ႏိုင္ငံတကာသတင္းမ်ား
(The Nation News မွ 14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ “European Union offers to send observers to Myanmar 2015 plots” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
(14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ The Christian Science Monitor မွ Joseph J.Schatz ေရးသားေသာ Bill Clinton urges reconciliation in surprise trip to Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသို႔ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားေစလႊတ္ရန္ ဥေရာပသမဂၢကမ္းလွမ္း
(The Nation News မွ 14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ “European Union offers to send observers to Myanmar 2015 polts” သတင္းကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ေျပာင္းလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ အေရးပါေသာ အလွည့္အေျပာင္း တစ္ခုျဖစ္သည့္ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရန္ အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ား ေစလႊတ္ေပးလိုေၾကာင္း ဥေရာပသမဂၢက ၾကာသာပေတးေန႔တြင္ ကမ္းလွန္းလိုက္ပါသည္။
“ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မယ့္အဖြ႕ဲ လႊတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ လက္ခံဖို႔ စိတ္ဝင္စား ပါသလားလို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို အီးယူက ေမးျမန္းထားပါတယ္” ဟု တစ္ခ်ိန္က တံခါးပိတ္ထားေသာ ႏုိင္ငံသို႔ EU-Myanmar Task Force ပထမဆံုး မစ္ရွင္ကို ဦးေဆာင္လာသူ အီးယူႏုိင္ငံျခားေရးရာမူဝါဒ အႀကီးအကဲ ကက္သရင္းအက္ရွ္တန္ ကေျပာၾကားသည္။
အီးယူအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ေက်းလက္ဖြ႕ံၿဖိဳးေရ၊ ပညာေရး၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စေသာ က႑မ်ားတြင္ အကူ အညီေပးလိုၿပီး တိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈကို ပံ့ပိုးအားေပးလိုသည္ဟု အီးယူ၏ ဖြ႕ံၿဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး အန္ဒရစ္ပိယာဘာ့ ကေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အီးယူ၏ ေငြေၾကးပံ့ပိုးမႈသည္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ယူ႐ို သန္း ၉၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၂၁ သန္း) ခန္႔ရွိေနၿပီဟု ပီယာဘာ့ က ခန္႔မွန္းေျပာၾကားသည္။
“အဓိကအလွဴရွင္ေတြထဲက တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အီးယူအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြဆက္တိုက္ျဖစ္ေပၚေနေအာင္ ဆက္လက္ကူညီအားေပးသြားဖို႔ အၿမဲတမ္းအဆင္သင့္ ေစာင့္ေနမွာပါ” ဟု ပီယာဘာ့ က ဆက္လက္ေျပာၾကားသြားသည္။
ဘီလ္ကလင္တန္က ျမန္မာ့ခရီးစဥ္တြင္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးတုိက္တြန္း
(14 Nov 2013 ရက္စြဲပါ The Christian Science Monitor မွ Joseph J.Schatz ေရးသားေသာ Bill Clinton urges reconciliation in surprise trip to Myanmar ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း Bill Clinton သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ အံ့အားသင့္ဖြယ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွ ေဝးရာသို႔ သြားေနေသာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလႏွစ္ႏွစ္အတြင္း တုိင္းျပည္ကို ေရွ႕ဆက္မတက္ရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ခြဲျခားမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းၾကရန္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ၾကာသာပေတးေန႔က တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
“ခင္ဗ်ားတို႔ႏုိင္ငံ တံခါးဖြင့္ကတည္းက တစ္ကမာၻလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံကိုခ်ဥ္းကပ္လာၾက ပါတယ္” ဟု Mr.Clinton က ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားပါဝင္ေသာ အုပ္စုအား ရန္ကုန္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “တစ္ကမာၻလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေကာင္းတစ္ခု ထြက္ေပၚလာတိုင္း ခ်ီးမြမး္ၾကပါတယ္။ ဘာသာေရးအရ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးဖတ္ရရင္ေတာ့ အေတာ္စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။
ကလင္တန္အတြက္ ယခုခရီးစဥ္သည္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားက ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား တိုးျမွင့္ခ်မွတ္ရန္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ ၎၏ ဇနီး ျဖစ္သူ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ ၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ ျခင္းသည္ စစ္အစိုးရအၿပီး အမည္ခံအရပ္သား အစိုးရႏွင့္ အေမရိကန္ၾကား ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးအျပဳအမူကို အခ်က္ေပးသည့္သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ကလင္တန္ သြားေရာက္လည္ပတ္ျခင္းမွာ ၎၏ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အကူအညီေပးေရး ျဖစ္ပါသည္။ ကလင္တန္ေဖာင္ေဒးရွင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အကူအညီေပးေရး ျဖစ္ပါသည္။ ကလင္တန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ ငံတြင္ HIV/AIDS ၊ ငွက္ဖ်ားႏွင့္ တီဘီေဆးမ်ား၊ ေဆးယဥ္ပါးသည့္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားႏွင့္ ကေလး က်န္းမာေရးႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး တိုးတက္မႈမ်ားအတြက္ အကူအညီေပးမည္ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗဟိုအစိုးရ၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရရန္ႀကိဳးပမ္းေနမႈႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ စတင္ခဲ့ေသာ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွာ ျပဒါးတစ္လမ္း၊ သံတစ္လမ္း ျဖစ္ပါသည္။
ကလင္တန္သည္ ၾကာသာပေတးေန႔က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား ဦးသိန္းစိန္ ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌဦးေ႐ႊမန္း တို႔ျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆံုအၿပီး အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ရန္ကုန္တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါ သည္။
ကလင္တန္က လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ ဘရာဇီးမွာ မိုးရာသီ သစ္ေတာမ်ား (Rain Forest) အေၾကာင္း၊ ေျမာက္ပိုင္းအိုင္ယာလန္၊ လူ႕မ်ိဳး႐ိုးဗိဇမ်ား၊ ရဝမ္ဒါလူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ ရာစာအာရာဖတ္ႏွင့္ စကားေျပာခဲ့ျခင္း မ်ားအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသြားပါသည္။ ၎သည္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ေၾကာင့္ ခြဲျခားခံရေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကာလၾကာရွည္ အေျခအတင္ေျပာဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ ေၾကာင္း အာ႐ံုျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“အာဏာရွင္ျပန္မလုပ္ေတာ့ပါဘူးလို႔ ေျပာေန႐ံုနဲ႔ မၿပီးပါဘူး။ အုပ္စုေတြအားလံုး ပါဝင္ခြင့္ရဖို႔ စနစ္တက် စုစည္း ရပါမယ္။ မဟုတ္ရင္ က်န္ခဲ့ႏုိင္တာေတြရွိပါတယ္။ သေဘာတူႏုိင္မယ့္အခ်က္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔ အေရးႀကီးပါ တယ္္” ဟု ၎က ေျပာပါသည္။
ကလင္တန္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း မြတ္ဆလင္အမ်ားစုပါဝင္ေသာ လူမ်ားေသဆံုးခဲ့ရေသာ ဗုဒၶဘာသာ- မြတ္ဆလင္ အၾကမ္းဖက္မႈကိစၥရပ္ကို ေျပာၾကားရာတြင္ ၎၏ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းမ်ားမွာ သိသိသာသာ သတိထား သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ဤကိစၥမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ထိရွလြယ္ေသာ သဘာဝရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရသစ္အား ႀကိဳဆိုၿပီး၊ ၎တို႔၏ ကုမၼဏီမ်ားအား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ အားေပးေနခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ ကိစၥသည္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ အေနအထားတြင္ ရွိပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္တက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္ ျပည္နယ္တြင္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေနေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအဝိုင္းမွာ သိသိသာသာ သံသယမ်ားထားရွိခံရၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ ခံေနရပါသည္။
သို႔တုိင္ ၎၏ မိန္႔ခြန္းကို အျမင္မတူေသာ အသိုင္းအဝုိင္းမွ လူမ်ားအားလံုးက လက္ခုတ္ၾသဘာေပးခဲ့ၾကပါသည္။
“သူက စကားလံုးေတြ ေ႐ြးေျပာေပမယ့္လည္း သူေပးခ်င္တဲ့ မက္ေဆ့ခ်္ကို ရေအာင္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု အမ်ိဳးသား ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ အဖြဲ႕ဝင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေထာက္ခံသူ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ က ေျပာပါသည္။
“သူက ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးကိုပဲ ေျပာပါတယ္။ လက္တုန္႔ျပန္ဖို႔၊ တရားစီရင္ဖို႔ကိစၥေတြ မေျပာပါဘူး။” ဟု ကုလသမဂၢ အရာထမ္းေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥ ေဝဖန္သူ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္ က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္က ၎အေနျဖင့္ သိထားသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း မ်ားကပင္ လက္စားေခ်ေရး၊ တရားစီရင္ေရးကိစၥမ်ားကို ေတာင္းဆိုေနမႈ မေတြ႕ရဟုဆိုပါသည္။