Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Document yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၁၃.၉.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

  1. All Inclusive Nation Building

*****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

All Inclusive Nation Building

မွဴးေဇာ္

(အတြဲ (၈)၊ အမွတ္ (၃၅)၊ စက္တင္ဘာလ ၁၃-၁၉ ၂၀၁၂ ရန္ကုန္တိုင္း(မ္) မွ ေကာက္ႏႈတ္သည္)

မၾကာေတာ့သည့္ကာလတြင္ သန္း ၆၀ ေသာ ျပည္သူမ်ားအတြက္အေရးႀကီးလွေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတို႔မွ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚလာမည့္ အေရြ႕သည္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔ တစ္ခ်ိန္တည္းတစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ေရာက္ရွိၾကေတာ့မည့္ ပန္းတိုင္သည္ လည္းေကာင္း Stakeholder အားလံုး၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံ့အေရး ဦးစားေပးမႈေပၚ မူတည္ေနမည္ျဖစ္ပါ၍ ထိပ္ဆံုးဦးစားေပးတြင္ ႏိုင္ငံ့အေရးကို ထားရွိၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္။

အေရြ႕ (ႏိုင္ငံတကာရႈျမင္ခ်က္)

ဒီမိုကေရစီႏုႏုျဖတ္သန္းလာခဲ့ေသာ ခရီးလမ္းေၾကာင္းကို လည္ျပန္ၾကည့္လွ်င္ မည္မွ်ေရြ႕ခဲ့ၿပီကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ၾကေပမည္။ ေအာင္ျမင္မႈ မည္မွ် ရွိသည္ဆိုျခင္းထက္ ေရြ႕ခဲ့ၿပီးေသာအေရြ႕မည္မွ် သိကၡာရွိသည္ကို မၾကာေသးခင္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီညီလာခံတြင္ စံနမူနာ သာဓက တစ္ရပ္အျဖစ္ ထည့္သြင္းေၾကညာခဲ့ေသာျဖစ္ရပ္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္မည္ဟု ယူဆမိသည္။ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ ျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီခ်ီရာလမ္း၌ အေရြ႕တစ္ခု ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ယင္းသို႔ေရြ႕ခဲ့ၿပီးေသာ အေရြ႕ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အျမန္ႏႈန္းႏွင့္အရည္အေသြး မည္သည္ကို အေလးေပးမည္နည္းဟူေသာ ပညာရွင္ စကား၀ိုင္း မ်ားသည္လည္း တစ္ဘက္၌ အထင္အရွား ေပၚထြက္လာေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေသာ ႏိုင္ငံေရးဗီဇမ်ိဳးရင္းကို ေထာက္ျပၾကသည္။ မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔လာေရာက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ သမိုင္းနိဂံုး (အိုင္ဒီယိုေလာဂ်ီ နိဂံုးျဖစ္ပါသည္) စသည့္က်မ္းမ်ား၏ က်မ္းရွင္ျဖစ္သူ ဖူကူယားမားကလည္း ႀကီးမားေသာ ေျခလွမ္းႀကီးတစ္ရပ္ လွမ္းခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အေရြ႕ကို အကဲျဖတ္ ခဲ့သည္။ လက္ရွိဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနသည္မွာ အရည္အေသြးရွိေသာ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖူကူယားမားက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ဆိုရလွ်င္ ဖူကူယားမားက အရည္အေသြးျပည့္၀ေသာ အေရြ႕ကိုေထာက္ခံ တင္ျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ေရွ႕ခရီး (ျပည္တြင္းတူရႈခ်က္)

ေရွ႕သို႔ေလွ်ာက္လွမ္းမည့္ ခရီးလမ္းသို႔ေမွ်ာ္ၾကည့္ရာ၀ယ္ ၾကည့္ေလရာရာ ရွစ္ခြင္တိုင္း၌ မႈန္မိႈင္းေနေသာ ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒကို ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ သည္။  အေရြ႕၏အက်ိဳးတရားကို ျပည္သူမ်ား တိုက္ရိုက္ခံစားႏိုင္ရန္ အေရးႀကီးေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ကမာၻလံုးသေဘာဆို္င္ေသာ စီးပြားေရး မအီမလည္ ျဖစ္ေနမႈက ျပည္တြင္းစီးပြားေရးသို႔ သက္ေရာက္ေစသည္။ ေဖာက္ထြက္ႏိုင္သည့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ မၾကာခင္ထြက္ေပၚလာေတာ့မည့္ ျပည္ပ တိုက္္ရိုက္ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈ ဥပေဒပင္ျဖစ္ေနသည္။ ေနာက္သို႔ျပန္မလွည့္ဘဲ ေရွ႕သုိ႔သာ တစိုက္မတ္မတ္ ေလွ်ာက္လွမ္းမည့္သံႏၷိဠာန္ကို ေလာေလာလတ္လတ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ ၿပီးေသာ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကိစၥတြင္ ႏို္င္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက ထုတ္ေဖာ္ျပသလိုက္သည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးသည္ ၎၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဒုတိယလိႈင္းကို အရွိန္ျမွင့္တင္ရန္ အခင္းအက်င္းကို ေျပာင္းလဲ လိုက္သည္။ ယင္းသို႔ေျပာင္းလဲလိုက္ေသာ အခင္းအက်င္း၏ အက်ိဳးတရားကိုလည္း ျပည္သူအမ်ား တိုက္ရိုက္ထိေတြ႕ခံစားႏိုင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ “အေပၚသာ ေျပာင္း-ေအာက္မေျပာင္း”“အေပၚသာေျပာင္း-အလယ္မေျပာင္း”အစရွိသည့္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ား ေျပာင္းလဲလာေစရန္ အခင္းအက်င္း အသစ္သည္ ဖြဲ႔စည္တည္ေဆာက္မႈအသစ္၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ၀န္ေဆာင္မႈအသစ္၊ ယဥ္ေက်းမႈအသစ္မ်ား မျဖစ္မေနေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ လိုအပ္သည္။ ယင္းသို႔ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ရန္အတြက္ Second Reform ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ Internal Accessment မ်ားသာမက Stakeholder Accessment မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္ ၾကရန္လိုသည္။

မ်ားစြာအေရးႀကီးသည္မွာ ေရြ႕ခဲ့ၿပီးေသာအေရြ႕ကိုျပန္လည္ သံုးသပ္ရာ၌ ဘက္တစ္ဘက္တည္း၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကိုသာ ကိုင္ဆဲြထားျခင္း မျပဳဘဲ ဘက္ေျပာင္း၍ ေလ့လာသံုးသပ္ေသာ  အထိုင္ေျပာင္းရႈျမင္ခ်က္မ်ား၊ သက္ဆိုင္သူမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို ေလးစားတန္ဖိုးထားေသာ အေျမာ္အျမင္ က်ယ္ျပန္႔မႈမ်ား စသည္တို႔ကို အာရံုျပဳၾကေရးပင္ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး (Stakeholder အားလံုး၏ဆံုခ်က္)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တစ္ကယ္စစ္၊မစစ္ဟူသည့္ ေမးခြန္းကို ဖူကူယားမားက ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ရာတြင္ အခ်ိန္မေရြး ေနာက္ျပန္လွည့္သြားႏိုင္ေသာ ေျခလွမ္းႀကီးဟူ၍ ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ဆိုလိုရင္းကို အႏွစ္ခ်ဳပ္လွ်င္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ မည္မွ်ေ၀းေ၀း ခရီးေပါက္မည္နည္းဟူသည္မွာ Stakeholder မ်ား၏ Capacity Question ႏွင့္ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္မႈ Prediction Question ေပၚတြင္ မူတည္ ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဖူကူယားမား၏ အဆိုအရ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ၏ အေရြ႕မ်ား ခိုင္မာေတာင့္တင္းၿပီး အရည္အေသြးျမင့္ျမင့္မားမား ရွိေစေရးအတြက္ အသက္ေသြးေၾကာမွာ Civil Societyပင္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ဖူကူယားမားညႊန္းဆိုေသာ Civil Society တြင္ မီဒီယာမ်ား ပါ၀င္ေနေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရ သည္။ အထိန္းႏွင့္အေထဟူေသာ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားတြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ပါ၀င္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ စသည္တို႔ အေရးႀကီးလာၿပီျဖစ္ရာ ျပည္သူလူထုကို ေကာင္းရာမြန္ရာ လမ္းျပေပးႏိုင္ေသာ Civil Society မ်ား၏ဖြ႕ံၿဖိဳးမႈသည္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္လာေနသည္။

ဖူကူယားမား၏ ျမန္မာျပည္အလည္ခရီး ေကာက္ခ်က္ကို ျပန္လည္အႏွစ္ခ်ဳပ္ၾကည့္လွ်င္ “လႊတ္ေတာ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရး၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏိုင္ငံေရးဟူေသာ ႏိုင္ငံေရးကြင္းျပင္မ်ား၏ေနရာတြင္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးဟူေသာ ႏိုင္ငံ့အေရး ကြင္းျပင္မ်ား လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္အစားထိုးႏိုင္ရန္ အေရးႀကီးေနၿပီ” ဟူ၍ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။

ဘယ္အဆင့္ေရာက္ေနၿပီလဲ

ႏိုင္ငံအေရး ထမ္းရြက္ၾကသူ အားလံုးအေနျဖင့္ မိမိတို႔ဒီမိုကေရစီခရီး ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ေနၿပီလဲ ဟူသည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးသပ္ေကာက္ ယူႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ၏အဆင့္မ်ားျဖစ္ေသာ (၁) အသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းအဆင့္ (၂) ေျဖေလွ်ာ့ျခင္းအဆင့္ (၃) ခိုင္မာျခင္း အဆင့္ စသည္တို႔တြင္ လက္ရွိခရီး ေရာက္ေနမႈမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကည့္ရန ္ျဖစ္သည္။ ယင္းအဆင့္တိုင္း၌ အားလံုးပါ၀င္ခြင့္ ရရွိေစရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးက ဖိတ္ေခၚလမ္းဖြင့္ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးစသည့္ နယ္ပယ္ေပါင္းစံု ရွိိေနေလရာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးတြင္ ပါ၀င္ၾကမည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ မည္သည့္က႑မွ ပါ၀င္ႏိုင္သည္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိျမင္ႏိုင္ေစမည္ ျဖစ္သည္။

ဘယ္ေနရာ၀င္ၾကမလဲ

ျမန္မာ့စီးပြားေရး အျမန္ဆံုး ဦးေမာ့လာေရးသည္ ျမန္မာျပည္သူအားလံုးအတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြႏ္းေစမည့္ Commond Ground ျဖစ္ေနသည္၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ Stakeholder အားလံုးအတြက္ Commond Ground ျဖစ္ေနသည္ဟု သေဘာပိုက္ခဲ့ၾကပါလွ်င္ မည္သည့္ေနရာတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ မရွိေသာရႈျမင္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ Stakeholder မ်ားကိုယ္တိုင္ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ၾကရမည့္ ကိစၥသာ ျဖစ္သည္။ အရပ္ရပ္နယ္ပယ္စံု အားနည္းေနေသာအေျခအေနမ်ားကို္လည္း Stakeholder မ်ားသိျမင္နားလည္ႏိုင္ၾကမည္ဟု သေဘာရေသာေၾကာင့္ ဆံုခ်က္တို႔စုဆံုလာမည္ကို ေမွ်ာ္လင့္မိသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးအေနျဖင့္ လက္ရွိခင္းထားေသာ အခင္းအက်င္း၊ ေရွ႕ဆက္မည့္ ေျခလွမ္းတို႔ဦးတည္ရာ စသည္တို႔ကိုေထာက္ရႈ၍ (၁) ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး (All Inclusive Process ကိုေဖာ္ေဆာင္ေနသည္) ၊ (၂) ျမန္မာ့စီးပြားေရးဦးေမာ့လာေရး (ယင္းတြင္ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွား ေရးလည္း ပါ၀င္ေနသည္)၊ (၃) ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီရင့္က်က္ခိုင္မာရွင္သန္ေရး (Rule of Law ႏွင့္ All Inclusive Natiom Building ကို ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္) စသည္တို႔ကို ထိပ္တန္းဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သံုးသပ္ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ဒုတိယလႈိင္း

ႏိုင္ငံဗတာ္သမၼတႀကီး စတင္ခဲ့ေသာအေရြ႕တြင္ အားလံုးပါ၀င္ခြင့္ ရရွိလာသည္ႏွင့္အမွ် အရည္အေသြးျမင့္မားေသာ အေရြ႕မ်ား၊ ခိုင္မာရင့္သန္ ေနေသာ အေရြ႕မ်ားျဖစ္လာရန္ ၀ိုင္း၀န္းၾကရန္လိုအပ္သည္။ ရုတ္ခ်ည္းေျပာင္းလဲလာရံုသာမက ကမာၻလံုးသေဘာေဆာင္ကာ ျမင့္တက္လာေသာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာသည္ ႏိုင္ငံသားအားလံုး၏ ဂုဏ္သိကၡာပင္ျဖစ္သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ဘံုရည္မွန္းခ်က္တူညီၿပီးျဖစ္ေသာ Stakeholder မ်ားအၾကားတြင္ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရန္ မခက္ခဲပါဟုဆိုၾကေသာ္လည္း လက္ေတြ႕အေျခအေန၌ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္းကင္းေသာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ အျမင္မ်ား (လက္ေတြ႕အလုပ္ျဖစ္ေရးကိုဦးစားေပးသည္) ထားရွိရန္ ခက္ခဲေနေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။

သင္ေကာင္းလွ်င္ကၽြႏ္ုပ္မဆိုးပါ ဟူေသာ Precondition တို႔ ထားရွိတက္ေသာ ႏိုင္ငံေရးဓေလ့သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ အေျခအေနႏွင့္ အပ္စပ္ျခင္း ရွိ၊မရွိ ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကရန္လိုသည္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး အပတ္တကုတ္ ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ အၾကြင္းမဲ့ေသာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အလံုးစံုေသာျပည္တြင္းစီးပြားေရး ဦးေမာ့လာေရးတို႔မွာ ဟိုမွာကမ္းသို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမျမင္ရေသးသည့္ အေျခအေန၌သာ ရွိေနေသးသည္။ ဤသည္တို႔မွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔အမွန္တကယ္ ေရာက္ရွိလိုသည့္ခရီးဆံုး ပန္းတိုင္မ်ားျဖစ္ေနေလရာ နည္းလမ္းမ်ား မတူညီမႈကို ေဘးဖယ္ထား၍ တူညီေသာ ေျခလွမ္းတို႔ကို ၿပိဳင္တူလွမ္းႏိုင္ ရန္ လိုအပ္မည္ဟု ယူဆမိသည္။

မၾကာေတာ့သည့္ကာလတြင္ သန္း ၆၀ ေသာ ျပည္သူမ်ားအတြက္အေရးႀကီးလွေသာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးနတို႔မွ ဆက္လက္ ထြက္ေပၚလာမည့္ အေရြ႕သည္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔ တစ္ခ်ိန္တည္း တစ္ၿပိဳင္တည္းေရာက္ရွိၾကေတာ့မည့္ ပန္းတိုင္သည္ လည္းေကာင္း Stakeholder အားလံုး၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ႏိုင္ငံ့အေရးဦးစားေပးမႈအေပၚမူတည္ ေနမည္ျဖစ္ပါ၍ ထိပ္ဆံုးဦးစားေပးတြင္ ႏိုင္ငံံ့အေရးကိုထားရွိၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္ပါေၾကာင္း ေမတၱာရပ္ခံတင္ျပလိုက္ရပါသည္။

 ****************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.
Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment