Posts
Reuters, 20th November 2010
ကုလ သမဂၢ ႏ်ဴကလီယာ ဆိုင္ရာ အရာ႐ွိေဟာင္း တစ္ဦးက စစ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာ ႏုိ္င္ငံတြင္ အႏုျမဴဗံုး ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံသယ ႐ွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ရ႐ွိထားသမွ် အေထာက္ အထားမ်ား စြပ္စြဲမႈကို အခိုင္အမာ အေထာက္ အကူ ျပဳႏုိင္ျခင္း မ႐ွိဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
"အ႐ွိန္ ရေနတဲ့ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ အစီအစဥ္ တစ္ခုနဲ႔ မတူပါဘူး" ဟု ကုလသမဂၢ ႏ်ဴကလီယာ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႕၏ ကမာၻတလႊား စစ္ေဆးမႈမ်ား၏ အႀကီးအကဲ အျဖစ္မွ ၾသဂုတ္လတြင္ အနား ယူခဲ့သူ Olli Heinonen က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
"ဘာအေထာက္ အထားမွ မ႐ွိပါဘူး၊ ဘာလုပ္ေနသလဲ ဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္း သိႏုိင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြပါ" ဟု ယခုအခါ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္မွ ပညာ႐ွင္ ျဖစ္ေနသူ Heinonen ရိုက္တာ သတင္း ဌာနသို႔ ေသာၾကာေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ လွ်ိဳ႕ဝွက္ အစီအစဥ္ ႐ွိေနေၾကာင္း ေနာ္ေဝး အေျခစိုက္ ျပည္ပေရာက္ အဖြဲ႕အစည္းက ဇြန္လတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆိုပါ ႏုိင္ငံမွ ထြက္ေျပးလာေသာ တပ္ေျပး အရာ႐ွိမ်ား၏ အလားတူ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
Heinonen ယခု ယခင္က အလုပ္ လုပ္္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတကာ အႏုျမဴ စြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ IAEA က အစီရင္ခံစာမ်ားကို ေလ့လာေနသည္ဟု ထိုစဥ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏ်ဴကလီယာ မျပန္႔ပြားေရး စာခ်ဳပ္ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သလို၊ ဗီယင္နာ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢ IAEA တြင္လည္း အဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက ၎စြပ္စြဲခ်က္မ်ားသည္ အေျခ အျမစ္ မ႐ွိေၾကာင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသံုးျပဳရန္ ရည္႐ြယ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း စက္တင္ဘာလတြင္ IAEA သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဆင္းရဲ မြဲေတလ်က္ ႐ွိေသာ အပယ္ခံ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ား၏ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေအာက္တြင္ အႏွစ္ ၂၀ ခန္႔ က်ေရာက္ေနခဲ့ၿပီ ယခု ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလာမႈေၾကာင့္ ေဒသတြင္း လက္နက္ အၿပိဳင္ တပ္ဆင္မႈကို ျဖစ္ပြားေစႏုိင္သည္ဟု ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ကလည္း ေျမာက္ကိုးရီးယားက ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ႏ်ဴကလီယာ နည္းပညာ လႊဲေျပာင္းေပးႏိုင္မႈ အလားအလာ အေပၚ စိုးရိမ္ ပူပန္မိေၾကာင္း၊ ယခင္ႏွစ္က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။ ေျမာက္ကိုးရီးယားသည္ ႏ်ဴကလီယာ မျပန္႔ပြားေရး NPT စာခ်ဳပ္မွ ႏုတ္ထြက္ကာ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ၂ ႀကိမ္ စမ္းသပ္ခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။
ခက္ခဲ နက္နဲေသာ ကိရိယာ
ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ၎ႏိုင္ငံတြင္း လႈပ္႐ွားမႈမ်ားကို ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေစရန္ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ၏ ကူညီမႈကို ခြင့္ျပဳသင့္သည္ဟု Heinonen က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္အနည္းငယ္က ဝယ္ယူခဲ့ေသာ တန္ဖိုးႀကီး အဆင့္ျမင့္ ကိရိယာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပေဟဠိ ကိစၥ အခ်ိဳ႕ ႐ွိေနသည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဥပမာ အားျဖင့္ ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈ အစီအစဥ္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ရည္႐ြယ္သည္ ဆုိပါက လက္နက္ ထုတ္လုပ္မည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
သန္႔စင္ၿပီး ယူေရနီယံကို ဓါတ္အားေပး စက္႐ုံ ေလာင္စာ အျဖစ္ အသံုးျပဳ ႏိုင္သလို ထပ္မံ သန္႔စင္လိုက္ပါက ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ ပစၥည္း ျဖစ္သြားသည္။
"ဒီကိစၥအတြက္ ဒီလို ကိရိယာမ်ိဳး မလိုအပ္ပါဘူး" ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဤအစား သမားရိုးက် စစ္ဖက္ ဆိုင္ရာ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ႐ွိႏိုင္သည္ဟု ၎က ခန္႔မွန္းသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါ ကိရိယာ ဝယ္ယူမႈတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ခဲ့သူမွာ ေဆးပညာ အိုင္ဆိုတုပ္မ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳမည့္ ႏ်ဴကလီယာ သုေတသန ဓါတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဆိုေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အႏုျမဴ စြမ္းအင္ အစီအစဥ္၏ အႀကီးအကဲ ျဖစ္သည္ဟု Heinonen က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
"ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိမ်ိဳး ကိရိယာကို ဝယ္ရသလဲလို႔ ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္" ဟု ၎က ဆိုသည္။
ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက ၎တို႔ ႏိုင္ငံသည္ ႐ု႐ွား ႏ်ဴကလီယာ နည္းပညာကို ရ႐ွိရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ္လည္း အရပ္ဖက္ စြမ္းအင္အတြက္ အသံုးျပဳရန္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာ ႏုိင္ငံသည္ ၎၏ ေျမႀကီးထဲတြင္ ယူေရနီယံ ႐ွိေနေသာ္လည္း ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ရန္ ျဖစ္ေစ၊ သန္႔စင္မႈ ျပဳလုပ္ရန္ ျဖစ္ေစ၊ အရာရာကို IAEA ထံ အစီရင္ခံ တင္ျပရန္ လိုအပ္သည္ဟု Heinonen က ေျပာၾကားသည္။
ေနာ္ေဝး အေျခစိုက္ ျမန္မာ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး အဖြဲ႕က "ျမန္မာအစိုးရ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ရည္ညႊန္းသည့္ အေထာက္အထားမ်ားကို မိမိ ရ႐ွိထားသည္" ဟု ဇြန္လတြင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေနာ္ေဝ အေျခစိုက္ DVB သတင္းဌာန၏ ၅ ႏွစ္ၾကာ စံုစမ္းမႈ အရ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ရန္ အလွမ္း ေဝးေနေသးေသာ္လည္း နည္းပညာႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ား ရ႐ွိႏုိင္ရန္ အေတာ္ အတန္ ခရီးေရာက္ခဲ့ၿပီဟု သံုးသပ္ထားသည္။
ယခင္ IAEA ဒါ႐ိုက္တာ ပူးတြဲ ေရးသားခဲ့ေသာ DVB ၏ အစီရင္ခံစာသည္ အဖ်က္ စြမ္းအားႀကီး လက္နက္မ်ား ထုတ္လုပ္ရန္ တည္ေဆာက္ေနေသာ စက္႐ုံတြင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ၿပီး ထြက္ေျပးလာသူ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း စိုင္းသိန္းဝင္းက ေပးေသာ အေထာက္ အထားမ်ားကို ကိုးကား ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
"ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အတြက္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ သူတုိ႔ ႏုိင္ငံထဲကို လာေရာက္ စစ္ေဆးဖို႔ IAEA ကို ဖိတ္ေခၚတာ ပါပဲ၊ ဒါမွသာ ေကာင္းစြာ နားလည္ သေဘာ ေပါက္မႈကို ရႏိုင္မွာပါ" ဟု Heinonen က ဆိုသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.