International Media (1)ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား
(30 Oct 2013 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Pairat Temphairojana ေရးသားေသာ Despite low rating, Myanmar business climate improving- World Bank ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(Bloomberg မွ 29 Oct 2013 ရက္စြဲပါ “Japanese traders to start Myanmar economic zone within two years” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္အဆင့္သတ္မွတ္မႈတြင္ နိမ့္က်ေနေသာ္လည္း စီးပြားေရးရာသီဥတု တိုးတက္ဟု ကမာၻ႕ဘဏ္ ေျပာ
(30 Oct 2013 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Pairat Temphairojana ေရးသားေသာ Despite low rating, Myanmar business climate improving- World Bank ကိုဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အီရစ္ထရီးယားႏုိင္ငံ၊ ခ်တ္ဒ္ႏုိင္ငံတို႔ျဖင့္အတူ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ေအာက္နားတြင္ရွိေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ရန္ လြယ္ကူေရးအတြက္ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို အံ့ၾသဖြယ္ႏႈန္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ရာ ျဖစ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ အခ်က္ေပးေခါင္းေလာင္းသံပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ကမာၻ႕ဘဏ္၏ အဆိုအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သဘာဝသယံဇာတမ်ား၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအလားအလာႏွင့္ အေရးေပၚ အေျခခံအေဆာက္အဦးလိုအပ္ခ်က္မ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ စိတ္ဝင္စားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ သတင္းေကာင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထိန္းမႏိုင္ သိမ္းမရပ်႕ံႏွံ႕ေနေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား၊ ဗ်ဳ႐ိုကေရစီႏွင့္ ခ႐ိုနီစနစ္မ်ားကို ကာကြယ္ရန္ တိုးတက္မႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနၿပီဆိုသည့္အခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ရျခင္းသည္ ကမာၻေပၚတြင္ အႏၱရာယ္ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံတစ္ခုတြင္ ပါဝင္ပါသည္။
အဂၤါေန႔က ကမာၻ႕ဘဏ္၏ ႏွစ္ပတ္လည္ “Doing Business” အစီရင္ခံစာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အဆင့္သတ္ မွတ္မႈစတင္ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၈၉) ႏုိင္ငံရွိသည့္အနက္ အဆင့္ (၁၈၂) သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္ကို ၾကည့္၍ ႏုိင္ငံအေပၚယံ မွတ္ခ်က္ျပဳရန္မူမသင့္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တြင္အေျခစိုက္ေသာ ကမာၻ႕ဘဏ္မွ စီးပြားေရးပညာရွင္ Charles Sehneider က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ညႊန္းကိန္းအားလံုးက အဂတိလိုက္စားမႈကိုပဲ ညႊန္ျပေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိလာၿပီး တင္ဒါ စနစ္ကို သံုးလာေနေတာ့၊ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ေမးခြန္းအေတာ္မ်ားမ်ား ေျဖေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားပါၿပီ” ဟု Sehneider က တယ္လီဖုန္းအင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အမည္ခံအရပ္သားအစိုးရသည္ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စတင္ လုပ္ေဆာင္ရာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ာအေနျဖင့္ ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအကူအညီမ်ား ျပန္လည္စတင္ေပးရန္ ဆယ္စု ႏွစ္ ႏွစ္ခုခန္႔ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏံွ႔မႈ ကို တားျမစ္ထားသည့္ အေရးယူမႈမ်ား ႐ုတ္သိမ္းေစရန္ ယံုၾကည္ လာေစပါသည္။
စစ္အစိုးရလက္ထက္က ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ႔မႈ ရာသီဥတုကို အႏၱရာယ္ႀကီးလြန္းေသာ အေျခအေနဟု မွတ္ယူရပါမည္။ အဂတိလိုက္စားမႈ၊ တရားဥပေဒအကာအကြယ္ေပးမႈ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာရွိျခင္း၊ တင္ဒါစနစ္ မရွိပဲ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားသာ ရွိပါသည္။
အာရွတြင္ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေရးေပၚလုိအပ္ေနေသာ အလုပ္အကိုင္မ်ား၊ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားအတြက္ ဥပေဒသစ္မ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ အကူအညီရရန္ ပညာရွင္မ်ား ဦးေဆာင္ ပါဝင္ေသာ အဖြဲ႕မ်ားဖြဲ႕ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အႀကီးဆံုးစီးပြားေရးႏုိင္ငံမ်ားေနာက္တြင္ မ်ားစြာျပဳတ္က်န္ ေနလ်က္ရွိေသးေၾကာင္း အစီရင္ခံစာအရ သိရွိရပါသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု စတင္တည္ေထာင္ရန္ ပ်မ္းမွ်အခ်ိန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ (၇၂) ရက္ ၾကာရွည္သည္ကို စကၤာပူတြင္ (၂.၅) ရက္၊ ထုိင္းတြင္ (၂၇.၅) ရက္ႏွင့္ မေလးရွားတြင္ (၆) ရက္ၾကာသည္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။
အဆိုပါ ေလ့လာမႈအရ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ပါမစ္ရရွိေရးအတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ (၈) ရက္၊ စကၤာပူတြင္ (၁၁) ရက္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ (၁၆) ရက္၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား သံုးစြဲႏုိင္ရန္ ပ်မ္းမွ် ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ (၁၁၃) ရက္၊ မေလးရွားတြင္ (၃၄) ရက္၊ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ (၃၅) ရက္ၾကာမည္ဟု သိရွိရပါသည္။
Sehneider ကေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အရာရာနိမ့္ပါးေသာ အေျခအေနမွ စတင္ရသည္ျဖစ္၍ စည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ လိုင္စင္ကိစၥမ်ား၊ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရး ယႏၱရားမ်ားကဲ့သို႔ေသာ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ မ်ားစြာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနဦးမည္ဟု ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ဘဏ္ဥပေဒသစ္၊ အေသးစားေငြေခ်း ဥပေဒသစ္၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒသစ္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္မွ အတည္ျပဳေပးခဲ့ရာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳျခင္း၊ ေျမငွားရမ္းျခင္းႏွင့္ က႑ အေတာ္မ်ားမ်ား တြင္ ႏုိင္ငံျခားပါဝင္မႈခြင့္ျပဳျခင္းမ်ားသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ရန္ သံဓိဌာန္ ခ်ထားမႈ၏ လကၡဏာမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အတိတ္ကႏွင့္ မတူေသာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုမွာ တယ္လီကြန္းလိုင္စင္အတြက္ တင္ဒါေခၚေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၎ကိစၥကို အမ်ားကေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ေကာင္းစြာေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း Sehneider ကေျပာ ပါသည္။ တယ္လီကြန္းက႑မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေရးႀကီးဆံုးဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနယ္ပယ္ဟု စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားက ႐ႈျမင္ၿပီး ယခင္က ထိုက႑ကို ႏုိင္ငံပိုင္လုပ္ငန္းကသာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထား ခဲ့ပါသည္။
ဇြန္လက ကာတာႏုိင္ငံ၏ Orredro ႏွင့္ ေနာ္ေဝး၏ Telenor တို႔သည္ တင္ဒါေအာင္ျမင္ခဲ့ပါသည္။
“ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အျခားအာဆီယံ စီးပြားေရးအသိုင္းအဝိုင္းက အဖြဲ႕ဝင္ေတြလို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့အဆင့္ကို အလြယ္တကူေရာက္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္” ဟု Sehneider က ၂၀၁၆ တြင္ စတင္မည့္ အာဆီယံ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္းကို ရည္ညႊန္း၍ ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။
သီလဝါစက္မႈဇုန္ကို ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ဂ်ပန္ေကာ္ပေရးရွင္းႀကီးမ်ား စတင္ေတာ့မည္
(Bloomberg မွ 29 Oct 2013 ရက္စြဲပါ “Japanese traders to start Myanmar economic zone within two years” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးေကာ္ပေရးရွင္းသံုးခုသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း စီးပြားေရးဇုံ တည္ေဆာက္ မည့္ ဖက္စပ္ကုမၼဏီဖြဲ႕စည္းရန္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ သေဘာတူလိုက္ၾကၿပီျဖစ္ၿပီး၊ အာရွတစ္လႊားသို႔ အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းအစိတ္ အပုိင္းမ်ားႏွင့္ အထည္အလိပ္မ်ားတင္ပို႔ရန္ ရည္မွန္းခ်က္ရွိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ အနီးတည္ေဆာက္မည့္ စီမံကိန္းတြင္ မီဆူဘီရွီ၊ ဆူမီတိုမို ႏွင့္ မာ႐ူဘီနီ တို႔က ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ပိုင္ဆိုင္ၿပီး၊ က်န္ရွယ္ယာကို ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ျပည္တြင္းကုမၼဏီမ်ားက ပိုင္ဆုိင္သည္ဟု ဂ်ပန္ကုမၼဏီသံုးခုက ပူးတြဲေၾကညာ ခ်က္ ထုတ္ျပန္သည္။ စီမံကိန္းေနရာတြင္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား၊ ေရႏွင့္ ပို႔ေဆာင္ေရး အေျခခံ အေဆာက္အဦးစနစ္မ်ားအတြက္ ယန္းေငြ ၁၇ ဘီလီယံ (ေဒၚလာ ၁၇၄ သန္း) သံုးစဲြဖြယ္ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ယခု စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္း ေမာ္ေတာ္ယဥ္ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးပစၥည္းလိုအပ္ခ်က္ ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ ႏွင့္ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္ အပါအဝင္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားသို႔ တင္ပို႔မည့္ ထုတ္လုပ္မႈလိုင္းထူေထာင္ရန္အတြက္ အလြန္႔ အလြန္ အလားအလာေကာင္းသည္ဟု မာ႐ူဘီနီကုမၼဏီ၏ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ စီမံကိန္းဌာန ဒုတိယဌာနမွဴး တို႐ူကာဘီယ က တိုက်ိဳသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြတြင္ ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွစ္ငါးဆယ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအလြန္ ႏုိင္ငံတကာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး တံခါးဖြင့္ေနေသာ ေၾကာင့္ Nissan,Canon,Hitachi စေသာ ဂ်ပန္ကုမၼဏီမ်ား၏ စက္႐ံုမ်ားတည္ရွိရာ ထိုင္းႏုိင္ငံကဲ့သို႔ စရိတ္ သက္သာေသာ ထုတ္လုပ္မႈ အေျခစိုက္ေနရာတစ္ခု ေနာက္ထပ္ထူေထာင္ရန္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံအတြက္ အခြင့္အေရး ရရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္း သက္တမ္းလြန္အေၾကြး ေဒၚလာ ၁၁ ဘီလ်ံခန္႔ အနက္ အမ်ားစုမွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသို႔ေပးရန္ က်န္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အာဏာရလာၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္း ေအာင္ ဂ်ပန္တို႔က ႀကိဳးစားလာခဲ့ၾကရာ မႏွစ္က တိုက်ိဳသို႔ ဦးသိန္းစိန္အား ဖိတ္ၾကားခဲ့ၿပီး ေမလတြင္ ဂ်ပန္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး၏ ၃၆ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးျမန္မာခရီးစဥ္အျဖစ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရွင္ဇိုအာေဘး ေနျပည္ေတာ္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ခရီးစဥ္အတြငး္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေခ်းေငြအသစ္ေပးရန္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ၿပီး၊ ဂ်ပန္သို႔ ျမန္မာတို႔ေပးရန္ ရွိေသာ ေၾကြးေဟာင္း ေဒၚလာ ၆.၆ ဘီလီယံကို ေလွ်ာ္ေပးမည့္ အစီအစဥ္ကို အတည္ျပဳေပး ခဲ့သည္။
သီလဝါစက္မႈဇံု
သီလဝါစက္မႈဇုံသည္ ကနဦးအဆင့္တြင္ ၄၀၀ ဟက္တာ (၉၈၈ ဧက) က်ယ္ဝန္းၿပီး ကုမၼဏီ ၅၀ မွ ၁၀၀ ခန္႔ အထိ အေပါ့စား ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ကိုင္ရန္ လံုေလာက္မႈရွိသည္ဟု ကာဘီယက ေျပာၾကားသည္။
“ေနာက္ထပ္ ဟက္တာ ၂၀၀၀ အတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေလ့လာမႈကို ျပဳလုပ္ေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ဂ်ပန္စက္မႈဝန္ႀကီး ဌာန ကုန္သြယ္ေရးပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးဗ်ဴ႐ိုမွ ဒါ႐ိုက္တာ တိုမိုယဆာတို က တိုက်ိဳသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တြင္ ေျပာၾကားသည္”
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာင္ဖက္ ၁၄ မိုင္အကြာရွိ သီလဝါစက္မႈဇံု ဖြ႕ံၿဖိဳးေရးကို အမိ်ဳးသားအဆင့္ စီမံကိန္းအျဖစ္ သတ္မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ စီမံကိန္းေနရာတြင္ ကားလမ္း၊ လွ်ပ္စစ္ ဓါတ္အား၊ မိလႅာစနစ္ စေသာ အေျခခံ အေဆာက္အဦးစနစ္မ်ား လိုအပ္ေနသည္ဟု ၎က ရွင္းလင္း ေျပာဆုိသည္။
ကုန္စည္ရွာေဖြျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ လက္လီေရာင္းခ်ျခင္းအထိ လုပ္ငန္းက်ယ္ျပန္႔ေသာ ဂ်ပန္ေကာ္ပေရးရွင္း မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စက္မႈဇံု ထူေထာင္ရန္ ယခင္ႏွစ္အေစာပိုင္းကတည္းက စတင္ေလ့လာခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လစ္လ်ဴ႐ႈထားမႈေၾကာင့္ ယိုယြင္းၿပိဳက်ေနသည့္ ေငြေၾကးႏွင့္စီးပြားေရးက႑ကို ေခတ္မွီေအာင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ General Electric (GE),Telenor,Caca Cola အစရွိေသာ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၼဏီႀကီးမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံတြင္း အျခားစက္မႈစီမံကိန္းမ်ားတြင္လည္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံပါဝင္ပတ္သက္မႈကို လိုအပ္ေနသည္ ဟု ဆာတိုက ဆက္လက္ေျပာၾကားေသာ္လည္း အေသးစိတ္ရွင္းလင္းျခင္း မျပဳပါ။