Posts
Freedom House, 3rd June 2010
၂၀၀၉ အဓိက ျဖစ္ရပ္မ်ား
ျမန္မာ စစ္ဖက္ အစိုးရသည္ ၎တို႔၏ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္မႈ တရားဝင္ ျဖစ္ေစရန္ ရည္ရြယ္သည့္ အစီအစဥ္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဒီိမိုကေရစီ လမ္းျပ ေျမပံုႏွင့္အတူ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း ေျခလွမ္း သြက္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အမ်ဳိးသား ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားဟု ေခၚေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ၂၀၁၀ တြင္ က်င္းပမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း၌ ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံမ်ားကို အစိုးရက ဆက္လက္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခဲ့ကာ မဲေပးပြဲ မတုိင္မီ အတိုက္အခံတို႔ အေပၚ ခ်ဳိးႏွိမ္မႈကို ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ တပ္မေတာ္၏ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႕သို႔ ပူးေပါင္း ပါဝင္ရန္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားက ျငင္းဆန္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၀ တြင္ အမ်ဳိးသား ညီၫြတ္မႈ ရရွိလိုသည့္ အစိုးရ၏ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေႏွာင့္ေႏွးေစခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားအၾကား တင္းမာမႈ ႀကီးထြားလာခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေရး ရပိုင္ခြင့္မ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီက အမိန္႔အာဏာျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရး အာဏာ အားလံုးကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး အေျခခံ အခြင့္အေရး အားလံုးနီးပါးကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားကာ လူ႔အခြင့္အေရး အလြဲသံုးစား ျပဳမႈမ်ားကိုလည္း အေရးယူျခင္း မရွိဘဲ က်ဴးလြန္ေနသည္။ စစ္ဖက္ အရာရွိႀကီးမ်ားက အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ ရာထူးေနရာ အားလံုးကို သိမ္းပိုက္ထားသလို တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ဆဲ (သို႔) စစ္ဖက္ အၿငိမ္းစား အရာရွိမ်ားကလည္း ဝန္ႀကီးဌာန အားလံုး၏ ထိပ္ပိုင္း ရာထူးမ်ား အပါအဝင္ အေရးႀကီး အရပ္ဖက္ ရာထူးေနရာမ်ားကို ရယူထားၾကသည္။ SPDC က ၎တို႔အေပၚ သေဘာထား ကြဲလြဲ ဆန္႔က်င္မႈကို သည္းခံျခင္း မရွိပဲ၊ အစိုးရအား ျပစ္တင္ ေဝဖန္သူ မွန္သမွ်ကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်သည့္ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့သည္။ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနေသာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ တာဝန္ယူမႈ မရွိျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားျခင္း၊ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ မွားယြင္းျခင္း စေသာ ကိစၥမ်ားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ႏွင့္ ေအာက္ေျခေဒသ အဆင့္မ်ားတြင္ ထိန္းမရေအာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနသည္။
အရပ္ဖက္ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္မ်ား
ျမန္မာ အစိုးရသည္ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို အလြန္အကၽြံ ထိန္းခ်ဳပ္ တင္းၾကပ္ထားၿပီး သတင္းစာႏွင့္ ႐ုပ္သံလႊင့္ မီဒီယာ အားလံုးကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္ ပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြင္း၌ မီဒီယာမ်ားကို ဆက္လက္ ၿဖိဳခြဲ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ကုန္တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ သတင္းေထာက္ အေရအတြက္မွာ အနည္းဆံုး ၁၇ ဦးခန္႔ ရွိသည္။ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ အင္တာနက္ ကေဖးမ်ားကို အၿမဲတမ္း ေစာင့္ၾကည့္ေနကာ ဘေလာ့ဂါမ်ားကိုလည္း ပံုမွန္ ေထာင္ခ်ေလ့ ရွိသည္။
၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ထည့္သြင္း ခြင့္ျပဳထားသည္။ ဥပေဒတြင္ ဗုဒၶဘာသာကို အဓိကဘာသာ အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳထားေသာ္လည္း ခရစ္ယာန္၊ အစၥလာမ္ ႏွင့္ ဟိႏၵဴ ဘာသာမ်ားကိုလည္း အသိအမွတ္ ျပဳထားသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အစိုးရက ဘာသာေရး အသင္းအပင္းမ်ား၏ စုေဝးမႈမ်ားကို ေႏွာင့္ယွက္ ဟန္႔တားခဲ့ကာ လူနည္းစု ဘာသာေရး အုပ္စုမ်ားကုိလည္း ခြဲျခား ဆက္ဆံခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ ဘုရားပုထိုးမ်ား၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ၂၀၀၇ ဆႏၵျပပြဲ ၿဖိဳခြဲၿပီးခ်ိန္မွစ၍ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကိုလည္း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ကန္႔သတ္ထားသည္။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ားမွာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ တင္းၾကပ္ထားျခင္း ခံရသလို ၎တို႔ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုလည္း တာဝန္ယူရသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီ ဆႏၵျပပြဲမ်ား အၿပီးတြင္ အစိုးရက တကၠသိုလ္မ်ားကို အခ်ိန္ အကန္႔အသတ္မရွိ ပိတ္လုိက္ၿပီး ေက်ာင္းသားမ်ားကို အုပ္စုခြဲရန္ အတြက္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမ်ားကို သီးျခားေနရာမ်ားစြာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းလိုက္သည္။
တရားစီရင္ေရး က႑တြင္လည္း လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိပါ။ တရားသူႀကီးမ်ားကို အစိုးရက အတည္ျပဳ ခန္႔အပ္ကာ ၎တို႔၏ အဆင့္အလိုက္ အမႈမ်ားကို စစ္ေဆးရသည္။
အဆိုးဝါးဆံုး လူ႔အခြင့္အေရး အလြဲသံုးစားမႈ အခ်ဳိ႕မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေ၇၏ ၃၅% ရွိေသာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ တပ္မေတာ္က စိတ္ထင္တိုင္း ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္း၊ မုဒိန္းမႈ က်ဴးလြန္ျခင္း၊ အရပ္သားမ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း စေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနသည္။
ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ျမင့္မားေသာ လူမႈ စီးပြားေရး အဆင့္အတန္းကို ရရွိထားခ့ဲေသာ္လည္း ျပည္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာမ်ား အေပၚ စိုးရိမ္မႈမ်ား ႀကီးထြားလာေနသလို အစိုးရႏွင့္ အရပ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနမ်ားတြင္ ကိုယ္စားျပဳ ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါ။ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား အေပၚတြင္ တပ္မေတာ္က မုဒိန္းမႈမ်ား၊ အတင္းအၾကပ္ ထိမ္းျမားမႈမ်ားကို စနစ္တက် က်ဴးလြန္ရာတြင္ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ကိရိယာ လက္နက္တစ္ခု အျဖစ္ ပါဝင္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.