Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle 2011
yangonchronicle 2011

 

၂၆.၅.၂၀၁၁

ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေျပာင္းအလဲဆိုတာ ဘယ္မွာလဲ

(The World Street Journal မွ 16 May 2011 ရက္စြဲပါ Bertil Lintrer ၏ “Burma is Leadership Change to Nowhere” ေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္ )

အာရွတိုက္ရွိ အခ်ိဳ႕သူမ်ားက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတစ္ခြင္မွ လတ္တေလာျဖစ္ရပ္မ်ားကို တ႐ုတ္၊ ျမန္မာစေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူႀကိဳက္မမ်ား ေသာ အာဏာရွင္အစိုးရမ်ားကို ဆန္႔က်င္သည့္ အလားတူအံုၾကြမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေစႏိုင္သည့္လမ္းစအျဖစ္ ႐ႈျမင္လ်က္ရွိၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အာရွ ႐ႈေဒါင့္မွ သံုးသပ္လွ်င္ ဤတစ္ခ်က္ျဖင့္ မလံုေလာက္ပါ။ အဆိုပါ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ ယင္းကဲ့သို႔ အာဏာရွင္ အစိုးရမ်ားအတြင္းမွ ေျပာင္းလဲမႈသဘာ၀ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတိေပးမႈတစ္ခုျဖစ္သလို ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ အနီကဒ္ဟု ဆိုရပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ ျပင္ပႏိုင္ငံတကာမွ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို အလယ္အလတ္ လစ္ဘရယ္မ်ား မဟုတ္ၾကပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တပ္မေတာ္အစိုးရသည္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္တစ္စုျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ေျပာင္းမႈတစ္ခုကို ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။ ကာလၾကာ ရွည္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ (၇၈)ႏွစ္ အနားယူကာ အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္ ဦးသိန္းစိန္ျဖင့္ အစားထိုးထားသည္။ ဦးသိန္းစိန္ အာဏာလႊဲ ေျပာင္းရယူၿပီးေနာက္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လိုက္ေလ်ာေပးမည့္ လကၡဏာအခ်ိဳ႕ ျပသခဲ့သည္။ ဥေရာပသမဂၢက ယင္းေျပာင္းလဲမႈကို သတိႀကီးႀကီးျဖင့္ အေကာင္းျမင္ႀကိဳဆိုကာ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ Sanctions အခ်ိဳ႕ကို ခပ္ပါးပါး ေလွ်ာ့ေပးခဲ့သည္။

သံတမန္အသိုင္းအ၀ိုင္းက “ယခု မ်ိဳးဆက္သစ္သည္ ပိုမိုေပ်ာ့ေျပာင္း၍ လစ္ဘရယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေနာက္တစ္ခ်ီ ေရြးေကာက္ပြဲထက္ ပိုမိုလြတ္ လပ္၊ မွ်တဖြယ္ ရွိေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေပးျခင္းသည္လည္း တာရွည္ခံဖြယ္ရွိေၾကာင္း လတ္တေလာ မီဒီယာဖြင့္ေပး မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရး ေအဂ်င္စီမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္စြာ ထိေတြ႕လႈပ္ရွားခြင့္တို႔သည္ စတင္တာထြက္မႈတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း” စသျဖင့္ ေမွ်ာ္ လင့္ ခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အေရွ႕အလယ္ပိုင္းအေနျဖင့္ အာရွတိုက္အတြက္ တစ္စံုတစ္ရာ သင္ၾကားျပသခဲ့သည္ဆိုပါက ထိုအခ်က္မွာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္း ေဆာင္တို႔သည္ သတင္းၾကား ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတိုင္း မည္သည့္အခါမွ် မျဖစ္ႏိုင္ဟူေသာအခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ လစ္ဗ်ားမွ မိုဖာကဒါဖီ၏ သား ေဆ့ဖ္ အယ္အစ္စလမ္ သည္ Landon School of Economics တြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၀ါဒီတစ္ဦးအျဖစ္ တစ္ခ်ိန္က ေကာင္းခ်ီးေပးခံခဲ့ရ သည္။ ဆီးရီးယား အာဏာရွင္ ဘာရွားအာဆတ္သည္လည္း ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႔ဖခင္ထံမွ အာဏာလႊဲေျပာင္းယူခဲ့စဥ္အခ်ိန္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားတစ္ဦးဟု ခ်ီးက်ဴးခံခဲ့ရဖူးသည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးစလံုးသည္ ယခုအခါ သူတို႔ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ေသြးစြန္းေသာ ၿဖိဳခြဲႏွိမ္ႏွင္းမႈမ်ားကို ဦးေဆာင္လ်က္ရွိၾက သည္။

ျမန္မာေခါင္းေဆာင္သစ္မ်ားသည္လည္း ယင္းလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း လိုက္ပါလိမ့္မည္ဟုေျပာရန္ ဤမွ်ႏွင့္ လံုေလာက္ေနပါၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း သိန္းစိန္သည္ အတြင္းႀကိတ္ လစ္ဘရယ္တစ္ဦး မဟုတ္ပါ။ သူသည္ ယခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘ၀က ၁၉၉၇ မွ ၂၀၀၁ အထိ ႀတိဂံတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဘ၀တြင္လည္း မႏွစ္က ၾသဂုတ္လတြင္ ေျမာက္ကိုးရီးယားသို႔ သြားေရာက္ကာ ကင္ဂ်ံဳအီးကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳခဲ့ ၿပီး “ၿဗံဳးယမ္း အစိုးရႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ ခိုင္ၿမဲေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးစားသြားမည္”ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လတ္တေလာတြင္ ပြင့္လင္းမႈ လကၡဏာအခ်ိဳ႕ ျပသေနေသာ္လည္း အျခားလကၡဏာမ်ားက ျမန္မာ အစိုးရသည္ ေနာက္ထပ္ မ်ိဳးဆက္တစ္ခု ခိုင္ မာစြာအျမစ္တြယ္ႏိုင္ေအာင္ အလုပ္မ်ားလ်က္ရွိသည္ကို ျပသေနသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ အေျခခံဥပေဒသစ္ကို အေကာင္အထည္မေဖာ္ခဲ့ဘဲ မႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို က်င္းပခဲ့ျခင္းမွာ ယင္းတို႔ အႏွစ္ ၅၀ အာဏာရခဲ့ေသာစနစ္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက ေျပာင္းလဲခ်င္ေသာဆႏၵေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ လက္ရွိအာဏာကို ဆက္၍လက္၀ါးႀကီးအုပ္လိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ တရား၀င္အဖြဲ႕အစည္းေဘာင္အတြင္း သြတ္သြင္းသည့္ သေဘာ ျဖစ္သည္။

သာဓကအားျဖင့္ အေျခခံဥပေဒသစ္သည္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေလးပံုတစ္ပံု (တပ္မေတာ္ အစု အဖြဲ႕)ကို တိုက္႐ိုက္ေရြးခ်ယ္ရန္ အခြင့္အာဏာ ေပးအပ္ထားသည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေရးေပၚအေျခအေန ႀကံဳသည့္အခ်ိန္တြင္ သမၼတက တပ္မေတာ္ထံ အာဏာလႊဲေပးရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ အေရးေပၚအေျခအေနဟု “၀ါးတားတား” စကားလံုး သံုးစြဲထားျခင္းမွာ လူထုအႀကိဳက္ ဒီမိုကေရစီ အံုၾကြမႈမ်ားကို ရည္ ညႊန္းႏိုင္ရန္အတြက္ ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းသိန္းစိန္သည္ ထိုအေျခအေနကို ေျပာင္းလဲပစ္မည့္ ရည္မွန္းခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာရွိပံု မရပါ။  ထိုနည္း တူစြာပင္ အျခားနယ္ပယ္က႑မ်ားတြင္ လတ္တေလာ ပြင့္လင္းျပမႈမ်ားကို ေခါင္းေဆာင္သစ္မ်ား၏ ပိုမိုေပ်ာ့ေျပာင္းမႈ လကၡဏာအျဖစ္ ႐ႈျမင္ရန္ မသင့္ပါ။ အမွန္စင္စစ္ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းႀကီးမ်ား၏ လက္က်လက္နျဖစ္သည့္ “ပိတ္လိုက္၊ ဖြင့္လိုက္၊ တစ္ခါျပန္ပိတ္လိုက္” သံသရာစက္၀ိုင္းကို ေခါင္းေဆာင္သစ္မ်ား က ဆက္၍လွည့္ေပးေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္က ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈႏွင့္ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ အလြဲမ်ားေၾကာင့္ ႀကီးမားေသာ လူထုအံုၾကြမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကို ျပန္၍ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဆႏၵျပသူမ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ ဆီးရီးယားေခါင္းေဆာင္မ်ား လိုက္မမွီေအာင္ ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အားတက္သေရာ ဦးတည္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ တစ္ပါတီစနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းကာ လြတ္လပ္ ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပေပးမည္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုတစ္ႏွစ္လံုး မႀကံဳဖူးေသာ ပြင့္လင္းမႈမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ျပခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္လ ဒီမိုကေရစီ အလြန္ေရပန္းစားလာသည့္အခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္က ျပန္၍တစ္စခန္း စလာသည္။ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းထားလိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ လြတ္လပ္၊ မွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို က်င္းပခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားကိုလည္း သတင္းယူခြင့္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ရာ တြင္ ျပည္သူမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီကို မဲေပးျခင္းျဖင့္ အမွားက်ဴးလြန္မိခဲ့ၾကရာ ေနာက္ထပ္ႏွိမ္ႏွင္းၿဖိဳခြဲမႈမ်ား ေနာက္ဆက္တြဲ လိုက္ ပါလာေတာ့သည္။ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း လံုး၀စည္းေ၀းခြင့္ မရေတာ့ပါ။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက အလြန္အမင္း ေဒါသထြက္ခဲ့ ၾကေသာ္လည္း တပ္မေတာ္အစိုးရက အေျခခံဥပေဒသစ္မူၾကမ္း ေရးဆြဲေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ က်င္းပမည္ဟု ေၾကညာေသာအခ်ိန္တြင္ ေဒါသမ်ားလည္း ေပ်ာ္သြားခဲ့ ျပန္သည္။

ထိုစဥ္က ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပခါနီး ၁၉၈၉ တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပထမဆံုး အက်ယ္ခ်ဳပ္ထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္း သူမ၏ ကံ ၾကမၼာသည္ တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ စည္း၀ိုင္းအတြင္း ပိတ္မိေနခဲ့သည္။ သူမကို ၁၉၉၅ တြင္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရးစည္းေ၀းပြဲမ်ားႏွင့္ ခ်ီတက္ပြဲမ်ားကို ခြင့္ျပဳခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ တပ္မေတာ္က ႏွိမ္ႏွင္းၿဖိဳခြဲကာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တြင္ သူမကို ထပ္မံဖမ္းဆီးျပန္ပါသည္။ ၂၀၀၂ တြင္ လႊတ္ေပးကာ ၂၀၀၃ တြင္ ျပန္လည္ဖမ္းဆီးသည္။ အဆိုပါ မွတ္တမ္းအရဆိုလွ်င္ မႏွစ္က ႏို၀င္ဘာတြင္ သူမအား ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ျပန္လႊတ္ေပးျခင္းကို ျမန္မာအစိုးရအတြင္း အေကာင္းဖက္သို႔ ေျပာင္းလဲလာသည့္ ေရရွည္ခံ လကၡဏာတစ္ရပ္အျဖစ္ ႐ႈျမင္မည္ ဆိုပါက မိုက္မဲရာ က်ပါလိမ့္မည္။

ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အေကာင္းျမင္ရန္ ၀န္ေလးေနမႈသည္ အဆန္းတၾကယ္ကိစၥတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ မူလ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း ၁၉၆၂ မွ ၁၉၈၁ အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္က ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူမ်ား ေျပာခဲ့ၾကသည့္ လက္သံုးစကားမွာ “ဦးေန၀င္း ႏိုင္ငံေရးျမင္ကြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခ်ိန္တြင္ အရာရာ ေျပာင္းလဲသြားလိမ့္မည္” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္မ်ိဳးဆက္တစ္ခု ေျပာင္းသြား႐ံုမွ်သာျဖစ္ၿပီး ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈဒီဂရီ ပို၍ဆိုး ၀ါးလာသည္ဟုပင္ ဆိုႏိုင္သည္။ ယခုတစ္ႀကိမ္တြင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္လက္ေအာက္မွ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္တစ္စုသည္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးသန္းေရႊကဲ့သို႔ ဖိႏွိပ္ရက္စက္႐ံုမွ်မက ပို၍ပင္ ဆိုးလာဦးမည္ေလာဟု ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရွိေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲ ေလတိုက္လာျခင္းကို မၿဖံဳေတာ့ျခင္း(သို႔) ထံုသြားျခင္း မဟုတ္ပါ။ တကယ့္အေျပာင္းအလဲမွာ အေႏွး ႏွင့္အျမန္ ေပၚလာမည္သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူအခ်ိဳ႕ (အထူးသျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢမွ)က ယင္းတို႔ ယခုပင္ ျမင္ေတြ႕ေနရၿပီဟု ယူဆေနၾကေသာ “အရွိထက္ ပိုတြက္ထားသည့္ တိုးတက္မႈ” ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲမည့္အခ်ိန္မွာ ထိုစနစ္အတြင္းမွ သူမ်ားက ျပန္လွန္ဆန္႔က်င္မည့္အခ်ိန္ပင္ျဖစ္ၿပီး တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအလႊာတြင္ ဒဏ္ရာထင္လာမည့္အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။

ယခုအခ်ိန္ထိမူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ထိုကဲ့သို႔ ဒဏ္ရာထင္လာသည့္ လကၡဏာ မေတြ႕ရေသးပါ။ ထို႔အျပင္ အျပင္မွလူမ်ား (ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပ) က လတ္ တေလာ ေတြ႕ရွိခ်က္လကၡဏာမ်ားကို အဓိပၸာယ္ေကာက္မွားျခင္းေၾကာင့္ ထိုအခ်ိန္သို႔ေရာက္ရန္ ၾကန္႔ၾကာသြားႏိုင္ေပသည္။ ယခု အေယာင္ျပပြင္ ့လင္းမႈကို ဆုလာဘ္အျဖစ္ Sanctions မ်ား ႐ုတ္သိမ္းေပးလိုက္ပါက “လက္ရွိ အစိုးရသည္ကား ပညာသားပါလွေပသည္ဟု တပ္မေတာ္တြင္းမွ အခ်ိဳ႕က ထင္ျမင္ယူဆဖြယ္” အေၾကာင္းတစ္ရပ္သာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢတို႔သည္ သမိုင္းမွ ထိုကဲ့သို႔ ခါးသီးေသာ သင္ခန္းစာမ်ား ရရွိထားၾကသည့္တိုင္ေအာင္ ငယ္က်င့္ငယ္ႀကံ မေပ်ာက္သည့္ တပ္မေတာ္အစိုးရ ယခင္ပံုစံအတိုင္း ခရီးဆက္ႏိုင္ရန္ အားေပးကူညီၾကဦးမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုသို႔သာဆိုပါက ျမန္မာ ျပည္သူတို႔ ခံစားေနရေသာ ဒုကၡမ်ားကို ထာရွည္သြားေစႏိုင္သည္။

*************************************************************************************

ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား လာေရာက္မႈသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အပယ္ခံႏိုင္ငံမ်ား ရင္းႏွီးမႈကိုျပ

 (25May, 2011 ရက္စြဲပါ The Washington Post မွ AP ၏ Visits from North Korea, Myanmar Leaders highlight China\s close ties to shunned governments ကိုဘာသာျပန္ပါသည္။)

Beijing (သို႕) ယခုအပတ္အတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ျမန္မာႏွင့္ အီရန္တို႔မွ ထိပ္တန္းတာ၀န္႐ွိသူမ်ား လာေရာက္လည္ပတ္ျခင္းသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ား၏ ေႏြးေထြးေသာဆက္ဆံေရးကို ျပသလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈႏွင့္ လူအမ်ား အား ျခိမ္းေျခာက္သည့္ အျပဳအမူမ်ားေၾကာင့္ အမ်ားက ေ႐ွာင္ၾကဥ္ၾကပါသည္။

ဗုဒၶဟူးေန႔က ေျမာက္ကိုရီးယား အာဏာ႐ွင္ ကင္ဂ်ံဳအီသည္ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ႏွင့္ ၎း၏ျပည္သူမ်ားအေပၚ အစာေကၽြးရန္ပင္ ခက္ခဲ ေနေသာ တိုင္းျပည္အေပၚ တ႐ုတ္၏ စီးပြားေရးအရ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈအခ်ိဳ႕ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။

ၾကာသာပေတးေန႕တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ Beijing သို႕လာေရာက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အီရန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခား ေရး၀န္ၾကီး Ali Akbar Salehi သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ႏွစ္ေလးဆယ္ျပည့္ အခမ္းအနားအတြက္ Beijing သို႔ လာေရာက္ခဲ့ပါသည္။

အဆိုပါဆက္ဆံေရးမ်ားသည္ Beijing ၏ ပံုရိပ္ကို က်ဆင္းေစပါသည္။သို႔ေသာ္ တ႐ုတ္အတြက္မူ အေနာက္ႏိုင္ငံစတိုင္ ဒီမိုကေရစီကို လက္မခံ ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ အားေကာင္းေသာဆက္ဆံေရးကို ကိုယ္စားျပဳျပီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေ႐ွာင္႐ွားေနေသာ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ား၏ ေစ်းကြက္ တြင္ တ႐ုတ္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံျပီး စီးပြားေရးအရ အက်ိဳးအျမတ္မ်ား ရယူပါသည္။

လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၊ ေ၀ဖန္သူမ်ားအား အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ စြပ္စြဲမႈမ်ား ႐ွိခဲ့ျပီး ၎တို႕ကလည္း ၎တို႕ကဲ့သို႕ အစိုးရမ်ားအေပၚ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စြပ္စြဲမႈမ်ားကို သည္းမခံခဲ့ေပ။

“ကမၻာေပၚမွာ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြေတာ့ ႐ွိပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး  သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ ဒီမိုကေရစီေတြမ႐ွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ မဟာမိတ္ဖြဲ႕လို႔ရတယ္လို႔ တ႐ုတ္က ျမင္ပါတယ္” ဟု ေဟာင္ေကာင္ တ႐ုတ္တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒပါေမာကၡႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေရးကၽြမ္းက်င္သူ Michael Davis က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ကင္၏ ခရီးစဥ္မွာ ေသာၾကာေန႔က စတင္ခဲ့ျပီး Beijing သို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေရာက္႐ွိေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယား မီဒီယာမ်ားက ေျပာပါသည္။ ကင္ႏွင့္ ၎း၏ အစိုးရအဖြဲ႕ကို သယ္ေဆာင္လာသည္ဟု ယူဆရသည့္ ေမာ္ေတာ္ယဥ္တန္းသည္ ဗုဒၶဟူးေန႔က သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္ ဧည့္သည္မ်ားကို တရား၀င္ လက္ခံေတြ႕ဆံုရာ အေဆာက္အဦးတြင္ ေရာက္႐ွိခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။

ေျမာက္ကိုရီးယားအား ၄င္း၏ ဗဟိုမွ စီမံခန္႔ခြဲေသာ စီးပြားေရးစနစ္ကို ေျပာင္းလဲရန္ တ႐ုတ္က နားခ်လ်က္႐ွိရာ အခက္အခဲေတြ႕လ်က္႐ွိပါသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ယခင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ရပ္ပစ္ခဲ့ပါသည္။

ယခု ေျမာက္ကိုရီးယား၏ ကမၻာၾကီးႏွင့္ ဆက္ဆံေရးသည္ ယိုယြင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် တ႐ုတ္ႏွင့္ ဖလွယ္ေရးမွာ ပိုမိုအေရးပါလာပါသည္။ ေတာင္ ကိုရီးယားႏွင့္ အေမရိကန္တို႔သည္ စားနပ္ရိကၡာမ်ားသေဘၤာတင္ပို႕မႈကို ရပ္ပစ္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ ၿပံဳးယမ္းႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ သျဖင့္ ၿပံဳးယမ္းတြင္ ေဒၚလာသန္းခ်ီ၍ နစ္နာခဲ့ပါသည္။ ကုလသမဂၢႏွင့္ အျခားအုပ္စုမ်ားသည္ ၿပံဳးယမ္း၏ ႏ်ဴကလီးယား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ခ်ိဳး ေဖာက္မႈေၾကာင့္ Sanction မ်ား ထပ္မံျပဌာန္းခဲ့ပါသည္။

အီရန္အေနျဖင့္မူ ၎၏ ယူေရနီယံသန္႔စင္မႈကို ရပ္ဆိုင္းရန္ ျငင္းပယ္မႈေၾကာင့္ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ၏ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈကို ခံခဲ့ရပါသည္။

ယူေရနီယံ သန္႔စင္မႈသည္ ႏ်ဴကလီးယားေလာင္စာအတြက္လည္းေကာင္း၊ ဒံုးက်ည္ထိပ္ဖူးတြင္လည္းေကာင္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ေျမာက္ကို ရီးယားကဲ့သို႔ပင္ အီရန္၏ ႏ်ဴကလီးယားႏွင့္ ဒံုးက်ည္အစီအစဥ္မ်ားသည္ ၎း၏ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လည္း ႏိုင္ငံေရး အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ပစ္ပယ္ခဲ့ၾကပါသည္။

Beijing သည္ အျမင္တူသူ ႏိုင္ငံတကာအုပ္စုႀကီးမ်ားႏွင့္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိေသာ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒအရ ျခားနားေသာခ်ဥ္းကပ္မႈျဖင့္ ဆက္လက္ဆက္ ဆံေရး ႏွင့္ စီးပြားေရးအရ ဆက္သြယ္မႈကိုလိုအပ္ေၾကာင္း အေလးေပးခဲ့ပါသည္။ တ႐ုတ္သည္ မျငိမ္မသက္ျဖစ္မႈကို ေ႐ွာင္႐ွားရန္ ႀကီးစြာစိတ္၀င္စားၿပီး၊ အကယ္၍ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရမ်ား ၿပဳိလဲသြားပါက ၎း၏ နယ္စပ္မ်ားတြင္ ႀကီးမားေသာ ထိခိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ဟု ယူဆလ်က္႐ွိ ပါသည္။

ထိုအေျခအေနေၾကာင့္ ေႏြးေထြးစြာ ဆက္ဆံလွ်က္႐ွိေသာ္လည္း နက္႐ႈိင္းေသာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရန္မလိုအပ္ေပ။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ျမန္မာတို႔သည္ တ႐ုတ္အေပၚမွီခိုေနရမႈအေပၚ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မည္ ျဖစ္ျပီး တခါတရံ မိမိလမ္း မိမိဘာသာေလွ်ာက္လိုသည့္ သေဘာ႐ွိ ေပသည္။ တ႐ုတ္က နားခ်ေနေသာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဆႏၵမ႐ွိျခင္းက ထိုအခ်က္ကို ျပသေနသည္ဟု စကၤာပူအေျခစိုက္ အေ႐ွ႕ ေတာင္အာ႐ွေလ့လာေရး အင္စတီက်ဳမွ Ian Storey က ေျပာပါသည္။

                “ ဒီတိုင္းျပည္ေတြအေပၚ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ပိုၿပီး ခ်ဲ႕ကားေျပာေနၾကတာပါ” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။

*************************************************************************************


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs

0 comments:

Post a Comment