Inter Press service News Agency, By Marwaan Macan-Markar, 19th July 2010
ယခုအပတ္ ဟႏြိဳင္းတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ အေ႐ွ႕ေတာင္ အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ား၏ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးမ်ား ႏွစ္ပတ္လည္ လံုၿခံဳေရး ဆိုင္ရာ အစည္းအေဝးတြင္ ေဒသတြင္း ဒုကၡ အေပးဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ဆိုင္ရာ သတင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္း ေမးျမန္း ၾကဖြယ္ရာ ႐ွိသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လဆန္းက ေအာ္စလို အေျခစိုက္ ျမန္မာ သတင္းစာဆရာမ်ား ထုတ္လႊင့္လ်က္ ႐ွိေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) အသံလႊင့္႒ာနက ျမန္မာ အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီယာ အေဆာက္အဦးမ်ား ေဆာက္လုပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လႊင့္ထုတ္ခဲ့ရာ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားတြင္ အခ်က္ေပး ေခါင္းေလာင္း ျမည္ခဲ့သည္။
အာဆီယံတြင္ အႀကီးဆံုး တိုင္းျပည္ ျဖစ္ေသာ အင္ဒိုနီး႐ွားသည္ ယခု ဟႏြိဳင္းတြင္ ဇူလိုင္လ ၂၀-၂၃ ၌ ျပဳလုပ္မည့္ အစည္းအေဝးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေျဖ႐ွင္းခ်က္ ေတာင္းခံရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။
"ဂ်ာကာတာက အဲဒီကိစၥအေပၚ အေတာ္ စိုးရိမ္ ပူပန္ပါတယ္'' ဟု အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ သံတမန္ သတင္း တစ္ရပ္က ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဖိလစ္ပိုင္ထံမွလည္း ထိုသို႔ စံုစမ္း ေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေမွ်ာ္လင့္ထားပံု ရသည္။ ဖိလစ္ပိုင္ ကိုယ္စားလွယ္ Libran Cabactulan သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလက နယူးေယာက္႐ွိ ကုလသမဂၢ ႒ာနခ်ဳပ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ၂၀၁၀ ႏ်ဴကလီယာ မျပန္႔ပြားေရး စာခ်ဳပ္ ျပန္လွန္ သံုးသပ္ျခင္း ကြန္ဖရင့္တြင္ သဘာပတိ တာဝန္ယူ ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ျပန္လွန္ သံုးသပ္ အစည္းအေဝးတြင္ Cabactulan က ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား စာခ်ဳပ္၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေသာ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး၊ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ မျပန္႔ပြားေရးႏွင့္ ႏ်ဴကလီယာ နည္းပညာကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသံုးျပဳ ပိုင္ခြင့္ ကိစၥမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
အဆိုပါ စာခ်ဳပ္သည္ ၁၉၇၀ မွ စတင္ အသက္ဝင္ခဲ့ေသာ္လည္း ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ႏ်ဴကလီယာ မျပန္႔ပြားေရး အစိုးရမ်ား ျဖစ္ေပၚေရး အေဆာက္အအံု အတြက္ အေရးႀကီးေသာ က႑မွ ပါဝင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
အာဆီယံတြင္လည္း ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ကင္းမဲ့ဇုန္ ျဖစ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ႐ွိထားသည္။
အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ကင္းမဲ့ဇုန္ စာခ်ဳပ္ (The South-east Asian Nuclear Weapon Treaty) သည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ စတင္ အသက္ဝင္ခဲ့သည္။ ယင္းႏွစ္တြင္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာကာ အစိုးရ၏ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေဝဖန္မႈမ်ားကို အာဆီယံက အကာအကြယ္ ေပးခဲ့သျဖင့္ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားစြာ ရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္း ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ရပ္ဆိုင္းေရး စာခ်ဳပ္ကို ၁၉၉၅ ဘန္ေကာက္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေဝးတြင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းမ်ားေၾကာင့္ အာဆီယံ၏ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ စုေဆာင္းျခင္းႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ျခင္း တားျမစ္ခ်က္မ်ားသည္ ယခုအခါ အေလးအနက္ ျပဳရမည့္ စိန္ေခၚမႈကို ႀကံဳေတြ႕ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။ "ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္၍ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ ရဖို႔ ခက္ေပမဲ့ ဒီအစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြးရမယ့္ ကိစၥတစ္ရပ္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒီကိစၥဟာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြ ႐ွိတဲ့ကိစၥပါ'' ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ The Nation သတင္းစာမွ ေကာ္လံစား သတင္းေထာက္ Kavi Chongkittavorn က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မီဒီယာ သတင္းမ်ားအရ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Hilary Clinton လည္း အာဆီယံ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဖိုရမ္သို႔ လာေရာက္မည္ဟု သိ႐ွိရၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႐ွင္းလင္းခ်က္မ်ား အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ေနပံု ရသည္။ ဝါ႐ွင္တန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏွင့္ နီးကပ္ေသာ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ားအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
ေျမာက္ကိုးရီးယား၏ ေျမေအာက္ ႏ်ဴကလီယာ စမ္းသပ္မႈမ်ား အၿပီးတြင္ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၁၈၇၄ ကို ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ကုန္တင္ သေဘၤာမ်ားကို ႐ွာေဖြရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကမူ လိုက္နာျခင္း မ႐ွိေပ။
DVB ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား စံုစမ္း စစ္ေဆးခ်က္ အစီရင္ခံစာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳရန္ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ပူးေပါင္း တည္ေဆာက္ေနေသာ ဥမင္လိုဏ္ ကြန္ရက္မ်ား ကိစၥကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေျပာျပထားသည္။
အဆိုပါ အစီရင္ခံစာေၾကာင့္ ဗီယင္နာ အေျခစိုက္ IAEA အား ျမန္မာအစိုးရထံ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္ စာေပးပို႔ရန္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ျမန္မာ အစိုးရက DVB ၏ ေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ား မဟုတ္မမွန္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာ အစိုးရသည္ ၎တြင္ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား မ႐ွိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ႏွစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသးသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရ၏ ျငင္းဆိုမႈမွာ သိပ္အရာ မေရာက္လွေပ။ အဆိုပါ အေရးကိစၥတြင္ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာ႐ွင္မ်ားက ဝင္ေရာက္လာၿပီး မၾကာေသးမီက The Nation သတင္းစာတြင္ "ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားသည္ သိသိသာသာ မွန္ကန္ၿပီး၊ အခ်က္ေပး ေခါင္းေလာင္းသံပင္ ျဖစ္သည္'' ဟု ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဝဖန္ခ်က္ ေဆာင္းပါး ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားသည္ ေကာလာဟလ အျဖစ္ ထြက္ေပၚေနသည္မွာ ၾကာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ယခု DVB ၏ သတင္း မွတ္တမ္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မၾကာေသးမီက ထြက္ေျပးလာသူ၏ ဓါတ္ပံုမ်ား၊ အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္ အတြင္းမွ လူမ်ား၏ အျမင္မ်ားျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ အသစ္မ်ား ပါဝင္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီယာ ရည္မွန္းခ်က္ သံသယမွာ ႐ွင္းလင္းသြားပါသည္'' ဟု IAEA မွ အၿငိမ္းစား ဒါ႐ုိက္တာ Robert Kelly က အဆိုပါ ေဆာင္းပါးတြင္ ေရးသားထားသည္။
"သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားတြင္ ယူေရနီယံ သတၱဳကို ဓာတုပစၥည္းမ်ားျဖင့္ သန္႔စင္ေစေသာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဓာတ္ေပါင္းဖိုႏွင့္ ဗံုးမ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္မ်ား ပါဝင္သည္။ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေပါင္းေသာ္ ယူေရနီယံကို ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မွာ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ အတြက္ သံုးရန္ ဟု ေကာက္ခ်က္ ဆြဲႏိုင္သည္'' ဟု Kelly က ေရးသားထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဆိုပါ အေရးကိစၥသည္ အာဆီယံ အတြက္ ေနာက္ဆံုး ဒုကၡ အသစ္ ျဖစ္ေစၿပီး အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ား၏ ဖိအားေပးမႈမ်ား ပိုမိုလာၿပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ လြတ္လပ္၍ တရား မွ်တေစရန္ တိုက္တြန္းမႈမ်ားပါ ႐ွိလာသည္။
အာဆီယံသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ခြဲထြက္ေရး သူပုန္မ်ားကို တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာေသာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ကိစၥႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထို႔အျပင္ တိုင္းျပည္၏ ဆိုးဝါးေသာ စီးပြားေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ႏွစ္သန္းခန္႔ေသာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား အေရးကလည္း ႐ွိေနျပန္ေသးသည္။
အာဆီယံ အေနျဖင့္ ထြက္ေျပးလာေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ကိစၥမွာ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေသာ ကိစၥဟု မျမင္ေပ။ သို႔ေသာ္ ယခု ႏ်ဴကလီယာ ကိစၥေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏႈတ္ဆိတ္ေနမႈ၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို ရပ္သြားေစႏိုင္သည္ဟု ေဝဖန္သူမ်ားက ေျပသည္။
"ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာအစိုးရသည္ ျပည္သူလူထု အတြက္ အႏၲရာယ္ေကာင္ အျဖစ္သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခု မၾကာခင္က သတင္းမ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ၏ ပထမဆံုး ႏ်ဴကလီယာ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ရန္ ဆႏၵ႐ွိေနေၾကာင္း အတည္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ေဒသတြင္း တြင္ပါ အႏၲရယ္ေကာင္ အျဖစ္ ၿခိမ္းေျခာက္ ထြက္ေပၚလာေနၿပီ ျဖစ္သည္'' ဟု ဧရာဝတီမွ အယ္ဒီတာ ေအာင္ေဇာ္က Bangkok Post သတင္းစာတြင္ တနလၤာေန႔က ေရးသားခဲ့သည္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုးရီးယား မဟုတ္ေပ။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ စစ္သား အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားသည္ ၿပံဳးယမ္း႐ွိ အာဏာ႐ွင္မ်ားထက္ မေလ်ာ့ေသာ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား ႐ွိသည္။ ၎တို႔၏ ႐ွင္သန္မႈ အတြက္ မေသခ်ာေသာ တစ္ေန႔တြင္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားကို ေငြႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ ယခုအခါ ၎တို႔၏ ႏ်ဴကလီယာ အိပ္မက္ အတြက္ ပထမေျခလွမ္း လွမ္းၿပီးၿပီ ျဖစ္ရာ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနျဖင့္ မိမိတို႔ အတြက္ ႏ်ဴကလီယာ အိပ္မက္ဆိုးႀကီး ျဖစ္မလာေအာင္ ကာကြယ္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္'' ဟု ေအာင္ေဇာ္က ေရးသားထားသည္။
--
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named
http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
Posts
