Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၁၇.၁၂.၂ဝ၁၁

ေဆာင္းပါးက႑

  1. အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံအတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီလား

***********************************

ေဆာင္းပါးက႑

အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံအတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီလား

ေက်ာ္ဆုမြန္

(ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ထုတ္ Myanmar Times အတြဲ (၂၈) အမွတ္ (၅၄၈) မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပသည္။)

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ)၏ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းမ်ား လက္ခံက်င္းပေပးမည့္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္လာဖို႔ အမ်ားသေဘာ ဆႏၵရရွိၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း အျခားအာဆီယံအသင္း၀င္ ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာရေတာ့မည္မွာ မလြဲဧကန္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျပဳျပင္ေရးေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လက္ရွိ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းပြဲမ်ားကို လက္ခံက်င္းပ ေပးခဲ့သည့္ အျခားအိမ္ရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၏ နမူနာကို ရယူက်င့္သုံးရေပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

အာဆီယံ၏ အလွည့္က် အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္လာမည့္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံတြင္ အေရးႀကီးဆုံးမွာ ႏိုင္ငံလုံၿခဳံေရးႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကမည့္ တစ္ကမၻာလုံးမွ ဧည့္သည္မ်ားကို ဧည့္၀တ္ေက်ရန္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတည္းဟူေသာ သဘာ၀ သယံဇာတမ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံသည့္အမည္ကို ႏိုင္ငံတကာတြင္ ေကာင္းသတင္းျဖင့္ အစြံထုတ္ရန္ အာဆီယံအစည္းအေ၀းမ်ား လက္ခံက်င္းပျခင္းျဖင့္ မ်က္ႏွာပန္းလွေစရန္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ အာဆီယံ အလွည့္က်ဥကၠ႒အျဖစ္ က်င္းပခြင့္ရသည့္ ႏိုင္ငံတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအရသာမက စီးပြားေရးဘက္တြင္လည္း အသာစီးရမႈမ်ား ရရွိတတ္သည္။ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ား စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရာတြင္ အၿမဲတေစ ဦးစားေပးျခင္း ခံရေလ့ရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က လက္လႊတ္ခဲ့ရေသာ ဥကၠ႒ရာထူးကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ရရွိခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ အခြင့္အေရးေကာင္းမ်ားကို ေကာင္းေကာင္းဆုပ္ကိုင္ ရယူႏိုင္ပါက ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း အရွိန္ျဖင့္ ပိုမိုတိုးတက္လာႏိုင္ ဖြယ္ရာရွိေနေၾကာင္း ေလ့လာသုံးသပ္သူတို႔က ေျပာသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကမၻာ့စားပြဲခုံႀကီးေပၚသို႔ ျမန္ျမန္တြန္းပို႔ေပးလိုက္ျခင္းႏွင့္လည္း တူညီေပသည္။ ထိုသို႔တြန္းပို႔လိုက္ခ်ိန္တြင္ မ်က္ႏွာပန္းလွေအာင္ ယခု ကတည္းကပင္ အစစအရာရာတြင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရေပေတာ့မည္။

အစိုးရသစ္တက္လာသည့္ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းပေရးဆပ္ေကာ္မတီကို သမၼတႀကီးက ဖြဲ႕စည္းထားၿပီးျဖစ္ရာ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနအသီးသီးက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ထားရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအျဖစ္ က်င္းပေတာ့မည့္ ႏိုင္ငံတိုင္း တြင္ အဓိကအားျဖင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ျခင္း၊ လုံၿခံဳေရးေကာင္းမြန္ျခင္း၊ အိုင္တီနည္းပညာသစ္မ်ား ယခုထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပင္ဆင္ ထားျခင္းတို႔သည္ အခရာက်လ်က္ရွိသည္။

"ဒီမွာ သတင္းေထာက္ေပါင္း ၂,၀၀၀ ေလာက္တက္ၿပီး သတင္းယူတယ္။သတင္းေထာက္ ၃၀၀ ေက်ာ္အတြက္ မီဒီယာစင္တာထဲမွာ ကြန္ပ်ဴတာေတြ ထားေပးသလို ကိုယ့္ကြန္ပ်ဴတာသုံးမယ့္သူေတြအတြက္လည္း အင္တာနက္လိုင္းႀကိဳးေတြ ခ်ေပးထားတယ္" ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ၊ ဘာလီၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ (၁၉)ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းပြဲမွ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ ထိုကာလက်လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေကာ အလားတူေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ဖို႔ လိုမည္ဆိုသည္ကို ေတြးၾကည့္မိသည္။ ယခုလို အင္တာနက္ျမန္ႏႈန္း ေႏွးေကြးပုံႏွင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာတြင္ အရွက္ ရႏိုင္သည္။ အနည္းဆုံး အင္တာနက္ျမန္ႏႈန္း ႏွစ္ဂစ္ဂါဘိုက္ေပးႏိုင္မွ ျဖစ္မည္ဟုလည္း တက္ေရာက္သတင္းယူသူမ်ားက ဆိုသည္။

အေျခခံက်သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအျပင္ လာေရာက္ၾကမည့္ ႏိုင္ငံတကာမွ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ သတင္းသမားမ်ားအတြက္ ေနရာထိုင္ခင္း ျပည့္စုံမႈ ရွိေနၿပီလားဆိုသည္ကိုလည္း ေမးခြန္းထုတ္ရန္ လိုလာသည္။ ေနျပည္ေတာ္တြင္ လာေရာက္ၾကမည့္သူမ်ားအတြက္ ျပည့္စုံလုံေလာက္သည့္ ဟိုတယ္ခန္းေရ မရွိေသးသည္ကေတာ့ ေသခ်ာေနသည္။ လာမည့္ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း ဖုတ္ပူမီးတိုက္လုပ္ရမွာကေတာ့ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

"အာဆီယံအစည္းအေ၀းေတြဆိုတာ တစ္ႏွစ္ကို အစည္းအေ၀းပြဲေပါင္း ေထာင္နဲ႔ခ်ီေနတာ။ ဒါေတြအတြက္ ေနရာထိုင္ခင္းလိုမယ္။ ၀န္ေဆာင္မႈေပးဖို႔ အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ လိုမယ္။ ဒါေတြကို အခုကတည္းက ျမန္ျမန္လုပ္မွ ရေတာ့မယ္။ အခ်ိန္ဆြဲေနလို႔ကေတာ့ မရေတာ့ဘူး" ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတအၾကံေပး ဦးကိုကိုလိႈင္က ေျပာသည္။

ဟိုတယ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားဘက္ကလည္း ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ၾကယ္ငါးပြင့္အဆင့္ ဟိုတယ္ႀကီးမ်ား ပိုမိုရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုလာသကဲ့သို႔ ၀န္ေဆာင္မႈေကာင္းသည့္ ၀န္ထမ္းမ်ားကိုလည္း မ်ားစြာေမြးထုတ္ေပးဖို႔ လိုအပ္လာသည္။ အစိုးရပိုင္းတြင္လည္း အေျခခံက်သည့္ လမ္းတံတားမ်ား၊ အပန္းေျဖနားေနရာမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ၾကမည့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျပင္ သတင္းသမားမ်ားအတြက္ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာရရွိရန္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ ထုတ္ေပးျခင္းမ်ား၊ မိမိႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ၀င္ဆံ့ေစမည့္ ခရီးသြားေဈးကြက္ျမင့္ လာေစႏိုင္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္လာသည္။ "ဒီလိုလုပ္ေဆာင္တဲ့အခါမွာ ဌာနဆိုင္ရာေတြသာမက တျခားလူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြပါ လိုအပ္လာ တယ္"ဟု ဦးကိုကိုလိႈင္က ေျပာသည္။

                အစည္းအေ၀းပြဲမ်ားဆိုင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကိုလည္း ယခုကတည္းကပင္ အေသးစိတ္ေလ့လာရန္ လိုအပ္ေနၿပီး စနစ္က်ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ မ်ားလည္း လိုအပ္လာေနသည္။ အာဆီယံဆိုသည္မွာ အစည္းအေ၀းပြဲမ်ားႏွင့္ က်ပ္ညပ္ေနသည့္ အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ထိုအစည္းအေ၀းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကုန္က်စရိတ္မ်ားမွာလည္း မနည္းလွေခ်။ ထိုအတြက္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံက ကုန္က်စရိတ္မ်ားကိုလည္း ျပင္ဆင္ထားရမည္ျဖစ္သည္။ "ပိုၿပီး လိုအပ္တာက လုံၿခံဳေရး အပိုင္းပဲ။ လုံၿခံဳေရးကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္လုပ္ဖို႔လည္း လိုအပ္တယ္" ဟု ဦးကိုကိုလိႈင္က ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဘာလီညီလာခံတြင္ လုံုၿခံဳေရးကို အထူး တင္းက်ပ္ထားၿပီး ညီလာခံျပဳလုပ္သည့္ေနရာတစ္၀ိုက္တြင္မူ ကင္းပုန္းမ်ားသာမက စစ္တပ္မွ တင့္ကားစီးေရ မ်ားစြာျဖင့္ပါ အထူးေစာင့္ၾကပ္ ခ်ထားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ညီလာခံ က်င္းပမည့္ေနရာမ်ားတြင္ လုံၿခံဳေရးအပိုင္းကို စနစ္တက် ျပင္ဆင္ထားရွိရန္ ေလ့က်င့္ရမည္ျဖစ္သည္။

                "ေနာက္တစ္ပိုင္းက ဘာသာစကားအပိုင္း၊ အဂၤလိပ္စကားေျပာႏိုင္ဖို႔ လိုသလို အဂၤလိပ္လိုမရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ လာတဲ့သူေတြအတြက္ ဘာသာျပန္ေတြ လုပ္ေပးဖို႔ အခုကတည္းက စီစဥ္ရ မယ္"ဟု ဦးကိုကိုလိႈင္က ေျပာသည္။

ဆက္သြယ္ေရးစနစ္မ်ား ေကာင္းမြန္ရန္လိုအပ္သျဖင့္ မိုဘိုင္းဖုန္း ဆင္းကတ္မ်ားကို အျခားေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႔ ေစ်းခ်ဳိခ်ဳိျဖင့္ သုံးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ အလားတူပင္ ႏိုင္ငံတကာမွ သတင္းေထာက္မ်ား သတင္းရယူႏိုင္ရန္အတြက္ အြန္လိုင္းမွတစ္ဆင့္ မွတ္ပုံတင္ႏိုင္ရန္ လြယ္ကူသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ကို ဌာနဆိုင္ရာ၀န္ထမ္းမ်ားက ကြ်မ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ထားရန္လည္း လိုအပ္ေနသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားနည္းတူ အေရးပါလာသည့္အခ်က္မွာ မီဒီယာသမားမ်ား၏ အခန္းက႑ပင္ ျဖစ္သည္။

"အာဆီယံဥကၠ႒အျဖစ္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပတာဆိုေတာ့ အမ်ားႀကီး ျပင္ဆင္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာအရည္အခ်င္း၊ ေခတ္ေပၚ နည္းပညာပစၥည္းေတြ သုံးတတ္ဖို႔၊ အေျပာအဆို၊ အျပဳအမူယဥ္ေက်းဖို႔၊ က်င့္၀တ္ေတြ နားလည္ထားဖို႔က အစေပါ့"ဟု သည္ဗိြဳက္စ္ သတင္းဂ်ာနယ္မွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုေက်ာ္မင္းေဆြက ဆိုသည္။ ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္မွာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းပြဲမ်ားအေၾကာင္း သတင္းရယူသည့္အခါ သတင္း အခ်က္အလက္ အျပည့္အစုံကို သတင္းမယူခင္ကပင္ ေလ့လာစုေဆာင္းထားရန္ လိုအပ္ၿပီး အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ား မလြဲမွားေစရန္ သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ဦးကိုကိုလိႈင္ကလည္း မီဒီယာသမားမ်ား၏အခန္းက႑ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေသာ သတင္းသမားမ်ားကို သတင္းစာတုိက္ တိုင္းက ေမြးထုတ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

"ေမးခြန္းေမးတာကအစ ေပါက္ကရ မေမးမိဖို႔လိုတယ္။ အကုန္လုံး ေလ့လာထားဖို႔လိုတယ္" ဟု ဆိုသည္။ ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္မွာ ႏွစ္ႏွစ္ တာကာလအတြင္း က႑တိုင္းတြင္ ဖုတ္ပူမီးတိုက္ အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ရေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၅ အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၾကရန္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ခန္႔ကပင္ သိရွိခဲ့ေသာ္လည္း လႈပ္ရွားမႈမ်ား သြက္လက္မႈ မရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ယခင္ထက္ ႏွစ္ဆ ပိုမိိုႀကိဳးပမ္းရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

***************************************************************************************

 

 

                                                                                                        

              


Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
Logo for Google Docs

0 comments:

Post a Comment