Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၁၆.၆.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- တစ္ပတ္အတြင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးသံုးသပ္ခ်က္
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
တစ္ပတ္အတြင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးသံုးသပ္ခ်က္
ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ)
(The Street View ဂ်ာနယ္ အတြဲ၁ အမွတ္ ၂၁ တြင္ပါရွိသည့္ ေဆာင္းပါးမွ ကူးယူေဖာ္ျပခ်က္)
ေျခလွမ္းျပင္ေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ား
စီးပြားေရးပိတ္္ဆို႔မႈအခ်ိဳ႕ ရုတ္သိမ္းလိုက္ေပမယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းဆိုင္ရာ အခက္အခဲေတြ၊ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနတာေၾကာင့္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံက ကုမၸဏီေတြဟာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို႔ ခက္ခဲေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္၊ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ေတြ ဟာ သမၼတအိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေၾကာင့္ ေရွ႕တိုးရမွာလား၊ ေနာက္ဆုတ္ရမွာလား မသိဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို႔ တစ္ဖက္က တိုက္တြန္းၿပီး၊ တစ္ဖက္မွာ အျပည့္အဝေဖာ္ထုတ္မႈ၊ လုိင္စင္ခ်ေပးတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ရင္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မယ္လို႔လည္း ေျပာေနေလေတာ့ လုပ္ရကိုင္ရ အေတာ္ခက္ေနပါတယ္။
ႏွစ္ရွည္လမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရေတြက ဧၿပီလန႔ဲ ေမလေတြမွာ ဆိုင္းငံ့ထား ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကုမၸဏီေတြကတန္းစီေနခ်ိန္မွာ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္စုလိုက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ ေယာက္ခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လာေရာက္တဲ့ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ ေမလတစ္လထဲမွာကို ေလးငါးေထာင္ေလာက္ရွိၿပီး အားလံုးက တာ ဝန္ရွိသူေတြ၊ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ေတြ႔ဆံုဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။
အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတြက ထိပ္တန္းအစိုးရအရာရွိေတြ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း လာ ေရာက္ၾကဦးမယ္။
ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္ကုမၸဏီႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ GE တို႔ Catepillar တို႔ေလာက္ပဲ တကယ္လာခဲ့ၾကတာပါ။ ျမန္မာဘက္ကလည္း ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံမႈေတြလာဖို႔ ဖိတ္ေခၚမႈေတြရွိသလို ျမန္မာဘက္မွာ တရားစီရင္ေရးအပါအဝင္ အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနလို႔ သိပ္ၿပီး မေမွ်ာ္လင့္ၾက၊ အေကာင္းမျမင္ၾကဖို႔ သတိေပးခ်က္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ ဥပေဒဘက္ကလည္း ထြက္လုထြက္လုနဲ႔ ႏွစ္ဝက္ေက်ာ္ လာခဲ့ပါၿပီ။
အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြကို အေမရိကန္အစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရးမခ်ိဳးေဖာက္ဖို႔ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြရွိၿပီး ပဋိပကၡေတြမွာ ဝင္မပါဖို႔ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကလည္းရွိေနေလေတာ့ ဘာလုပ္လို႔ရတာ၊ ဘာလုပ္လို႔မရတာမ်ိဳး မရွင္းမလင္း ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
တျခားအေမရိကန္ စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုတ္သိမ္းတာေတြနဲ႔မတူဘဲ ယာယီဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုတဲ့ မေရရာမေသခ်ာမႈေၾကာင့္ တင္းက်ပ္ တဲ့စည္းကမ္းခ်က္ေတြ၊ ဘာေတြလုပ္မယ္ဆိုတာ အျပည့္အဝဖြင့္ဟရမယ္ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အေမရိကန္တို႔က တစ္ႏွစ္တာ ဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုေတာ့ ဆိုင္းငံ့ကာလ တစ္ႏွစ္ျပည့္တဲ့အထိ ေစာင့္ၾကရမလိုလိုလည္းျဖစ္ေနေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား အႀကီးအက်ယ္ျမွပ္ႏွံထားၿပီး စီးပြါးေရးပိတ္ဆို႔မႈ ျပန္ခ်မွတ္လုိက္ရင္ ဒုကၡေရာက္မွာစိုး ရတယ္လို႔ ေရနံကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုရဲ႕ တာဝန္ရွိသူကေျပာပါတယ္။
အေၾကြးဝယ္ကတ္ျဖစ္တဲ့ Visa တို႔ Mastercard တို႔ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေငြေၾကးအေပးအယူဆိုင္ရာ အခြင့္အခါေတြ ရွာေဖြေန ေပမယ့္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကို တိတိက်က် မသတ္မွတ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္လုပ္မလဲဆိုတာ အေမရိကန္အစိုးရက ဘယ္ ေလာက္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ အတည္ျပဳခ်က္အေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။
GE ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရံုးဖြင့္ဖို႔လုပ္ေနၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ စြမ္းအင္က႑ေတြမွာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြ ရခဲ့ေပမယ့္ အေမရိ ကန္ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနပါတယ္။ ဓါတ္အားေပးစက္ေတြ ေရာင္းခ်ဖို႔၊ လက္ရွိစက္ေတြကိုျပင္ဖို႔ စာခ်ဳပ္ေတြကို အေခ်ာသတ္ ေနပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ေဒသႏၱရစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို ခ်ိန္ဆလို႔ ေစာေစာစီးစီး ဝင္ေရာက္ျမွပ္ႏွံရာက အက်ဳိး ေက်းဇူးေတြရေအာင္ အားထုတ္ေနပါတယ္။ ကမၻာတစ္ဝွမ္းက ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အေကာင္းစားတရားဥပေဒစိုးမိုးမႈေတြ မရွိ။ အ ေျခခံ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေတြကလည္း လိုအပ္ေနလို႔ အျပည့္အဝတရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိတဲ့အထိ ေစာင့္ဆိုင္းျမွပ္ႏွံဖို႔ကေတာ့ ခက္ပါ တယ္တဲ့။ ေစာေစာဝင္ေလ လုပ္စရာရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံစရာ အခြင့္အလမ္းေတြကလည္း အမ်ားႀကီးျဖစ္ေသးမို႔ပါ။
ဘာလို႔ ခုထိမလာႏိုင္
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဥပေဒေဟာင္း ထြက္စဥ္အခါတုန္းကလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဥပေဒဟာ အလြန္ေကာင္းလို႔ ကိုယ့္ငါးခ်ဥ္ကိုယ္ခ်ဥ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ မလာၾကတာကို သင္ခန္းစာယူသင့္ပါတယ္။ အမ်ားစုက ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈဥပေဒကို ေစာင့္ခဲ့တာမွန္ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ တင္ျပရတဲ့ စာ႐ြက္စာတမ္းေတြ မ်ားျပားၿပီး အခ်ိန္ယူ ေနရတုန္းလို႔ သိေနရပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အထက္ အလယ္ ေအာက္ အဆင့္အားလံုးလိုလို ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ကင္းကြာေနတဲ့ အားနည္းခ်က္တစ္ခု လည္း ရွိေနေၾကာင္း အေတြ႔အႀကံဳရွိသူေတြက ေထာက္ျပၾကတယ္။ ဌာနဆိုင္ရာေတြမွာ ထိပ္ဆံုးကလူႀကီးေျပာလိုက္တာကို ေအာက္အဆင့္ ေတြက မသိတာ၊ ဌာနတစ္ခုနဲ႔ တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ ေဘာ္လီေဘာပုတ္ေနၾကတာေတြလည္း ရွိေနၾကပါေသးတယ္။
အခုရက္ပိုင္းမွာေတြ႕ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကေတာ့ တကယ္လာေရာက္ျမွပ္ႏွံခ်င္တဲ့သူျဖစ္ဖို႔ ေရတိုထက္ ေရရွည္ အက်ိဳးစီပြားကိုၾကည့္ဖို႔ ေျပာဆိုေနတာၾကားရလို ျမန္မာျပည္ထဲကို အေလာသံုးဆယ္ လာေရာက္ၾကတဲ့လူေတြအေနနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ ေသခ်ာေရ ရာတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြမရဘဲ ျပန္သြားရရင္၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ရုပ္ပံုလႊာ မလွမပ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ သတိေပးတာကိုလည္း ၾကားသိ ရပါတယ္။
ဧည့္သည္ေတြ ဧည့္သည္ေတြ
စကၤာပူႏိုင္ငံကလုပ္ငန္းရွင္ေတြဆိုရင္ ေလးလအတြင္းမွာ ႏွစ္ဖြဲ႕ေတာင္ လာေရာက္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဗီယက္နမ္သေဘၤာလုပ္ငန္းတစ္ခုက အာဆီယံေဒသအတြင္း ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ တရုတ္အာဆီယံကုန္သြယ္မႈေတြ တိုးပြားလာမယ့္ အရိပ္ အေယာင္ေၾကာင့္ ကုန္တင္သေဘၤာႀကီးေတြ တိုးခ်ဲ႕ေျပးဆြဲဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ အာဆီယံရဲ႕ ကုန္သြယ္မႈဟာ တစ္ႏွစ္ကို ၂ ရာခိုင္ ႏႈန္းတိုးတက္ၿပီး ေဒသထုတ္ကုန္ တိုးတက္မႈႏႈန္းထက္ ျမန္တယ္လို႔ သူတို႔က တြက္ဆထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္သေဘၤာလိုင္းဟာ လက္ရွိ သေဘၤာ ၆ စင္းအျပင္ ေနာက္ထပ္ ၆ စင္း တိုးခ်ဲ႕ေျပးဆြဲဖို႕ ျပင္ဆင္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ထိုင္းကမၻာလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္း
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အိမ္္နီးခ်င္းထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ထပ္ထပ္ၿပီးလာခ်င္ေအာင္ ဘယ္လိုအသစ္အဆန္းေတြ ဘယ္လိုထူးျခား တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ရမလဲဆိုတာကိုလည္း စဥ္းစားေနၾကပါတယ္။ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံထဲက ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြဟာ သူတို႔ အရပ္ေဒသေတြမွာ မခံစားမရရွိႏိုင္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေတြရဖို႔ အလည္အပတ္ လာေရာက္ၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေက်ာပိုးအိတ္္တစ္လံုးနဲ႔ လာ တဲ့သူေတြဟာ တတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြ၊ ပညာတတ္ေတြ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ့လည္း သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ အလတ္တန္း၊ အျမင့္တန္း ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို ပိုၿပီးေပးဖို႔ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း တကယ္ေလ့လာခ်င္တဲ့သူေတြကို ဟို တုန္းကလို ေငြမရွိတဲ့လူေတြလို သေဘာထားၿပီး ဆက္ဆံလို႔မရပါဘူး။
ဒီ့အျပင္ ထိုင္းကုမၸဏီေတြက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ျပင္ပအာရွေဒသတြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို႔ ဘာသာစကားအခက္အခဲကို ႀကီးမားတဲ့အဟန္႔ အတားတစ္ခုအေနနဲ႔ မျမင္ဘဲ ေဒသခံတစ္ေယာက္ကို ဆြဲခန္႔တဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ အေမရိကန္ ကိုကာကိုလာကုမၸဏီက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ ျပဳလုပ္ပါ ေတာ့မယ္။ ယခုေလာေလာဆယ္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ အလုပ္အကိုင္ရရွိဖို႔ ေထာက္ပံ့ကူညီေငြ ေဒၚလာ သံုးသန္း လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ ျမန္ မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံတဲ့အခါ လူ႕အခြင့္အေရး၊ အလုပ္ခြင္အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒေတြကို တိတိက်က်လိုက္နာသလို၊ လာဘ္ေပးမႈ ဆန္႔ က်င္ေရးမူဝါဒကိုလည္း ဆက္လက္ကိုင္ဆြဲက်င့္သံုးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတစ္ပတ္ထဲမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကိုလည္း ရုပ္သိမ္းခဲ့ပါ တယ္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားကြန္ဖရင့္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သြားေရာက္ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈဟာ နယ္ပယ္အားလံုးမွာ အေရးပါတဲ့အေၾကာင္း အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ရာက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့တဲ့ လူငယ္ေတြ အလုပ္အကိုင္ရရွိမႈ အေရး ႀကီးတဲ့အေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အေထာက္အကူျပဳမယ့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးမယ့္ ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံမႈေတြ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္းေတြ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
