Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle 2011- (1)
yangonchronicle 2011- (1)

၂၈.၃.၂ဝ၁၂

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား အပိုင္း (၁)

  1. အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို အေရးယူမႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့ႏိုင္ရန္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္

(27 March 2012 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Martin Petty ေရးသားေသာ West waits on Myanmar vote to start sanctions scale-back ကို ဘာသာျပန္သည္)

****************************************

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို အေရးယူမႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့ႏိုင္ရန္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္

(27 March 2012 ရက္စြဲပါ Reuters မွ Martin Petty ေရးသားေသာ West waits on Myanmar vote to start sanc tions scale-back ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာတစ္ေနရာေပးမည့္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ေခ်ာေမာစြာ ၿပီးေျမာက္သြားရန္ လိုလားလ်က္ ရွိသည္။ သို႔မွသာ ယင္းတို႔သည္ အေရးယူမႈမ်ား စတင္႐ုတ္သိမ္းလ်က္ ယင္း တို႔၏ ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ေခ်ာေမာစြာၿပီးေျမာက္သြားရန္ လိုလားလ်က္ ရွိသည္။ သို႔မွသာ ယင္းတို႔သည္ အေရးယူမႈမ်ား စတင္ ႐ုတ္သိမ္းလ်က္ ယင္းတို႔၏ ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေစမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ အရပ္သားအစိုးရသည္ လြန္ခဲ့သည့္တစ္ႏွစ္ ယင္း အာဏာရလာကတည္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အ့ံအားသင့္ဖြယ္ လုပ္ ေဆာင္လာခဲ့သည္။

အေနာက္ႏိုင္ငံ ကုမၸဏီမ်ားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဝင္ေရာက္ရန္ တန္းစီလ်က္ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိႏၵိယႏွင့္ တ႐ုတ္ၾကားတြင္ရွိၿပီး စြမ္း အင္၊ ေငြေၾကးဝန္ေဆာင္မႈ၊ တယ္လီဖုန္းဆက္သြယ္ေရး ႏွင့္ ခရီးသြားက႑မ်ားတြင္ ႀကီးမားေသာ အလားအလာမ်ား ရွိသည္။

သံတမန္မ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ အကယ္၍ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို အမ်ားက လက္ခံခဲ့ပါက ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားျခင္းႏွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ထိန္းသိမ္း ထားျခင္း ကဲ့သို႔ေသာ အေမရိကန္၏ အေရးယူမႈမ်ား ႐ုတ္သိမ္းသြားဖြယ္ ရွိေၾကာင္း၊ ဥေရာပသမဂၢကလည္း သစ္ႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္သတၱဳမ်ားတြင္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ႐ုတ္သိမ္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း ဆုိသည္။

သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား တရားမွ်တေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္မေထာင္ မီးစိမ္းျပရန္ လိုအပ္သည္။

"တကယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ အတိုက္အခံေတြက ဧၿပီလ (၁)ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြက ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း အတည္ ျပဳခ်က္ရခဲ့ရင္၊ အေမရိကန္ အစိုးရ အပိုင္းကလဲ အေပါင္း လကၡဏာေဆာင္ၿပီး၊ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ရွိလာပါလိမ့္မယ္" ဟု ဝါရွင္ တန္အေျခစိုက္ U.S Campaign for Burma မွ Jennifer Quigley က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဥေရာပသမဂၢ၊ ကေနဒါ ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ကလည္း ထုိသို႔ လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႀကိဳတင္ေျပာဆိုထားၾကသည္။ တနလၤာေန႔က ၾသစ ေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Bob Carr သည္ ယင္း၏ ကေမၻာဒီးယားခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ ယင္းတို႔၏ အေရးယူမႈမ်ားကို တစ္ဆင့္ျခင္း ႐ုတ္သိမ္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ႐ုတ္သိမ္းေပးမည့္ အေရးယူမႈတစ္ခုျခင္းအေပၚ အတိုက္အခံႏွင့္ တိုင္ပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ပင္ ေဝခြဲမရ ျဖစ္ေနပံုရသည္။ အကယ္၍ သူမသည္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အက်ံဳးဝင္ေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ျငင္းခ်က္ ထုတ္ခဲ့မည္ဆိုလွ်င္၊ အေရးယူမႈမ်ားကလည္း အင္ႏွင့္အားႏွင့္ ဆက္လက္ရွိေနမည္ျဖစ္ရာ၊ အေျပာင္းအလဲကို လိုလား ေနေသာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျမန္မာလူထုၾကားတြင္ သူမ၏ ပံုရိပ္ထိခိုက္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း သံုးသပ္သူ အခ်ိဳ႕က ေျပာသည္။

"ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေရးယူမႈေတြကို အစိုးရဆီက သူမလိုခ်င္တာ ေတာင္းႏိုင္ေအာင္ ကိုင္ထားတဲ့ လက္နက္သဖြယ္ ႐ႈျမင္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အႏၱရာယ္ အလြန္မ်ားတဲ့ မူဝါဒပါပဲ" ဟု အေရးယူမႈမ်ားကို ေဝဖန္ခဲ့သူ ဝါရွင္တန္၏ Georgetown တကၠသိုလ္မွ David Steinberg က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

"ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ …. သူမကို ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ဦးစားေပး နားလည္ေပးဖို႔ ျဖစ္လာေအာင္ တြန္းပို႔ေနတာပါပဲ။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ သူမကို ထိ ခိုက္ႏိုင္ပါတယ္" ဟု ယင္းက ေျပာသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲေန႔တြင္ တိုင္ၾကားမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာႏိုင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၄၉)ႏွစ္ခန္႔ စစ္တပ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေရြး ေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ အေတြ႔အႀကံဳမွာ အကန္႔အသတ္ႏွင့္သာ ရွိခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳ USDP ပါတီကို မ်က္ႏွာသာ ေပး၍ မသမာမႈမ်ားရွိေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႐ႈျမင္ခဲ့ၾကပါသည္။

သံတမန္အမ်ားစုက ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားသည္ ႐ိုးသားသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ယင္းတို႔သည္ လႊတ္ေတာ္ႀကီးကို တရားဝင္ အသိအ မွတ္ျပဳလာၾကေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ NLD ပါတီကို လႊတ္ေတာ္သို႔ ဝင္လာေစလိုၾကသည္။

သို႔ေသာ္ NLD သည္ ရလဒ္အတြက္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာ အျငင္းပြားမႈမ်ားအတြက္ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို ရွာေဖြထားၿပီး ျဖစ္သည္။ မဲဝယ္ေၾကာင္း စြပ္စြဲမႈ၊ မဲစာရင္းတြင္ ေသဆံုးသူမ်ား ပါဝင္ေနမႈ အပါအဝင္ သမၼတကိုပင္ မဲေပးရာတြင္ ၾသဇာ လႊမ္းမိုးမႈရွိရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ဟု ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိေန သည္။

အစိုးရကလည္း မ်က္ႏွာသာ မေပးပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေသာ အစစ္အမွန္ မစ္ရွင္မ်ားကို ခြင့္မျပဳခဲ့ေပ။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က အေရွ႕ ေတာင္အာရွမွ ငါးဦး၊ အေမရိကန္၊ အီးယူႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ ႏွစ္ဦးစီကို ေလ့လာသူမ်ားအျဖစ္ အခ်ိန္ေနာက္က်မွ ဖိတ္ၾကားခဲ့သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို မၾကည့္ပဲဆုိလွ်င္ အေရးယူမႈမ်ား မည္သို႔ ျမန္ျမန္ ႐ုတ္သိမ္းသြားမည္ဆိုသည္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိႏုိင္ေပ။ အေရး ယူမႈမ်ားကို တစ္ႀကိမ္တည္းႏွင့္ အားလံုး ႐ုတ္သိမ္းရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ အေနာက္တိုင္းမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွသူမ်ားမွာ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ၿပိဳင္ဆိုင္ေနရျခင္းေၾကာင့္ စိတ္ေစာလ်က္ ရွိသည္။ အာရွမွ ကုမၸဏီမ်ားသည္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွာရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ သြားေရာက္လ်က္ရွိၿပီး အလ်င္အျမန္သိမ္းလ်က္ ရွိသည္။

အီးယူသည္ ဧၿပီလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ ယင္း၏ အေရးယူမႈကို ျပန္လည္ သံုးသပ္မည္ျဖစ္ရာ ဝါရွင္တန္ထက္ ေစာ၍ ေလ်ာ့ေပးဖြယ္ ရွိသည္။

အီးယူအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမွ သံတမန္အခ်ိဳ႕၏အဆိုအရ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အမ်ားကလက္ခံၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း မီးစိမ္းျပခဲ့ပါလွ်င္ အီးယူ ႏိုင္ငံျခားေရးရာ ေကာင္စီမွ မဲေပး၍ အေရးယူမႈ အခ်ိဳ႕ ဖယ္ရွားႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

လက္နက္ ေရာင္းဝယ္မႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ ပိတ္ပင္ထားျခင္းမ်ားသာ က်န္ခဲ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုကိစၥ ႐ုတ္သိမ္းရန္ အနည္းဆံုး တစ္ႏွစ္ခန္႔ ၾကာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕သံတမန္မ်ားက ေျပာသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တရားမွ်တခဲ့ပါက ကေနဒါကလည္း အေရးယူမႈမ်ားကို စတင္႐ုတ္သိမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက Reuters သို႔ ေျပာသည္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ယခု ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေဘး၌က်န္ရစ္ႏိုင္သည္။ ယင္း၏ ႐ႈတ္ေထြးေသာ ပင့္ကူမွ်င္ကဲ့သို႔ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ထပ္ေန ေသာ အေရးယူမႈမ်ားကို အလ်င္အျမန္ ေျဖေလ်ာ့ရန္ လံုးဝ မလြယ္ကူေပ။ ကြန္ဂရက္တြင္ ပါတီႏွစ္ခုလံုးမွ အေရးယူမႈ ႐ုတ္သိမ္းေရးအတြက္ ေထာက္ခံ သည့္တိုင္ မလြယ္ကူလွေပ။

အေမရိကန္တို႔၏ အေရးယူမႈမ်ားမွာ ဖက္ဒရယ္ ဥပေဒငါးခု၊ သမၼတ၏ အမိန္႔ေလးခုတို႔ျဖင့္ ၁၉၉၀ ႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ခ်မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္ သည္။ အေရးယူမႈ တစ္ခုစီကိုလည္း ႐ုတ္သိမ္းရမည့္ အေျခအေနမ်ား၊ ကုန္ဆံုးရက္မ်ားႏွင့္ အျခား အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳး ထည့္သြင္းထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အခ်ိဳ႕ အေျခအေနမ်ားျဖစ္ေသာ အတိုက္အခံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ျပဳလုပ္ျခင္း၊ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အခ်ိဳ႕ ေပးျခင္းမ်ားကို လုပ္ ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ ဥပေဒတြင္ လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္ေသာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားအားလံုး လႊတ္ေပးရန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေထာင္ထဲတြင္ မည္မွ်က်န္ သည္ကို မည္သူမွ် မသိႏိုင္။ အေမရိကန္သမၼတ ေက်နပ္ေအာင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္မႈ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ မပတ္သက္ေတာ့ေၾကာင္း ကိစၥမ်ားမွာ မလြယ္ကူေပ။

သို႔ေသာ္ ထိုအရာမ်ား အားလံုးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ တ႐ုတ္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်လိုေသာ ကုမၸဏီမ်ား အလံုးအရင္း ဝင္ေရာက္ရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလိုေသာ အေမရိကန္အတြက္ အေကာင္းအဆိုး ဆံုးျဖတ္ရန္ လံုေလာက္ေသာ လကၡဏာမ်ား မဟုတ္ေသးေပ။

"လူတိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခုန္ဝင္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ေဘးေရာက္ေနေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ေနရာ မရႏိုင္ပါဘူး" ဟု အၿငိမ္းစား ကမၻာ့ဘဏ္ တာဝန္ရွိသူႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ပညာရွင္ Bradley Badson က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

"အခု သူတို႔မွာ ႐ႈတ္ေထြးၿပီး ဥပေဒဆိုင္ရာေတြ အထပ္ထပ္နဲ႔ ၾကက္သြန္နီအခြံႏႊာရသလို တစ္လႊာျခင္း ဖယ္ထုတ္ရမွာပါ။ မူဝါဒ ေျပာင္းသြားၿပီ ဆို ရင္ေတာင္ ဒီ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို႐ုတ္သိမ္းဖို႔ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္မယ္" ဟု ယင္းက ေျပာသည္။

************************************************


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs

0 comments:

Post a Comment