Posts
BBC News, 14th January 2010
ေဟတီႏိုင္ငံတြင္ ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ လူဦးေရ (၄၅,၀၀၀ မွ ၅၀,၀၀၀) ခန္႔ ေသဆံုးလိမ့္မည္ဟု ၾကက္ေျခနီမွ ခန္႔မွန္းၿပီး၊ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္ အမွ် ရွာေဖြရန္ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕မ်ားက ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိၾကပါသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ စစ္သား (၃၅၀၀) ႏွင့္ မရိန္းတပ္သား (၂၂၀၀) ကို ေစလႊတ္လ်က္ ရွိၿပီး၊ သတင္းေထာက္ တစ္ဦး၏ အဆိုအရ အကူအညီမ်ားမွာ နည္းေနေသးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
သမၼတ Barack Obama သည္ အေမရိကန္ သမိုင္းတြင္ အႀကီးမားဆံုးေသာ ကယ္ဆယ္ေရး ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈမ်ားကို စီမံေနၿပီး၊ ေဟတီတြင္ နာရီႏွင့္ အမွ် လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနပါသည္။
အကူအညီ ေပးေရး အဖြဲ႕မ်ားက ၎တို႔သည္ အစားအစာမ်ား၊ ေရမ်ား၊ ေဆးဝါးမ်ားႏွင့္ အရာဝတၳဳမ်ားကို မသည့္ ကိရိယာမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။
သမၼတ Obama ႏွင့္ ျပင္သစ္ သမၼတ Nicolas Sarkozy တို႔သည္ ဘရာဇီး၊ ကေနဒါႏွင့္ အျခား တိုင္းျပည္မ်ား ႏွင့္အတူ ေဟတီတြင္ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ကြန္ဖရင့္ ျပဳလုပ္မည္ဟု ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ သမၼတ႐ံုးမွ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ၾကက္ေျခနီမွ ခန္႔မွန္းခ်က္ အရ ေဟတီ၏ လူဦးေရ (၃) သန္းခန္႔သည္ အဂၤါေန႔က လႈပ္ခဲ့ေသာ ငလ်င္ဒဏ္၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ခံစားရႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းပါသည္။
ပ်က္စီးသြားေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ Port – au – Prince တြင္ လူအမ်ားစုသည္ ေနစရာ မရွိ၍ လည္းေကာင္း၊ ေရြ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ စခန္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း ေနာက္ထပ္ တစ္ည ျဖတ္သန္း ရေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။
အဆိုပါ ေဒသရွိ သတင္းေထာက္၏ သတင္း ေပးပို႔မႈအရ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ အေလာင္းမ်ား ထပ္ထားၿပီး၊ စနစ္တက် ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ လကၡဏာကို မေတြ႕ရေသးဟု ဆိုပါသည္။
ဝါရွင္တန္၌ Obama က ၾကာသပေတးေန႔က ေျပာၾကားရာတြင္ အေမရိကန္ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕အခ်ဳိ႕မွာ ေဟတီသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး အခ်ဳိ႕မွာ လမ္းခရီးတြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသြားပါသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနျဖင့္ တတ္ႏိုင္သည့္ အရာမွန္သမွ် ဆက္ဆံေရးအရ လည္းေကာင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီမ်ားကို လည္းေကာင္း၊ စစ္တပ္၏ စြမ္းအားအရ လည္းေကာင္း၊ တုိင္းျပည္ တစ္ခုလံုးက စာနာစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ အကူအညီ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Obama က ကတိျပဳခဲ့ပါသည္။
ေဟတီ ျပည္သူမ်ားကို မိမိတို႔၏ ခံယူခ်က္ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာလိုသည္မွာ၊ ၎တို႔ကို ပစ္ထားမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေမ့လိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း Obama က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျပည္သူမ်ားဆီသို႔ လိုအပ္ေသာ အကူအညီမ်ား ေရာက္ရွိလာရန္ကိုမူ အခ်ိန္ ေစာင့္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Obama က သတိေပးခဲ့ပါသည္။
သမၼတ Obama က ေဟတီ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ေဒၚလာသန္း (၁၀၀) ခ်က္ခ်င္း ကတိျပဳခဲ့ၿပီး ေရရွည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ လာမည့္ ႏွစ္တြင္ ပိုမို ေပးအပ္မည္ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္။
အေမရိကန္ စစ္တပ္ အမွတ္ (၈၂) ေလေၾကာင္း စစ္ဆင္ေရး အဖြဲ႕မွ လူ (၁၀၀) ပါဝင္ေသာ အင္အား ေတာင့္တင္းေသာ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕သည္ ၾကာသပေတးေန႔ ညတြင္ ေဟတီသို႔ ေရာက္လိမ့္မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ အျခား ရာဂဏန္းသည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ ေရာက္ရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ USS Card Vinson ႏွင့္ USS Bataan တို႔သည္ စစ္ဆင္ေရး မရိန္းတပ္သားမ်ား တင္ေဆာင္လ်က္ ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း ဌာနခ်ဳပ္မွ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္မွဴးႀကီး Douglas Fraser က သတင္းေထာက္မ်ားသို႔ ေျပာၾကားရာတြင္ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ ေထာက္ပံ့ေရး ပစၥည္းမ်ားက အဓိက က်သည္ျဖစ္ရာ အေမရိကန္ တပ္မ်ားသည္ Port – au – Prince ၏ ဆိပ္ကမ္း ပံုမွန္ ျပန္လည္ လည္ပတ္ေရးကို ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္။
အေမရိကန္ ဖက္ဒရယ္ ေလေၾကာင္း အာဏာပိုင္အဖြဲ႕သည္ အေစာပိုင္းက ကယ္ဆယ္ေရး အတြက္ အရပ္ဘက္ ေလယာဥ္မ်ား ေဟတီသို႔ ပ်ံသန္းမႈအား ယာယီ ရပ္ဆိုင္း ထားခဲ့ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေလယာဥ္မ်ား ရပ္နားရန္ ေနရာမရွိဟု ေဟတီ အစိုးရ၏ ေတာင္းဆိုမႈအရ ေခတၱ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕မ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ၿပိဳက်ေနေသာ အေဆာက္အဦးမ်ား ေအာက္တြင္ ပါေနေသာ လူမ်ားကို ရွာေဖြရျခင္းမွာ အခ်ိန္လု၍ ႀကိဳးစားေနရသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ကုလသမဂၢ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး ညႇိႏႈိင္းေရးမွဴး John Holmes က ရွာေဖြေရးႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕မ်ား ဦးစီးေပးအျဖစ္ ေဟတီသို႔ စတင္ ေရာက္ရွိေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
၎တို႔သည္ ရွာေဖြေရးႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နာရီႏွင့္အမွ် အေရးႀကီးေနေၾကာင္း Holmes က ဆိုပါသည္။
ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား အျမန္ဆံုး ရရွိေရးသည္ အေရးႀကီးေနေသာ္လည္း ေလာေလာဆယ္ ေဒသခံမ်ားတြင္ ရွိသည့္ ပစၥည္းမ်ားကိုသာ ေတြ႕ေနရေၾကာင္း၊ ဆရာဝန္မ်ား မ်ားမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ယာယီ ေဆး႐ံုမ်ားႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား မ်က္ျမင္ ေရာက္ရွိရန္ လိုေၾကာင္း Holmes က ေျပာပါသည္။
Port – au – Prince ရွိ BBC သတင္းေထာက္ Matthew Prince က ေလာေလာဆယ္ ေဟတီတြင္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ခ်က္မွာ အစားအစာ၊ ေရႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘူဒူဇာမ်ားႏွင့္ အေလးအပင္ မေသာ ကိရိယာမ်ားလည္း လိုအပ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ထို႔ထက္ ပို၍ လိုအပ္ခ်က္မွာ အရာရာကို ဦးေဆာင္ လုပ္မည့္သူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဟတီ အစိုးရမွာ ယဲ့ယဲ့သာ ရွိၿပီး ေလာေလာဆယ္ ဘာမွ် မလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ BBC သတင္းေထာက္က ဆိုပါသည္
Port – au – Prince အေထြေထြကု ေဆး႐ံု ဒါ႐ိုက္တာက ေျပာၾကားရာတြင္ 1100 (1600 GMT) တြင္ ေရခဲတိုက္၌ အတြင္းေရာ အျပင္၌ပါ အေလာင္း (၁၅၀၀) ခန္႔ ထပ္ေနၿပီး၊ ေနာက္ထပ္ ထပ္ေရာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း Reuters သတင္းပို႔ခ်က္အရ သိရွိရပါသည္။
ေဟတီရွိ ကုလသမဂၢ ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ David Wimhwrst က ေျပာၾကားရာတြင္ ေဟတီရွိ ကုလသမဂၢ ႐ံုး ၿပိဳက်မႈေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ ဝန္ထမ္း (၁၈၈) ဦး ေပ်ာက္ဆံုးလ်က္ ရွိၿပီး ကုလသမဂၢ စစ္တပ္ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ (၃၆) ဦးမွာ ေသဆံုးေၾကာင္း အတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက စုစုေပါင္း ေသဆံုးမႈကို ခန္႔မွန္း ေကာက္ယူရန္ပင္ ရက္အတန္ ၾကာႏိုင္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အေရအတြက္ မ်ားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အက္စတိုးနီးယန္း ကုလသမဂၢ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးကို (၄) မီတာ (၁၃ ေပ) ရွိ အပံုၾကားမွ အသံၾကား၍ ကယ္ထုတ္ခဲ့ၿပီး၊ ယခုအခါ ေဆး႐ံုေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းမွ အကူအညီမ်ားအတြက္ အဆင္သင့္ ရွိေနမႈကို ဘန္ကီမြန္းက ခ်ီးမြမ္းခဲ့ပါသည္။
အေလးအပင္ မေသာ ဂီယာမ်ား၊ ေခြးမ်ား ပါဝင္ေသာ ၿဗိတိသွ် ကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕သည္ ေဟတီသို႔ ေရာက္ရွိၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားမ်ား၊ ပစၥည္းမ်ား အျပည့္တင္ေဆာင္ ထားေသာ ေလယာဥ္မ်ား တ႐ုတ္၊ အီးယူ၊ ကေနဒါ၊ ႐ုရွားႏွင့္ လက္တင္ အေမရိက ႏိုင္ငံမ်ားမွ လႊတ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
ေဟတီတြင္ က်ဴးဘား ဆရာဝန္ (၃၀၀) ခန္႔ ယခင္ ကတည္းက ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္ရာ ၎တို႔သည္ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကိး ဟီလာရီ ကလင္တန္သည္ အာရွ ခရီးစဥ္အား ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီး၊ ေဟတီ၏ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးမွာ ေရရွည္ လုပ္ကိုင္ရမည္ဟု ဆိုပါသည္။
ကမာၻ႕ဘဏ္သည္ အေရးေပၚ အကူအညီအျဖစ္ ေဒၚလာ သန္း (၁၀၀) ထည့္ဝင္ပါသည္။
World Food Programme သည္ တန္ (၁၅၀၀၀) ရွိ အစားအေသာက္မ်ား စီစဥ္ေနၿပီး၊ ၾကက္ေျခနီကလည္း ေဒၚလာ (၁၀) သန္းေပးရန္ စတင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။