Posts
 | yangonchronicle 2011 - (2) |
၂၇.၁၁.၂ဝ၁၂
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား အပိုင္း(၂)
- ျမန္မာႏိုင္ငံမွတ႐ုတ္ကို အေမရိကန္တို႔ ဖယ္မထုတ္ႏိုင္ဟု တ႐ုတ္သတင္းစာေရးသား
(IANS NEWO မွ20 Nov 2012 ရက္စြဲပါ “US can’t squeeze China out of Myanmar, says daily” သတင္းကိုဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
- ျမန္မာေစ်းကြက္သုိ႔ေျခလွမ္းရန္ ကုိရီးယားဘဏ္မ်ား ေမ်ွာ္ႀကည့္
(The Korea Times မွ 26 Nov 2012 ရက္စြဲပါ “Korea banks eye expansion into Myanmar” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- ျမန္မာတံခါးဖြင့္ေသာ္လည္း အေမရိကန္ကုမၸဏီႀကီးမ်ား အေလာတႀကီးဝင္ရန္မလုိ
(22 November 2012 ရက္စြဲပါ AP သတင္းဌာနမွ Erika Kinetz ေရးသားေသာ Myanmar opening no gold rush for US firms ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္ )
****************************************************
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံမွတ႐ုတ္ကို အေမရိကန္တို႔ ဖယ္မထုတ္ႏိုင္ဟု တ႐ုတ္သတင္းစာေရးသား
(IANS NEWO မွ20 Nov 2012 ရက္စြဲပါ “US can’t squeeze China out of Myanmar, says daily” သတင္းကိုဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ရန္ကုန္ေရာက္ ပထမဆံုးအေမရိကန္ သမၼတအျဖစ္ ဘားရက္အိုဘားမား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္အၾကာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ အဂၤလိပ္ဘာသာ သတင္းစာ Global Times က ျမန္မာႏိုင္ငံမွတ႐ုတ္ကို အေမရိကန္တို႔ ဖယ္မထုတ္ႏိုင္”ဟု ေရးသာလိုက္ပါသည္။
ျမန္မာခရီးစဥ္ကို အလြန္အကၽြံ႕စာမဖြဲ႕နဲ႔ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ထားေသာ Global Times ေဆာင္းပါးတြင္ “အိုဘားမား၏ခရီးစဥ္သည္ တ႐ုတ္ၾသဇာ အားနည္းေစရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က မွတ္ခ်က္ေပးေနေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿပီးခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္လံုး ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ား၊ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား ၿပိဳင္ဆိုင္မႈအေပၚ ထင္ျမင္ခ်က္ေပးမႈမ်ားက အိုဘားမား၏ ရန္ကုန္ခရီးစဥ္အေပၚ အထူးဝိေသသမ်ား ေပါင္းထည့္ေပးေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း” ေရးသားတင္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အေနာက္သို႔တံခါးဖြင့္မႈမ်ားသည္ ဝါရွင္တန္ေက်နပ္ေစ႐ံုအတြက္ သာမကပဲ၊ တ႐ုတ္၏ေရရွည္ အက်ိဳး စီးပြားလည္းပါဝင္ေၾကာင္း၊ အာဆီယံႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ရွိၾကၿပီး ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ကြဲဲျပားမႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ အေႏွာက္အယွက္ မရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ညွိမႈမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကိုစိမ္းကားသြားမည္ မဟုတ္ ေၾကာင္း တ႐ုတ္ အစိုးရအာေဘာ္ သတင္းစာက သံုးသပ္ထားသည္။
Global Time သတင္းစာက ဆတ္သက္၍ “ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တံခါးဖြင့္မႈသည္ မေရွာင္သာသည့္အတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေျခအေနကိုလိုက္၍ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးကို အေျပာင္းအလဲအခ်ိဳ႕လုပ္ဖို႕ လိုေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ေျပာင္းလဲရာတြင္ အကန္႔အသက္ရွိေၾကာင္း တင္ျပထားသည္။
ကြန္ျမဴနစ္တ႐ုတ္ျပည္အစိုးရ အာေဘာ္သတင္းစာပါ ေဆာင္းပါးတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ဆက္လက္ေရးသားထားသည္။
“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးအိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ၿပီး အစားထိုးမရႏိုင္ေသာ ၾသဇာလႊမ္းမိုးထားသည္။ ပို၍အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ ထိုသို႕ လႊမ္းမိုးမႈမ်ားသည္ တန္းတူညီမွ်မႈကို အေျခခံျခင္း ျဖစ္သည္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၎၏ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကို အျမင့္ဆံုးတင္ရန္ အေနာက္ကိုတံခါးဖြင့္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ကို အေနာက္အုပ္စုႏွင့္ အစားထိုးျခင္းသည္ ဉာဏ္မရွိရာ ေရာက္သည္"ပာုလည္း ေဆာင္းပါးက သတိေပးသည္။
"အိုဘားမားခရီးစဥ္သည္ တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈကိုစိန္ေခၚရန္ ေလ့လာေနဆဲျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕သက္ေရာက္မႈကို ေျပာျပဖို႔ ခက္လိမ့္မည္။ အိုဘားမားသည္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္ေရးတြင္ပါဝင္ေသာ ၎၏အားထုတ္မႈကိုဂုဏ္ယူလိုျခင္း ျဖစ္ပံုရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တုန္႔ျပန္ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း ပာု လည္းဆိုႏိုင္သည္"ပာု ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
"မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ အေမရိကန္သည္ တ႐ုတ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဖယ္မထုတ္ႏိုင္ပါ"ပာုလည္း တ႐ုတ္တို႔က ဆိုပါသည္။
ဆက္လက္၍ "အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ စစ္ေဘးအႏၱရာယ္မရွိ"ပာုလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အာမခံသည္
"ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ အျငင္းပြားမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အဆိုးဆံုးျဖစ္ႏိုင္ေခ်မွာ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာအေသးအမႊား ပဋိပကၡသာ ျဖစ္သည္။ ဝါရွင္တန္ ၏ လက္နက္ေရာင္းခ်ေပးမႈ၊ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာလႊမ္းရန္ ႀကိဳးစားမႈတို႔သည္ ခက္ခဲေသာအလုပ္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ ၎ေဒသမွ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ စီးပြားေရးကိုသာ စိတ္ဝင္စားၾကသည္။ တ႐ုတ္နဲ႕႔အေမရိကန္ ဘယ္သူကသူတို႔အတြက္ အက်ိဳးရွိမလဲဆိုသည္ကိုသာ ဂ႐ုစိုက္ၾကသည္"ပာု တ႐ုတ္အစိုးရအာေဘာ္ ေဆာင္းပါးက ဆိုသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားသည္ အေမရိကန္ထက္ တ႐ုတ္ကို ပိုမိုမွီခိုေနရၿပီး ယင္းအေနအထားသည္ ယခုထက္ပိုလာဖို႔သာ ရွိသည္ပာုလည္း ခန္႔မွန္း ထားသည္။
"အုိဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေထာက္ပံ့ဖို႔ ေဒၚလာ သန္း ၁၇၀ ယူလာပါတယ္။ လစဥ္လတိုင္း ဒီလိုမေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီေလာက္ ပိုက္ဆံေလးပာာ တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးကို ေျပာင္းလဲပစ္မယ့္ ဝွက္ဖဲျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး"ပာု တ႐ုတ္သတင္းစာက စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုး ပုတ္ခတ္ေရးသား ထားသည္။
*****************************************
ျမန္မာေစ်းကြက္သုိ႔ေျခလွမ္းရန္ ကုိရီးယားဘဏ္မ်ား ေမ်ွာ္ႀကည့္
(The Korea Times မွ 26 Nov 2012 ရက္စြဲပါ “Korea banks eye expansion into Myanmar” သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ကုိရီးယားဘဏ္မ်ားသည္ ျပည့္က်ပ္ေနေသာ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ေႀကာင့္ ဝင္ေငြရလမ္းသစ္မ်ား ရွာေဖြရန္အတြက္ ျမန္မာေစ်းကြက္သု႔ိ လမ္းထြင္ရန္ တြန္းအားေပးေနႀကသည္ဟု တာဝန္ရွိသူမ်ားအားေျပာႀကားသည္။
ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ နံပါတ္ ၃ အဆင့္ရွိ Shinhan Bank သည္ အေစာဆုံးေနာက္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရုံးခန္းဖြင့္ရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ရွိၿပီး ႏုိင္ငံျခားဘဏ္မ်ား လုပ္ကုိင္ျခင္းကုိ တားဆီးထားမႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့ေပးပါက ဘဏ္ခြဲဖြင့္လွစ္ရန္ ရည္မွန္းထားသည္ဟု သိရွိရသည္။
ႏုိင္ငံပုိင္ Industrial Bank of Korea ကလည္း ယခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရုံးခန္းဖြင့္ခြင့္ရေအာင္ ေလ်ွာက္ထားရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ေျပာႀကားသည္။ လက္ရွိတြင္ ျမန္မာဘ႑ာေရးအာဏာပုိင္မ်ားက ႏုိင္ငံျခားဘဏ္မ်ားအား ရုံးခန္းဖြင့္ျခင္းကုိသာ ခြင့္ျပဳထားသည္။
Shinhan Bank ၏ အဓိကျပိဳင္ဘက္မ်ား ျဖစ္ႀကေသာ Woori Bank ႏွင့္ Hana Bank တုိ႕သည္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ ရန္ကုန္တြင္ရုံးခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာေစ်းကြက္သို႕ဝင္ရန္ ေျခခ်ၿပီးသြားႀကၿပီျဖစ္သည္။
Woori Bank ကအေစာဆုံး ၂၀၁၄ တြင္ ဘဏ္ခြဲအျဖစ္တုိးခ်ဲ႕ရန္ ရည္မွန္းကာ ေအာက္တုိဘာလကုန္တြင္ ရန္ကုန္ရုံးခြဲကုိ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္ဟု ေျပာႀကားသည္။ Hanka Bank ကလည္း ၿပီးခဲ့ေသာလတြင္ ရန္ကုန္ရုံးကုိဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္းမွ ဧရာဝတီဘဏ္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ လက္တြဲမႈကုိျမွင့္တင္ရန္ သေဘာတူညီမႈရရွိထားၿပီး ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အီးယူတုိ႕က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူထားေသာ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး Santcions မ်ားကုိ ရုပ္သိမ္းေျဖေလ်ွာ့ ေပးေနၿပီျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားအတြက္ လမ္းပြင့္သြားေတာ့မည့္အလားအလာ ရွိေနေသာေႀကာင့္ ျမန္မာဘဏ္မ်ားႏွင့္ ကုိရီးယားဘဏ္မ်ား လႈပ္ရွားလာႀကျခင္းျဖစ္သည္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာရွင္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအၿပီးတြင္ ဒီမုိကေရစီႏွင္ ့စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ဆက္တုိက္ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီးယားဘဏ္မ်ား၏ ေျခလွမ္းသည္လည္း ျပည့္က်ပ္ေနေသာ ကုိရီးယားေစ်းကြက္တြင္ အျမတ္အစြန္း နည္းလာျခင္းမွ ျမစ္ဖ်ားခံ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ပထမ ၉ လအတြင္း ကုိရီးယားဘဏ္၁၈ ခု၏ စုစုေပါင္းဝင္ေငြသည္ ဝမ္ေငြ ၇.၅ ထရီလီယံ (ေဒၚလာ ၆.၉ ဘီလီယံ) သာရွိခဲ့ၿပီး ယခင္ႏွစ္ကထက္ ၃၉ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားသည္ဟု ဘ႑ာေရး အကဲခတ္အဖြဲ႕က ေျပာႀကားသည္။
ဗဟုိဘဏ္၏အတုိးႏႈန္းမ်ား ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ႏိုိင္ငံစီးပြားေရး ေႏွးေကြးျခင္းတုိ႕က အျမတ္အစြန္းခြင္ကုိ ျဖစ္ညွစ္ႀကသည့္ အလားအလာ ႀကီးမားေနျခင္းေႀကာင့္ ကုိရီးယားဘဏ္မ်ား၏ စတုတၳသုံးလပတ္ဝင္ေငြမွာ ပုိမုိက်ဆင္းသြားဖြယ္ရွိသည္ဟု အကဲခတ္ေလ့လာသူမ်ားက ခန္႕မွန္းထားႀက သည္။
**************************************
ျမန္မာတံခါးဖြင့္ေသာ္လည္း အေမရိကန္ကုမၸဏီႀကီးမ်ား အေလာတႀကီးဝင္ရန္မလုိ
(22 November 2012 ရက္စြဲပါ AP သတင္းဌာနမွ Erika Kinetz ေရးသားေသာ Myanmar opening no gold rush for US firms ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္ )
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႀကီးပြားတုိးတက္လာေတာ့မည္႔ လကၡဏာမ်ား ေတြ႕ေနရပါသည္။ ရန္ကုန္သို႔သြားေသာ ေလယာဥ္မ်ား ျပည့္ေနပါသည္။ ဟိုတယ္အခန္းမ်ားလည္း ႀကိဳတင္မွာယူမႈမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနပါသည္။ အေနာက္တိုင္းဆန္ေသာ ဘားမ်ားတြင္လည္း အေနာက္ႏုိင္ငံသားမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေန ပါသည္။ ႏွစ္ဆယ္႔တစ္ရာစု၏ အလား အလာေကာင္း်ားသည္ ေရႊေရာင္မ်က္ႏွာသစ္တြင္ ေတြ႔ရွိေနရပါသည္။
ယခုတစ္ပတ္တြင္ သမၼတ Barack Obama သည္ ပထမဆံုး လက္ရွိသမၼတတစ္ဦးအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ျမႇင့္တင္ေပးမွႈတစ္ခုျဖစ္ၿပီး၊ ကမာၻေပၚမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္သူမ်ား သတိမျပဳပဲ မေနႏိုင္ေလာက္သည့္ ေထာက္ခံမႈတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာအတြင္းသို႔ ႀကိဳဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားသည္ ႀကီးႀကီးမားမား သေဘာတူညီခ်က္မ်ား မရရွိေသးေပ။ သို႔ေသာ္ အေျခအေနမွာ မၾကာခင္ေျပာင္းသြားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရ ေပသည္။
၀ါရွင္တန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူမႈမ်ားကို ျပန္လည္ေျဖေလ်ာ႔လ်က္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ အလ်င္အျမန္သြားေရာက္ၾကရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေသးေပ။ အေရးယူမႈမ်ား ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းေရးမွာ အခ်ိန္ယူရဦးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းတြင္ အဂတိလုိက္စားမႈမ်ား သည္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ အလ်င္အျမန္ ၀င္ေရာက္ေရးတြင္ ရႈတ္ေထြး ေစမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကပါသည္။ ခြင့္ျပဳသည့္ကိစၥမ်ား၊ ေနာက္ထပ္လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရႈတ္ေထြးေနဆဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အေမရိကန္ မူ၀ါဒမ်ား၏ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းရွိမရွိ သံသယမ်ား ေပ်ာက္မသြားေသးေပ။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မတုိ႔မထိရေသးေသာ စားသံုးသူေစ်းကြက္ႀကီး ၊ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ထုတ္ယူေရးတြင္ ေရနံႏွင့္ ဓါတ္ေငြ႕၊ သစ္၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားႏွင့္ ေျမၾသဇာ ျပည္႔ေ၀ေသာေျမမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းေၾကာင့္ စြန္႔စားရမည့္ကိစၥ ျဖစ္ေနပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻတြင္ အလ်င္ျမန္ဆံုး တိုးတက္ေနသည့္ အဓိကစီးပြားေရး ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ အိႏိၵယႏွင့္ တရုတ္ၾကားတြင္ရွိေသာ္လည္း အင္တာနက္ အဆင့္အတန္း ၊ မိုဘိုင္းဖုန္း အသံုးျပဳမႈတို႔တြင္ ကမာၻေပၚတြင္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္တြင္ ရွိေနပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ လမ္းမ်ား၊ ဆိပ္ကမ္းမ်ား၊ ပာိုတယ္မ်ား၊ ေဆးရံုမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ားမွာလည္း လံုေလာက္ေအာင္ အဆင့္မွီမွီမရွိေပ။
အေမရိကန္ကုမၸဏီအမ်ားစုက အေရးယူမွဳမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လ်င္ျမန္စြာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်၍ လုပ္ေဆာင္ရန္ ျမင္ေတြ႕လိုၿပီး၊ ဤအေရွ႕ေတာင္ အာရွ အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံတြင္ အေမရိကန္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္ မည္သည့္က႑မွပါ၀င္မည္ ဆိုသည္မွာလည္း ေမးခြန္းတစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ တနလာၤေန႔က ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္တြင္ သမၼတ အိုဘားမားက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားသည္ စံနမူနာအျဖစ္ ေရွ႕မွ ဦးေဆာင္လုပ္ျပရမည္ဟု ဆိုခဲ့ပါသည္။ ၄င္း၏အစိုးရသည္ စီးပြားေရးလုပ္ပံုကိုင္ပံုကို ေကာင္းမြန္ေစရန္ တြန္းအားေပးလ်က္ရွိရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒၚလာ ၅ သိန္းႏွင့္အထက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေသာကုမၸဏီမ်ား သည္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနသို႔ အစီရင္ခံစာ တင္ျပျခင္းျဖင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမွႈကို အားေပးေနပါ သည္။ အခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပည္သူသို႔ သိေစရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ၀ါရွင္တန္သည္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးျဖစ္ၿပီး အဂတိအလိုက္စားဆံုး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္မႈကို ပိတ္ပင္ထားပါသည္။
ထိုသို႔ ကန္႔သတ္ထားမႈမ်ားသည္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား အျခားသူမ်ားႏွင့္ၿပိဳင္ဆိုင္ရာတြင္ အခြင့္အေရး အခ်ိဳ႕လက္လြတ္ ဆုံးရႈံးရမႈကို ျဖစ္ေစျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရ၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အျငင္းအခုန္ျဖစ္ရဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါရည္မွန္းခ်က္မွာ ေရရွည္တြင္ တန္ဖိုးရွိေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အၾကံေပးတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးသန္းျမင္႔ဦးက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႀကံဳဆံုေနရေသာ အႀကီးဆံုးစိန္ေခၚမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အရွိန္အဟုန္ကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည့္ စီးပြားေရးေမာ္ဒယ္သစ္တစ္ခု ရွာေဖြေရးပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါ သည္။
‘ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္ေလာက္ မွားယြင္းစြာအုပ္ခ်ဳပ္လာတာေၾကာင့္ အခုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ဖို႔ ၀င္ေငြေတ ြျမင့္လာေအာင္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္ေအာင္ ၊ စီးပြားေရးကို ျပဳျပင္ႏုိင္ဖို႔ ဘယ္သူမွမသိဘူး ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ၄င္းကေျပာပါသည္။ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လႊမ္းမိုးလ်က္ရွိေသာ စီးပြားေရးပံုစံႏွစ္ခု ျဖစ္သည့္ ခရိုနီ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳျခင္း ၊ ႏွင့္ တရုတ္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွႈၾကီးမားျခင္း(သို႔မဟုတ္)လက္၀ဲယိမ္း အထီးက်န္၀ါဒတို႔မွာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာလမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေစေရးကို လုပ္ေဆာင္ မေပးႏိုင္ဟု ၄င္းကေျပာပါသည္။ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ တတိယနည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္သည္ ဟု ၄င္းကေျပာပါသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ အေရးယူမႈမ်ားေျဖေလ်ာ့ရာတြင္ တိက်ေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ား၊ လုပ္ေဆာင္ေနရာ အခ်ိဳ႕ကို ရုတ္သိမ္းမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ ေနခ်ိန္တြင္ အခ်ိဳ႕ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို အသစ္ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ျခင္း၊ သက္တမ္းတိုးျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးေရးကို အေထာက္အကူျပဳမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အရွိန္အဟုန္ကို ေလွ်ာ့ေစသည္ဟု ယူဆရၿပီး၊ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ ရႈတ္ေထြးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ အေရးယူမႈမ်ားမွာ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒေျခာက္ခု၊ အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အမိန္႔မ်ားျဖင့္ ခ်မွတ္ ထားပါသည္။ ထို႔အျပင္ အာရွေရးရာပညာရွင္ Michael Martin က ကြန္ဂရက္ သုေတသနလုပ္ငန္းအတြက္ အေသးစိတ္ေလ႔လာခ်က္အေပၚ အေျခခံၿပီး ၊ ဥပေဒမ်ား ထပ္မံခ်ထားျပန္ျခင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔ ကေလးစစ္သားအသံုးျပဳေသာ တုိင္းျပည္မ်ားသို႔ စစ္ေလ႔က်င့္ျခင္းမ်ား၊ လက္နက္ေရာင္း၀ယ္ ျခင္းမ်ား ပိတ္ပင္ထားေသာ ပိတ္ပင္မႈမ်ားလည္း ရွိေနျပန္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၀ါရွင္တန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႀကိဳးပမ္းမွႈမ်ားအေပၚ တုန္႔ျပန္မႈမွာ လ်င္ျမန္ပါသည္။ ၀ါရွင္တန္သည္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ကန္႔သတ္ထားမွႈကို ယာယီရုတ္သိမ္းေပးခဲ့ပါသည္။ ေငြေၾကး၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ အကူအညီေပါင္းစံုႏွင့္ မၾကာေသးမီက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သြင္းကုန္မ်ားအေပၚ ကန္႔သတ္ထားမႈမ်ားအား ေျဖေလ်ာ႔ေပးခဲ့ပါသည္။
ယခုအခါ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ က်န္ရွိေသာ တရား၀င္အႀကီးဆံုး ပိတ္ဆို႕ထားမႈမွာ ရက္စက္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ ဖိႏွိပ္မွႈမ်ား၊ အဂတိ လိုက္စားမွႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိသည္ပာု စြပ္စြဲခံရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား အလုပ္မလုပ္ရန္ တားျမစ္ခ်က္ကို လုိက္နာရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ားက ေစာဒကတက္ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ကိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ၾကံဳေတြရမည့္စိန္ေခၚမႈ မ်ား ႏွင့္ နာမည္တစ္မ်ိဳးႏွင့္ လုပ္ကိုင္မည့္ ခရုိနီလက္ခြဲမ်ားကို ေရြးထုတ္ရခက္ခဲ မည့္ ကိစၥမ်ားကို ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ အစုိးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အားေပးေနတာသာျဖစ္ၿပီး၊ တစ္ဦးခ်င္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ အားေပးျခင္း မျပဳႏုိင္ ပါဘူး”ဟု ေဟာင္ေကာင္ရွိ အေမရိကန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ားအသင္း ဥကၠဌ Richard Vuylsteke က ေျပာၾကားပါသည္။ ၄င္းက ၀ါရွင္တန္အား ျဖစ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုး အဆိုပါစာရင္းအား ေလွ်ာ့ခ်သြားရန္ႏွင့္ အဆိုပါ ခရိုနီမ်ားအား စနစ္အတြင္း တစ္သားတည္ျဖစ္ေရန္ မက္လံုးေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း တုိက္တြန္း ခဲ့ပါသည္။ ၀ါရွင္တန္သည္ အေရးယူမႈမ်ားကို ယာယီရုတ္သိမ္းေပးၿပီး ေရွ႕သို႔တစ္လွမ္းျခင္းတက္ေနခ်ိန္တြင္၊ ေနာက္သို႔ေျခလွမ္းငယ္ေလး တစ္လွမ္း ဆုတ္ေနသေယာင္ ရွိပါသည္။
အုိဘားမား ရန္ကုန္သို႔မလာမီသံုးရက္က ၀ါရွႈင္တန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ျပန္လည္ ရွင္သန္ေရးကို ေမွ်ာ္မွန္းလ်က္ သြင္းကုန္ပိတ္ဆို႕ထားမႈကို ယာယီရုတ္သိမ္းေပးခဲ့ပါသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အစုိးရသည္ ကုမၸဏီ ၇ ခုကို အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား အလုပ္တြဲမလုပ္ရန္ စာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့ပါသည္။ ဇူလိုင္လက ၀ါရွင္တန္သည္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွဳမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကး၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအား ပိတ္ပင္ထားျခင္းအေပၚ ယာယီ ရုတ္သိမ္းခဲ့ရာတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အားနည္းေအာင္ျပဳလုပ္သူ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈႏွင့္ပတ္သက္သူ ၊ ေျမာက္ကိုးရီးယားႏွင့္ စစ္တပ္ခ်င္း ဆက္ဆံမႈတြင္ ပတ္သက္သူတစ္ဦးခ်င္း ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း အေရးယူမႈမ်ားတြင္ပါ၀င္ရန္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
အိမ္ျဖဴေတာ္က ေျပာၾကားရာတြင္ ၄င္းအေနျဖင့္ ရွင္းလင္းေသာသတင္းစကားကို ထုတ္ေဖာ္ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ဆဲ ပုဂၢဳိလ္မ်ား၊ အဂတိလုိက္စားသူမ်ားႏွင့္ ေရွ႕သို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ မတည္ၿငိမ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သူမ်ားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏ အသီးအပြင့္မ်ားကို မရထိုက္ ေၾကာင္း ဆိုထားပါသည္။
အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ားသည္ အေရးယူမႈမ်ားကို လုိက္နာရမည့္အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မွားယြင္းေသာစီးပြားေရး ပါတနာမ်ား ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ျခင္းကို ကာကြယ္ရန္၊ မိမိတို႔ႏိုင္ငံမွ အဂတိလိုက္စားမႈဆန္႔က်င္ေရး ဥပေဒကိုလုိက္နာရန္ႏွင့္ နာမည္ေကာင္းရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
“ဒီတိုင္းျပည္က အေမရိကန္မွာဆို တရားဥပေဒ ျပင္ပက လုပ္ရပ္လို႔ဆိုရမယ္႔ အဂတိလုိက္စားမႈက စီးပြားေရးရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းလိုျဖစ္ၿပီး ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနပါတယ္” ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံရံုးတြင္ ၁၉၉၉ မွ ၂၀၀၂ ထိ သံရံုးယာယီတာ၀န္ခံ လုပ္ခဲ့ဘူးသူ Priscilla Clapp က ဆိုပါသည္။ “အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ျမန္မာပါတနာကို ဒီကဥပေဒေတြလုိက္နာဖို႔ ကန္႔သတ္ရန္ မလြယ္လွပါဘူး။ သူတို႔က ဒီအက်င္႔ဆိုးႀကီးနဲ႔ ရာစု ႏွစ္ ေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီေလ”ဟု သူက ေျပာပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အျခားတိုင္းျပည္မ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ တဖြဲဖြဲ၀င္ေရာက္လ်က္ ရွိပါသည္။
“အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ကင္းကြာေနတာ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေလာက္ရွိေနပါၿပီ”ဟု ၀ါရွင္တန္ရွိ အေမရိကန္ ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္းမွ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုင္ရာ အႀကီးတန္းဒါရိုက္တာ John Goxer က ေျပာပါသည္။ “ သူတို႔အေနနဲ႔ ေစ်းကြက္အေၾကာင္း၊ လုပ္ကိုင္ရမယ္႔ ပတ္၀န္းက်င္အေၾကာင္း အမ်ားႀကီးေလ႔လာရပါဦးမယ္။ တရုတ္၊ ထိုင္း ၊ မေလးရွားက ကုမၸဏီေတြက ပေလယာေတြကိုသိေနၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း သိေနၿပီ။ သူတို႔က အသာစီးရေနပါတယ္”ဟု ဆိုပါသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္လွ်င္ပင္ အသာစီးမရႏုိင္ေပ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားသည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍က႑ေပါင္းစံု တစ္ေပါင္းတည္းသေဘာတူမႈအတြက္ အဆိုျပဳႏုိင္ၿပီး၊ အစိုးရေငြျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရကို အကူအညီေပးမွႈ၊ ေႂကြးၿမီမ်ား ေလ်ာ္ပစ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
အာရွကုမၸဏီေတြက သေဘာတူညီခ်က္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကိုပါ ပါ၀င္ထည့္သြင္းထားႏိုင္ၾကတယ္။ အေမရိကန္အတြက္ ကေတာ့ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြ၀င္ဖို႔ ။ ဆိပ္ကမ္း မီးရထားနဲ႔ အျခား အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ အစိုးရက အကန္႔အသတ္မရွိ ေနာက္ခံမေပးႏုိင္ပါဘူး” ဟု Goyer က ေျပာပါသည္။
အေမရိကန္ -အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တြဲဖက္ဒါရိုက္တာ Anthony Nelson ကေျပာၾကားရာတြင္ ကမာၻေပၚတြင္ အေမရိကန္ မရွိေသးေသာ တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အႀကီးဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါသည္။ “ ဒါမ်ိဳးက ျဖစ္ခဲပါတယ္။ ေနာက္ဆို ဒါမ်ိဳး မျဖစ္ ေတာ့ပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ Nelson က ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ အလ်င္အျမန္ သြားေရာက္ေရး မေျပာခဲ့ေပ။
“ဗီယက္နမ္ကို ဥပမာအေနနဲ႔ ၾကည္႔ပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ပံုမွန္ျဖစ္ဖို႔လုပ္ခဲ့စဥ္က ကုမၸဏီေတြက ဗီယက္နမ္ကိုသြားၿပီး ၾကည့္တယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ရံုးေတြ စဖြင့္တယ္။ အေမရိကန္ကုမၼဏီေတြ အၾကီးအက်ယ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ၁၀ ႏွစ္ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ ေစာင့္ခဲ့ရတယ္။ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြက ၀င္ၿပီဆိုရင္ အႀကီးအက်ယ္၀င္တာ ။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ဘာေတြ လုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည္႔ဖို႔လိုပါတယ္”ဟု ၄င္းကဆိုပါသည္။
*****************************************************************************************
| Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place. |  |