From Bloomberg.com
13 Nov 2009
အေမရိကန္သမၼတ ဘားရတ္အုိးဘားမားသည္ အာရွတစ္ခြင္ ၈ ရက္ခရီးစဥ္ကုိ စတင္ရန္ တုိက်ဳိသုိ႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ေဒသတြင္း အေမရိကန္၏ လႊမ္းမုိးႏုိင္မႈကုိ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း အခုိင္အမာ ရွင္းလင္းျပရန္အတြက္ အေမရိကန္၏ အဓိက ၿမီရွင္၊ ကုန္သြယ္ဖက္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
အစည္းအေဝးၿပီးေနာက္ ေသာၾကာေန႔ ညပုိင္းတြင္ တုိက်ဳိ၍ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မူကီယုိ ဟာတုိယားမားႏွင့္အတူ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။ အုိဘားမားသည္ စေနေန႔တြင္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားမည္ ျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္ေရး၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ျပန္႔ပြားမႈ တားဆီးေရးတုိ႔ အပါအဝင္ ပထဝီႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးကိစၥမ်ားေပၚတြင္ အေျခတည္ထားသည့္ မဟာမိတ္ ပစိဖိတ္ေဒသအေပၚ ႐ႈျမင္သံုးသပ္ခ်က္ကုိ ရွင္းလင္းတင္ျပရန္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။
ဝါရွင္တန္ရွိ Peterson Institute for International Economics မွ ဒါ႐ုိက္တာ Fred Bergsten က ယခု မိန္႔ခြန္းႏွင့္တကြ အုိဘားမား၏ က်န္ခရီးစဥ္အားလံုးကုိ အာရွႏုိင္ငံမ်ားက အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကၿပီး တ႐ုတ္ကုိ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညႇိရန္အတြက္ ေဒသတြင္းသုိ႔ အေမရိကန္က ပုိမုိ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေသာ အစီအစဥ္မ်ား ယူေဆာင္လာျခင္းကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
အုိဘားမားအစုိးရသည္ ယခုအခ်ိန္အထိ အာရွႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး စီးပြားေရးက႑မ်ားတြင္ ထိေရာက္ေသာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား အားနည္းေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အာရွတြင္ စိတ္ပ်က္ အားေလ်ာ့ေနၾကသည္ဟု Bergsten ကဆုိပါသည္။ ကုန္သြယ္ေရး ကိစၥႏွင့္တကြ အရာရာတြင္ အေမရိကန္ ၏ လႈပ္ရွားမႈ မရွိပါက တ႐ုတ္ကုိ အခြင့္အေရးေပးသလုိ ျဖစ္သြားလိမ့္မည္ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားပါသည္။
အစုိးရတာဝန္ရွိ ပုဂိၢဳလ္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ အေမရိကန္သည္ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေနအထားကုိ လက္လႊတ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိသာေသာ သေကၤတျပသရန္ အုိဘားမားက ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။
ခရီးရွည္
လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း အာရွတြင္ အေမရိကန္၏ ၾသဇာ တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈ ႀကီးမားလာသည္ဟု ေဒသတြင္း အမ်ားစုက လက္ခံထား ၾကသည္ဟု အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွ အာရွေရးရာ ဒါ႐ုိက္တာ Jeffrey Bader က ေျပာပါသည္။ ယခု ခရီးစဥ္တြင္ သမၼတႀကီး ေျပာမည့္ သတင္းစကားမ်ားအနက္ တစ္ခုမွာ "မိမိတုိ႔အားလံုးသည္ အာရွပစိဖိတ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။ မိမိတုိ႔သည္ ခရီးရွည္ ခ်ီတက္ရန္ ေရာက္ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္"ဟု ဆုိပါသည္။
အုိဘားမားသည္ တုိက်ဳိ၊ စင္ကာပူ၊ ရွန္ဟုိင္း၊ ေဘဂ်င္း၊ ဆုိးလ္ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ရပ္နားမည္ ျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရး လ်င္ျမန္စြာ ႀကီးထြား တိုးတက္လာေသာ အဆုိပါ အာရွႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကိစၥမ်ားကုိ တုိးတက္လာေစရန္ ႀကိဳးစားမည္ ျဖစ္သည္။ ၎အျပင္ အေမရိကန္အေပၚ မွီခုိမႈ ကင္းလြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသြားမည္ဟု ေျပာၾကားထားေသာ ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္လည္း ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္သည္။
တုိက်ဳိတြင္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ ဟာတုိယားမား ရာထူးရရွိလာျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္၏ မဟာမိတ္အေနအထား ေျပာင္းလဲသြားမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အုိဘားမားက ထပ္မံ အတည္ျပဳ ေျပာဆုိမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဟာတုိယားမား၏ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီသည္ ၿပီးခဲ့ေသာ ၾသဂုတ္လ က ရာစုႏွစ္တစ္ဝက္မွ် အာဏာရခဲ့သည့္ လစ္ဘရယ္တီကုိ အႏုိင္ရခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အသက္ ၆၂ ႏွစ္ရွိ ဟာတုိယားမားႏွင့္ DPJ ပါတီက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တန္းတူညီတူ ဆက္ဆံသြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဘုိကီနာဝါကၽြန္းေပၚရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားကုိ သက္တမ္းတုိးေပးခဲ့သည့္ ၂၀၀၆ သေဘာတူညီခ်က္ကို ျပန္လည္ စဥ္းစားမည္ဟု ဂ်ပန္ျပည္သူမ်ားကုိ ကတိေပးခဲ့သည္။ ႏိုဝင္ဘာ ၁၀ ရက္ NHK ႐ုပ္သံႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အုိဘားမားက ဂ်ပန္အေနႏွင့္ သေဘာတူ ညီခ်က္ကုိ ေလးစား လုိက္နာသင့္သည္ဟု ေျပာခဲ့သည္။
အာဖဂန္အကူအညီ
လက္ရွိ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒ၏ အေရးႀကီးဆံုး က႑ျဖစ္ေသာ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္အတူ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းကူညီေရးကုိလည္း အုိဘားမားက ႀကိဳးစားဦးမည္ ျဖစ္သည္။ အာဖဂန္စစ္ပဲြတြင္ ေလာင္စာဆီျဖည့္တင္းေရး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ေရတပ္သေဘၤာအုပ္စုကုိ ႐ုတ္သိမ္းၿပီး အာဖဂန္ထူေထာင္ေရး ရန္ပံုေငြ ေဒၚလာ ၅ ဘီလ်ံေပးမည့္ ဟာတုိယားမား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ အေမရိကန္အား ယခုအပတ္တြင္ ဂ်ပန္က ေလ်ာ့ေပးရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါသည္။
ေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦးသည္ သကၠရာဇ္ ၂၀၅၀ တြင္ ကမၻာ့ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လႊတ္မႈကုိ ၈၀% ေလ်ာ့ခ်သြား၇န္ ရည္ရြယ္သည့္ ေၾကျငာခ်က္ကုိလည္း ထုတ္ျပန္လိမ့္မည္ဟု Nikkei English News သတင္းမ်ားအရ သိရပါသည္။
ဂ်ပန္မွတဆင့္ အုိဘားမားသည္ စင္ကာပူတြင္ ရပ္နားကာ APEC အဖဲြ႕ဝင္ ႏုိင္ငံ ၂၀ မွ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားႏွင့္ အတူညီလာခံ တက္ေရာက္မည္ ျဖစ္သည္။
APEC အဖဲြ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ႀကီးမားေသာ ကမၻာ့အိမ္သံုးပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး၏ ထြက္ကုန္ တစ္ဝက္ေက်ာ္ခန္႔ကုိ ထုတ္လုပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။
APEC ညီလာခံအၿပီး ေနာက္တစ္ရက္တြင္ တ႐ုတ္သုိ႔ ႏွစ္ရက္ၾကာ သြားေရာက္လည္ပတ္မည္ ျဖစ္ၿပီး အိမ္မျပန္ခင္ ေတာင္ကုိရီးယားတြင္ တစ္ေထာက္နားမည္ ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား
အာရွတုိက္တြင္ အေမရိကန္၏ ရင္းႏွီးမႈပမာဏမွာ မ်ားသည္ဟု ဆုိရပါမည္။ IMF ၏ အစီရင္ခံစာတစ္ခုတြင္ ယခင္လက ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ အာရွတုိက္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္းသည္ ၂၀၁၀ တြင္ ၅.၇၅% တက္လာမည္ျဖစ္၍ G.7 ဂ်ီဆဲဗင္း ႏုိင္ငံမ်ား၏ တုိးတက္မႈႏႈန္းမွာ ၁.၂၅% သာရွိပါသည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂ်ပန္သည္ ေဒၚလာ ၁.၅ ထရီလီယံ တန္ဘုိးရွိ အေမရိကန္ေငြတုိက္ စာခ်ဳပ္မ်ားကုိ ဝယ္ယူ ပုိင္ဆုိင္ထားၿပီး အေမရိကန္က ၎၏ ေငြးေၾကး ဘတ္ဂ်က္လုိအပ္မႈေၾကာင့္ ေခ်းငွားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထုိင္ဝမ္ႏွင့္ စကၤာပူတုိ႔၏ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈမွာ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ကုန္သြယ္ေရး ပမာဏ၏ ၂၅%ရွိသည္ဟု အေမရိကန္ Census Bureau Figures စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ စီးပြားေရးအရ လွ်င္ျမန္စြာ ႀကီးထြားျခင္းေၾကာင့္ အာရွေဒသသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ျပန္လည္ နာလံထူေရးအတြက္ အလြန္ အေရးပါေနျခင္း ျဖစ္သည္။
အာရွသည္ ကမၻာႀကီး၏ အင္အားအႀကီးဆံုး ေဒသျဖစ္လာသည္ဟု Center for Strategic and International Studies မွ အာရွေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ Michael Green က မွတ္ခ်က္ေပးပါသည္။ လက္ရွိ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမွ လြတ္ေျမာက္ေစမည့္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။
အာရွစီးပြားေရးကုိ တုိးတက္ေအာင္ ကူညီမည့္ အေမရိကန္ထက္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားသည္ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ တုိးတက္ေနသည္ဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္။
ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ား
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မပါဝင္ႏုိင္ေသးခင္မွာပင္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားအတြင္း လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရး စီမံခ်က္ေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္ဟု Green က ေျပာပါသည္။ ၂၀၀၇ ကပင္ ညႇိႏႈိင္းေနခဲ့ေသာ ေတာင္ကုိရီးယား အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မွာ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ မဲခဲြဆံုးျဖတ္မႈကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနရဆဲ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္သမၼတ၏ ပထမဆံုး အာရွခရီးစဥ္အတြင္း အုိဘားမားသည္ အာဆီယံ အဖဲြ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးျခင္း ရွိ/မရွိ ကုိမူ ႀကိဳတင္ မွန္းဆႏုိင္ျခင္း မရွိပါဟု အုိဘားမား၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရ အရာရွိမ်ားက ေျပာၾကားပါသည္။ အုိဘားမားအစုိးရက ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားေရးအတြက္ အစစ္အမွန္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ျပသရန္ ျမန္မာအစုိးရကုိ တုိက္တြန္းထားပါသည္။ အထိန္းသိမ္းခံ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အားလံုးကို လႊတ္ေပးၿပီး လြတ္လပ္၍ မွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပရန္ အေမရိကန္က ေတာင္းဆုိထားပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---