yangonchronicle2011 Op-Ed |
၆.၈.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအဓိက
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအဓိက
မိုးျမင့္ၿငိမ္း
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းၿပီးသကာလ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆုိသည့္ကိစၥမွာ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္လည္းေကာင္း အက်ယ္တဝန္႔ ေရးသားေဆြးေႏြးလာခဲ့ၾကေလသည္။ လႊတ္ေတာ္အတြင္း အဓိကအတုိက္အခံပါတီ ျဖစ္ေသာ NLD ပါတီမဲဆြယ္ စည္း႐ုံးေရးကာလတေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ျပည္သူမ်ားအား ကတိေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလို တပ္မေတာ္အစိုးရမွ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူေျပာင္းလာသည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခုအဖို႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာ ေရွာင္လြဲမရလုပ္ကို လုပ္ေဆာင္ရမည့္အရာပင္ ျဖစ္သည္။
အျပည့္အဝစိုးမိုးဖို႔ ခက္ေနေသး
ယခုအခါတြင္ ႏုိင္ငံတကာ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားျဖစ္ေသာ World Bank and IMF တို႔မွ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ အကူ အညီမ်ား ေပးအပ္သြားမည္ဟုကမ္းလွမ္းလာေလသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈဆုိသည္မွာလည္း ခုေရတြင္းတူး ခုေရၾကည္ေသာက္လို႔ရေအာင္ လြယ္ကူ သည့္ ကိစၥရပ္မ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႀကီး အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာျဖစ္ၿပီးကတည္းက အေရွ႕ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ရွ႐ုားႏိုင္ငံတို႔တြင္ ထိုသို႔ ႏုိင္ငံတကာအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားက တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားလည္း ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေခ်။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာလည္း တစ္ခါတရံတြင္ တန္ဖိုးစံႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြားမ်ား ၾကား ဝိေရာဓိအသြင္ေဆာင္သည့္ သေဘာမ်ိဳးလည္း ရွိေနပါေသးသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသည္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အသံအက်ယ္ဆံုးထြက္သည့္ ႏုိင္ငံထဲတြင္ ပါဝင္ေလသည္။ သို႔ေသာ္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္သူမ်ား၊ သံသယရွိသူမ်ားကို ထည့္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားသည့္ ဂြမ္တီမာလာအက်ဥ္းစခန္းအတြင္း ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္းမႈမ်ားကိုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး႐ႈေထာင့္ထက္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး႐ႈေထာင့္ျဖင့္သာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ ရြက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆုိျခင္းမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံအျဖစ္သို႔ တည္ေဆာက္သည့္ ကာလတစ္ေလွ်ာက္ လုပ္ေဆာင္သြားရ မည္ျဖစ္ၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏုိင္ငံမ်ားတြင္ေတာင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အျပည့္အဝ မရွိႏုိင္ေသးျခင္းႏွင့္ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ရွိေနျခင္းတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ တိုင္းတာသည့္ စံေပတံမ်ား
တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ တိုင္းတာသည့္ စံေပတံမ်ားရွိသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ျမင့္မားမႈရွိမွသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ေရခံေျမခံေကာင္းမ်ား ရွိမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဒီမုိကေရစီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္အတြက္လည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သည္။ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခု တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရွိ၊ မရွိကို ေအာက္ပါေပတံမ်ားျဖင့္ အဓိက တုိင္းတာၾကသည္။ ယင္းတို႔မွာ…
(၁) တရားဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ လူတိုင္းတန္းတူရည္တူအခြင့္အေရးရရွိမႈ (Equality before the law)
(၂) တည္ၿငိမ္ေရး (Law andorder)
(၃) လူ႔အခြင့္အေရး ျမႇင့္တင္ျခင္း (Human right promotion)
(၄) ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏုိင္ေသာ တရားေရးစြမ္းေဆာင္ရည္ (Predictable efficient justice) တို႔ ျဖစ္သည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုတြင္ တစ္ခ်ိန္ႏွင့္တစ္ခ်ိန္ တြင္ အထက္ေဖာ္ျပပါ စံေပတံတစ္ခုျခင္းဆီကို အားျပဳလုပ္ေဆာင္ရသည့္ အခါမ်ိဳးလည္း ရွိသည္္။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားၿပီးႏုိင္ငံမ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ ဆင္ႏႊဲၿပီး အကဲဆတ္သည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ေတာ့ တည္ၿငိမ္ေရးကို အေလးေပးေဆာင္ရြက္ရမည့္ အေျခ အေန ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ယခု အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏုိင္ငံမ်ားတြင္ law and order ရရွိေရးအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိေနျခင္း သည္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စံေပတံတစ္ခုတည္းကိုသာ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ျမႇင့္မတင္မိဖို႔လည္း လိုအပ္သည္။ ကိုယ့္အရပ္ႏွင့္ ကိုယ့္ဇာတ္ (Local context) ကိုလည္း အေလးထား သံုးသပ္ဆင္ျခင္ရန္ လိုသည္။
ယုတိၱႏွစ္မ်ိဳး
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားၾကားတြင္ အျမင္မတူညီသည့္ ကိစၥရပ္မွာ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈပင္ ျဖစ္သည္။ NLD ပါတီမွ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကိစၥရပ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမရွိေသးသည့္ အေျခအေနကို ေထာက္ျပသည္။ ႏုိင္ငံ တကာ ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ဝင္ရန္ အိမ္နီးခ်င္းထုိင္းႏုိင္ငံမွ အသင့္ ေစာင့္ေနၾကသည္။ စာေရးသူအျမင္၌ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမရွိ တိုင္း ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လာေရာက္လွ်င္ အလားကားပဲဟု သံုးသပ္ခ်က္မ်ိဳးေတာ့ မေပးခ်င္ပါ။ သို႔ေသာ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္မႈႏွင့္ေတာ့ အမွန္တကယ္ စပ္ဆက္လ်က္ရွိေနပါသည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမရွိလွ်င္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္လာသည့္အခါ အင္ဒိုနီးရွားမွာ ကဲ့သို႔ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား၏ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ျမႇင့္တက္လာႏုိင္သည့္အျပင္ FDI သာ ျမင့္တက္လာၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရး တိုးတက္လာျခင္းမရွိသည့္ အေနအထားမ်ိဳးကို ရင္ဆုိင္ရႏုိင္သည္။ သို႔ႏွင့္ ေမးစရာရွိလာသည့္ေမးခြန္းမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိေတာ့ရင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ လာေရာက္ရန္ မသင့္ေတာ့ဘူးလားဟူ၍ ျဖစ္သည္။ စာဖတ္သူမ်ား စဥ္းစားေစခ်င္သည္။ တရားဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး (Legal reform) ဆိုသည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ရမည့္အေရးသာ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာၿပီး ယင္းတို႔မွ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္ သည့္ တရားဥပေဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို အႀကံေပး တိုက္တြန္းတင္ျပ လုပ္ေဆာင္သြားသည့္ အခင္းအက်င္းမ်ိဳးလည္း ဖန္တီး၍ ရႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းဗ်ဴဟာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္လည္း ေကာင္းမြန္သြားလိမ့္မည္ဟု ယတိျပတ္ ေျပာ၍မရႏိုင္ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ အေတာ္ႀကီး လိုလားစရာေကာင္းသလို ခက္ခက္ခဲခဲႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၊ ဥပေဒဝန္ထမ္းမ်ား၊ အစိုးရမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး တက္ညီလက္ညီ ေဆာင္ရြက္သြားရမွသာ ရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
*****************************************
Google Drive: create, share, and keep all your stuff in one place.