Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Document yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၁.၉.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

  1. လူထုရဲ႕ႏိုင္ငံေရး

*****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

လူထုရဲ႕ႏိုင္ငံေရး

လတ္ၿငိမ္း

(စက္တင္ဘာ ၁ရက္ေန႔ထုတ္ The Voice Weekly ဂ်ာနယ္အတြဲ(၈)အမွတ္(၃၅)မွ ထုတ္ယူေဖာ္ျပခ်က္။)

လက္ရွိ ျမင္ေတြ႔ေနရေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားက ျမန္မာျပည္သည္ ကာလဝိပတၱိမွ လြန္ေျမာက္ခဲ့ၿပီဟု ညႊန္းဆိုေနၾကသည္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ မ်ားစြာျဖစ္ခဲ့သည္။ အစိုးရအေပၚ လူေတြယံုၾကည္မႈပိုရွိလာသည္။ မီဒီယာေတြအားေကာင္းလာခဲ့သည္။ တစ္ဖက္ကလည္း ျပႆနာ ေတြရွိေနဆဲ။ ကခ်င္ေဒသႏွင့္ ရခိုင္ျပႆနာမ်ားက ေသြးမတိတ္ေသးေသာအနာမ်ား၊ ေခတ္ေဟာင္း၏ အေမြဆိုးအျဖစ္  က်န္ေနဆဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ့္လို ျပည္သူတစ္ေယာက္အဖို႔ေတာ့ ယခုေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနအေပၚ ေက်နပ္ေနမိသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီေျပာင္းလဲမႈအေျခအေန အေပၚ ေက်နပ္ေနမိသည္။ တစ္ခ်ိန္းတည္းမွာပဲ ဒီေျပာင္းလဲမႈအရွိန္ေတြ တန္႔သြားမွာ၊ လမ္းေခ်ာ္သြားမွာကို စိုးရိမ္ေနမိသည္။

‘လူ’ကလာတဲ့ အေျပာင္းအလဲ

ထိုသို႔စိုးရိမ္ရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားစြာရွိသည္။ လက္ရွိေတြ႔ျမင္ခဲ့ရၿပီးေသာ အေျပာင္းအလဲအမ်ားစုသည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား တစ္နည္း လူမွလာ ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အေပၚထပ္အေဆာက္အဦေျပာင္းသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေအာက္လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (မ႑ိဳင္ သံုးရပ္လံုးရွိ ေခါင္းေဆာင္မဟုတ္သူမ်ားႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုေရစီယႏၱရားရွိလူမ်ား)မွာ သေဘာထားမေျပာင္းဘဲ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုႀကံဳ ေတြ႔ေနရေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားမွာ အထက္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးေစတနာ (Political Will) မွလာေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားသာျဖစ္ၿပီး အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားမွလာေသာ အေျပာင္းအလဲမဟုတ္ေသးေပ။

ယူတတ္လွ်င္သင္ခန္းစာ

ႏိုင္ငံသမိုင္းကိုျပန္ၾကည့္လွ်င္ သင္ခန္းစာရစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိသည္။ ပထမ၊ ဒုတိယႏွင့္ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို စုစည္းတည္ေထာင္ ခဲ့ၾကေသာ မင္းမ်ားကိုၾကည့္ပါ။ သူတို႔သည္ လက္ဆင့္ကမ္းျခင္း၊  အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာေမအာင္ လုပ္ျခင္းမ်ား အမွန္ပင္ အားနည္းခဲ့သူမ်ားျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနသည္ ဘုရင္သေဘာေကာင္းသည့္ေခတ္တြင္ ေကာင္းစားၿပီးေနာက္ ဘုရင္တစ္ပါး တက္သည္ႏွင့္ ေရွ႕ဘုရင္တည္ေဆာက္သမွ် ပ်က္ကိန္းဆိုက္ေသာ ထံုးေဟာင္း၊ သာဓက အမ်ားမျပားပင္ရွိသည္။ ဖခင္လက္ထက္က ေကာင္းလွ်င္ သား လက္ထက္ ကေမာက္ကမျဖစ္သည္။ ဘုရင္မရွိလွ်င္ တိုက္ေနေသာတိုက္ပြဲ တစတစစစ္ပြဲကိုပင္ ဆက္မတိုက္ႏိုင္။ ေရွ႕ဘုရင္ေနာက္ဘုရင္ အျမင္မၾကည္ လွ်င္ ေရွ႕ဘုရင္လုပ္သမွ် ေနာက္ဘုရင္က ေဇာက္ထိုးလုပ္ပစ္သည္။ ပုန္ကန္နန္းလုသည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးလည္း ဒုနဲ႔ေဒး။ တစ္ပတ္သာစံခဲ့ေသာ ေဖာင္း ကားစားေမာင္ေမာင္လိုမင္းမ်ိဳးသည္ အဆိုးဆံုးဥပမာတစ္ခုပင္။

ေနာက္တစ္ေခတ္မွာလည္း ထိုအတူ။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကို ဆံု႐ံႈးလိုက္ရၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရး အရ ကေသာင္းကနင္းျဖစ္ ျပည္တြင္းစစ္မီးေတြ ေလာင္ခဲ့သည္။ ေနာက္ လူေတြကေျပာပေလာက္ေအာင္ ဆက္မထိန္းႏိုင္ခဲ့တာပါသည္။ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ ရွားမႈေခတ္ ၉၀ေနာက္ပိုင္းကိုၾကည့္လွ်င္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပင္။ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းခံရသည္ႏွင့္ ဘာမွကို ေရွ႕ဆက္မလုပ္ႏိုင္ ေတာ့။ ႏိုင္ငံေရးခါးဆက္ ျပဳတ္ရေတာ့သည္။

ထိုသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူတစ္ဦးအေပၚမွာ အားကိုးၿပီး ထိုေခါင္းေဆာင္လမ္းညႊန္ရာသာ လိုက္ခဲ့ၾကသည့္ စနစ္ဆိုးေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခ်ိန္မွစၿပီး အဆိုးသံသရာ ျပန္ျပန္လည္သြားျခင္းမွာလည္း ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ားရွိေနသည့္အခ်ိန္တြင္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာေအာင္ မလုပ္ ႏိုင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

လႊတ္ေတာ္တြင္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာလာေစျခင္းတို႔သည္သာ ႏိုင္ငံကို ဦးတည္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွ  ေနာက္ျပန္မ လွည့္ေစႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

အားကိုးစရာသမၼတ

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ(Political Culture)က လူပုဂၢိဳလ္ကိုးကြယ္မႈ အစြဲသန္သည္။ အင္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခုလံုးအေပၚ အယံုအၾကည္ နည္းသည္။ သမၼတကိုယံုၾကည္သည္။ တရားစီရင္ေရးအာဏာကိုမူ မယံုကည္ၾကေသး။ ဒီေတာ့ တိုင္စာေတြပလူပ်ံကာ သမၼတဆီေရာက္လာသည္။ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္သည္  လြတ္လပ္ေသာမ႑ိဳင္အျဖစ္ တိတိပပ ေပၚထြက္လာျခင္းမရွိသလို ျဖစ္ေနသည္။

လႊတ္ေတာ္ကေရာ။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အားေကာ္းလွသည္ေတာ့မဟုတ္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းေဒသႀကီးတစ္ခုအတြင္း ျပႆနာတစ္စံုတစ္ရာ ႀကံဳပါက ျပည္သူမ်ားက ထိုတိုင္းေဒသႀကီး၏ တရားစီရင္ေရးကိုလည္း အားမကိုး ထိုတိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ကိုလည္း အားမကိုး သမၼတကိုသာ အားကိုးၾကသည္။

အားကိုးစရာအတိုက္အခံ

NLD ကို အစဥ္အလာသေဘာအရ တိုက္အခံပါတီဟု ေခၚရမည္ဆိုလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။ သူမသည္ တစ္ကမာၻလံုးမွ ေစာင့္ၾကည့္ရသည့္ ေခါင္းေဆာင္၊ ႏိုဗယ္ဆုရွင္ျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထုသည္ အစိုးရအဖြဲ႔အေပၚ ယံုၾကည္မႈ တျဖည္းျဖည္း အားေကာင္းလာခဲ့ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပို၍ယံုၾကည္သည္။ Emotion ကဲေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအစဥ္အလာ မ်ိဳး႐ိုးဂုဏ္ဝါ ရွိေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အေဖတူသမီးအျဖစ္ သေဘာထားကာ အားကိုးၾကသည္။ သို႔တိုင္ သူမ၏ ပါတီNLDမွာ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အဆင္မေျပမႈ အခ်ိဳ႕ျဖစ္ခဲ့သလို ထိုင္းႏိုင္ငံေရးခရီးစဥ္တြင္  အစီအစဥ္ပိုင္းအားနည္းသည္ဟု မီဒီယာတစ္ခုက ေဝဖန္ထားသည္။ လူထုသည္လည္း ပါတီတစ္ခုလံုးကို ေလးစားမႈထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုသာ ယံုၾကည္မႈ ပိုမုိကဲေနသည္ဟု ထင္ရသည္။

‘လူ’မွ ‘မူ’သို႔

ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ားတြင္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား အေရးႀကီးပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနာက္လိုက္ေကာင္းမ်ား မပါလို႔မျဖစ္။ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ရာတြင္ ထိပ္ပိုင္းလူ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ တည္ေဆာက္ရ၍မရ။ သမၼတကို ေထာက္ခံသူသည္ သမၼတေဖာက္ေသာလမ္းကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဝင္ေရာက္ေလွ်ာက္လွမ္းရသည္။ လိုအပ္လွ်င္ ဝင္ေဖာက္ရမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်စ္ခင္ေသာျပည္သူသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ခ်စ္ေသာ ဒီမိုကေရစီကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ က်င့္သံုးရမည္။ ထိုေခါင္းေဆာင္မ်ား ေနာက္လိုက္ကာ၊ ခိုင္မာေသာ ‘မူ’ မ်ား ခ်မွတ္ႏိုင္ေရးကို ဦးတည္ ကာ သြားရပါမည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းသာမက၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပတြင္ပါ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား အားေကာင္းလာရန္ လိုအပ္ပါသည္။

ဘယ္သူ႔မွာတာဝန္ရွိ

လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ အင္စတီးက်ဴးရွင္းမ်ား အားေကာင္းလာရန္အတြက္ လူထုတြင္ တာဝန္ရွိပါသည္။ ေဘးထြက္ထိုင္ေနရမည့္ အခ်ိန္မဟုတ္ ေတာ့၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္  ဝင္တြန္းရမည့္အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ တစ္တပ္တစ္အား ဝင္ပါရမည္။ ဒီမိုကေရစီကို ပံုေဖာ္လိုလွ်င္ လက္ေဝခံဒီမိုကေရစီႏွင့္ မေက်နပ္ဘဲ မိမိကိုယ္တိုင္ ဝင္ေရာက္ပံုေဖာ္ရမည္။ ႏို္င္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ ယခင္က ပါဝင္ခြင့္နည္းခဲ့သည္ မွန္ေသာ္ လည္း ယခုလို အခြင့္အေရးရလာေသာအခါ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္၏ တာဝန္ကို ေက်ေက်ပြန္ပြန္ယူသင့္သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ဂၽြန္အက္ဖ္ ကေနဒီ ေျပာခဲ့သလို တိုင္းျပည္က သင့္ကိုဘာလုပ္ေပးႏိုင္သလဲ၊ ဆိုတာထက္ တိုင္းျပည္အတြက္ သင္ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မည္လဲဆိုတာကို ေမးရမည့္အခ်ိန္ ေျပာရ မည့္အခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။

ယခုေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ပါ။ ဌာနဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းေတြေရာ၊ သာမာန္ျပည္သူေတြပါ အရင္လိုပဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။ အရင္လိုပဲဆိုသည့္ အဓိပၸာယ္က အရင္လို စည္းကမ္းမဲ့စြာ၊ အရင္လိုတာဝန္မဲ့စြာ၊ အရင္လို Inactive ျဖစ္စြာဟု ဆိုလိုပါသည္။ Civil Society အားေကာင္းလာသလို ရွိေသာ္လည္း ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားေတြမွာသာ ကြက္ကြက္ကေလးအားေကာင္းေနတာ ျဖစ္သည္။ ထိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ လူေတြကလည္း အျမင္ရွိေသာ လူငယ္လက္တစ္ဆုပ္စာသာ ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေဆာင္က ထာဝရမဟုတ္

ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံေရာက္ခ်င္ေသာ စင္ကာပူလို၊ ကိုရီးယားလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ ႏွစ္ေတြမည္မွ်လိုမည္လဲ စဥ္းစားၾကည့္ဖို႔လိုပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားကိုးေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တစ္သက္လံုး အားကိုးလို႔မရ၊ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ေရာ အဘိုးႀကီးအဘြားႀကီးေတြ ျဖစ္ေနၿပီ။ သမၼတႀကီးေရာ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ပါ အသက္ ၆၈ထဲ ဝင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၅ဆေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည့္အခ်ိန္တြင္ အသက္ ၇၀ေတြ ျဖစ္ေနၾကေရာ့မည္။ သူတို႔ကို အသက္အရြယ္ဘယ္ေလာက္အထိ အလုပ္လုပ္ခိုင္းၾကမွာလဲ။ သူတို႔ကို ဘယ္အခ်ိန္အထိ မွီခိုေနဦးမွာလဲ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ မရွိေတာ့ေသာအခါ ဘယ္လိုေရွ႕ဆက္စခန္းသြားၾကမည္လဲ၊ ဘယ္လို Backup plan ေတြ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားၾကၿပီးၿပီလဲ။ တကယ္ေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚသာ အားကိုးေနလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေမွ်ာ္မွန္းေသာ ပန္းတိုင္ကို ေရာက္ႏိုင္မည္မဟုတ္။ ကိုယ္စြမ္း ဉာဏ္စြမ္းရွိသမွ် လူထုက အားလံုးညီညာႀကိဳးစားမွသာလွ်င္ လိုခ်င္ေသာပန္းတိုင္ကို ေရွာေရွာရွဴရွဴ ေရာက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ အေျပာင္း အလဲအတြက္ လူထုလိုပါသည္။

*****************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.
Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment