Posts
 | yangonchronicle 2011 |
၆.၆.၂၀၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
ျမန္မာေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းအတြက္ စုိးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕ဖြယ္မ်ား
(5 June 2011 ရက္စဲြပါ AFF မွ Alex Delamare ေရးသားေသာ Fears over Myanmar Deep-sea port plan ကုိ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံ အစြန္အဖ်ားရွိ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးေသာ ၿငိမ္သက္ေနသည့္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕ေလးမွ သန္႔စင္ေသာ ပင္လယ္ကမ္းေျခ မ်ား သည္ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္မည့္ လကၡဏာမ်ားေတြ႕ေနရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ထုိေဒသကုိ ႀကီးမားေသာ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕အျဖစ္ ေျပာင္းလဲရန္ ေရြးခ်ယ္ထားသည္။ ယင္းမွာ စစ္တပ္ လႊမ္းမုိးေသာ ႏိုင္ငံတြင္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ Sanction မ်ားရွိေသာ္လည္း အာရွမွ မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ထုိင္းနုိင္ငံတုိ႔က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ ေျပာင္းလဲေပး ေနသည္ဆုိသည့္ အခ်က္ကုိျပဆုိျခင္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
အခ်ဳိ႕က ထုိင္းစက္မႈကုမၸဏီႀကီး ဦးေဆာင္၍ ျပဳလုပ္ေသာ ေဒၚလာ (၈) ဘီလီယံတန္ဖုိးရွိ ဆယ္ႏွစ္ ၾကာမည့္ ထားဝယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဆင္းရဲေသာ စီးပြားေရးကုိ ျပန္လည္သန္စြမ္းလာၿပီး၊ ေဒသတြင္း ကုန္သြယ္မႈအတြက္ပါ ေတာ္လွန္လုိက္သလုိျဖစ္မည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾက သည္။
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေငြမ်ားစြာ လုိအပ္ေသာ အဆုိပါေရနက္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စက္မႈဇုန္ႀကီးအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားသည္ ညစ္ပတ္ေသာ စက္မႈလုပ္ငန္း မ်ား၊ ေရာက္လာမည့္အေရးႏွင့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ ေနရာေရႊ႕ေပးရမည့္ အေရးကုိ စိုးရိမ္၍ေလ်ာ့ပါးလ်က္ရွိသည္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာကိစၥေတြကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈေနတုန္းပဲ” ဟု ထုိင္းစက္မႈ လုပ္ငန္းဖက္ဒေရးရွင္မွ Tanit Sarat က AFP ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ထားဝယ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စည္းမ်ဥ္းမ်ား မရွိပံုကုိ ညႊန္ျပေျပာဆုိခဲ့သည္။
“ထားဝယ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကမၻာကအေျဖတစ္ခုရွာရလိမ့္မယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာပိတ္ထားတဲ့ အႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းေတြပါလုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆုိင္ရာကုိ ထိခိုက္ႏုိင္ပါတယ္” ဟု ၎ကေျပာၿပီး စီမံကိန္း တစ္ခုလံုး၏ တန္ဖုိးသည္ ေဒၚ(၆၀)ဘီလီယံေက်ာ္ရွိေၾကာင္းလည္း ျဖည့္စြက္ေျပာသည္။
ေဒသခံအကူအညီေပးေရးလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးက ခန္႔မွန္းရာတြင္ လူေပါင္း ၂၃၀၀၀ ခန္႔ေရႊ႕ေျပာင္း ေပးရမည္ဟု ဆုိသည္။ ယခုပထမအဆင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးစီမံကိန္းမ်ားစတင္စဥ္မွာပင္ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေသာ ထားဝယ္ၿမိဳ႕၌ အေတာ္လႈပ္ခတ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။
“သဲအျဖဴေရာင္ေတြနဲ႔ ကမ္းေျခေတြဟာ သိပ္လွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ဒါေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ့မွာပါ”ဟု အမည္ မေဖာ္လုိသူ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးက AFP သုိ႔ ေျပာသည္။
အဆုိပါစီမံကိန္းတြင္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားမရွိျခင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္သင့္ရာ စားေတာ္ေခၚသည့္ စနစ္(Cronyism) အျမစ္တြယ္ေနမႈေၾကာင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားျပားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းႀကီးျဖစ္လာဖြယ္ ရွိေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ေစ်းမ်ားတက္လာေနမႈသည္ ေဒသခံမ်ားကုိ ဖိအား ဝင္ ေစေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။ “အစုိးရက ျပည္သူေတြအေပၚ ထည့္မစဥ္းစားပါဘူး။ သူတုိ႔လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္တာပါပဲ” ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
Human Rights Watch မွ David Mathieson က ေျပာၾကားရာတြင္ ေဒသခံအသုိင္းအဝုိင္း အတြက္ သက္ေရာက္မည့္ အလားအလာ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္အနည္းငယ္သာေတြ႕ႏုိင္ေၾကာင္း သုိ႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းႀကီးမ်ား၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားအရ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အတြက္ အလားအလာမေကာင္းႏုိင္ဟု ဆုိသည္။
“ဒီစီမံကိန္းေတြနဲ႔အတူ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အၿမဲတြဲလ်က္ပါလာပါတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းေစမႈေတြ၊ ေျမယာသိမ္းယူမႈေတြ၊ အဓမၼလုပ္အား ေပး ေစခုိင္းမႈေတြနဲ႔ စစ္တပ္လံုၿခံဳေရးအင္အားေတြ တုိးလာတာေတြ ရွိလာ ႏုိင္ပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။ ထုိသုိ႔ေသာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိ တည္ေဆာက္ေနေသာ စြမ္းအင္စီမံကိန္း ႀကီးတြင္ ေတြ႕ေနရသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕ႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းႏွင့္ အာဖရိကမွ ေရနံ မ်ား တ႐ုတ္ျပည္သုိ႔ သယ္ယူမည့္ ပိုက္လုိင္းစီမံကိန္းတြင္ ျဖစ္သည္။
အန္ဒမန္ကမ္း႐ုိးတန္းတြင္ရွိၿပီး၊ အိႏၵိယသမုဒၵရာကုိ မ်က္ႏွာမူထားေသာ ထားဝယ္သည္ ကာလရွည္ၾကာကပင္ ရွိေနေသာ မဟာဗ်ဴဟာ ဆုလဒ္ တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထားဝယ္သည္ ၁၉ ရာစုက ၿဗိတိသွ်တုိ ကုိလုိနီအျဖစ္ ပထမဆံုးေအာင္ႏုိင္ေသာ ေဒသမ်ားတြင္ တစ္ခုအခါဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။
အီတာလ်ံ-ထုိင္းအုပ္စုမွ ထားဝယ္ပေရာဂ်က္ကုိ စီမံခန္႔ခဲြေနေသာ Somchet Thinaphong က ေျပာၾကားရာတြင္ ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းသည္ အလုပ္အကုိင္ေနရာ တစ္သိန္းခန္႔ဖန္တီးႏုိင္မည္ဟုဆုိသည္။
“ဒီစီမံကိန္းဟာ အလုပ္အကုိင္နဲ႔ ပညာေရးကုိ အမ်ားႀကီးျမႇင့္တင္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ သံုးဆယ္က ထုိင္းႏုိင္ငံကုိၾကည့္ပါ”ဟု ၎ကေျပာသည္။ ျမန္မာအစုိးရကလည္း ထုိစီမံကိန္းကုိ ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းအျဖစ္႐ႈျမင္သည္ဟု ၎က ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားခဲ့ သည္။
စီးပြားေရးအရ မွားယြင္းေသာ စီမံခန္႔ခဲြမႈမ်ားႏွင့္ အခြင့္ထူးခံမ်ားကုိဦးစားေပးေသာ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ခန္႔ စစ္တပ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ သယံဇာတ ေပါေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ဆင္းရဲၿပီး အထီးက်န္ ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ ႏုိဝင္ဘာလက အျငင္းပြားဖြယ္ေရြးေကာက္ပဲြျဖင့္ အမည္ခံအရပ္သားအစုိးသုိ႔ အာဏာလႊဲ ေပးျခင္းႏွင့္ ေျပာင္းလဲမႈအခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အခ်ဳိ႕ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆစ္ဒနီရွိ Macquarie တကၠသုိလ္မွ ျမန္မာ့စီးပြားေရးပညာရွင္ Sean Turnell က ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္း အတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေပၚ မည္မွ် အက်ဳိးရွိမည္နည္း ဆုိသည္အေပၚသံသယရွိေၾကာင္းဆုိသည္။
“အလုပ္အကုိင္ေနရာ ရာနဲ႔ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေပၚလာမယ္လုိ႔ ေတြးတာဟာ အေတာ္တိမ္တဲ့ အေတြးအေခၚပါပဲ”ဟု ၎က ေျပာသည္။ အမွန္ တကယ္ပင္ ထားဝယ္စီမံကိန္းမွ အဓိက အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမည့္သူမွာ ထုိင္းႏုိင္ငံ ျဖစ္လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။ ထုိင္းကုန္ပစၥည္းတင္ပုိ႔သူမ်ားသည္ ထုိင္း ပင္လယ္ေကြ႕မွ စကၤာပူအနီးျဖတ္၍ မလကၠာေရလက္ ၾကားမွ တစ္ဆင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ သေဘၤာတင္ပုိ႔ေနၾကရရာ၊ ထားဝယ္သုိ႔ကားလမ္းႏွင့္ ရထားလမ္းပြင့္ သြားပါက ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားေသာ အဆုိပါခရီးရွည္ကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
အီတာလ်ံ-ထုိင္းမွ AFP သုိ႔ ရွင္းလင္းျပခ်က္အရ ထားဝယ္သည္ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းမွ အေရွ႕ေတာင္ အာရွသုိ႔ ဝင္ေရာက္ေသာ ေရနံစိမ္းမ်ား အတြက္ အတုိဆံုးလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာင္တြင္ တ႐ုတ္ေတာင္ပုိင္း ကူမင္းသုိ႔တုိင္ ရထားလမ္းစီမံကိန္း ထည့္သြင္းထားေၾကာင္းသိရွိရသည္။
၂၅၀ စတုရန္းကီလုိ(စတုရန္းမုိင္ ၁၀၀) က်ယ္ေသာ စက္မႈဇုန္တြင္ သံမဏိစက္႐ုံ၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ စက္႐ုံ၊ ေက်ာက္မီးေသြး ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံႏွင့္ ေရနံခ်က္စက္႐ုံမ်ားပါဝင္ရာ စြမ္းအင္ဆာေလာင္ေနသည့္ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အတြက္ အလားအလာေကာင္းေသာ စီမံကိန္းျဖစ္ေပသည္။
Turnell က ေျပာၾကားရာတြင္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားမရွိသည့္အတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးရမည္ကုိ ေၾကာက္ေနႏုိင္ သည္။ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈကိစၥႏွင့္ ျပႆနာတက္ မည္ကုိ စုိးရိမ္ၾကေပလိမ့္မည္။ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ အကဲျဖတ္မႈမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိ ေၾကာင္း၊ ၿပီးစီးရန္ ေနာက္တစ္ႏွစ္ခန္႔ လုိဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အီတာလ်ံထုိင္းမွ Somchet က ေျပာသည္။
အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘက္မွ Craig Steffensen က ၿပီးခဲ့သည့္လက AFP သုိ႔ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ေဒသခံ မ်ား အတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္ရမႈမ်ား ရွိေသာ္ လည္း ထားဝယ္သည္ ေဒသတြင္းအတြက္ ႀကီးမားေသာ အလားအ လာေကာင္းမ်ား ပိုင္ဆုိင္လ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
“ထိခိုက္မယ့္ေဒသခံေတြနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာေတြရွိတဲ့အတြက္ အလြန္႔အလြန္ဂ႐ုစုိက္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြဟာ ADB ေျပာတဲ့ အခ်က္ေတြ ကုိ ဘယ္ေလာက္ထိ တာဝန္ယူလုပ္ကုိင္ေပး မလဲဆုိတာ မရွင္းလင္းပါဘူး”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္သြယ္ေသာ လမ္းမွ ၿပီးစီးလုၿပီျဖစ္ၿပီး ပထမအဆင့္ ဆိပ္ခံသံုးခုရွိသည့္အနက္ တစ္ခုကုိ လာမည့္ငါးႏွစ္အတြင္း အသံုးျပဳ ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
ေဒသခံလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးကမူ ေဒသခံျပည္သူမ်ားကုိ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ အခြင့္အလမ္းမ်ားျမႇင့္ တင္ေပးႏုိင္ေရး သင္တန္းေပးေနၿပီး၊ ဤ လုပ္ငန္းစဥ္ တြင္ ၎တုိ႔ပါဝင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေျဖရွာလ်က္ရွိသည္။ ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္လာမည္ဟုလည္း ၎ကဆုိသည္။
*******************************************************************************
ျမန္မာႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ပိုမိုေကာင္းမြန္ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေမွ်ာ္မွန္း
(The Daily Star မွ 5 June 2011 ရက္စြဲပါ “Bangladesh looks to better trade with Myanmar” ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ယင္း၏ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္ျခား ကုန္သြယ္ေရးကို ျမႇင့္တင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းသည့္ အေနျဖင့္ ကုန္သေဘၤာ ငယ္မ်ား ဝင္ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုမည္ဟု ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန အရာရွိႀကီးတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ အာရွေဒသဆိုင္ရာ ေငြေပးေခ်မႈစနစ္မွ တစ္ဆင့္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား မည္သို႔မည္ပံု ၿပီးျပည့္စံု ႏိုင္မည္ ဆိုသည္ကိုလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ တာဝန္ရွိသူမ်ား ေဆြးေႏြးၾကမည္ဟု အဆိုပါ တာဝန္ ရွိသူက ဆိုသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ က်င့္သံုးေနေသာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး အစီအစဥ္အရ သြင္းကုန္လုပ္ငန္းရွင္သည္ သြင္းကုန္ တန္ဖိုးေဒၚလာ တစ္ေသာင္းမွ သံုးေသာင္း တန္ဖိုးရွိ ဘဏ္ေငြလႊဲလက္မွတ္ကို ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။ လတ္တေလာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သြင္းကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက သေဘၤာ အစီး လိုက္ ကုန္တင္ပုိ႔မႈမ်ားအတြက္ ေငြေပးေခ်ျခင္းကို တတိယႏိုင္ငံတစ္ခုရွိ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္မ်ား၏ ေငြလႊဲလက္မွတ္မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ အသားက်လ်က္ ရွိသည္။
သမားရိုးက် မဟုတ္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ သေဘၤာမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ မဝင္ရေသာ ဥပေဒမ်ားအရ မ်ားစြာေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ျမန္မာ ႏိုင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္ျခင္း မျပဳႏိုင္ေအာင္ တားဆီးထားသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။
အမည္မေဖာ္လိုေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက “အစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥရပ္ေတြကို ေဖာ္ျပထားတဲ့ တရားဝင္ေပးစာကို ျမန္မာ တာဝန္ရွိသူေတြဆီ ပို႔ထားၿပီးပါၿပီ” ဟု ေျပာၾကားသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာ စီးပြားေရးျမႇင့္တင္ အားေပးေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ Syed Mahmudul Huq က “ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးမွာ ႀကီးမားတဲ့ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိေနပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈစနစ္က ႐ႈပ္ေထြး ေနပါတယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး ဟန္ခ်က္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသာစီးရေနသည္ကို တရားဝင္ စာရင္းဇယားမ်ားက ျပသေနသည္။ ၂၀၀၈- ၂၀၀၉ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေဒၚလာ ၉.၁၇ သန္း တန္ဖိုး တင္ပို႔ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေဒၚလာ ၆၆.၆၅ သန္းတန္ဖိုး တင္သြင္းယူခဲ့သည္။
*********************************************************************************
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မဆံုးႏုိင္ေသာ ျပႆနာ(သုိ႔)ဘယ္သူက အရင္စမလဲ
(Mail and Guardian မွ 5 Jun 2011 ရက္စဲြပါ Burma’s eternal problem: who makes the first move? သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာအစုိးရသစ္က အက်ဥ္းသားမ်ားလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကုိ ယခင္လက ေၾကညာခဲ့ရာမွ အထိန္းသိမ္းခံ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ အနက္မွ လြတ္ေျမာက္လာသူအနည္းငယ္ထဲတြင္ ဦးသန္းေက်ာ္လည္း ပါဝင္သည္။
အက်ဥ္းေထာင္သံတုိင္မ်ားေနာက္တြင္ ႀကံဳေတြ႕ခံစားခဲ့ရေသာ အခ်က္ေပါင္းရာခ်ီအ႐ုိက္ခံရျခင္းကုိ သတိရစရာအျဖစ္ တင္ပါးမွ အမာရြတ္ႀကီး ကုိ ျပသေသာ အသက္ ၅၆ ႏွစ္အရြယ္ ဦးသန္းေက်ာ္က “ေထာင္ထဲမွာ ခါးသီးတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြရခဲ့ပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တုိင္းျပည္အေပၚသစၥာေဖာက္မႈစဲြခ်က္ျဖင့္ က်ခံရေသာ ေထာင္ဒဏ္ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ရန္ ၃ ရက္မွ်အလုိတြင္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ လြတ္ေျမာက္ လာေသာ အေနာက္ပုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွ အစုိးရဆန္႔က်င့္ေရး ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဝင္ေဟာင္း ဦးသန္းေက်ာ္ကုိ ကံေကာင္းသည္ဟုေျပာရန္မျဖစ္ႏုိင္ပါ။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လႊတ္ေပးရန္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းက အဆက္မျပက္ေတာင္း ဆုိလ်က္ရွိေသာ္လည္း ျပစ္ဒဏ္အားလံုးကုိ တစ္ႏွစ္သာ ေလ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ သာမန္ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ား ေသာင္းဂဏန္းမွ် လြတ္ေျမာက္သြားၾကေသာ္လည္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ဆင္းရဲ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးနီးပါး က်န္ေနခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ပထမဆံုးေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပၿပီးခ်ိန္တြင္ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ လႊတ္ေပး ျခင္း၊ တပ္မေတာ္အစုိးရက နာမည္ခံအရပ္ဖက္အစုိးရထံ မတ္လတြင္း အာဏာလဲႊေပးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ရာစုႏွစ္ဝက္မွ် စစ္ဖက္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ တြင္ တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲလာေတာ့မည္ဟု သတိႀကီးႀကီးျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။
နယူးေယာက္အေျခစုိက္ Human Rights Watch မွ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ David Mathieson ၏ စကားအရဆုိလွ်င္ “ဒီလြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ဆုိတာဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ခ်ဴခ်ာ တယ္ဆုိတာကုိ ျပသေနတဲ့ကိစၥတစ္ခုပါပဲ”ဟု ဆုိသည္။
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအနည္းငယ္မွ်ကုိသာ လႊတ္ေပးသည့္ အခ်က္က ၎တုိ႔အား ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ယူဆ ထားဆဲျဖစ္သည္ဟု ဆုိလုိရာေရာက္ေၾကာင္း Mathieson က ေျပာၾကားသည္။ ၿပီးခဲ့တဲ့လ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ေတာင္းတဲ့ကိစၥအခ်ိဳ႕ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကတဲ့တုိင္ေအာင္ ဒါဟာ အေပၚယံသ႐ုပ္ျပဖုိ႔လုပ္ခဲ့တာပါ ဟု ၎ကဆုိသည္။
ႏုိဝင္ဘာလက ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈႏွင့္မဲလိမ္မႈစြပ္စဲြခ်က္မ်ားေၾကာင့္ နာမည္ပ်က္ခဲ့ရ သည့္အျပင္ အဓိကအစုိးရအဖဲြ႕ ရာထူးမ်ား တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားကုိ ျပန္လည္ခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ က်င့္သံုးေနဆဲစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ခပ္တည္တည္ျပန္လည္ က်င့္သံုး ေန သည္ ဟူေသာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကုိ ျမင့္မားလာေစသည္။
အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ဂၽြန္မက္ကိန္းက ေသာၾကာေန႔ ရန္ကုန္ခရီးစဥ္အတြင္း အကယ္၍ အစုိးရအဖဲြ႕သစ္အေနျဖင့္ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးတုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ ပ်က္ကြက္မည္ဆုိပါက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းပံုစံ လူထု ေတာ္လွန္ေရး ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရႏိုင္သည္ဟု သတိေပးေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈအေနအထားကုိ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ရေၾကာင္း ဝါရွင္တန္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး ဝါရွင္တန္ႏွင့္အတူ အီးယူကပါ ခ်မွတ္ထားဆဲျဖစ္သည့္ အေရးယူ Sanctions မ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
စနစ္သစ္အတြင္း သိသိသာသာျမင္ေတြ႕ရမႈမ်ားရွိေနသည္ဟု အခ်ဳိ႕က ေျပာၾကားျခင္းသည္ အေကာင္းျမင္ရန္ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာ္ လည္း သီးခံစိတ္ရွည္ရန္ လုိအပ္ေပသည္။
ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ျခင္း
“အရာရာကုိ ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းေတာ့ ေျပာင္းလဲလုိ႔မရႏုိင္ပါဘူး”ဟု ေျပာၾကားသူမွာ တပ္မေတာ္ ႏွင့္ တပ္မေတာ္ႏုိင္ငံေရးကုိယ္စားလွယ္မ်ား လႊမ္းမုိး ထားေသာ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာအခ်ဳိ႕အႏုိင္ရထား ေသာ အတုိက္အခံ NDF ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြျဖစ္သည္။
ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ျမန္မာေရးရာေလ့လာသူ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးကလည္း တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ေႏွးေကြးနုိင္သည္ကုိ သေဘာတူခဲ့ၿပီး “အေျခခံ ဥပေဒသစ္၏ ေအာက္တြင္ ဘာေတြကုိ ဘယ္သူကလုပ္မွာလဲ ဆုိသည့္အေပၚ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ဒိြဟျဖစ္ေနၾကဆဲဟု ေျပာၾကားသည္။
“အခုအခ်ိန္က အေကာင္းေရာ၊ အဆုိးေရာ ဒြန္တဲြေနတုန္းပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ၂လ၊ ၃ လ ေလာက္နဲ႔ အကဲျဖတ္ ဆံုးျဖတ္လုိ႔ရႏုိင္မယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။ သူတုိ႔က (တပ္မေတာ္အစုိးရ) အႏွစ္ ၅၀ လံုးလံုး သူတုိ႔ရဲ႕ ကိစၥေတြကုိပဲ လုပ္ဖုိ႔က်င့္သားရခဲ့ၾကတာပါ။ အခုေတာ့ အုိင္ဒီယာအသစ္ေတြ၊ စည္းကမ္းသစ္ေတြနဲ႔ နပမ္းလံုးေနရတာေပါ့”ဟု ၎ကဆုိသည္။
အေျပာင္းအလဲရွိေၾကာင္း ျပသေနသည့္ ထင္ရွားေသာ လကၡဏာမ်ားထဲမွ တစ္ခ်က္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ မိတ္ေဆြစီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးျမင့္ကုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အႀကံေပးအျဖစ္ ဧၿပီလက ခန္႔အပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးျမင့္က “သူ႔အေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစုိးရအၾကား ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ ၾကားဝင္ေစ့စပ္သူျဖစ္လာမည္မဟုတ္ေသာ္လည္း သူတုိ႔အၾကားပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကုိ ကူညီရန္ ဆံုးျဖတ္ထားသည္” ဟုေျပာ ၾကားသည္။
အဆုိပါခန္႔အပ္မႈသည္ ယခုအခ်ိန္အထိ အစုိးရက လုပ္ခဲ့သမွ်ထဲတြင္ အလုပ္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္သည့္ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “ဦးျမင့္ ဟာ လူသိမ်ားၿပီး ေလးစားခံရသူတစ္ဦးပါ”ဟု ေျပာၾကားသည္။ ျမန္မာအစုိးရအေပၚအေကာင္းျမင္မႈနည္းေနရျခင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမႏွင့္ တုိင္းျပည္၏ ႏုိင္ငံေရးစစ္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆုိထားေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးမႈလံုးဝမရွိျခင္းေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ သည္။
သူမအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွ ဖယ္ရွားခံရၿပီး သူမ၏ NLD ပါတီ ဖ်က္သိမ္းခံထားရေသာ္လည္း ယခုလြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ သူမ၏ လြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ အဓိကအကဲစမ္းမႈတစ္ခုျဖစ္ဖြယ္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံ အႏွံ႔ႏုိင္ငံေရးေဟာေျပာစည္း႐ုံးမႈခရီးလွည့္ရန္ စီစဥ္ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း မၾကာေသး မွီက ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
အကယ္၍ သူမအေနျဖင့္ ေရွ႕ဆက္တုိးပါက ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈမ်ားျဖစ္လာႏုိင္သည္ကုိ စုိးရိမ္ေသာ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက “တကယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အေႏွာက္အယွက္ရွိလာၿပီဆုိရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္ အတြင္းကရထားတဲ့ အရာရာကုိ ဆံုး႐ႈံးသြားဖုိ႔မ်ားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အၾကမ္းဖက္တာဟာ ထံုးစံလုိျဖစ္ေနပါၿပီဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္က အလားတူ ေနာက္ဆံုးခရီးစဥ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေပၚျပဴလာျဖစ္မႈကုိ စုိးရိမ္ဝန္တုိေသာ အစုိးရက သိသာထင္ရွားစြာ စည္း႐ုံးစီစဥ္ေသာ ၿခံဳခုိတုိက္ခိုက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ရာ NLD အမာခံ မ်ားစြာ အသက္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည့္အျပင္ သူမသည္လည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္း ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတပ္ဖဲြ႕မ်ားအၾကားမွ ပဋိပကၡသည္လည္း ကရင္ျပည္နယ္အေရွ႕ပုိင္းကဲ့သုိ႔ေသာ နယ္စပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ဆက္လက္၍ ဒုကၡေပးေနဆဲျဖစ္ရာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာကမၻာအၾကာဆံုး ျပည္တြင္းစစ္မ်ားထဲမွ ျမင္ကြင္းတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
တုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ျပင္ပကမၻာအပါအဝင္အလားအလာ ေကာင္းေသာ ျမန္မာ့အေရးသက္ ဆုိင္သူမ်ားက သေဘာထားႀကီးေၾကာင္း ျပသကာ အယူအဆမ်ားေျပာင္းလဲလာျခင္းကုိ ျမန္မာအစုိးရသစ္ က ျမင္ေတြ႕လုိျခင္းျဖစ္သည္ဟု Hong Kong University မွ ျမန္မာ့ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ Renaud Egreteau ကေျပာၾကားသည္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မဆံုးႏုိင္တဲ့ ျပႆနာေပါ့၊ ဘယ္သူကအရင္စေရြ႕မလဲဆုိတာေလ ဟု ၎က ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
***********************************************************************************
ေတာင္ကိုရီးယား၏ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အဆိုျပဳခ်က္ ေျမာက္ကိုရီးယားပယ္ခ်
(AFP သတင္းမွ 1 June 2011 ရက္စြဲပါ N.Korea rejects S.Korea’s proposed summit ကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
တင္းမာမႈမ်ား ေျပေလ်ာ့ရန္အတြက္ ယခုလကုန္တြင္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပရန္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံက အဆိုျပဳခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါ ကမ္းလွမ္းမႈကို ပယ္ခ်ခဲ့သည္ဟု ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံက ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံက နယ္စပ္အပစ္ရပ္ေက်းရြာ ပန္မြန္ဂ်ဳံတြင္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပရန္အဆိုျပဳခ်က္ကုိ ေမလအတြင္းက ဆက္သြယ္ ေပးပို႔ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ဩဇာႀကီး “အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရး ေကာ္မရွင္” ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
မႏွစ္က လူအေသအေပ်ာက္ရွိခဲ့ေသာ အခင္းျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုအတြက္ ၿပံဳယမ္းက ေတာင္းပန္မည္ဆိုပါက ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအီ ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ လီေျမာင္ဘတ္တို႔အၾကား အစည္းအေဝးမ်ား အပါအဝင္ အဆင့္ျမင့္ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပရန္ ေတာင္ကိုရီးယားက ေတာင္းဆို ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျမာက္ကိုရီးယား ကာကြယ္ေရး ေကာ္မရွင္က ေၾကညာခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းဌာန၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ အထက္ပါအဆိုျပဳခ်က္ကို ေျမာက္ကုိရီးယားက ပယ္ခ်ခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားက ယင္း၏ သေဘာထားကို တနလၤာေန႔က ထပ္မံထုတ္ျပန္ ေၾကညာရာတြင္ ၿပဳံယမ္းအစိုးရ အေနျဖင့္ လက္ရွိကြန္ဆာေဗးတစ္ ဆိုးလ္ အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီးယား အစိုးရ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူက “သတင္းထြက္လာေသာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အဆိုျပဳခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လတ္တေလာ ေျပာ စရာ အခ်က္အလက္ မရွိေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါသတင္းကို စစ္ေဆးရဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
