Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၁၇.၈.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- Cronyism လား၊ meritocracy လား
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
Cronyism လား၊ meritocracy လား
ဘုန္းထက္ဝင္း
ေခတ္မီေရးေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ျဖင့္ ကမာၻႀကီးႏွင့္ တံခါးဖြင့္ဆက္သြယ္လာခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းမွ စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ သံုးသပ္ေျပာဆိုေနရေသာ အေနအထားျဖစ္လာခဲ့ေလၿပီ။ ယခင္က ေျမာက္ကိုရီးယားလို ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးတြင္ ေဟာ့ေဟာ့ရမ္းရမ္း ထိန္းရခက္သည့္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ပံုေဖာ္ထားေနမႈမွ ဒီမိုကရက္တစ္တန္ဖိုးမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျဖင့္ တျဖည္းျဖည္း ပံုေဖာ္ယူလာေနသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ သို႔ လာေရာက္ၾကသည့္ ႏုိင္ငံျခားသားဧည့္သည္မ်ားမွာလည္း ဝင္လာမစဲ တသဲသဲပင္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ မေရာက္ဖူးလွ်င္ပင္ ေခတ္မမီေတာ့သလုိ ရွိေနသည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ယခုလို အေျပာင္းအလဲမ်ားၾကားတြင္ လူအေျပာအမ်ားဆံုးႏွင့္ အသိမ္ေမြ႕ဆံုးလုပ္ရမည့္ကိစၥမွာ ခ႐ုိနီ အရင္းရွင္စနစ္ျဖစ္သည္။ လက္တစ္ဆုပ္စာမွ်သာရွိေသာ (တခ်ိဳ႕က နာမည္ထင္ထင္ေပၚေပၚ၊ တခ်ိဳ႕က မထင္မရွား) ခ႐ုိနီမ်ားမွာ ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးရင္းျမစ္အမ်ားစုကို ဆုပ္ကိုင္ ထားႏုိင္သည္အထိ စီးပြားေရး အင္အားေကာင္းၾကသူမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ စနစ္အေျပာင္းအလဲတြင္ ဒီမုိကေရစီဘက္ လိုက္ပါေျပာင္းလဲသည့္ ခ႐ုိနီမ်ား ရွိသလုိ၊ အေျပာင္းအလဲကို ဆန္႔က်င္သူမ်ား၊ ေစာင့္ၾကည္ခ်င္ေသးသူမ်ားလည္းရွိသည္။ တခ်ိဳ႕မွာလည္း စနစ္သစ္တြင္ ခ႐ုိနီမ်ားမရွိသင့္ေတာ့သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ စီးပြားေရးက႑တြင္ ဖယ္ရွားသင့္သည္ဟု ေျပာၾကသလို၊ တခ်ိဳ႕မွာလည္း ခ႐ုိနီမ်ားကို အၿပီးတုိင္ ဖယ္ရွားဖို႔အေရးမွာ စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ပိုမိုၾကန္႔ၾကာသြားေစႏုိင္ေသာေၾကာင့္ လံုးဝရွင္းလင္ဖို႔ထက္ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံမွ ခ႐ုိနီမ်ားလို ႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကို ျမႇင့္တင္ရန္ တိုက္တြန္းသင့္ေၾကာင့္ ဆိုၾကသည္။ အမွန္စင္စစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ေတာင္ ခ႐ုိနီစနစ္ကို အားေပးျခင္း မဟုတ္ေသာ္ျငား လည္း ေရဘဝဲတေကာင္လို လက္တံမ်ားစြာျဖင့္ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ဖမ္းဆုပ္လုပ္ကုိင္ႏုိင္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ား ရွိပါသည္။
ခ႐ုိနီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း သူတို႔အက်ိဳးစီးပြားကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ စည္း မ်ဥ္းစည္းကမ္းခ်မွတ္ရန္ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒမ်ားျပ႒ာန္းႏုိင္ရန္ ေငြေၾကးမ်ားစြာ အသံုးျပဳ၍ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးသူမ်ား (lobbyist) ငွားရမ္းအသံုးျပဳ၍ မဲဆြယ္ ေစပါသည္။ နာမည္ႀကီး Think Tank မ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ား၏ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားတုိ႔တြင္လည္း ၎တို႔သည္ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာႏုိင္ သည္ကို သိ၍ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈႀကီးႀကီးမားမား လုပ္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္လည္း မိမိတို႔လုိလားသည့္ မူဝါဒမ်ား အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ ၾသဇာရွိ ႏုိင္ငံေရးသမား၊ သို႔မဟုတ္ ပါတီကို ဘ႑ေရးေထာင့္ပံ့မႈမ်ား ေပးၾကသည္။ ယခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ မၾကာမီက်င္းပမည့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုမွ ရန္ပံုေငြအသံုးျပဳမႈ လြန္လြန္ကဲကဲျဖစ္ေနသည္ဟု သံုးသပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္လည္း ပါတီ အတြင္း faction ျဖစ္ခြင့္ေပးထားရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအား ဘ႑ေရးအေထာက္အပံ့ေပးရာတြင္ အက်ိဳးစီးပြား ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဤမွ်အေျခအေန မဆုိက္ေသးေသာ္လည္း သူ႔အတာႏွင့္သူ ခ႐ုိနီမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားမွာ စီးပြားေရးက႑ႀကီးတစ္ခုလံုး ထိခုိက္မႈရွိေနသည္မွာေတာ့ ေသခ်ာသည္။ ခ႐ုိနီစနစ္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သား၊ တူ၊ ညီမ်ား ေကာင္းစားေရး (nepotism)၊ အစိုးရ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီ ယႏၱရားတြင္ နီးစပ္ရာ မိတ္ေဆြကိုသာ ခန္႔အပ္သည့္ (spoil system) တုိ႔ အစြန္းေရာက္ လႊမ္းမိုး ႀကီးစိုးးေနပါေသးသည္။ ယင္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္စနစ္ မွာ အရည္အခ်င္းအဓိကစနစ္ (merit system) ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း merit system မွာလည္း လံုးဝ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ liberal democracy ကို စနစ္ကို ေရာက္ေအာင္သြားရျခင္းႏွင့္ တူသည္။ ဒီမုိကေရစီစနစ္၏ အျမင့္ဆံုးစံႏႈန္းကို သိ၍ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ္လည္း မည္သည့္ႏုိင္ငံမွ် အေကာင္းဆံုးအေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိေနသည္ေတာ့မဟုတ္။ merit system မွာလည္း catch 22 ဇာတ္လမ္းလို ေကာင္းေတာ့ေကာင္းတယ္ မ်က္စိစပ္ တယ္ဟု ဆိုရမည္ပင္။ သို႔ေသာ္ merit system ကို အသံုးမျပဳသည့္ အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မႈစြမ္းရည္ အစဥ္က်ေနမွာျဖစ္ၿပီး အျဖစ္လုပ္မႈ မ်ားျပားေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစိုးရဗ်ဴ႐ုိကေရစီႏွင့္ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အရည္အခ်င္းအဓိကစနစ္ကို က်င့္သံုးမႈမွာ ပင္မေရစီေၾကာင္း ျဖစ္မ လာေသးပါ။ အစိုးရဗ်ဴ႐ုိကေရစီ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ့္ပါးမႈေၾကာင့္ သမၼတ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမူဝါဒမ်ားမွာလည္း ပီပီျပင္ျပင္ လက္ေတြ႕ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ ေဝးပါသည္။ ပုဂၢလိကပိုင္းကိုလည္း ၾကည့္လွ်င္လည္း အဖြဲ႕အစည္းအမ်ားစုမွာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္က်က် စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္သည့္ မန္ေနဂ်ာ ကို အသံုးျပဳေရးထက္ ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားကို ခန္႔အပ္ထားသည္ကိုသာ ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။ စာေရးသူအျမင္၌ ျမန္မာနုိင္ငံကို တည္ေဆာက္ရာ တြင္ ယခင္ အရွင္ေမြးသူ ေကာင္းျပဳသည့္စနစ္၊ သား၊ တူ၊ ညီမ်ား ေကာင္စားေရးစနစ္၊ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွာသည့္စနစ္တို႔ျဖင့္ မည္သို႔မွ် အလုပ္ ျဖစ္ေတာ့မည္မဟုတ္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ ထုိသို႔ေသာ အမူအက်င့္မ်ား၊ စနစ္မ်ားကို ဆက္လက္ ျဖစ္ခြင့္ေပးထားလွ်င္လည္း ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးပန္းတိုင္သုိ႔ ေရာက္ရွိ ေတာ့မည္မဟုတ္ဘဲ ဖိလစ္ပိုင္လို (Oligarchy) တစ္စု၏ ႏုိင္ငံေရးအက်င့္ျခစားမႈမ်ားၾကားတြင္ တဝဲဝဲ လည္ေနေတာ့မည္။ ထုိအမူအက်င့္မ်ားမွ စြန္႔ခြာႏုိင္လွ်င္ merit system ႏွင့္ ပိုမိုနီးစပ္လာေလ ျဖစ္သည္။ အရည္အခ်င္း အဓိကစနစ္ကို က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္သာ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ေစခ်င္ပါသည္။
*****************************************
Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.
