Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ဟူစိန္အုိဘားမား တစ္ေယာက္ အာရွခရီးစဥ္ ၿပီးဆုံး၍ အမိေျမသုိ႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ အာရွ ခရီးစဥ္အတြင္း အုိဘားမားသည္ ဂ်ပန္ဧကရာဇ္အား ဦးညြတ္ ဂါရဝျပဳကာ အရုိအေသ ေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ စစ္အာဏာရွင္ႏွင့္ လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္မႈ ျပဳသည္။

တရုတ္ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမ်ားႏွင့္ အစည္းအေဝးမ်ား ခဲရာခဲဆစ္ ျပဳလုပ္သည္။ ေသခ်ာသည္မွာ အေမရိကန္ သမၼတႀကီး အုိဘားမား အာရွတြင္ မည္မွ်အတုိင္းအတာ အထိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ္ခ်ခဲ့သည္ ဟူေသာ အေၾကာင္းမွာ လူတုိင္း ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ ေျပာဆုိေနခဲ့ ၾကပါလိမ့္မည္။  

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ သမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက ကမၻာ့ အေရွ႕ပိုင္း ေဒသမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ အၿမဲပင္တေစ လုိက္ေလ်ာသမႈ ျပဳရသည့္ စရုိက္မ်ိဳး ရွိခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရပါမည္။ ဟုတ္ပါသည္။ အေမရိကန္မ်ားသည္ သမိုင္းေၾကာင္း အစဥ္အလာအရ အေစာပိုင္း ကတည္းက စာေပ တတ္ေျမာက္ခဲ့ျခင္း မရွိရာ အခြင့္အေရး ေပၚလာတုိင္း အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရစၿမဲ ျဖစ္သည္။

တိတိ က်က်ႏွင့္ ရွင္းရွင္း လင္းလင္းဆုိပါက အေမရိကန္တို႔၏ ဆြဲေဆာင္ရည္ ရွိမႈႏွင့္ က်ိန္စာသင့္မႈ တုိ႔သည္ ဒြန္တြဲေနသည့္ သေဘာတြင္ ရွိခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္တုိ႔ ဟူသည္ အတိတ္ သမုိင္းကုိ အာရုံက်ေလ့ မရွိဘဲ အနာဂတ္ ကာလႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေရး ကိစၥမ်ားကိုသာ အၿမဲပင္ အေရးေပး စဥ္းစားေတြးေတာ ေနခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

အတိတ္ သမုိင္းကုိ လ်စ္လ်ဴရႈ ခဲ့ၾကၿပီး သာယာလွပမည့္ ေရႊေရာင္ အနာဂတ္ကုိ တည္ေဆာက္ ၾကသည္။ ယခင္က စက္မႈ အနာဂတ္အေၾကာင္း စဥ္းစား ေတြးေတာ ခဲ့ၾကရာမွ ယခုအခါတြင္မူ အင္ေဖာ္ေမးရွင္း အနာဂတ္ ကိစၥကုိ အေလးေပး ေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

အေမရိကားသည္ အနာဂတ္ မရွိေတာ့သည့္ နယ္ေျမေဒသတစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီဟု ေျပာေနၾကသည့္ ကိစၥမွာ သမိုင္းေၾကာင္းကုိ လ်စ္လ်ဴရႈသည့္ အေျပာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ အမွန္တြင္ အေမရိကားဟူသည္ အျခားေသာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားထက္ ပုိေသာ အနာဂတ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကုိ ပုိင္ဆုိင္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ ျပည္သူမ်ား၏ အနာဂတ္သည္ အျခားႏုိင္ငံ ျပည္သူမ်ားထက္ ပုိမ်ားခဲ့သည္။ "အေမရိကားမွာ ေနာက္ထပ္ တစ္ခုထက္ပုိေသာ အနာဂတ္ မရွိေတာ့ဘူးလား" ဟု မည္သူက ေျပာလာမည္နည္း။

ယခုလုိ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ေမ့ပစ္ထားျခင္းသည္ အေမရိကန္တုိ႔၏ မွားယြင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရး စရုိက္လကၡဏာႀကီး တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။  အေမရိကန္ေတြ သမုိင္းကို ေမ့ပစ္သည္။

ဥပမာ- တစ္ခ်ိန္က အာရွေဒသ အေတာ္မ်ားမ်ား ကိုလုိနီ သိမ္းပုိက္ျခင္း ခံခဲ့ရသလုိ အေမရိကန္ ျပည္သည္လည္း ကုိလိုနီနယ္ခ်ဲ႕တုိ႔ သိမ္းပုိက္ခံခဲ့ရသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ေမ့ထား ၾကသည္။ ထုိ႔နည္း အတုိင္းပင္ အာရွ၏ သမုိင္းေၾကာင္းကုိလည္း အေမရိကန္တုိ႔ ေမ့ထားၾကျပန္သည္။

ဥေရာပသားတုိ႔ သဘာဝ သံယံဇာတမ်ားအေပၚ ေလာဘ ရမၼက္တက္ကာ အာရွေဒသ အမ်ားစုကုိ ကုိလုိနီ သိမ္းပုိက္ခဲ့ၾကျခင္း၊ အာရွသားမ်ား ဥေရာပ ကုိလုိနီတုိ႔၏ ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ကုိ အေမရိကန္ေတြ နည္းတူ ခံစားခဲ့ၾကရျခင္း အစရွိသည္တို႔ကုိ အေမရိကန္ေတြ ေမ့ပစ္ၾကသည္။

ယခုဆုိလွ်င္ အေမရိကန္မ်ား အတြက္ အာရွတန္ဖုိး (သုိ႔မဟုတ္) အာရွစရုိက္သည္ လြန္စြာ အေရးပါလာၿပီဟူေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ျဖင့္ အာရွႏွင့္ မိတ္သဂၤဟျပဳရန္ အေၾကာင္း ရွာေနၾကသည္။ အာရွသားမ်ား ဟူသည္ တစ္ခ်ိန္က အေမရိကန္ေတြမ်ားႏွင့္ ဘဝခ်င္း တူညီခဲ့သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ေမ့ပစ္ၿပီး မိတ္ေဆြဖြဲ႕ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ တစ္ပတ္ေလာက္က Time Magazine ႀကီးက ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေဆာင္းပါးက အေမရိကန္ေတြ အေနျဖင့္ တရုတ္ျပည္မွ သင္ယူရမည့္ အခ်က္ ငါး ခ်က္ကုိ ေဖာ္ျပသည္။ ထုိေဆာင္းပါး ေဖာ္ျပျခင္းအားျဖင့္ အေမရိကန္ေတြ သမိုင္းေၾကာင္းကုိ ေမ့ထားသည္ ဟူေသာ အခ်က္မွာ ပုိမုိ ရွင္းလင္းသြားသည္။

Time Magazine အယ္ဒီတာမ်ား၏ အေတြး မွန္ကန္ပါသည္။ မွန္တာမွ လွလွပပကို မွန္သည္ဟု ဆုိရမည္။ ထုိေဆာင္းပါးက အေမရိကန္ေတြ အေနျဖင့္ ရည္မွန္းခ်က္ ႀကီးမားေရး၊ ပညာေရးကုိ တန္ဖုိးထားေရး၊ သက္ႀကီး ရြယ္အုိမ်ားကုိ ဂရုစိုက္ေရး၊ ပုိက္ဆံ မ်ားမ်ားစုၿပီး အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ေရး အစရွိသည္တုိ႔ကုိ ေကာင္းစြာ လုပ္ရမည္ဟု ဆုိသည္။

ဆုိပါက ထုိအုိင္ဒီယာမ်ားသည္ အေမရိကန္ေတြ အတြက္ ျပည္ပမွ လာေသာ အုိင္ဒီယာမ်ား မဟုတ္ပါ။ ထုိ အုိင္ဒီယာမ်ားသည္ အေမရိကန္ အုိင္ဒီယာမ်ားပင္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္မ်ား အေနျဖင့္ ကုိယ့္ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ကုိယ္ မစိုစေလာက္ေလးပင္ သိရွိ နားလည္ထားသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို ညႊန္းဆုိေနပါသည္။

ထုိမွ် မကေသးပါ။ အေမရိကန္ေတြ ကုိယ္ပုိင္ ဝါဒေအာက္မွ ေဝးကြာေသာ ေနရာသုိ႔ မည္မွ် အတိုင္းအတာအထိ ေရာက္ရွိေနသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိလည္း သတိေပး ေဖာ္က်ဴးေနသလုိ ျဖစ္ပါသည္။ Time Magazine ပါ အခ်က္မ်ားကုိ အတုိခ်ဳံးၿပီး ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ေအာက္ပါ အတုိင္း ေတြ႕ရေပလိမ့္မည္။

နံပါတ္-၁ ။ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးပါ။

ရည္မွန္းခ်က္ ႀကီးျခင္း ဆုိသည္မွာ အေမရိကန္ ဝါဒအတြက္ လြန္စြာ အခရာက်ေသာ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ကုိလုိနီ လက္ေအာက္တြင္ ရွိစဥ္က ရည္မွန္းခ်က္ သိပ္မႀကီးလွသူ အခ်ိဳ႕ အေမရိကားသုိ႔ ေရာက္လာၾကသည္။

ထုိစဥ္က အေမရိကားဟူသည္ ကမၻာ့ပထမဆုံး လုပ္ငန္း နယ္ပယ္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့သည္။ အိမ္မက္ႀကီးႀကီး မက္လုိသူမ်ား အတြက္ မူလဘူတဟု ဆုိလွ်င္လည္း ရႏုိင္သည္။  

နံပါတ္-၂။ ပညာေရးျပႆနာမ်ား

ပညာေရးႏွင့္ ဆုိင္ေသာ အေရးကိစၥဟူသည္ အေမရိကားတြင္ အၿမဲတေစပင္ ရွိေနသည္။ အေမရိကန္မ်ားသည္ စာသင္ေက်ာင္းေပါင္း မ်ားစြာကုိ ထူေထာင္သည္။ United State ဟူေသာ အမည္နာမ မေပၚေပါက္္ခင္ ကတည္းကပင္ စာသင္ေက်ာင္းေပါင္း မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ အမ်ိဳးသားေရး ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကေသာ Thomas Jafferson ႏွင့္ Horace Mann တုိ႔ ထူေထာင္ကာ အားေပး အားေျမွာက္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသည္ ယေန႔ထိတုိင္ အေမရိကန္ ျပည္သူမ်ားအား အက်ဳိးျပဳေနဆဲပင္။

နံပါတ္-၃။ သက္ႀကီး ရြယ္အုိမ်ားကုိ ဂရုစုိက္ေရး

အေမရိကန္မ်ားသည္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ား အေပၚ ေကာင္းမြန္စြာ ဂရုစိုက္ခဲ့ႏုိင္သူမ်ား မဟုတ္ေပ။ အေၾကာင္းမွာ အေမရိကန္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ ပင္ကုိစရုိက္ ကုိယ္တုိင္က ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာ ေနၾက၍ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထုိင္သူမ်ားသည္ ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမႈဘဝ ေကာင္းစားေရး အတြက္ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳ ႀကိဳးပမ္း သူမ်ားအေပၚ ၾကည္ညိဳ ေလးစား သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ 

နံပါတ္-၄။ ပုိက္ဆံ မ်ားမ်ားစုပါ။

အေမရိကန္မ်ားသည္ ေခၽြတာ စုေဆာင္းသူမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာေသာ ႏုိင္ငံ၊ ဓန အင္အားႀကီးမားေသာ ႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံရခဲ့ေသာ္ျငားလည္း ေခၽြတာ စုေဆာင္း တတ္ခဲ့ၾကသည္။ ပစၥည္းေဟာင္းမ်ားကုိ ျပန္လည္ အသုံးခ် တတ္ခဲ့သည္။ Recycle ယဥ္ေက်းမႈကုိ ေကာင္းစြာ နားလည္ခဲ့သည္။ အရာရာကုိ Recycle လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ပုိက္ဆံ စုခဲ့ၾကဖူးသည္။

နံပါတ္-၅။ ျမင္ကြင္းတစ္ဆုံးၾကည့္ပါ။

အေကာင္းဆုံး စံနမူနာ ထားထုိက္သူမွာ Robert Goddard ျဖစ္သည္။ သူသည္ ျမင္ကြင္းတစ္ဆုံး ၾကည့္တတ္သူ ျဖစ္သလုိ တီထြင္ ဖန္တီးႏုိင္သူလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေခတ္မီ လွပမႈကုိ ဖန္တီးႏုိင္သည္။ McDonald ဟမ္ဘာဂါ အေရာင္းဆုိင္ ယဥ္ေက်းမႈကုိ ၾကည့္လွ်င္ အေမရိကန္တုိ႔ မည္မွ် အတုိင္းအတာအထိ ျမင္ကြင္းတစ္ဆုံး ၾကည့္တတ္ ခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ႏုိင္သည္။ 

ယခု အခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္ေတြ သင္ယူတာဘာလဲဟု ေမးရေတာ့မည္။ အေမရိကန္မ်ားသည္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပန္လည္ တီထြင္ ဆန္းသစ္သည့္ ကိစၥတြင္ ေတာ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ေရွးေဟာင္း တန္ဖုိးမ်ားကုိလည္း သိၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ခက္သည္မွာ ၂၁ ရာစု၏ ပန္းတုိင္ကုိ သိရန္လုိသည္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ျပည္ ႀကီးစုိးမည့္ ရာစုကုိ ေကာင္းစြာ နားလည္ သေဘာေပါက္ရ ေပမည္။  

Pittsburgh Post Gazette သတင္းစာမွ David Shribman ၏လက္ရာ Learning old lessons ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္။

 


--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/   upon their request.

-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---

By Larry Jagan,From The Mizzima - 20 Nov 2009

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု သမၼတ Barack Obama သည္ အာရွမွ ျပန္သြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ရာ အိမ္ျဖဴေတာ္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အဓိက ကိစၥရပ္မ်ားအားလံုး မည္သည့္ ရလဒ္မွ မရဘဲ လက္ဗလာျဖင့္ ျပန္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ေျဖရွင္းရ အလြန္ခက္ခဲေသာ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အနည္းငယ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျပႆနာမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး၊ ဂ်ပန္ ႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယားတုိ႔ႏွင့္မူ အနည္းငယ္ ေအာင္ျမင္မႈ ရခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဝါရွင္တန္သည္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ားအား အေမရိကန္၏ ေသတြင္း ခ်ဥ္းကပ္မႈ ပံုစံ ေျပာင္းသြားၿပီ ဆုိသည္ကုိ အသိေပးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မွာ သမၼတ ဘြတ္ရွ္လက္ထက္က ရွစ္ႏွစ္ခန္႔ ပစ္ထားခဲ့ေသာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွကုိ ယခု အေမရိကန္ အစုိးရလက္ထက္တြင္ ျပန္လည္ ဆက္ဆံလုိေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသလုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က စင္ကာပူတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ အေမရိကန္ - အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေဝးသည္ အဆုိပါ လမ္းေၾကာင္းအတြက္ လူအမ်ားအား ျပသလုိက္ေသာ ဥပမာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးေသာ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲခဲ့မႈပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဝဖန္သူမ်ားက ယခုဗ်ဴဟာအသစ္သည္ ခုိင္မာေသာ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚႏုိင္မည္လား။ သုိ႔မဟုတ္ ယခင္ ႏုိင္ငံတကာ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈမ်ားကဲ့သုိ႔ မေအာင္ျမင္ဘဲ က်႐ႈံးသြားမည္လားဟု ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ လမ်ားအတြင္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ တုိက္႐ုိက္ စကားေျပာေရးကုိ စတင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ယခင္အစုိးရမ်ား လက္ထက္က အဆုိပါ အျပဳအမူမ်ဳိးကုိ ေရွာင္ရွားခဲ့ပါသည္။ နယူးေယာက္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သိန္းစိန္အပါအဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ႏုိဝင္ဘာလဆန္းပုိင္းက လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell ႏွင့္အဖဲြ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္၍လည္းေကာင္း စကားေျပာခဲ့ၾကပါသည္။

ႏွစ္မကုန္မီ ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္ လာေရာက္ရန္ အမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး၊ Campbell က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား မၾကာမီ ၎ျပန္လာမည္ဟု ေျပာခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။

ယခုအခ်ိန္အထိ လာမည့္သတင္းႏွင္႔ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ အရိပ္အေယာင္မွ် မေတြ႕ရေသးပါ။ အေနာက္ႏုိင္ငံ သံတမန္မ်ားက Campbell မၾကာေတာ့သည့္ ကာလတြင္ ျပန္လည္၍ လာေရာက္ေရးကုိ သံသယ ရွိေနၾကပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အဓိကျပႆနာမွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊသည္ ဝါရွင္တန္၏ ျပန္လည္ ခ်ဥ္းကပ္မႈကုိ ေအးတိေအးစက္ ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ေဘာလံုးသည္ ျမန္မာကြင္းဖက္ ရွိေနေၾကာင္း၊ အုိဘားမားသည္ လက္ကမ္းထားေသာ္လည္း ျမန္မာတုိ႔ဖက္မွ လက္ဆဲြ ႏႈတ္ဆက္မည္လား၊ လက္သီးဆုတ္ၿပီး တုန္႔ျပန္မလား မသိႏုိင္ေသးေၾကာင္း Maequarie University of Australia မွ ျမန္မာ့ အေရးကၽြမ္းက်င္သူ Sean Turnell က မဇိၥၽမသုိ႔ ေျပာပါသည္။

အေမရိကန္၏ ရပ္တည္ခ်က္က ရွင္းပါသည္။ ယခင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားႏွင့္ အထီးက်န္ေစမႈမ်ားသည္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ မူလအေရးယူမႈမ်ားကုိ ဆက္လက္ထားရွိၿပီး စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိက္႐ုိက္ စကားေျပာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ က မူဝါဒေျပာင္းလဲမႈကုိ ေၾကညာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။

အခ်ဳိ႕ေလ့လာသူမ်ားက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ျမန္မာအစုိးရ၏ ဝါရွင္တန္ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ သေဘာထားကုိ မွားယြင္းစြာ အဓိပၸါယ္ ေကာက္ယူထားလိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကမူ အေမရိကန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိစၥအေပၚ သူမႏွင့္ ဗုိလ္ ခ်ဳပ္မ်ား အမွန္တကယ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္ေပၚေရးကိစၥအေပၚတြင္ အေလးေပးေနသည္ဟု ခံစားရေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ အမွန္တကယ္ ဖံုးကြယ္ေနသည့္ ဆုိလုိရင္းကိစၥကုိ အဓိပၸါယ္ ေကာက္ရလွ်င္ ဝါရွင္တန္သည္ ၎တုိ႔၏ ဘာမွ် ဆက္လုပ္၍ မရေသာ အေျခအေနကုိ ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္တုိ႔သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ မည္ေလာ။ သုိ႔မဟုတ္ တုိင္းျပည္၏ လူအမ်ား ခံစားေနရေသာ အေျခအေနကုိ ပုိေကာင္းလာေအာင္ ကူညီမည္ေလာ ဆုိသည္ကို ဆံုးျဖတ္ရလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္ဟု အမည္မေဖာ္လုိသူ ရန္ကုန္မွ ဝါရင့္ အယ္ဒီတာတစ္ဦးက မဇၥၽိမသုိ႔ ေျပာၾကားပါသည္။ Campbell ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လုိက္ပါလာသူ အာဆီယံ သံအမတ္လည္းျဖစ္သူ Scott Marciel က ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အျပန္ Bangkok တြင္ မဇၥၽိမသုိ႔ ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာျပည္ရွိ သန္း ၅၀ ေက်ာ္ေသာ သူမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္း၏ တုိးတက္မႈအတြက္ ႀကိဳးစားမႈ ထုိက္တန္ေသာ ရလဒ္မ်ား ေပးလုိေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္လည္း ကတိ ျပဳေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားပါသည္။

ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွ ခုိင္မာေသာ ရလဒ္မ်ား ထြက္ေပၚလာရန္ကား လုိအပ္ေၾကာင္း Marciel က ေျပာပါသည္။

စစ္အစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံရန္ ၿပီးခဲ့ေသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈမ်ားမွာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥမွာ ပုိ၍ အလွမ္းေဝးေနပါေသးသည္။ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ Razali Ismail လာေရာက္ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးရာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ေမလ တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ၎၏ မစ္ရွင္ ေအာင္ျမင္သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။

အကယ္၍ အေမရိကန္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ကိစၥမ်ားကုိ အေျခခံၿပီး ျဖစ္ႏုိင္သည့္ ကိစၥကုိ စဥ္းစားမည္ ဆုိပါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားၾကား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကုိ ႀကိဳးစားမႈမ်ားသည္ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားရသည္သာ အဖတ္တင္လိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကုလသမဂၢသည္လည္း ဤနည္းအတုိင္း ႀကိဳးစားခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ခန္႔ ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။

ႏွစ္ဖက္စလံုးသည္ ခံယူခ်က္မ်ား၊ အျမင္မ်ား လံုးဝျခားနားသြားၿပီ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ၾကားတြင္ ႀကီးစြာေသာ ယံုၾကည္မႈ ပ်က္ျပားေနေၾကာင္း၊ သမုိင္းပညာရွင္ ဦးသန္႔ျမင့္ဦးက ေျပာပါသည္။

ယခုအေျခအေနမွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သည့္ အဆင့္မွာပင္ ရွိေနေသးေၾကာင္း ၎က မဇၥၽိမသုိ႔ ေျပာပါသည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ စစ္အစုိးရတုိ႔ၾကားရွိ ဆက္ဆံေရးကိစၥ ကဲ့သုိ႔ေသာ ခက္ခဲ့သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ေအာင္ျမင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့မည္ဆုိလွ်င္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ရလဒ္ ထြက္ေပၚလာမည္ကုိ စုိးရိမ္ေၾကာင္း ဆက္ေျပာခဲ့ပါသည္။

သာမန္ျပည္သူမ်ား၏ အမွန္တကယ္ တုိးတက္မႈမ်ားကုိ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးမည္ ဆုိလွ်င္လည္း ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝိုင္း အေနျဖင့္ ေရရွည္ ခ်ဥ္းကပ္ ေဆာင္ရြက္ရလိမ့္မည္ဟု မိမိယံုၾကည္ေၾကာင္း သန္းျမင့္ဦးက ဆက္ေျပာပါသည္။

မည္သုိ႔ပင္ ဆုိေစကာမူ လာမည့္ႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က မ႐ုိးသားေသာ ဆႏၵခံယူပဲြျဖင့္ အတည္ျပဳထားေသာ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ေပးရန္ ဆုိသည္မွာလည္း ေမးစရာ မလုိေသာ ေမးခြန္း ျဖစ္ေပသည္။ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ အေမရိကန္တုိ႔ သေဘာက် ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ရန္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ အေရးႀကီးေသာ မက္လံုးမ်ား မရွိခဲ့ပါက  မၾကာခင္ ျဖစ္လာေတာ့မည္ ကိစၥမ်ားတြင္ အေမရိကန္တုိ႔ ဘာမွ် ဝင္ေရာက္ ေျပာဆုိႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊအေနျဖင့္ အေမရိကန္တုိ႔ကုိ ႏွစ္သိမ့္လုိစိတ္ မရွိခဲ့ပါက အမ်ား ေတာင္းဆုိမႈမ်ားကုိ လုပ္ေပးရန္ မလုိအပ္ဟု ခံယူထားလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ထုိင္းႏွင့္ ဗီယက္နမ္ဆုိင္ရာ ၿဗိတိသွ်သံအမတ္ေဟာင္း၊ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ Derek Tonkin က ေျပာပါသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ထုတ္ျပန္ေသာ အေမရိကန္-အာဆီယံ ပူးတဲြေၾကညာခ်က္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကိစၥကုိ ေဖာ္ျပထားျခင္္း မရွိခဲ့ပါ။ အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္သည္ အေမရိကန္၏ ဗ်ဴဟာအသစ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ၏ သေဘာတူညီခ်က္ အသစ္တုိ႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ တုိင္းတာခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။

အဆုိပါ ေၾကညာခ်က္တြင္ အခ်က္ ၂ ခ်က္ကုိ အေလးေပးထားပါသည္။ ပထမအခ်က္မွာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တရန္၊ အားလံုးပါဝင္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းမွ ျမင္သာထင္သာရွိၿပီး လက္ခံႏုိင္ရန္ တုိက္တြန္းထားပါသည္။ ဒုတိယအခ်က္မွာ အမ်ားလက္ခံႏုိင္ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္သူမ်ားအားလံုးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ အားလံုးပါဝင္ေစေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ရန္ တုိက္တြန္းထားပါ သည္။

ယခုအခါ အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဝါရွင္တန္ပါ တစ္ေလသံတည္း ထြက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ အာဆီယံဥကၠ႒ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ABhisit Vejjajiva ဦးေဆာင္ေသာ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျမန္မာအစုိးရကုိ သိကၡာရွိေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ေစရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ အၾကံေပးခဲ့ၾကပါသည္။

တ႐ုတ္အေနျဖင့္လည္း သေဘာတူခဲ့ပါသည္။ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးႏွင့္ စည္းလံုးေရးဝါဒကုိ လက္ကုိင္ထားေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား အႀကံဥာဏ္ရယူျခင္းမ်ားကုိ အစုိးရႏွင့္ အတုိက္အခံမ်ားအၾကား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအေရး ေလ့လာသူ တ႐ုတ္ပညာရွင္ Dr Li Xuecheng က ေျပာပါသည္။ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရးပါတီအပါအဝင္ သက္ဆုိင္ေသာ ပါတီမ်ားႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အတူပူးတဲြလုပ္ကိုင္ရန္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း Li က မဇိၥၽသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးႏွင့္ အားလံုးပါဝင္ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ေရးအတြက္ သာမန္အားျဖင့္ သေဘာတူညီခ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ျမန္မာအစုိးရသည္ ႏုိင္ငံတကာ အထီးက်န္ေစမႈမ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးႏုိင္ခဲ့မည္ဆုိလွ်င္၊ သေဘာတူညီခ်က္၏ လက္ေတြ႕ဆုိလုိရင္းကုိ အေထြအထူး လုပ္ျပရန္ လုိလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

Obama အစုိးရသည္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ အေမရိကန္တုိ႔ မည္သုိ႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိသနည္းဆုိသည္ကုိ ရွင္းျပထားျခင္း မရွိေသးပါဟု George Town တကၠသုိလ္မွ ပါေမာကၡ David Steinberg က ေျပာပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္ခြင့္ သို႔မဟုတ္ မဲဆြယ္ခြင့္ျပဳေစရန္ ဆုိလုိသည္လား။ NlD ကုိ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ျပဳမည္လား၊ တရားမွ်တေသာ မဲဆြယ္မႈ၊ မဲဆြယ္သည့္ စာတမ္းမ်ား ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခြင့္ျပဳမည္ေလာ စသည္ျဖင့္ ေမးစရာေမးခြန္းမ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း Steinberg က ေျပာပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူမ၏ လြတ္ေျမာက္ေရးထက္ စစ္တပ္ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ စစ္မွန္ေသာ ေတြ႕ဆံုမႈ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ထူေထာင္ႏုိင္ေရး အေရးႀကီးေၾကာင္း ႏွစ္အတန္ၾကာကပင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္ကလည္း ဤအယူအဆကုိ သေဘာတူၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အေျပာႏွင့္ မလံုေလာက္ေပ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ သူ႔လက္ထဲတြင္ ဘာရွိသလဲ ဆုိသည္ကုိ ဘယ္ေသာအခါမွ ထုတ္ျပလိမ့္မည္ မဟုတ္သလုိ သူဘာျဖစ္ခ်င္သလဲ ဆုိသည္ကုိလည္း လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါဟု ဝါရင့္ ျမန္မာ့ပညာရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲဆုိသည္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွန္းဆႏုိင္မႈအေပၚ မူတည္ေၾကာင္း၊ သုိ႔မွသာ ၎၏ အနာဂတ္ မဟာဗ်ဴဟာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထိခိုက္ေစလိမ့္မည္ ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ယူဆမည့္ အျပဳအမူမ်ဳိးကုိ သူမ ေရွာင္ရွားႏုိင္လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ၎က ေျပာပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အထီးက်န္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားကုိ သူမႏွင့္ တုိက္႐ုိက္စကားေျပာရန္ နားခ်ေနပါသည္။ သူမ၏ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးထံ ေပးေသာစာတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးနွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ ေတာင္းထားၿပီး၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္စည္းလံုးေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ သူမ ကူညီႏုိင္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားကုိ ေဆြးေႏြး အေျဖရွာႏုိင္ရန္ ႐ုိး႐ုိးသားသား အဆုိျပဳခဲ႔ပါသည္။ သူမေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ညႇိႏႈိင္းေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ အသာစီး ရယူထားမႈပင္ မရွိေၾကာင္း ျပသလုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း အဂၤလိပ္စာေရးဆရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အထၳဳပတၱိ ေရးသားသူ Justin Wintle က ေျပာပါသည္။

အဆုိပါ အစီအစဥ္ကို အေမရိကန္၏ ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ မူဝါဒကလည္း ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ျဖစ္လိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ား ရွိေၾကာင္း ၎က ျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕က အျပည့္အဝ မေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္ေၾကာင္း ဆုိပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနာက္ဆံုးေပးစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊအေနျဖင့္ လုိက္ေလ်ာလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း Tonkin က သတိေပးပါသည္။ အားလံုး ညီတူညီမွ် ေနရာမွ ေဆြးေႏြးၾကရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း  ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသည္ အာဏာအားလံုး ခ်ဳပ္ကုိင္ထားသူျဖစ္ၿပီး အေျခအေနကုိ အသာစီးရထားသူ ျဖစ္ေနပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွ သံုးသပ္သူမ်ားက အဆုိပါ အဆုိျပဳခ်က္သည္ ေရထဲ ခဲပစ္လုိက္သလုိ အရာမထင္ ျဖစ္သြားမွာကုိ စုိးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ စုိးရိမ္သည့္ အခ်က္မ်ားအတြက္ ေျပေပ်ာက္ေစမည့္ လက္ဆုတ္လက္ကိုင္ ျပႏုိင္မည့္ အဆုိျပဳခ်က္မ်ား ေပးႏုိင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ သူမအေနျဖင့္ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ေႏွာင့္ယွက္မည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိေၾကာင္း ကဲ့သုိ႔ေသာ အခ်က္မ်ား ပါဝင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕က စစ္တပ္ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ေရး အမူအရာျပသည့္အေနျဖင့္ NLD မွ ထြက္သင့္ေၾကာင္း၊ ေတာင္အာဖရိက Nelson Mandela ကဲ့သုိ႔ လည္းေကာင္း၊ တီေမာမွ Xanna Gusmao တုိ႔ကဲ့သုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္နည္းကုိ သံုးသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳၾကပါသည္။

ေနာက္တစ္နည္းအားျဖင့္ Sonia Gandhi ၏ နည္းလမ္းလည္း ရွိပါေသးသည္။ Sonia Ganhi သည္ လုပ္ႀကံခံရေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ဇနီးသည္ျဖစ္ၿပီး အီတလီႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူျဖစ္ပါသည္။ သူမသည္ ကြန္ဂရက္ပါတီ၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ၿပီး၊ သူမ၏ ပါတီေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အႏုိင္ရေသာ အခါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဝန္ႀကီးရာထူးကုိ ေသာ္လည္းေကာင္း ျငင္းဆုိခဲ့ပါသည္။ သူမအေနျဖင့္ အတုိက္အခံ Hindu - Fundamentalist Party (BJP)၏ အေျခခံဥပေဒအရ ခါးသီးစြာ ကာလၾကာရွည္ ျငင္းဆုိမႈအား ေရွာင္ရွားရန္ ျပဳမူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူမသည္ ကြန္ဂရက္ပါတီေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ဆက္လက္ တည္ရွိၿပီး ေနာက္ကြယ္တြင္ ၾသဇာရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္လာပါသည္။

ေနာက္ထပ္ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းတစ္ခုမွာ သူမအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္လုိျခင္း မရွိဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးကုိ သိေစရန္ သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံေရးအတြက္ ေနရာတစ္ေနရာ စဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ သူမအေနျဖင့္ အရပ္သား အစုိးရျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ သူမ၏ လုပ္ေဆာင္လုိသည္မ်ားကုိ အဆုိျပဳသင့္ပါသည္။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ေတာင္မွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ သူမကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခြင့္ျပဳလိမ့္မည္ မထင္လွေပ။

ကၽြႏု္ပ္အေနႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ မတုိင္မီ သူမအား လႈပ္ရွားခြင့္ ျပဳလိမ့္မည္ဟု မထင္ေၾကာင္း၊ ယခု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အရ သူမကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားလိမ့္ဦးမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ လႊတ္ေတာ္အသစ္ ျဖစ္ၿပီးမွသာ အေျခခံဥပေဒအသစ္က စတင္ သက္ေရာက္လိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ Steinberg က မဇၥၽိမသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

မၾကာမီ ရက္သတၱပတ္အတြင္း အနာဂတ္သည္ အနည္းငယ္ ပုိမုိ ပီျပင္လာလိမ့္မည္ဟု ထင္ပါသည္။ လာမည့္အပတ္ စစ္တပ္၏ ေလးလပတ္အစည္းအေဝးႏွင့္ ႀကံ့ခိုင္ေရးညီလာခံ (USDA) ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္အၿပီးတြင္ USDA ကလည္း ပါတီအသြင္ ေျပာင္းၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ဖြယ္ ရွိၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒလည္း မၾကာမီ ေၾကညာဖြယ္ ရွိပါသည္။ ျမန္မာအစုိးရ၏ သတင္းမ်ားအရ ယခု အစုိးရအဖဲြ႕ကုိ အမည္ေျပာင္းထားေသာ ၾကားျဖတ္အစုိးရသဖြယ္ ေၾကညာဖြယ္ ရွိေၾကာင္း ဆုိပါသည္။

ထုိအခ်ိန္တြင္းတြင္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ားေရာ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝန္းကပါ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ လကၡဏာမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ အဆုိပါလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အတုိက္အခံမ်ား ပါဝင္မႈ ရွိမရွိ စသည္ျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အနည္းဆုံးေတာ့ သူမ၏ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံ ပုိ႔ေသာစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသလုိ NLD ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ခြင့္ ျပဳသင့္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အေမရိကန္ေရာ Asean ကပါ စုိးရိမ္စြာ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေတြ႕ဆံုေရး ကိစၥကုိ အစုိးရက အေလးထားမႈရွိမရွိ ကိစၥမွာ ထင္ရွားေသာ အေရးကိစၥ ျဖစ္ေနေပသည္။

ေဘာလံုးသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ ကြင္းထဲသုိ႔ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ဝမ္းနည္းဖုိ႔ ေကာင္းသည္မွာ ယခုလ အေစာပုိင္းက အေမရိကန္ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕အား ၎က ေရွာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ် Macquarie တကၠသုိလ္မွ Sean Turnell က ဆုိပါသည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ သူ၏ ျပဇာတ္တြင္ အေရးမပါေသာ သူမ်ားကုိသာ သ႐ုပ္ေဆာင္ ခုိင္းထားၿပီး၊ ၎ကမူ အာဏာ အျမစ္တြယ္ေရး၊ အေမြဆက္ခံေရး၊ မိသားစု လံုၿခံဳေရးကိစၥမ်ားကုိသာ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ Turnell က မဇၥၽိမသုိ႔ ေျပာပါသည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဘာမွ လုပ္စရာမလုိေၾကာင္း ခံယူထားၿပီး အခ်ိန္ဆဲြရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိသာ လုပ္လိမ့္မည္ဟု Turnell က ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။


--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/   upon their request.

-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---

19 - Nov - 2009

ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ စက္မႈလုပ္ငန္း အမွီခုိကင္းစြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းသည့္ အေနျဖင့္ သတၱဳတြင္းဆုိင္ရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ရပ္ဆုိင္းလုိက္ၿပီး မိမိဘာသာ ရပ္တည္မည့္ စီးပြားေရး ပံုစံကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ဟု ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံေရး  ခုိလံႈသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ႀကီးမားလွေသာ သတၱဳတြင္း ရင္းျမစ္မ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ေသာ ေငြအရင္းအႏွီးႏွင့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကုိ လံုးဝ ပစ္ပယ္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေသးဟု ေလ့လာသူမ်ားက ဆုိပါသည္။

အထက္ပါ သတင္းေပးသူမွာ ေျမာက္ကုိရီးယား ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ႏုိင္ငံပုိင္ စီးပြားေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခုတြင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ေျမေအာက္ သံယဇာတ ရင္းျမစ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ ဟူေသာ ေတာင္ ကုိရီးယားသတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားမွာ မွားယြင္းသည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။

၎သတင္းမ်ားမွာ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ထားျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး အျဖစ္မွန္ႏွင့္ ကဲြလဲြေနသည္ဟု ကင္ဂ်ဴဆြန္း အျဖစ္ အမည္ေျပာင္းထားသူ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံသားက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ကင္ႏွင့္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏ တံခါးပိတ္အစည္းအေဝးကုိ ဝါရွင္တန္တြင္ ဗုဒၶဟူးေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ယြန္ဟတ္ သတင္းဌာန အပါအဝင္ ေတာင္ကုိရီးယား သတင္းဌာနမ်ားက တ႐ုတ္သည္ ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ ပုိမုိ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံေနေၾကာင္း၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ေျမေအာက္ သယံဇာတမ်ားကုိ ခုိင္မာေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔၏ သဘာဝ သယံဇာတ အေျခစုိက္ေဒသအျဖစ္ ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ အသံုးျပဳရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း စသျဖင့္ ေဖာ္ျပေနပါသည္။

သတင္းမ်ားအရ ဘီဂ်င္းသည္ ေျမာက္ကုိရီးယား သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းတြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁.၂ ဘီလ်ံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ထားၿပီး တ႐ုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားက ေျမာက္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံတြင္းမွ anthracite iron ore ႏွင့္ molybdenum သတၱဳမႈန္မ်ား ေရရွည္ တူးေဖာ္ခြင့္ရရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္ဟု သိရပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ကင္ဂ်ဴဆြန္းကမူ အဆုိပါသတင္းမ်ားသည္ မွားယြင္းေနေၾကာင္းႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား အစုိးရသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ မႏွစ္သက္ဘဲ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စီးပြားေရးစနစ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ရည္ရြယ္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။

ကုိယ္ပုိင္ပံုစံ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စီးပြားေရး စနစ္ကုိ အေျခခံမူဝါဒ အျဖစ္ခ်မွတ္ၿပီး ၎၏ ေျမာက္ေအာက္ သယံဇာတမ်ားကုိ ကမၻာ့ေစ်းကြက္သုိ႔ မေရာင္းခ်မွီ ထူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးဆုိင္ရာ ကုိယ္ပုိင္ နည္းပညာမ်ားကုိ တုိးတက္လာေစရန္ ေျမာက္ကုိရီးယားအစုိးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္ဟု ကင္ က ဆုိပါသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ လက္ရွိ အေနအထားမ်ားအရ သဘာဝ သယံဇာတမ်ားကုိ ေလ်ာ့ေစ်းျဖင့္ ေရာင္းခ်႐ုံမွ်ျဖင့္ ဝင္ေငြမ်ားစြာ ရရွိႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါဟု ၎က သံုးသပ္ပါသည္။

ကင္ဂ်ဴဆြန္းက ဆက္လက္၍ တ႐ုတ္သုိ႔ ေရာင္းခ်မည့္ ဓာတ္သတၱဳမ်ားသည္ နည္းပညာ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနသျဖင့္ အျမတ္အစြန္းမ်ားစြာ ရရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ ေျမာက္ကုိရီးယားက ၎၏ သတၱဳတြင္းမ်ားကုိ တ႐ုတ္သုိ႔ လဲႊေျပာင္း လုပ္ကုိင္ခြင့္ေပးမည့္ ကိစၥမွာ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ မရွိပါဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး သတၱဳမုိင္းတူးရန္ မျဖစ္ႏုိင္

ဝါရွင္တန္ အေျခစုိက္ United State Institute of Peace မွ အႀကီးတန္း သုေတသနအရာရွိ John Parkm က ေျပာၾကားရာတြင္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနျဖင့္ ၎၏ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းကုိ တ႐ုတ္အား မမွီခုိဘဲ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကုိင္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ပါဟု ဆုိပါသည္။

သတၱဳမုိင္းမ်ားကုိ ဆက္သြယ္ ခ်ိတ္ဆက္မည့္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးဆုိင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အဦးမ်ား တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔ ရင္ဆုိင္ေနရေသာ နာတာရွည္ ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အက်ဳိးအျမတ္ရွိမည့္ သတၱဳမုိင္းမ်ား တုိးတက္ေစရန္ လုိအပ္ေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလံုေလာက္ျခင္းသည္လည္း ႀကီးမားေသာ ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္ဟု Park က ေျပာပါသည္။

ထုိ႔အျပင္ သတၱဳတြင္းမ်ား တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳသန္႔စင္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ လုိအပ္ေသာ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား ဝယ္ယူရန္ အလြန္ႀကီးမားေသာ စတင္ ရင္းႏွီးေငြ ပမာဏ လုိအပ္ေနသည္ဟု သိရွိရပါသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ ပံုစံမွာမူ အစုိးရက ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့မႈေၾကာင့္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းသည္ဟု ဆုိရပါသည္။ ပုဂၢလိကက႑က မတတ္ႏုိင္ေသာ ႀကီးမားသည့္ အေစာပုိင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္ လုပ္ငန္းမ်ားက အမွန္တကယ္ပင္ အကုန္အက်ခံ ျဖတ္သန္းႏုိင္စြမ္း ရွိေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။

အထက္ပါ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္စြမ္း ႐ႈေထာင့္မွၾကည့္လွ်င္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပုိင္လုပ္ငန္းသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားအား ရွားရွားပါးပါး လက္တဲြေခၚမည့္သူဟု ဆုိရပါမည္။

ဝါရွင္တန္ရွိ Peterson Institute of International Economics မွ သုေတသနမွဴး Jennifer Lee ကမူ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ သိသာစြာ ေရွာင္ရွားသည္ကုိ မေတြ႕ရပါ ဟု ေျပာပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိး စိတ္ဓာတ္ ေမြးျမဴ၍ တ႐ုတ္၏ လက္ဝါးႀကီးအုပ္လုနီး အေျခအေနမွ ႐ုန္းထြက္ရန္ ႀကိဳးစားလုိပါသနည္း ဟူေသာ ေမးခြန္းအတြက္ အေျဖကုိ ရွာေတြ႕ႏုိင္ပါသည္ဟု သူမက ဆုိပါသည္။

Lee က ေျပာဆုိရာတြင္ သူမ ၾကားသိရေသာ သတင္းမ်ားအရ ယခင္လက နယူးေယာက္သုိ႔ လာေရာက္ခဲ့သည့္ ေျမာက္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအျပင္ ေနာက္ထပ္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဆဲြေဆာင္ရန္ ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ တစ္ခုတည္းေပၚတြင္ အလြန္အမင္း မွီခုိအားထားေနရျခင္းကုိ စုိးရိမ္ ပူပန္ေနပံု ရသည္ ဟု သူမက သံုးသပ္ပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈ၊ ဒံုးပ်ံစမ္းသပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၿပံဳယမ္းအေပၚတြင္ ခ်မွတ္ထားေသာ ႏိုင္ငံတကာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားမည္ဆုိပါက အေျခခံ အေဆာက္အဦး ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ျငင္းပယ္ႏုိင္စြမ္း ရွိမည္မဟုတ္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ သူမလက္ခံသည္ဟု Lee က ေျပာပါသည္။

တဖန္ ေျမာက္ကုိရီးယားက တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြားကုိ မ်က္ႏွာလဲြခဲပစ္ လုပ္ျခင္းကုိ ဘီဂ်င္းကလည္း လုိလုိလားလား ခြင့္ျပဳမည္ မဟုတ္ပါဟု သူမက ျဖည့္စြက္ပါသည္။

"သူတုိ႔က ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ သဘာဝရင္းျမစ္ေတြကုိ သိပ္ကုိ ဆာေလာင္ေနတယ္ေလ၊ အေၾကာင္းကေတာ့ ေစ်းသက္သာတာရယ္၊ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ အမွန္အကန္ ဆက္ဆံေနတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာရယ္ေၾကာင့္ပါ" ဟု Lee က သံုးသပ္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ သတိထားေစာင့္ၾကည့္ျခင္း

RFA ေဝဖန္သံုးသပ္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဆုိးလ္ အေျခစုိက္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေရး ကၽြမ္းက်င္သူ Andrei lankov က တ႐ုတ္၏ လုပ္ငန္း လက္ခံရယူျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆုိမႈမ်ားမွာ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ ပံုႀကီးခ်ဲ႕မႈသာ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။

ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ တ႐ုတ္၏ လြမ္းမုိးမႈ အလြန္အမင္း ႀကီးထြားလာျခင္းကုိမူ ၿပံဳယမ္းက လုိလားမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။

ေျမာက္ကုိရီးယား ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျပည္တြင္းေရးကိစၥမ်ားကို ျပည္ပက လႊမ္းမုိးျခင္းအား မႏွစ္သက္သူ အစြန္းေရာက္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူမ်ားဟု ၎က ကင္ပြန္းတတ္ပါသည္။

အခ်ဳိ႕ေသာ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွာ လုပ္ေဆာင္ဆဲ အဆင့္ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕ သေဘာတူခ်က္မ်ားမွာ အဆံုးသတ္သြားၿပီဟု Lankov က ေျပာပါသည္။

အထက္ပါ ဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ခံစားခ်က္မ်ား ေရာေထြးေနပံု ရပါသည္။ တ႐ုတ္၏ ပုိက္ဆံမ်ားကို လုိအပ္ေသာ္လည္း တ႐ုတ္၏လႊမ္းမုိးမႈကုိ သတိထားေနရျခင္းကုိ ဆုိလုိပါသည္။

Park က တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္၏ ေအာက္တုိဘာ ၿပံဳယမ္း ခရီးစဥ္ကုိ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္မည့္ တ႐ုတ္လုပ္ငန္းစဥ္၏ အထြတ္အထိပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါသည္။ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆက္ဆံေရး ဆုိင္ရာ အစီအစဥ္မ်ားကုိ "ဝမ္" က ေျမာက္ကုိရီးယား ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တင္ျပ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ အရာအားလံုးသည္ ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္သာ ဆက္ႏြယ္ေနပါသည္။ ၎တုိ႔ (တ႐ုတ္) လက္ခံယူလုိသည့္ အရာရွိပါက ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ လက္တဲြ ျမႇင့္တင္ပါလိမ့္မည္။ မည္သည့္ အစိတ္အပုိင္းကို ၎တုိ႔ လက္ခံယူလုိပါသနည္းဟု Park က ေဆြးေႏြးပါသည္။

ထုိ႔အျပင္ အတိတ္က အျခား ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ေၾကာက္႐ြံ႕တတ္ေသာေၾကာင့္ ျပန္လည္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းရသည့္ မွတ္တမ္းမ်ား ေျမာက္ကုိရီးယားတြင္ ရွိေနပါသည္။ Jennifer Lee က ျဖည့္စြက္ ေျပာၾကားရာ၌ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းတြင္ တ႐ုတ္၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ေလ်ာ့ခ်ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၎၏ ေျမာက္ဘက္ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီး တ႐ုတ္ကုိ သိသာ ထင္ရွားစြာ လက္တဲြျဖဳတ္မည္ မဟုတ္ဟု ဆုိပါသည္။

ယခုကိစၥသည္ လမ္းေၾကာင္းမ်ဳိးစံုသုိ႔ ဦးတည္ေရႊ႕လ်ားရန္ အလားအလာ ရွိေနပါသည္။ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ အျခားျပည္ပ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကုိ ဆဲြေဆာင္ရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး ေရရွည္တြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ က႑မ်ား၌ အစားထုိးသြားရန္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ား ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။

လက္ရွိေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၎၏ သတၱဳမုိင္းလုပ္ငန္းကုိ "ေငြရွာေပးမည့္ ခုိင္းႏြားကေလး" အျဖစ္ ယူဆထားၿပီး မုိင္းလုပ္ငန္း ဖံြ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား ႏွိမ္ႏွင္းျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ပုိမုိ ဆဲြေဆာင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားလ်က္ ရွိသည္ဟု Lee က သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။


--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/   upon their request.

-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---

19 Nov 2009,By Willian Boot

ေစ်းႏႈန္းတက္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ သက္သက္သာ ျဖစ္သည့္ အာရွဆန္ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေခ် ရွိေၾကာင္း သတိေပးခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚေနခ်ိန္တြင္ အမွန္တကယ္ ပုိမုိ ဆုိးဝါးေသာ ျပႆနာတစ္ခုက လူမသိသူမသိ ဘဝမ်ဳိး ေရာက္ေနပါသည္။

ဆန္မလံုေလာက္မႈအတြက္ စုိးရိမ္မႈမ်ားသည္ ယခင္လက ဖိလစ္ပုိင္တြင္ က်င္းပေသာ ႏုိင္ငံတကာ ဆန္၊ စပါး ကြန္ဖရင့္၏ အဝန္းအဝုိင္းတြင္ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ထပ္ကာ ထပ္ကာ ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။

အိႏိၵယ၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္  ရာသီဥတု ဆုိးဝါးမႈေၾကာင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာေပၚတြင္ အေျချပဳ၍ စုိးရိမ္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။

သုိ႔ရာတြင္ အမွန္မွာမူ အထက္ပါ ပ်က္ဆီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာ ဆန္ပမာဏကုိ အဓိက ဆန္ထုတ္လုပ္သူ ထုိင္း၊ အိႏိၵယႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔က လ်ဳိ႕ဝွက္စြာ သုိေလွာင္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။

International Rice Research Institute (IRRI) က ထုတ္ျပန္ေသာ စာရင္းဇယားမ်ားအရ အိႏိၵယက ဆန္တန္ခ်ိန္ ၂၅ သန္း၊ ထုိင္းက ဆန္တန္ခ်ိန္ ၈ သန္း၊ သုိေလွာင္ထားၿပီး တ႐ုတ္ကမူ ကမၻာ့ ဆန္သုိေလွာင္မႈ၏ ထက္ဝက္ခန္႔ကုိ အၿမဲ သုိေလွာင္ထားသည္ဟု သိရပါသည္။

ႏြမ္းပါးေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံပင္လွ်င္ ယခုလ အေစာပုိင္းက ျပည္ပသုိ႔ တင္ပုိ႔ရန္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁ သန္းခန္႔ ပုိလွ်ံေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္၍ အိႏိၵယ၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ရာသီဥတု ဆုိးဝါးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ဆန္မလံုေလာက္မႈႏွင့္ ဆန္ေစ်းတက္မႈ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေၾကာင္း မွန္းဆမႈမ်ားကုိ အထက္ပါ စာရင္းဇယားမ်ားက ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေစပါသည္။

အေမရိကန္ ဆန္စပါး ဖက္ဒေရးရွင္း၏ အဆုိအရ အိႏိၵယႏုိင္ငံက လာမည့္ႏွစ္တြင္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁ သန္းမွ ၃.၅ သန္း ဝယ္ယူျခင္းေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ ပ်က္သြားႏုိင္ၿပီး မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရေသာ ဖိလစ္ပုိင္ကလည္း ဆန္တင္သြင္းမႈကုိ သိသိသာသာ တုိးျမႇင့္မည္ဟု ဆုိပါသည္။

သို႔ရာတြင္ ဖိလစ္ပုိင္ စားနပ္ရိကၡာ အာဏာပုိင္အဖဲြ႕ကမူ ဆန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား တက္သြားေစမည့္ အရမ္းကာေရာ ဝယ္ယူမႈမ်ဳိးကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္ မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံတြင္ လံုေလာက္ေသာ ဆန္ပမာဏ သုိေလွာင္ထားသည္ဟု ေျပာၾကားပါသည္။

၂၀၀၇ အကုန္ ၂၀၀၈ အစပုိင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အေျခအျမစ္ မရွိသည့္ ဆန္မလံုေလာက္ေၾကာင္း စုိးရိမ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ထိပ္လန္႔စြာ ဝယ္ယူမႈမ်ားႏွင့္ အစုိးရမ်ား၏ အလြန္အကၽြံ တံု႔ျပန္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဆန္ေစ်းမ်ား တက္ကာ ဆန္ေစ်းကြက္ ကေမာက္ကမ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။

အဆုိပါ ဆန္ေစ်းႏႈန္းမ်ားသည္ လံုးဝ ျပန္မက်ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ခန္႔မွန္းမႈမ်ား မွားယြင္းေၾကာင္း၊ IRRI က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး လက္ရွိဆန္ေစ်းႏႈန္းသည္ ၂၀၀၈ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ေစ်းႏႈန္းမ်ား ၆၀% ေအာက္ က်ဆင္းခဲ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ယခင္ႏွစ္က အစုိးရမ်ားစြာ၏ စုိးရိမ္ပူပန္စြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုႏွစ္ ဆန္သုိေလွာင္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္ဟု IRRI က ေျပာၾကားပါသည္။

ဖိလစ္ပုိင္ အေျခစုိက္ IRRI ၏ အစီရင္ခံစာ အသစ္တြင္ မလုိလားအပ္ေသာ အစုိးရ အဆင့္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေစ်းကြက္အတြင္းမွ ဆန္မ်ားသည္ အစုိးရ ဂုိေဒါင္မ်ား သုိ႔ေရာက္ ရွိသြားသည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။

အနာဂတ္ ဆန္ဖူလံုေရးအတြက္ ႀကီးမားေသာ ျပႆနာမွာ ေကာက္ပဲသီးႏွံအတြက္ က်ဆင္း လာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဆန္၊ စပါး စုိက္ပ်ဳိးမႈ ဧရိယာ တုိးခ်ဲ႕ က်ယ္ျပန္႔လာေသာ္လည္း တစ္ဧက ထြက္ႏႈန္း က်ဆင္းေနသည္ဟု သိရပါသည္။

လာမည့္လ အနည္းငယ္အတြင္း ေစ်းကြက္ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ားကုိ အသာထား၍ အေရးႀကီးေသာ အေျခခံ ျပႆနာျဖစ္သည့္ ကမၻာ့ဆန္ လံုၿခံဳဖူလံုမႈရွိေရးႏွင့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ အက်ဳိးအျမတ္ က်ဆင္းေနျခင္းကုိပင္ ေျဖရွင္းႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါဟု IRRI က ေနာက္ဆံုး ထုတ္ေဝသည့္ Rice Today တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ၈ ႏွစ္တာအတြင္း ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္မႈ ထက္ဝက္နီးနီး တုိးတက္ခဲ့ျခင္းသည္ အထြက္ႏႈန္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ စုိက္ပ်ဳိးမႈ ဧရိယာ မ်ားျပားလာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။

ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ တစ္ကမၻာလံုး ဆန္စပါး စုိက္ပ်ဳိးမႈမွာ အၿမဲတမ္း တုိးတက္ေနၿပီး ဆန္စပါး စားသံုးမႈ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁.% ျမင့္တက္ေနသည့္ ၾကားမွ တစ္ဧက ထြက္ႏႈန္းမွာမူ ယခုတုိင္ က်ဆင္းေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရပါသည္။

အနာဂတ္တြင္ ဆန္၊ စပါး စုိက္ဧရိယာ တုိးခ်ဲ႕မႈ ေလ်ာ့နည္းသြားႏုိင္ေျခ ရွိေသာေၾကာင့္ သန္းေပါင္းရာခ်ီသည့္ ဆင္းရဲ ငတ္မြတ္ေသာ ျပည္သူမ်ားကုိ ေကၽြးေမြးလုိပါက ဆန္စပါး အထြက္ႏႈန္း တုိးတက္ ျမင့္မားလာရန္ ႀကိဳးပမ္းရမည္ ျဖစ္သည္ဟု IRRI က  မွတ္ခ်က္ေပးပါသည္။

ဆန္း၊ စပါးေစ်းကြက္ႏွင့္ ယခုတုိင္ ေစ်းႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းေနျခင္းကုိ စီမံ ခန္႔ခဲြႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္ ဆန္း၊ စပါး ထုတ္လုပ္သူမ်ား အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခု ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးစားမႈမ်ား ရွိေနပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ပူးေပါင္း ဖဲြ႕စည္းရန္ စိတ္ဝင္စားေၾကာင္း ျပသေနသည့္ ထုိင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအုိႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမ်ားၾကားတြင္ ထုတ္လုပ္မႈ အဆင့္အတန္းႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈ စရိတ္တုိ႔ ႀကီးမားစြာ ကြာဟေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

အမည္မေဖာ္လုိသူ ထုိင္း ဆန္၊ စပါးလုပ္ငန္း တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးက ကေမၻာဒီးယား၊ လာအုိႏွင့္ ျမန္မာတုိ႔ထဲမွ မွန္ကန္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ အနည္းငယ္ (သုိ႔) လံုးဝရရွိျခင္း မရွိပါဟု ေျပာၾကားပါသည္။

၎ႏုိင္ငံမ်ားသည္ အရည္အေသြးနိမ့္ဆန္မ်ားကုိ ထုတ္လုပ္ၿပီး ထုိင္းအရည္အေသြးျမင့္ ဆန္ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ကာ ေစ်းႏႈန္းအနိမ့္ျဖင့္ ေရာင္းခ်သည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။ လာအုိကမူ ေစ်းကြက္ အကန္႔အသတ္ရွိေသာ ဆန္စီး (ေကာက္ညႇင္းဆန္) ကုိ အထူးသီးသန္႔ စုိက္ပ်ဳိးသည္ဟု သိရွိရသည္။

ဆန္စပါး ထုတ္လုပ္သူမ်ားအဖဲြ႕ ထူေထာင္ရန္ အဆိုျပဳသူ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ သံတမန္အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာေၾကာင့္ ယခုအခါ အဆုိပါ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ရပ္ဆုိင္းေနပါသည္။

ဆန္၊ စပါး ထုတ္လုပ္သူမ်ား အဖဲြ႕သုိ႔ ဝင္ေရာက္ႏုိင္ေခ် နည္းပါးသည့္ အဓိကဆန္၊ စပါး တင္သြင္းသူ ဖိလစ္ပုိင္ကမူ ယခုႏွစ္ ဆုိင္ကလံုးမ်ားႏွင့္ ေရလွ်ံမႈမ်ား၏ ျပည္တြင္း ေကာက္ပဲသီးႏွံ ထုတ္လုပ္မႈအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကုိ ၂၀၁၀ ပထမ ေလးလပတ္ ကာလတုိင္ေအာင္ သိရွိႏိုင္မည္ မဟုတ္ေသးပါဟု မွန္းဆ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၀ ပထမ ေလးလပတ္ ကာလသည္ အယ္နီညိဳ ရာသီဥတု၏ ဆုိးဝါးမႈေၾကာင့္ အာရွဆန္စပါး ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔စြာ ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးခဲ့မႈမ်ားကို စတင္ ျမင္ေတြ႕ရမည့့္ အခ်ိန္ပင္ ျဖစ္သည္။


--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/   upon their request.

-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---