Posts
IPS, 21st June 2010
ဇြန္လ၏ မုတ္သံု မိုးေရစက္မ်ား ႏွင့္အတူ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ စာသင္ႏွစ္ တစ္ခု စတင္ျခင္းသည္ ႏွစ္စဥ္ ထံုးစံ တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ယခု တစ္ႀကိမ္ ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္ခ်ိန္တြင္လည္း စစ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မိဘျပည္သူမ်ားမွာ အမ်ားသင္ အစုိးရ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား႐ွိ ၎တို႔၏ ကေလးမ်ား အတြက္ မူလတန္း ပညာေရး ကုန္က်စရိတ္ကို တြက္ခ်က္ ပူပန္လ်က္ ႐ွိၾကသည္။
အေ႐ွ႕ေတာင္ အာ႐ွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မူလတန္း ပညာေရးသည္ အခမဲ့ မသင္မေနရ ပညာေရး ျဖစ္သည္ဟု အခိုင္အမာ ဆိုထားေသာ ဥပေဒမ်ား ႐ွိထားေသာ္လည္း စီးပြားေရး ေခါင္းကိုက္ေနေသာ မိဘမ်ားမွာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္၏ ယခုအခ်ိန္ကို ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ကိုင္တြယ္သြားရန္ မွတပါး အျခားမ႐ွိ ဟု ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္း ရန္ကုန္မွ အမည္ မေဖာ္လိုသူ မိဘတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံပိုင္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ကေလးမ်ားအား ေက်ာင္းအပ္ႏွံစဥ္ မိဘမ်ားအား ရန္ပံုေငြ ေကာက္ခံသည့္ ေက်ာင္းမ်ားအား အေရးယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးသည့္ တိုင္ေအာင္ က်န္႐ွိေနဆဲ အက်င့္မ်ားေၾကာင့္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ျဖစ္ေနသည္ဟု အဆိုပါ ေက်ာင္းသား မိဘက ေျပာသည္။
"စာသင္ေက်ာင္း အမ်ားစုက မူလတန္း ေက်ာင္းသား မိဘေတြဆီက အေဆာက္အဦး ထိန္းသိမ္းစရိတ္၊ ပရိေဘာဂေၾကးနဲ႔ စာအုပ္ဖိုးေတြ ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာပါ၊ ေက်ာင္းဖြင့္စ ပထမဆံုးလကေတာ့ ေက်ာင္းသားမိဘေတြ အတြက္ ကုန္က်စရိတ္ အမ်ားဆံုးပါ၊ တစ္ႏွစ္စာ အလွဴေငြ ေပးၾကရလို႔ပါ'' ဟု ခ်င္းမိုင္ အေျခစိုက္ NGO အဖြဲ႕ Human Rights Education Institute of Burma မွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေအာင္မ်ိဳးမင္းက အတည္ျပဳ ေျပာၾကားသည္။
အစိုးရ ကတိျပဳထားေသာ အခမဲ့ ပညာေရး စနစ္အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ အလႉေငြ ေကာက္ခံမႈသည္ တစ္ႏွစ္စာ အတြက္ က်ပ္တစ္သိန္း (ေဒၚလာ ၁၀၀) ခန္႔ အထိ ႐ွိသည္ဟု ၎က ခန္႔မွန္းသည္။ "မတတ္ႏိုင္တဲ့ မိသားစု အတြက္ေတာ့ သိပ္မ်ားတဲ့ ပမာဏပါ၊ လစာေငြ ၂ သိန္းက်ပ္ (ေဒၚလာ ၂၀၀) ေလာက္ရတဲ့ ျမန္မာ လူလတ္တန္းစား အရာ႐ွိ တစ္ေယာက္ရဲ႕ တစ္လစာ လခကို တဝက္ေလာက္ ကုန္သြားႏိုင္ပါတယ္'' ဟု ၎က ဆိုသည္။
ျမန္မာ ပညာေရးစနစ္ အတြက္ ပူပန္ရေသာ ကုန္က်စရိတ္မွာ ဤမွ် မကေသးပါ။ အစိုးရ ပံ့ပိုးေသာ ပညာေရး စနစ္တြင္ အလယ္တန္း ပညာေရး တက္ေရာက္သင္ၾကားမည့္ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ အတြက္ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္၌ တစ္ႏွစ္စာ အလွဴေငြ က်ပ္ ၂သိန္း (ေဒၚလာ ၂၀၀) ခန္႔ ေပးရန္ မိဘမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ထားရလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
"အတန္းႀကီးလာေလ၊ ပိုက္ဆံ ပိုေပးရေလပါပဲ၊ ကုန္က်စရိတ္ အလွဴခံမႈ ပံုစံကေတာ့ မူလတန္း ေက်ာင္းေတြနဲ႔ အတူတူပါပဲ၊ အေဆာက္အဦး၊ ပရိေဘာဂ၊ စာအုပ္ဖိုး စသျဖင့္ေပါ့" ဟု ေက်ာင္းသားမိဘ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စေသာ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ား အေျခခံ ပညာေရး ကုုန္က်စရိတ္မ်ား ျဖင့္ နပန္းလံုးေနရသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရ ပမာဏမ်ားသည့္ ႐ွမ္းႏွင့္ ကရင္ကဲ့သို႔ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္ရာ ေဝးလံ ေခါင္ဖ်ား ေဒသမ်ားတြင္ အေျခအေန ဆိုးဝါးလ်က္ ႐ွိသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား သူပုန္မ်ား အၾကားမွ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာၾကာ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား ကေလးငယ္မ်ား ပညာ သင္ၾကားေရး ဆိုင္ရာ ရင္းျမစ္မ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရသည္ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အခြင့္အေရး လႈပ္႐ားသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
"ေက်း႐ြာ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ အရည္အခ်င္းျပည့္ သင္ၾကားေရး ဝန္ထမ္း အနည္းငယ္ပဲ ႐ွိတယ္၊ ဒီေတာ့ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းကို ပို႔ရတဲ့ အတြက္ မိဘေတြ ပိုက္ဆံ ပိုကုန္ပါတယ္'' ဟု ခ်င္းမိုင္ အေျခစိုက္ Women's League of Burma မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး လြယ္ေအးနန္းက ဆိုသည္။ "အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ က်ဴ႐ွင္ လိုအပ္ပါတယ္၊ မိဘေတြ ကုန္က်စရိတ္ ပိုမ်ားၿပီေပါ့'' ဟု သူမက ေျပာၾကားသည္။
အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ အိမ္ေထာင္စုမ်ားတြင္ ေက်ာင္းစရိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည့္ အခါ မိန္းကေလးမ်ားက တန္ဖိုးႀကီးႀကီး ေပးဆပ္ေနရျခင္းသည္ Women's League of Burma WLB ကဲ့သို႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားကို စိုးရိမ္ေသာက ေရာက္ေစသည္။ "ၿမိဳ႕ေပၚမွာ ျဖစ္ေစ၊ နယ္မွာျဖစ္ေစ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ႐ွိတဲ့ ထံုးစံႀကီး တစ္ခုကေတာ့ မိဘေတြဟာာ ေယာက်္ားေလးေတြကို ေက်ာင္းဆက္ထားၿပီး မိန္းကေလးေတြကို ေက်ာင္းထုတ္တာပါပဲ၊ ေက်ာင္းစရိတ္က အကန္႔အသတ္ ႐ွိေနၿပီ ဆိုရင္ မိန္းကေလးေတြ ေက်ာင္းဆက္တက္ဖို႔ မိသားစုဝင္ေတြက အားမေပးၾကပါဘူး'' ဟု လြယ္ေအးနန္းက IPS သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ကုလသမဂၢ ညီလာခံတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ခ်မွတ္ထားေသာ ပညာေရးႏွင့္ က်ား၊မ မခြဲျခားေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည့္မီေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ ကိစၥကို အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားသူမ်ား က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာဆိုေနျခင္းမွာ အံ့ၾသစရာ မ႐ွိလွပါ။ ထိုႏွစ္ ညီလာခံတြင္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ႀကီးက ၂၀၁၅ အမွီ ၿပီးေျမာက္ရမည့္ အခ်ိန္ကိုက္ ရည္မွန္းခ်က္ ၈ ခု ပါဝင္သည့္ ေထာင္စုႏွစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပန္းတိုင္မ်ား (MDGs) ကို ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆံုးစြန္ ဆင္းရဲတြင္း နက္ေနသူမ်ား အေရအတြက္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး HIV/ AIDS ၊ ငွက္ဖ်ား၊ အဆုတ္ တီဘီေရာဂါ စေသာ လူသတ္ ေရာဂါမ်ား တိုက္ဖ်က္ေရး စေသာ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား အျပင္ က်ား/မ မခြဲျခားေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရး အပါအဝင္ ကမာၻလံုးကၽြတ္ အေျခခံ ပညာ တတ္ေျမာက္ေရးတို႔ကို ၂၀၁၅ ေနာက္ဆံုးထား၍ ၿပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ၎ႏိုင္ငံ၏ ေထာင္စုႏွစ္ MDG ပညာေရး ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ပို၍ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။ "ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မူလတန္း ၏ပညာေရး စုစုေပါင္း ေက်ာင္းအပ္လက္ခံမႈ ႏႈန္းက ၈၄ % ႐ွိတယ္လို႔ ပညာေရး ဝန္ႀကီး ႒ာနနဲ႔ ကုလသမဂၢ ေနာက္ဆံုးရ ကိန္းဂဏန္းေတြ အရ သိရပါတယ္" ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရံပံုေငြ အဖြဲ႕၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ႐ွိသူ Zafrin Chowdhury က ေျပာၾကားသည္။ "MDG က်ား/မ တန္းတူညီမွ်ေရး ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ျမင္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လမ္းမွန္ေပၚ ေရာက္ေနတယ္။ အခ်ိဳးကေတာ့ ေယာက်ာၤးေလး ၁၀၀: မိန္းကေလး ၉၈ ပါ" ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယခု တိုးတက္မႈကို ေက်ာင္းဆက္လက္ အပ္ႏွံမႈႏႈန္းျဖင့္ စစ္ေဆးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူမက အီးေမးလ္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားသည္။ "အေျခခံ မူလတန္း ပညာေရး MDG ရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မီဖို႔က 'ေက်ာင္းၿပီးမႈ' (မူလတန္း ေအာင္ျမင္မႈ) ႏႈန္းေပၚမွာ တည္မွီေနတယ္၊ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ေက်ာင္းအပ္ လက္ခံတဲ့ ႏႈန္းေလာက္ မမ်ားေသးပါဘူး" ဟု သူမက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၄၈ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီ အုပ္စိုးမႈ အၿပီးတြင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ား အၾကား၌ စာတတ္ေျမာက္မႈ ႏႈန္းထား အျမင့္ဆံုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေသာ သမိုင္း ႐ွိခဲ့ဖူးေပရာ ပညာေရး အခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားသူမ်ားအား လက္႐ွိ အေနအထား အဆင့္ေလာက္ျဖင့္ စည္း႐ုံး ဆြဲေဆာင္၍ မရပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အနိမ့္ဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ အဆင့္ ေလွ်ာက်သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ပညာေရး က႑ အေပၚ အစိုးရ လတ္တေလာ ကတိေပးမႈကို တိုင္းျပည္တြင္း ျပည္သူ႔ အသံုးစရိတ္ စာရင္းမ်ားအရ ဆိုလွ်င္ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္စရာ ႐ွိသည္။ စစ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႕ ေရာင္းခ်မႈမွ ပြေပါက္ တိုးလ်က္ ႐ွိကာ ၂၀၀၀ မွ ၂၀၀၈ အတြင္း ဓါတ္ေငြ႕ ေရာင္းခ်မႈ ဝင္ေငြ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၈ ဘီလ်ံ ရ႐ွိခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ စစ္ဖက္ အစိုးရသည္ ၎၏ အင္အား ၄ သိန္းခြဲ တပ္မေတာ္ အတြက္ လစာေပးရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္၏ ၄၀ % မွ ၆၀ % အထိ သံုးစြဲေနသည္။ ယခုအခ်ိန္ အထိ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑ အတြက္ သံုးစြဲမႈမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္၏ ၀.၅ % ႏွင့္ ၀.၄ % မွ်သာ ႐ွိသည္ဟု လန္ဒန္ အေျခစိုက္ မဟာဗ်ဴဟာ ေလ့လာေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ႒ာန၏ အစီရင္ခံစာတြင္ သိ႐ွိရသည္။
"အေျခခံ ပညာေရး MDG ရည္မွန္းခ်က္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ႏိုင္ငံတြင္းက ကုလသမဂၢ အရာ႐ွိေတြက ယံုၾကည္ေနၾကတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး" ဟု HREIB မွ ေအာင္မ်ိဳးမင္းက သံုးသပ္သည္။ "ေက်ာင္းသား မိဘေတြ အလွဴေငြ ပံုစံနဲ႔ ေပးေနရတဲ့ ပိုက္ဆံထက္ ပိုမ်ားတဲ့ ပမာဏကို ေက်ာင္းေတြ အတြက္ သံုးစြဲမယ္လို႔ အစိုးရက တကယ္လို႔မ်ား ကတိေပးခဲ့ရင္ေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့ေလ'' ဟု ၎က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.