ွာ α€œေပါင္းα€™်ားα€…ြာα€›ွိေα€”ျပီျα€–α€…္α€žα€Š္။


ပါတီထတြင္းေα€›းα€™ွဴးα€₯ီးα€œြင္α€™ွာα€œα€Š္းα€‘α€žα€€္αˆα‡ႏွα€…္α€›ွိျပီးျဖတ္၍ ထိပ္α€›ာထဲတြင္ α€œဲ ေα€”ျပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။ α€‘α€„α€š္ဆံုးα€—α€Ÿိုα€‘α€œုပ္ထမႈေဆာင္ျα€–α€…္α€žα€Š့္α€₯ီးခင္ေα€™ာင္ေဆြ၏α€‘α€žα€€္α€™ွာα€œα€Š္း ၆၄ ႏွα€…္α€›ွိျပီးျα€–α€…္α€žα€Š္။


ပါတီထေα€”ျဖင့္ α€…ိα€”္ေα€αšα€™ႈα€™်ားα€…ြာα€€ို ရင္ဆိုင္ခဲ့α€›ေα€žာ္α€œα€Š္း α€₯ီး၀င္းတင္α€™ွာ တက္ႂα€€ြဆဲ ျα€–α€…္α€žα€Š္။ တိုင္းျα€•α€Š္၏ αα‰α„αˆα€ုႏွα€…္ႏွင့္ ၁၉၆၂ခုႏွα€…္ α€œြတ္α€œα€•္ေα€›းရၿပီးေα€”ာα€€္ α€€ိုα€œိုα€”ီေခတ္၏ ေႏွာင္းပိုင္း α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€€ာα€œα€€ို ျပန္αΎα€€α€Š့္ပါα€€ “α€’ီα€™ိုα€€ေα€›α€…ီα€Ÿာ ထခ်ိα€”္α€™ ေα€›ြးα€›ႏိုင္α€α€š္” α€œိုα‚” ေျပာပါα€α€š္။ “α€’ါေα€•α€™α€š့္တခါတေα€œ ထခ်ိα€”္α€€ာα€œαΎα€€ာα€›ွα€Š္α€…ြာ ထနစ္ α€”ာခံရပါα€α€š္။α€˜α€၊α€‘α€žα€€္ထက္ ေတာင္α€™ွၾကာႏိုင္ေα€žးα€α€š္”α€œိုα‚” ေျပာၾကားခဲ့ပါα€α€š္။