Posts
By Edwin Chen and Julianna Goldman,
From Bloomberg (16th Nov 2009)
အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အုိဘားမားသည္ ျမန္မာဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ အျခား အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မိနစ္ ၉၀ ၾကာ တစ္စားပဲြတည္း ထုိင္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္သည္ ေဒသတြင္း တ႐ုတ္၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈကုိ ခ်ိန္ညႇိေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းလုိမႈ၏ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း ပါဝင္ပါသည္။
အုိဘားမား၏ ယမန္ေန႔က အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္းသည္ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးအေနျဖင့္ ပထမဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအစည္းအေဝးတြင္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စင္ကာပူ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္းက ေျပာၾကားလုိက္ပါသည္။
အဆုိပါ အစည္းအေဝးတြင္ အုိဘားမားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကုိ လႊတ္ေပးသင့္ေၾကာင္း ထပ္မံ၍ ခိုင္ခုိင္မာမာ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာကမူ အုိဘားမား၏ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းႏွင့္ အျခားအေၾကာင္းအရာ အနည္းငယ္ကုိသာ ေဖာ္ျပသြားပါေၾကာင္း မေလးရွား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဒသတြင္း တ႐ုတ္၏ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရးအရ ဩဇာ ႀကီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် အေမရိကန္ကလည္း ၎၏ ေဒသတြင္း ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈကုိ ထိန္းသိမ္းထားလုိသည္ဟူေသာ အုိဘားမား၏ ေျပာသည့္အခ်က္ကုိ ယခု ထိပ္သီးအစည္းအေဝးတြင္ ပုိမုိ ခိုင္မာေစခဲ့ပါသည္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွသည္ ကမၻာ့ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ အေရးပါေသာ ပင္လယ္လမ္းေၾကာင္း ရွိေနသည့္အျပင္ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေရနံႏွင့္ တန္ဖုိးရွိ ေသာ သတၱဳမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ေဒသတြင္း ၎၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈကုိ ရွိေနေစလုိပါက တ႐ုတ္ ဘာေတြလုပ္ေနသနည္း ဆုိသည္ႏွင့္ ယွဥ္၍ စဥ္းစားတတ္ရန္ လုိေၾကာင္းကုိ သေဘာေပါက္သည္ ဟု စင္ကာပူအမ်ဳိးသား တကၠသုိလ္မွ Kishore Mahbubani က ေျပာပါသည္။ အကယ္၍ တ႐ုတ္သည္ အာဆီယံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးလ်င္ျမန္စြာ တုိးတက္လာေနပါက အေမရိကန္၏ စိတ္ဝင္စားမႈမွာလည္း ေနာက္ခ်န္မေနသင့္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားပါသည္။
တ႐ုတ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမွာ မႏွစ္က ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္း တုိးတက္ခဲ့ၿပီး ေဒၚလာ ၂.၆ ဘီလီယံ ရွိပါသည္။ အေမရိကန္ စာရင္းအင္းမ်ားအရ အေမရိကန္ - ျမန္မာကုန္သြယ္မႈမွာ ေဒၚလာ ၁၀.၈ မီလီယံသာရွိၿပီး တ႐ုတ္က အႀကိမ္ ၂၄၀ ခန္႔သာပါသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးေရနံ ကုမၸဏီ ျဖစ္ေသာ China National Petroleum Corp (CNPC) သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ေတာင္ဘက္သုိ႔ ၇၇၁ ကီလုိမီတာ (မုိင္ ၄၈၀) ရွည္ေသာ ပုိက္လုိင္းကုိ စတင္ တည္ေဆာက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ တ႐ုတ္၏ အႀကီးဆံုး ကမ္းလြန္ေရနံရွာေဖြေရးကုမၸဏီ Cnooc ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရနံမ်ား ရွာေဖြလ်က္ ရွိပါသည္။
တ႐ုတ္၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးမွာလည္း ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကႏွင့္ စာလွ်င္ အဆ ၂၀ ခန္႔ ျမင့္တက္လာၿပီး မႏွစ္က ေဒၚလာ ၁၇၉ ဘီလီယံ တန္ဖုိး ရွိပါသည္။ အာဆီယံ၏ စုစုေပါင္း ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈ ပမာဏသည္ ၂% မွ ၁၀.၅% အထိ တ႐ုတ္၏ ေဝစု ျမင့္တက္လာခဲ့ပါသည္။ ထုိအခ်ိန္အတြင္း အေမရိကန္၏ ေဒသတြင္း ကုန္သြယ္မႈေဝစုသည္ မႏွစ္က ၁၇% မွ ၁၂% ထိ က်ဆင္းခဲ့ပါသည္။ အာဆီယံ စာရင္းဇယားမ်ားအရ လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခု သေဘၤာတင္ပုိ႔မႈ (two-way shipment) ကမူ ္႔ ေဒၚလာ ၂၀၁ ဘီလီယံထ သံုးဆခန္႔ ျမင္႔တက္ခဲ႔သည္ဟု ဆုိပါသည္။
အေမရိကန္သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး စာခ်ဳပ္ကုိ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလုိင္လကမွ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ထက္ ေျခာက္ႏွစ္ ေနာက္က်ၿပီးမွ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ေႏွာင္ႀကိဳးမပါေသာ သေဘာတူညီခ်က္သည္ အေရွ႕အာရွထိပ္သီး အစည္းအေဝးသုိ႔ တက္ေရာက္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏိၵယတုိ႔ ပါဝင္ေသာ အာဆီယံဗဟုိျပဳ အုပ္စုဖဲြ႕မႈ ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ အာရွေဒသႏွင့္ ပုိမုိ၍ ထံုးစံႏွင့္အညီ စည္းစနစ္က်စြာ ဆက္ဆံလုိေၾကာင္း အုိဘားမားက ႏုိဝင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔က ေျပာၾကားလုိက္ပါသည္။
အုိဘားမားသည္ စကၤာပူသုိ႔ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး မေန႔ညက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ရွန္ဟဲၿမိဳ႕သုိ႔ ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
အုိဘားမားသည္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရန္ ဆံုးျဖတ္ရျခင္းမွာ အာဆီယံတြင္ ျမန္မာပါဝင္ေနျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္တင္ရန္ လာေရာက္ျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ခရီးစဥ္မတုိင္မီက အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အေရွ႕အာရွေရးရာ ဒါ႐ုိက္တာ Jeffrey Baden က ေျပာခဲ့ပါသည္။
စက္တင္ဘာလက အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က အေမရိကန္သည္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ဖိအားေပးရန္ တုိက္႐ုိက္ ဆက္ဆံစကား ေျပာသြားမည္ဟု ေျပာခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္မွာ အေမရိကန္ ဆီနိတ္တာ Webb ၾသဂုတ္လက ျမန္မာသုိ႔ လာေရာက္ၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႕ဆံုအၿပီး တစ္လအၾကာတြင္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ယခုလ အေစာပုိင္းက လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell ႏွင့္အဖဲြ႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ပါသည္။ အုိဘားမားသည္ ျမန္မာႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကုိ တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကို ဆက္လက္ ထားရွိမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က အုိဘားမားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကုိ ခၽြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးရန္ ထပ္မံ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---