Posts
 | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၂၃.၁၀.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- မွန္မွန္ႏွင့္ျမန္ျမန္
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
မွန္မွန္ႏွင့္ျမန္ျမန္
(ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ထုတ္၊ ရန္ကုန္တိုင္း အတြဲ(၈)၊ အမွတ္ (၄၁)တြင္ပါရွိေသာ ေဆာင္းပါးရွင္ေက်ာ္ေဆြ-ခင္ဦး၏ ေဆာင္းပါးအား ေကာက္ႏႈတ္ပါသည္)
လူ႕အခြင့္အေရး(Human Right)ဆိုၿပီး တစ္ကမာၻလံုးေနရာအႏွံ ေတာင္းဆိုတာ၊ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းတာ၊ အေရးယူပိတ္ဆို႔တာ စတဲ့သတင္းေတြ အၿမဲဖတ္ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း လူ႕အခြင့္အေရးရရွိဖို႔ဆိုတာေတြ ေနရာတိုင္းၾကားေနရပါၿပီ။ ယေန႔အခ်ိန္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးကို ေရွ႕တန္းတင္သည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ အစိုးရသစ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ျပည္သူေတြ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာေတြ မရွိသင့္ေတာ့ေသာ္လည္း ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြဟာ ေမြးကတည္းက ရသင့္ရထိုက္တာကို မရခဲ့တာမ်ားလာတဲ့အတြက္ အခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမွန္း မသိၾကပါဘူး။
ဥပမာ-ကၽြန္ေတာ္တို႔ေန႔စဥ္သံုးေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ ေသာက္သံုးေရရွိမႈကိုပဲ ေလ့လာၾကည့္ပါ။ မီးပ်က္တာ၊ မီးျဖတ္တာ၊ မီးအားမျပည့္တာ၊ ေရမလာတာ၊ ေရျဖတ္တာေတြကို တစ္ရပ္ကြက္လံုး တစ္ခါတရံတစ္ၿမိဳ႕လံုးေ ပးခ်င္သလိုေပးခ်င္သလိုေပး၊ ျဖတ္ခ်င္သလို ျဖတ္တာခံၾကရဘူးမယ္ ထင္ပါတယ္။ မီးေရျဖတ္ခံရတဲ့အတြက္ ဆက္စပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ ဘယ္ေလာက္ဆံုးရႈံးသည္ျဖစ္ေစ ဘယ္သူမွလည္း တင္ျပရေကာင္းမွန္းမသိသလို ဘယ္သူကမွလည္း ေတာင္းပန္ရမွန္း၊ ေပးေလ်ာ္ရမွန္း မသိၾကပါဘူး။ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ ေရလိုင္း၊ မီးလိုင္းျပင္လိုပါက သံုးစဲြသူကိုႀကိဳတင္ အသိေပးရပါတယ္။ အသိမေပးဘဲ မီး၊ေရျဖတ္ပါက နစ္နာမႈအတြက္သံုးစဲြသူက တရားစဲြလို႔ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ မီးေတြ၊ ေရေတြေပးတဲ့ အနိမ့္ဆံုးဝန္ထမ္းေတြျဖစ္တဲ့ ပလိုင္ယာေလး ခါးၾကားထိုးထားေသာလိုင္းမင္းလို ခြေလးတစ္ေခ်ာင္းကိုင္ထားေသာ ေရလိုင္းခိ်န္းသူေတြကို တရားစဲြဖို႔ထက္ လက္ဖက္ရည္ဖိုးေပးဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကရပါတယ္။ အလားတူ တယ္လီဖုန္းေတြလိုင္းက်လို႔ ဆက္မရတာ၊ အင္တာနက္ၾကည့္မရတာ စတာေတြကို ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျပည္သူေတြေန႔စဥ္လိုလို ၾကံဳေတြ႕ေနၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါသည္ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ သာမန္ကိစၥမဟုတ္တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း ျပည္သူေတြနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြနားလည္ဖို႔ိလိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ဒီထက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီး ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္စဥ္ေတြကိုၾကည့္ပါက လူကိုကား(သို႔မဟုတ္)ဆိုင္ကယ္က တိုက္တာျဖစ္ေစ၊ ယာဥ္တစ္စီးနဲ႔တစ္စီး တိုက္တာပဲျဖစ္ေစ ဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြကို အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ မကူညီရဲဘဲပစ္ထားရင္းက ေသြးထြက္လြန္ေသၾကရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒဏ္ရာရသူေသြးထြက္လြန္ရင္ ေသသြားႏိုင္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကေသာ္လည္း ပါဝင္ပတ္သက္လိုက္တာနဲ႕ အခိ်န္ကုန္၊ ေငြကုန္ စိတ္ဆင္းရဲရတာေတြ ၾကံဳေတြ႕ၾကရပါမ်ားေတာ့ မကူညီရဲတဲ့အျဖစ္ေရာက္ၿပီး ဒဏ္ရာရသူက အကူအညီမဲ့ကာ အသက္ဆံုးရႈံုးၾကရပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ သင္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးေတြနဲ႔ကေလးမိဘေတြ ၾကံဳၾကရတာလဲ ေရးျပလိုပါတယ္။ သင္တန္းေက်ာင္းေတြမွာ စီနီယာ၊ ဂ်ဴနီယာ အစ္ကိုနဲ႕ညီ အုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ငယ္သူကိုႀကီးသူက ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေစဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ စီနီယာေတြက စုထိုးလို႔၊ အႏိုင္က်င့္လို႔၊ ႏွိပ္စက္လို႔ က်ိဳးပဲ့အနာတရျဖစ္တာေတြ၊ ေဆးရံုတက္ရတာေတြ ေနာက္ဆံုးမွာ အငယ္ေတြ ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ေက်ာင္းထြက္ရတာေတြ ထိရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုေက်ာင္းေတြမွာ ျဖစ္ၾကတာလဲေမးရင္ ေျဖရမွာကိုအလြန္ရွက္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ႏွစ္တည္း တစ္ေက်ာင္းတည္းျဖစ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ကေလးနဲ႕ကေလးမိဘေတြရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာကို သက္ဆိုင္ရာေက်ာင္းအုပ္မ်ား စဥ္းစားဖို႔ လိုမယ္ထင္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ရတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕လံုၿခံဳေရးကိုတာဝန္ယူထားတဲ့ ဝန္ထမ္းတခ်ိဳ႕လုပ္ငန္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း လက္လြန္လို႔ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ အစစ္အေဆးခံၾကရသူေတြ အသက္ေသတာေတြ မၾကာခဏ ၾကားေနဖတ္ေနရပါတယ္။ လူရွိလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုတာရွိတာပါ။ လူကိုသတ္လိုက္ျခင္းဟာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမွာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဓားျပတစ္ေယာက္၊ သူပုန္တစ္ေယာက္က ျပည္သူ တစ္ဦးကိုသတ္တာက သူပိုင္လက္နက္ကိုသံုးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးက ျပည္သူကိုသတ္တာကေတာ့ ျပည္သူေပးတဲ့လစာ၊ ျပည္သူေပးတဲ့ လက္နက္နဲ႕ ျပည္သူက အပ္ႏွင္းထားတဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တလဲြသံုးတဲ့အတြက္ ဓားျပ၊သူပုန္ေတြက်ဴးလြန္တဲ့ အျပစ္ထက္ ပိုႀကီးမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလို အျဖစ္အပ်က္ေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ေသဆံုးသူေတြရဲ႕မိသားစုဝင္ေတြ ဆက္ၿပီးၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕လံုၿခံဳမႈကို ထိပါးတာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတာလည္းအႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ၊ ေခတ္ေတြလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းခဲ့ၿပီ။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အထိ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာေတြကို မတားဆီးႏိုင္ေသးပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က နယ္သာလန္ႏိုင္ငံမွာ ကၽြန္ေတာ္ေက်ာင္းတက္စဥ္က ေတြ႕ခဲ့ဖူးတဲ့ တိရိစာၦန္ေလးေတြကို ကာကြယ္ေပးၾကတာေလး တစ္ခ်ိဳ႕ေရးျပလိုပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းသားေတြေနၾကတဲ့ အေဆာက္အအံုက လမ္းမႀကီးေဘးလမ္းသြယ္ႏွစ္ခုၾကားမွာ တည္ရွိတဲ့ ၁၄ ထပ္ ရွိေသာ ဟိုတယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုတယ္ရဲ႕ ေတာင္ဘက္လမ္းမႀကီးရဲ႕ အျခားတဖက္တစ္ဖာလံုခန္႔မွာ ေရကန္နဲ႔ေတာတန္းေလးပါတဲ့ ပန္းျခံတစ္ခု ရွိပါတယ္။ တစ္ရက္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟိုတယ္ရဲ႕ ေဘးမွာကပ္လ်က္ရွိတဲ့ ျမက္ခင္းထဲက အလွအပလုပ္ထားတဲ့ခ်ံဳထဲမွာ ေတာဘဲမတစ္ေကာင္ဝင္ဥၿပီး အေကာင္ေပါက္ေနတာကို ဟိုတယ္ဝန္ထမ္းေတြ ေတြ႕သြားပါတယ္။ သူတို႔ေတြက ေတာဘဲမနဲ႕ကေလးေတြကိုေျခာက္လွန္႔ၿပီး ေမာင္းမထုတ္တဲ့အျပင္ ေနာက္ရက္မွာ ဘဲမေလးတစ္ေကာင္ ကေလးေလးေတြနဲ႕ ဝပ္ေနပံုဆိုင္းဘုတ္ေလးတစ္ခု ခ်ဳံနဲ႔ခပ္လွမ္းလွမ္းေလးမွာ လာခ်ေပးထားပါတယ္။
တစ္ပတ္ေလာက္အၾကာမွာ ေတာဘဲမေလးက သူ႔ကေလးေတြကို လမ္းမႀကီးကိုျဖတ္ၿပီး ေရကန္ရွ္ိတဲ့ဆီကို ေခၚပါေတာ့တယ္။ ဘဲမေလးက ပ်ံႏိုင္ေပမယ့္ သူ႔ကေလးေတြကမပ်ံႏိုင္ေတာ့ ဘဲမေလးကအေရွ႕က ဘဲေပါက္စေလး ခုနစ္ေကာင္ေနာက္က တန္းစီသြားေနတာပါ။ ဒီမွာတင္ ယူနီေဖာင္းဝတ္ထားတဲ့ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးေရာက္လာၿပီး ကားေတြတားေပးထားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ကားေတြေပၚကဆင္းၿပီး ဘဲေပါက္စေလးေတြကို ဓါတ္ပံု ရိုက္ေနၾကပါေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ကေလးေတြေက်ာင္းဆင္းလို႔ လမ္းျဖတ္ကူးတဲ့အခါ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ေတြက ကားတားေပးသလိုပါပဲ၊ အလားတူပဲ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံမွာ ေတာအုပ္ေတြၾကား ကားျဖတ္ေမာင္းရတဲ့အခါတိုင္း ေတာေခြး၊ ယုန္၊ သမင္ စတဲ့အေကာင္ အရုပ္ကေလးေတြေတြ႕ရ တက္ပါတယ္။ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ ေတာေကာင္ေလးေတြ လမ္းျဖတ္ေလ့ရွိတဲ့ေနရာေတြမွာ သူတို႔ကိုမတိုက္မိေစဖို႔ သတိေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဆိုင္းဘုတ္ေလးေတြ ထားတာလို႔သိရပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာကိုျပလဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဆီမွာလူလူခ်င္းမေျပာနဲ႔ သူတို႔နဲ႔အတူရွိတဲ့ တိရစာၦန္ေလးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနၾကတာေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္
အထက္ကေရးျပတာက လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၄ ႏွစ္ခန္႔က အေနာက္ဥေရာပက ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံဟာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာထြန္းကားတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႕လည္းတစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦး စာနာမႈအျပည့္ရွိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ လိုေနတာကေတာ့ ျပည္သူေတြဗဟုသုတနည္းပါးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ယေန႕အထိကိုယ္ခံရတာကို မေျပာရဲတဲ့ အေၾကာက္တရား ျဖစ္ပါတယ္္။ ဒါဟာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္လိုသူမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရးတစ္ရပ္လို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အရက္ယဥ္ေက်းမႈပါ။ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ရတဲ့ အမ်ားဆံုးေသာဝန္ထမ္းေတြဟာ အရက္နဲ႔မကင္းၾကတာေတြ မ်ားပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ေန႔၊ ည တာဝန္ေတြယူထားၾကရၿပီး လက္ထဲမွာလည္း လက္နက္ရွိတယ္။ အရက္ကလည္း =ေသာက္ထားတယ္ဆိုေတာ့ သူ႔ေခါင္းထဲမွာ ဝန္ထမ္းစည္းကမ္းတို႔၊ ဥပေဒတို႔ဆိုတာရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သင္တန္း(သို႔မဟုတ္)ဌာနတစ္ခုမွာ တစ္ႀကိမ္တစ္ေနရာထက္ပိုၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တာေတြ ျဖစ္ေပၚေနပါက အျပစ္က်ဴးလြန္သူကိုအေရးယူျခင္းထက္ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့သင္တန္း(သို႔မဟုတ္)ဌာနတစ္ခုလံုးကို သံုးသပ္ျပင္ဆင္ဖဲြ႕စည္း(Reform)ဖို႔လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူ႕အခြင့္အေရးခိ်ဳးေဖာက္တာေတြကို အေရးယူရာမွာလည္း ခ်ိဳးေဖာက္သူတစ္ဦးတည္း အေရးယူျခင္းထက္ တာဝန္ရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလံုးနဲ႔ ဌာနအႀကီးအကဲေတြကို အေရးယူသင့္တယ္ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ယေန႕အခါမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြရွိေနပါၿပီ။ ဒီေျပာင္းလဲမႈဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ေျပာင္းလဲမႈ(Peaceful Transitioning )လို႔လည္း အမည္တပ္ၾကတာရွိသလို တခ်ိဳ႕ကလည္းဒီေျပာင္းလဲမႈဟာ နူးညံ့စြာ ေျပာင္းလဲတဲ့အတြက္ ကတၱီပါေျပာင္းလဲမႈ(Velvet Transitioning)လို႔ေျပာၾကတာလည္းရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဘယ္လိုပဲေျပာင္းလဲသည္ျဖစ္ေစ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရဆဲ ျပည္သူေတြဆီ အျမန္ေရာက္ဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္။
***************************************
| Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. |  |