AFP, By Claire Rosemberg, 4th October 2010
အာ႐ွ၏ ႀကီးထြားလာမႈသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ျမင့္မားေသာ က႑တစ္ခု ရ႐ွိေရးအတြက္ ဥေရာပက တိုက္တြန္းလ်က္ ႐ွိရာ တနလၤာေန႔က ဥေရာပႏွင့္ အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ား အၾကား ကုန္သြယ္ေရးမွသည္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲေရး ဆိုင္ရာ အထိ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ေဆြးေႏြးၾကေသာ အာ႐ွႏွင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ကမာၻ႔လူဦးေရ တစ္ဝက္ေက်ာ္ကို ကိုယ္စားျပဳသူမ်ား ျဖစ္သည္။
(၄၆) ႏိုင္ငံ ပါဝင္ေသာ အာ႐ွ-ဥေရာပ အစည္းအေဝးသည္ ႏွစ္ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့ၿပီး အီးယူႏွင့္ တ႐ုတ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား ထိပ္သီး အစည္းအေဝးကိုလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ သီးျခား က်င္းပခဲ့သည္။ အစည္းအေဝး က်င္းပေသာ အခ်ိန္သည္ East China Sea တြင္ Beijing ႏွင့္ တိုက်ိဳၾကားတြင္ အျငင္းပြားဖြယ္ ကၽြန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္ၾကားေပါင္သည္ အဆိုပါ ကိစၥတြင္ အခရာ က်သူ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး၊ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့ပါးေရးအတြက္ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Nao Kan ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ စကား ေျပာႏိုင္ေၾကာင္း သံတမန္မ်ားက ေျပာသည္။
ဥေရာပ သမဂၢ အတြက္မူ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ေတာ္ဝင္နန္းေတာ္၏ ေ႐ႊေရာင္ လႊမ္းေသာ Goya-hung ခန္းမမ်ားတြင္ ဒါဇင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စုေဝးမႈသည္ လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲေနေသာ ကမာၻႀကီးတြင္ အာ႐ွ ေဒသႏွင့္ ခိုင္မာေသာ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းပင္ ျဖစ္သည္။
"အင္အား႐ွိတဲ့ ဥေရာပဟာ အစားထိုး မရေအာင္ တန္ဖိုး ႀကီးမားပါတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ခံယူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ က်တဲ့ အဆက္အသြယ္မ်ားအား ေကာင္းေရးနဲ႔ တိုးျမင့္ေရးကို လိုလားပါတယ္" ဟု Wen က ဘရပ္ဆဲသို႔ မေရာက္မီ တစ္ရက္က ဂရိႏုိင္ငံတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ ေခါင္းေဆာင္သည္ ေၾကြးလည္ပင္း ျမဳပ္ေနသည့္ ဥေရာပ သမဂၢ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ေသာ ဂရိႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ လည္ပတ္စဥ္ အတြင္း အဖြဲ႕ဝင္ (၂၇) ႏိုင္ငံ႐ွိ ဥေရာပ သမဂၢႏွင့္ အလုပ္အတူ လုပ္လိုေၾကာင္း ခိုင္ခိုင္မာမာ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ယူ႐ိုကို ဆက္လက္ ေထာက္ခံရန္ႏွင့္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေငြ လဲလွယ္မႈ အရန္ေငြ၏ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေသာ ဥေရာပ ေငြတိုက္စာခ်ဳပ္ မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းရန္ အစီအစဥ္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္၏ ႏုိင္ငံျခား အရန္ေငြသည္ ကမာၻေပၚတြင္ အႀကီးဆံုး ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရး ကိစၥရပ္မ်ားမွာ ကမာၻ႔ လူဦးေရႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး၏ ၆၀ % ႐ွိေသာ SEM ႏိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝးတြင္ လႊမ္းမိုးလိမ့္မည္ ဟုေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
သို႔ေသာ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား အပါအဝင္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား၊ NATO ဌာနခ်ဳပ္သို႔ သြားေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကား အဆက္အဆံမ်ားတြင္ ပင္လယ္ဓားျပကိစၥမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္မ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားႏွင့္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္း ဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ေျပာဆိုၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
AFP မွရ႐ွိေသာ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ မူၾကမ္းအရ ASEM ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက အတုအေယာင္ဟု ကန္႔ကြက္ထားေသာ ႏိုဝင္ဘာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္၍ တရား မွ်တေရး အတြက္ တိုက္တြန္းထားေၾကာင္း သိ႐ွိရသည္။
အဆိုပါ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ေနေသာ ၿဗိတိသွ် ဒုတိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Nick Clegg ကလည္း ျမန္မာျပည္သူမ်ား မတရား ဖိႏွိပ္ခံေနရမႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း တညီတညြတ္တည္း ေျပာၾကရန္ ASEM ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တိုက္တြန္းထားသည္။
"ျမန္မာ စစ္အစိုးရ သိသင့္သည္မွာ ၎အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ေက်နပ္ လက္သင့္ခံသည့္တိုင္၊ အေ႐ွ႕ကိုပဲ ၾကည့္ၾကည့္ အေနာက္ကိုပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ အားလံုးက ၎တို႔အား မေကာင္းေသာသူမ်ား အျဖစ္သာ ျမင္ေနဦးမည္ ျဖစ္သည္" ဟု Nick က International Herald Tribune တြင္ ေရးသားထားသည္။
ထိပ္သီး အစည္းအေဝးသည္ အစၥေရးတိုု႔၏ ေနရာခ်ထားမႈ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းေသာ္လည္း အစၥေရးႏွင့္ ပါလက္စတိုင္းတို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စကားေျပာမႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနရန္ တိုက္တြန္းလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ASEM ထိပ္သီး အစည္းအေဝးမွာ ႏွစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ က်င္းပၿပီး EU၊ အာဆီယံ၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ မြန္ဂိုလီးယား၊ အဖြဲ႕ဝင္သစ္မ်ားျဖစ္ေသာ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္ႏွင့္ ႐ု႐ွားတို႔ ပါဝင္သည္။
စီးပြားေရး မ်က္ႏွာစာတြင္လည္း IMF အား ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥမွာ အစည္းအေဝး အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ပါဝင္လာမည္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က EU က ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖြဲ႕မွ အာဏာအခ်ိဳ႕ကို ႀကီးထြားလာေသာ ႏုိင္ငံ အခ်ိ္ဳ႕ကို လႊဲေျပာင္းေပးရန္ ဆႏၵ႐ွိေၾကာင္း အရိပ္အျမြက္ ေျပာခဲ့သည္။
ဥေရာပသည္ ဆိုးလ္တြင္ ႏိုဝင္ဘာ (၁၁) ၌ ျပဳလုပ္မည့္ G-20 အစည္းအေဝးတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ခုရရန္ အဆိုျပဳေရးအတြက္ ဖိအားမ်ားလ်က္ ႐ွိသည္။ အဖြဲ႕ဝင္ (၂၄) ဦးသာ ပါေသာ ဘုတ္အဖြဲ႕တြက္ ၎၏ေနရာ (၉) ေနရာအနက္ (၂)ေနရာကို ျပန္အပ္ရန္ ေဆြးေႏြးေရး အသင့္ျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
ၾသစေၾတးလ် ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Julia Gillard သည္ EU ေကာ္မ႐ွင္ ဥကၠ႒ Jose Manuel Barroso ႏွင့္ စကားေျပာအၿပီး ေျပာၾကားရာတြင္ ၾသစေၾတးလ်အေနျဖင့္ G-20 အစည္းအေဝးတြင္ IMF ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုးတက္မႈမ်ား ျမင့္ေတြ႕လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
EU ႏွင့္ တ႐ုတ္ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ ဥေရာပႏွင့္ အေမရိကန္က တ႐ုတ္သည္ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ အသာရေစရန္ ယြမ္ေငြတန္ဖိုးအား ေလ်ာ့၍ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း စြပ္စြဲထားမႈအတြက္ တင္းမာမႈကို ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္သည္။ EU သည္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္မႈမ်ားကိုလည္း ေျပာၾကားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ မူၾကမ္းအရ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ASEM ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ထိေရာက္ၿပီး အားလံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ တရားဝင္ရလဒ္တစ္ခု အျမန္ဆံုးထြက္ေပၚေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဓါတ္ေငြ႕ထုတ္လႊတ္မႈကို ျဖတ္ေတာက္ရန္ လိုအပ္ပံုကို သေဘာတူေၾကာင္း သိရသည္။
Cancun တြင္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဖန္လံုအိမ္ ဓါတ္ေငြ႕ ထုတ္လႊတ္မႈ ျဖတ္ေတာက္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ ထြက္ေပၚေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နည္းပါးလ်က္႐ွိသည္။
--
Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named
http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.