The Jakata Post, 30th July 2010
ယခင္ အပတ္ ဟႏိြဳင္းတြင္ က်င္းပသည့္ ၄၃ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝး၏ ရလဒ္မ်ားေပၚတြင္ အေျချပဳကာ အာဆီယံ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဆူရင္ပစ္ ဆူဝမ္က "အာဆီယံသည္ ၎၏ ဗဟိုအခ်က္အခ်ာက်မႈကို ျပန္လည္ရ႐ွိခဲ့ၿပီ'' ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။ "ကမာၻႀကီးက အာဆီယံကို ျပန္ဦးလွည့္ေနပါၿပီ" ဟု ၎က ဆိုသည္။
"အာဆီယံနဲ႔ ေဒသတစ္ခုလံုး အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းဟာ သူတို႔ရဲ႕ အျမင္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔အတြက္၊ သူတို႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္ အစီအစဥ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ အစီအစဥ္ စတဲ့ သူတို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြအေပၚ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အတြက္ အာဆီယံ စင္ျမင့္ကို ျပန္ဦးလွည့္လာၾကပါတယ္'' ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အေ႐ွ႕ အာ႐ွ ထိပ္သီး ညီလာခံ EAS သို႔ တက္ေရာက္ရန္ စိတ္ဝင္စားေၾကာင္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ႐ု႐ွားႏုိင္ငံတို႔က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုမႈကို အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးမ်ားက ယခင္ အပတ္ အစည္းအေဝးတြင္ ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကၿပီး ေဒသ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ႀကီးထြားလာမႈေၾကာင့္ ကမာၻ႔ အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံမ်ား၏ အေလးထားမႈႏွင့္ ပါဝင္ ပတ္သက္မႈ တို႔ကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္သည္ကို ျပသခဲ့ၾကသည္ဟု အာဆီယံ အႀကီးအကဲက ဆိုသည္။
ယခင္ အပတ္က ဟႏြိဳင္း အစည္းအေဝးကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ေအာက္တိုဘာလတြင္ က်င္းပမည့္ အေ႐ွ႕အာ႐ွ ထိပ္သီး ညီလာခံ သို႔လည္း ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ၾကမည္ဟု ဆိုသသည္။
ဟႏိြဳင္း အစည္းအေဝးတြင္ ကေနဒါႏွင့္ တူရကီတို႔ကလည္း အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ ခ်စ္ၾကည္ေရးႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေရး စာခ်ဳပ္TAC ကို သေဘာတူ လက္ခံျခင္းျဖင့္ အာဆီယံႏွင့္ ဆက္လက္ ညိႇႏိႈင္း ေဆာင္႐ြက္သြားၾကရန္ စိတ္ဝင္စားမႈကို ျပသခဲ့ၾကသည္။ TAC ကို ျပင္ဆင္သည့္ တတိယ အႀကိမ္ ညိႇႏႈိင္းမႈကိုလည္း ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး အခ်ဳပ္အခ်ာ ပိုင္ႏုိင္ငံမ်ား အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ပါဝင္ေသာ ေဒသတြင္း အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါဝင္လာမႈကို ခြင့္ျပဳကာ ၂၀၁၀တြင္ TAC သို႔ ဥေရာပ သမဂၢ ပါဝင္လာရန္ လမ္းေၾကာင္း ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့သည္။
အာဆီယံ ဆိုင္ရာ အင္ဒိုနီး႐ွား အၿမဲတမ္း ကိုယ္စားလွယ္ Ngurah Swajaya က "အာဆီယံသည္ ၂၀၀၈ အာဆီယံ ပဋိဥာဥ္ စာတမ္း မူၾကမ္း ေရးဆြဲရာတြင္ အီးယူ ပါဝင္ျခင္းမွ တဆင့္ အီးယူႏွင့္ ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံမႈကို တိုးတက္ေစခဲ့ၿပီး၊ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား၊ အေကာင္းဆံုး က်င့္သံုးမႈ ပံုစံမ်ား၊ ရ႐ွိထားေသာ သင္ခန္းစာမ်ားကို မွ်ေဝျခင္းမွ တဆင့္ အဆိုပါ ဆက္ဆံေရးကို ဆက္လက္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့သည္'' ဟု ေျပာၾကားသည္။
တစ္ႏွစ္ ၂ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္မည့္ အာ႐ွ-ဥေရာပ အစည္းအေဝးကို ဘရပ္ဆယ္တြင္ ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၌ က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားၿပီး အီးယူႏွင့္ အာဆီယံ အၾကား ဆက္ဆံေရး အေပၚ အဓိက အာ႐ုံစိုက္ ေဆြးေႏြးၾကမည့္ လကၡဏာ ႐ွိသည္။
ယခင္ အပတ္က ဟႏိြဳင္းတြင္ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရး အေပၚ ေဆြးေႏြးၾကရာတြင္ ကိုးရီးယားကၽြန္းဆြယ္ႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ကိစၥမ်ားကလည္း သိသိသာသာ လႊမ္းမိုးခဲ့သည္။
"ကိုးရီးယား ကၽြန္းဆြယ္ တင္းမာမႈမ်ား အေပၚ စုိးရိမ္ ပူပန္မႈဟာ ႏုိင္ငံတိုင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ၿပီး ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသလို ကမာၻႀကီး တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔လည္း အႀကံဳးဝင္ေနပါတယ္'' ဟု ဆူရင္ပစ္က ဆိုသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ပဋိပကၡ ႀကီးထြားမႈမ်ားက ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ လံုၿခံမႈ အေပၚ မၿခိမ္းေျခာက္ႏုိင္ေစရန္ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား တင္းမာမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အတြက္ ဖိုရမ္ က်င္းပရန္ အာဆီယံ ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ တာဝန္႐ွိသည္ဟု ၎ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ဆိုင္ရာ ေဒသတြင္း ဥပေဒ စည္းကမ္း COC ထြက္ေပၚေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းမႈမ်ားမွာလည္း ေဆြးေႏြးေနဆဲ အဆင့္တြင္ ႐ွိသည္။
အင္ဒိုနီး႐ွား ပိုင္နက္၏ အေနာက္ေျမာက္ စြန္းစြန္း အေက်ာ္ေလးတြင္ ႐ွိေနေသာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္တြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားခ်င္း ထိပ္တိုက္ တိုးမိၾကသည့္ အခ်ိန္တြင္ အင္ဒိုနီး႐ွားႏုိင္ငံသည္ ကမာၻ႔အင္အားႀကီး ၂ ႏုိင္င့ အၾကားမွ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးေရး စစ္ပြဲ အတြင္း ႐ုတ္တရက္ က်ေရာက္သြားခဲ့သည္။
၂၀၁၅ တြင္ အာဆီယံ အျပည့္အဝ ေပါင္းစည္းေရး အလားအလာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကဲခတ္မ်ားက သံသယ႐ွိ ေနၾကေသာ္လည္း ပန္းတိုင္ အေရာက္သြားမည့္ အာဆီယံ၏ ပိုင္းျဖတ္ထားမႈကို ဆူရင္ပစ္ဆူဝမ္ က ထပ္မံ အတည္ျပဳလုိက္ၿပီး ၂၀၀၈ ပဋိပကၡ စာတမ္း စတင္ မိတ္ဆက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေဒသတြင္း စီးပြားေရး ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳလိုက္သည္။
အာဆီယံ ေျခာက္ႏုိင္ငံတြင္ အခြန္ ေကာက္ခံမႈ သုည အဆင့္သို႔ ေရာက္႐ွိေသာ ျပဳလုပ္ ေအာင္ျမင္ခဲ့မႈကို ၎က ေထာက္ျပခဲ့ၿပီး လာအို၊ ျမန္မာ၊ ကေမာၻဒီးယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အခြန္ေကာက္ခံမႈ မွန္မွန္ ေလွ်ာ့ခ်ေနျခင္းမွာ ႀကီးမားေသာ ေဒသတြင္း ေပါင္းစည္းမႈကို ဦးတည္ေနသည့္ တိုးတက္မႈ လကၡဏာပင္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္း ကာလအတြင္း အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားကို အေထာက္အကူ ေပးခဲ့သည့္ IMF ကဲ့သို႔ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ၎တို႔၏ ပံ့ပိုးမႈအားကိ္ု ေလွ်ာ့လိုက္ခ်ိန္တြင္ အာဆီယံ အတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၇၀၀ အာမခံ ရန္ပံုေငြ တစ္ရပ္ ထူေထာင္ႏိုင္ခဲ့သည့္ အတြက္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရး ႀကီးမားထြားမႈကို ျမႇင့္တင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမွာလည္း အာဆီယံ၏ လမ္းစဥ္တြင္ ခက္ခဲသည့္ အဆင့္တစ္ခု ျဖစ္ေနသည္။ ယခင္အပတ္ ဟႏိြဳင္း အစည္းအေဝးတြင္ အာဆီယံ ဝန္ႀကီးမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား လြပ္လပ္၊ မွ်တ၍ အမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈ႐ွိ ေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားမႈကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ၾကရာ အဆိုပါ ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ျမင္ေရး အတြက္ အာဆီယံ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ရန္ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပပံုကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရးတြင္ အာဆီယံ တိုက္႐ုိက္ပါဝင္ ပတ္သက္မည့္ မည္သည့္ အစီအစဥ္ကိုမွ် ေၾကညာခဲ့ျခင္းမ႐ွိပါ။
ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လူသားခ်င္း စာနာေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ယခုလကုန္ ေနာက္ဆံုးထား၍ အဆံုးသတ္ရန္ အာဆီယံ ဝန္ႀကီးမ်ားက သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ကာလ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံတြင္းမွ အာဆီယံ အဖြဲ႕ မွန္သမွ် ဖယ္႐ွားေပးရန္ ျမန္မာ အစိုးရက ေတာင္းဆိုထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
--
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named
http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
Posts
