Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

Document yangonchronicle2011 Op-Ed
yangonchronicle2011 Op-Ed

၉.၁၀.၂၀၁၂

ေဆာင္းပါးက႑

  1. တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရး

*****************************************

ေဆာင္းပါးက႑

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရး

မင္းလြင္(အနကလ)

(ေအာက္တိုဘာ ၉ရက္ထုတ္ Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ အတြဲ(၁) အမွတ္(၈)မွ ထုတ္ယူတင္ျပခ်က္။)

အမႇန္တကယ္ေတာ့ ဒီလိုေခါင္းစဥ္မ်ဳိးႏႇင့္ စာမေရးခ်င္ပါဘူး။ ဒီလိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေျပာလည္းမေျပာခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မိမိေရႇ႕မႇာ ျမင္ ေတြ႕ေနရေတာ့လည္း မေျပာဘဲ မေရးဘဲ မေနႏိုင္ေတာ့ ေရးမိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီရႇင္သန္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြမႇာ ဒီလိုေဆာင္းပါးမ်ဳိးေရးဖို႔ထက္ ရာဇဝတ္မႈေတြ ကိုသာ ေဇာင္းေပးေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ေရးေလ့ရႇိၾကမႇာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ၊ ဒီမိုကေရစီေဘဘီေလး တစ္ႏႇစ္ခြဲေလာက္အသက္အရြယ္ပဲရႇိေသးတာမို႔ လိုအပ္ခ်က္ႏႇင့္ က်င့္ ဝတ္ေတြက အသားမက်ေသးတာအမႇန္။ အဲဒီေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ေတြမႇာ ေတြ႕ေလ့ေတြ႕ထရႇိတာက ဥပေဒၾကာင္းအရ လက္မခံႏိုင္တဲ့ကိစၥရပ္ေတြ ျဖစ္တတ္ၾကတယ္။ အာဏာရႇင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ကာလေတြတုန္းက ဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္ေတြရႇိခဲ့တယ္။ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအကဲေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈႏႇင့္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေတြကိုဒီဘက္ေခတ္မႇာ (မ်က္ခ်က္ - အရပ္သားအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ဒီကေန႔အေျခအေနကို ဒီဘက္ေခတ္လို႔ေျပာျခင္းျဖစ္ပါတယ္) မျဖစ္သင့္ေတာ့ဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ 'တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ တည္ၿငိမ္ေရးေကာ္မတီ' မႇာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဥကၠ႒အျဖစ္ႏႇင့္ ေပၚေပါက္လာတာ ကိုပဲ ၾကည့္ပါေတာ့။ ဆိုလိုတာက ဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္ေတြ၊ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ရႇိေနဆဲဆိုတာကို ျပသေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

စာေရးသူဥပမာတစ္ခုေပးပါမယ္။ တကယ့္အျဖစ္မႇန္ပါ။ တစ္ေန႔ (ေအာက္တိုဘာလ ၂ရက္)က စာေရးသူ႐ံုးကအျပန္ ရႇစ္မိုင္လမ္းဆံုေရာက္ေတာ့ အျခားကားႏႇစ္စီး ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ အလယ္မ်ဥ္းေသကို ျဖတ္ေကြ႕ေမာင္းဝင္လာတဲ့ကားႏႇင့္ လမ္းေၾကာမႇန္အတိုင္း ေမာင္းလာတဲ့ကားတို႔ တိုက္မိ ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ထံုးစံအတိုင္းယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္ေတာ့ ကားႏႇစ္စီးစလံုး ပလက္ေဖာင္းေဘးကိုယ္စီရပ္ၾကတာေပါ့။ အဲဒီမႇာထူးျခားခ်က္က အလယ္မ်ဥ္းေသကို ျဖတ္ ေက်ာ္ဝင္ေရာက္တဲ့ကားမႇ လူအုပ္စုက သံုးေပေလာက္ရႇည္တဲ့ သံပိုက္လံုးေတြကိုင္ေဆာင္ၿပီး ဆင္းခ်လာတာပဲျဖစ္တယ္။ ယင္းတို႔ရဲ႕ အေဖာ္ကားလည္းပါ ေသးတယ္။ အေဖာ္ကားေပၚမႇာ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္းပါတယ္။ ျပႆနာကိုမရႇင္းရေသးခင္ ဒီလိုလက္နက္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီးဆင္းလာတာကိုက တစ္ခုခု မႇားယြင္းေနပါတယ္။ လမ္းသြားလမ္းလာေတြလည္း ၀ိုင္းၾကည့္ေနၾကတာေပါ့။ သံပိုက္လံုးေတြကိုင္ေဆာင္လာတဲ့အုပ္စုက တစ္ဖက္ကားကလူႏႇစ္ေယာက္ ကို ႐ိုက္မယ္တကဲကဲလုပ္ေနတာပါ။ သိပ္အံ့ၾသစရာေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ္ကလည္းမႇားေသး၊ အုပ္စုႏႇင့္ အႏိုင္က်င့္ခ်င္တဲ့စိတ္ဓာတ္ကို ေတြ႕ေနရတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မႇာ ယာဥ္ထိန္းရဲတစ္ပြင့္ ေရာက္လာပါတယ္။ ရဲေရာက္ေပမယ့္လည္း သံပိုက္လံုးကိုင္အုပ္စုေတြက ႐ိုက္မယ္ႏႇက္မယ္ တကဲကဲလုပ္ေန တုန္းပါပဲ။ တာဝန္ရႇိသူ ရဲရဲ႕ေရႇ႕မႇာေတာင္ ဒီလိုလုပ္ဝံ့တာ ရဲေတြရဲ႕မျမင္ကြယ္ရာမႇာဆို မေတြးဝံ့စရာပါပဲ။ စာေရးသူစိတ္ထဲထင္လိုက္တာက ဒီလူေတြ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားမႇ ဟုတ္ပါရဲ႕လား။ ဒီလိုအတင့္ရဲေနႏိုင္တာ ဘာအားကိုးမ်ားရႇိလဲေပါ့ေလ။ မႇန္းဆၾကည့္ေနတာပါ။

ဒီလိုပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မႇာ တာဝန္ရႇိယာဥ္ထိန္းရဲရဲ႕အရည္အခ်င္းဟာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားေျပာေနတဲ့ Capacity ေပါ့ေလ။

တာဝန္ရႇိ ရဲတစ္ေယာက္အေနႏႇင့္ ျပတ္ျပတ္သားသား ႏႇစ္ဖက္စလံုးကို ေျပာရမႇာပါ။ ရဲတစ္ေယာက္လံုးရႇိေနတာေတာင္ တြန္းလားဆြဲလား လုပ္ ေနတာကို ရပ္တန္႔သြားေအာင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ကိုင္တြယ္ရမႇာပါ။

ျပည္သူ႔ရဲေတြဟာ သင္တန္းအမ်ဳိးမ်ဳိးစံုလင္ေအာင္ေပးထားၿပီး ေလ့က်င့္ထားၾကသူေတြလို႔ နားလည္ထားပါတယ္။ ဥပေဒႏႇင့္ပတ္သက္ၿပီးလည္း အကြၽမ္းတဝင္ရႇိၾကသူေတြလို႔ ျပည္သူအမ်ားက ယူဆထားၾကတာပါ။ လိုရင္ ဥပေဒကိုထုတ္သံုး၊ မလိုရင္မ်က္စိမိႇတ္ေနၾကသူမ်ား မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း အ ေကာင္းျမင္ထားၾကပါတယ္။ ရာဇဝတ္မႈဥပေဒေတြမႇာပဲျဖစ္ျဖစ္။ အျခားေသာဥပေဒေတြမႇာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႐ႈေထာင့္သံုးရပ္ပဲရႇိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အမႈတစ္ခုမႇာ before, action, after ဆိုတဲ့အပိုင္းမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္သူရဲ႕ ေစတနာ၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို စစ္ေဆးျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ႔ရဲမ်ားဟာ action ကို မျဖစ္ေအာင္ တတ္ႏိုင္သမွ် တားဆီးကာကြယ္ထားရမယ့္အပိုင္းက အဓိကတာဝန္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကားတုိက္မႈျဖစ္စဥ္မႇာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တစ္ဖက္အုပ္စုသည္ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါေနၿပီဆိုတာ ထင္ရႇားပါတယ္။ ရန္ျပဳလိုေသာရည္ရြယ္ခ်က္ႏႇင့္ လူကိုေသေစႏိုင္ေသာလက္နက္ကို  ကိုင္ေဆာင္ထားသည့္အတြက္ တာဝန္က်ယာဥ္ထိန္းရဲသည္ ျပတ္ျပတ္သားသားဆံုးျဖတ္၍ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရး ယူလုိ႔ရေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသင့္ပါတယ္။ ဒါမႇ ေနာင္တြင္ ဒီလိုမ်ဳိး ထစ္ကနဲရႇိလက္ပါမယ္ဆိုတဲ့ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ဆန္ဆန္စိတ္ဓာတ္ကို ခ်ဳိးႏႇိမ္ရာေရာက္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္၊ စဥ္းစားၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

ယာဥ္ထိန္းရဲ၏ တာဝန္မႇာလည္း တားဆီးကာကြယ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္စြမ္း အျပည့္အဝရႇိရပါမယ္။ မဆံုးျဖတ္ရဲေလာက္ေအာင္ ျဖစ္မေနသင့္ပါ။ လက္ စြဲဥပေဒကိုလက္ကိုင္ျပဳထားရင္ မႇားမႇာကိုေၾကာက္စရာမလိုပါ။ ရဲဝံ့ျပတ္သားစြာဆံုးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ရႇိရမႇာပါ။ မိမိဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဥပေဒက အကာအကြယ္ ေပးသြားပါလိမ့္မယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ မေဆာင္ရြက္ခဲ့ရင္ေတာ့ ရင္ဆုိင္ေျဖရႇင္းရမႇာေပါ့ေလ။ ဥပေဒသည္သာ အားကိုးစရာပါ။ အထက္အရာရႇိေတြက အားကိုးစရာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုေတာ့ နည္းနည္းနားလည္သေဘာေပါက္ထားသင့္ပါတယ္။

ယခု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မႇေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဥကၠ႒အျဖစ္ပါဝင္တဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ တည္ၿငိမ္ေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါၿပီ။ အခ်ဳိ႕ေသာတရား႐ံုးမ်ားႏႇင့္ ရဲစခန္းမ်ားကို ေလ့လာေနေၾကာင္းလည္း ၾကားသိဖတ္ၾကားရပါတယ္။ ဒီေကာ္မတီက စံုစမ္း ၿပီး ေတြ႕ရႇိခ်က္အစီရင္ခံစာကို ျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းၾကေတာ့မယ္။ တကယ့္ လက္ေတြ႕နယ္ပယ္မႇာ ကိုင္တြယ္ေျဖရႇင္းေဆာင္ရြက္ေနတာက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕ကသာ သက္ဆိုင္ရာဌာနေတြကတစ္ဆင့္ တိုက္႐ိုက္စီမံကြပ္ကဲေနတာျဖစ္တဲ့ အတြက္ အမႇန္တကယ္ျပဳျပင္လို႔ရတာက ျပည္ေထာင္စုအစိုးရသာလွ်င္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာ္မတီအေနႏႇင့္ ''ဒီနယ္မႇာေတာ့ ဒီအမႈမႇာေတာ့ ဒီလိုေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို ေမးခြန္းေတြေမးၿပီး မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း'' အၾကံျပဳအဆိုေတြ' တင္သြင္းၾကေတာ့မယ္။ အေျခခံမူဝါဒေျပာင္းလဲဖို႔က အလႇမ္းေဝးေနပါေသးတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဓိ ကတာဝန္က ဥပေဒျပဳေရးပဲျဖစ္ေတာ့ ေကာ္မတီလည္း ဥပေဒျပဳေရးတာဝန္ကို ကူညီရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

စာေရးသူကိုဒီလိုေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ႏုိင္စရာရႇိပါတယ္။ ''ဥပေဒျပဳေရးလုပ္လုိက္လို႔ ဥပေဒသစ္တစ္ခုထြက္လာရင္ အားလံုးက လိုက္နာၾက႐ံုပဲ။ အစိုးရအဖြဲ႕လည္းလိုက္နာရမႇာပဲ။ ျပည္သူ႔ရဲလည္း လိုက္နာရမႇာပဲ။ ျပည္သူအားလံုးလည္း လိုက္နာရမႇာပဲ။ မလိုက္နာတဲ့သူ ဥပေဒအရ အေရးယူခံရမႇာပဲ ေပါ့''လို႔ ေစာဒကတက္ႏိုင္ပါတယ္။

မျငင္းပါ။ မႇန္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားတိုင္းဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာရမႇာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီကေန႔ကာလမႇာလည္း တရားဥပေဒေတြရႇိေနတာပါပဲ။ ဒီဥပေဒ ေတြကို လိုက္နာဖို႔ တာဝန္ဘယ္ေလာက္ပ်က္ကြက္ေနၾကသလဲ။ ဒါကိုမေျဖရႇင္းႏိုင္ရင္ ေနာင္ထြက္လာမယ့္ ဥပေဒသစ္ေတြကိုလည္း လိုက္နာေစာင့္ထိန္းဖို႔ သိပ္ေမွ်ာ္လင့္လို႔ မရဘူးဆိုတာကို ေျပာျပခ်င္တာပါ။

အထက္ပါ ယာဥ္တိုက္မႈဥပမာေလးကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ တာဝန္ရႇိသူရဲ႕ မျပတ္သား၊ မဆံုးျဖတ္ရဲတာေၾကာင့္ ရာဇဝတ္မႈတစ္ခု ျဖစ္ခါနီးဆဲဆဲပါ။ လက္ နက္ကိုင္အုပ္စုက စိတ္ေလွ်ာ့သြားလို႔သာ မိမိတို႔ ေသြးခ်င္းခ်င္းနီမႇာကို မျမင္ေတြ႔ရေတာ့တာပါ။ ဖ်န္ေျဖမႈေကာင္းလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရန္ကုန္လို ၿမိဳ႕ ေတာ္ႀကီးမႇာေတာင္ လူအုပ္စုႏႇင့္ရမ္းကား၊ အႏိုင္က်င့္ခ်င္တဲ့သေဘာ တျဖည္းျဖည္း အရႇိန္ရလာသလိုပါပဲ။ နယ္မႇာဆိုရင္ေတာ့ ပိုဆိုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေလ့ အက်င့္ (Culture) မျပန္႔ပြားေအာင္ တရားဥပေဒႏႇင့္ ထိန္းညႇိရမႇာပါ။ က်ဳံေပ်ာ္ၿမိဳ႕နယ္ ရွားခဲေက်းရြာမႇာျဖစ္တဲ့ လူအုပ္စုနဲ႔ သတ္ျဖတ္မႈကို ေလ့လာႏုိင္ပါ တယ္။ ဒီထက္ေရွးက်တဲ့ ေျမာက္ဥကၠလာပမႇာျဖစ္သြားတဲ့ လူအုပ္စုနဲ႔ သတ္ျဖတ္မႈမ်ဳိး အတုယူမိမႇာ စိုးရိမ္မိပါတယ္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးရႇိမႇ တည္ၿငိမ္မႈရမႇာပါ။ ဒါက ခြဲျခားလို႔မရစေကာင္းပါ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးျခင္းမရႇိဘဲ တည္ၿငိမ္မႈရဖို႔ မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ နံပါတ္တစ္ျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးဟာ တာ၀န္ရႇိအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းတင္မက ျပည္သူျပည္သားအားလံုးကလည္း လိုက္နာမႇသာ ဒီရည္ ရြယ္ခ်က္ ေအာင္ျမင္အထေျမာက္မႇာပါ။ တစ္ဖက္ဖက္က ခ်ဳိ႕ယြင္းရင္ေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လက္လႊတ္လိုက္ရၿပီလို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ တည္ၿငိမ္မႈက ေန မတည္ၿငိမ္မႈဆီသို႔ ပို႔ေဆာင္ေရာက္ရွိသြားႏုိင္ပါတယ္။

တရားဥပေဒစိုးမုိးေရးကို ေဆာင္ရြက္ၾကရာမႇာ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ေစာင့္ထိန္းလိုက္နာမႈကလည္း အမ်ားႀကီးလိုပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီက်င့္ ဝတ္ႏႇင့္အတူ မိမိႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမင့္ျမင့္ထားရေတာ့မႇာအမႇန္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီႏႇင့္ထိုက္တန္ေသာ ျပည္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါေစလို႔ ေစတနာေကာင္းနဲ႔ ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။

****************************************


Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.
Logo for Google Drive

0 comments:

Post a Comment