BBC News, 11th January 2010
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ အေမရိကန္တို႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္အတြက္သာမက အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားေရး အတြက္ အလဲအလွယ္အေနႏွင့္ ၎၏ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားသို႔ ျပန္လာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎တို႔က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
၁၉၅၀ - ၅၃ ကိုးရီးယား စစ္ပြဲသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး ၿပီးဆံုးသြားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ မရွိခဲ့ပါ။
ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အဆိုပါ ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာျခင္းမွာ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္က ၿပံဳးယမ္းအေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို အလိုရွိပါက၊ ၎တို႔၏ စံခ်ိန္တင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို တိုးတက္မႈ ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အေမရိကန္ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Rober King သည္ ၎၏ ပထမဆံုး တရားဝင္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယားသို႔ ေရာက္ရွိေနပါသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၏ ေၾကညာခ်က္ကို ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းဌာနမွ ေဖာ္ျပရာတြင္ ၿပံဳးယမ္းႏွင့္ အေမရိကန္ၾကား ရန္ဖက္ ဆက္ဆံေရး၏ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ေသာ စစ္ပြဲ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကို ရပ္ဆိုင္းသြားေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ၎၏ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္အတြက္ ျပဳလုပ္ေသာ ေျခာက္ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပန္လာႏိုင္ေၾကာင္း ယခင္ကတည္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ယခု ထုတ္ျပန္ခဲ့မႈသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာက အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ Stephen Bosworth ၿပံဳယမ္းသို႔ လာေရာက္ၿပီးကတည္းက ပထမဆံုး ေတာင္းဆိုမႈ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္လိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
Mr. Bosworth သည္ အေမရိကန္ သမၼတ Barack Obama ၏ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေျခာက္ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျပန္လာရန္ ေတာင္းဆိုထားေသာ စာကို ယူေဆာင္သြားခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေၾကညာခ်က္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈကို ေျခာက္ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲ၏ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သီးျခားေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
အဆိုပါ ေၾကညာခ်က္သည္ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ King က ေျမာက္ကိုရီးယား၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနသည္ ဆိုးရြားေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရး မရွိေသာ အဆိုးရြားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ King က ၎၏ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး ခရီးစဥ္အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယားသို႔ လာေရာက္ေသာ ပထမေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခန္းအနားေတြမွာ ေျပာခဲ့သလို အေမရိကန္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ရဲ့ ဆက္ဆံေရးမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ ပါဝင္ရပါမယ္" ဟု Mr. King က ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Yu Myung – Hwan ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုအၿပီးတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
"အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ ၾကားမွာ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္လာဖို႔ဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးကို မ်ားစြာ အေလးထားဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္၊ ဒီအခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္" ဟု Mr. King က ေျပာခဲ့ပါသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ၎၏ တာေဝးပစ္ ဒံုးပ်ံမ်ား စမ္းသပ္ခဲ့မႈအေပၚ က်ယ္ျပန္႔စြာ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက ေျခာက္ႏိုင္ငံ အစည္းအေဝးမွ ထြက္ခြာသြားခဲ့ပါသည္။
ေမလတြင္ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈမ်ား ႀကီးထြားလာခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢ အေရးယူမႈကို ေရးဆြဲခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလက အေမရိကန္ သမၼတ Barack Obama ၏ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Stephen Bosworth ၿပံဳးယမ္းသို႔ သြားေရာက္ အၿပီးတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ အေနျဖင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ အျမင္မတူမႈမ်ားကို ပိုမို က်ဥ္းေျမာင္းသြားေစရန္ အလုပ္လုပ္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။