Posts
By Eli Clitton
From Inter Press Service. 12th Nov 2009
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ Barack Obama သည္ လာမည့္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ စကၤာပူ ႏုိင္ငံတြင္ APEC ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ APEC ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပဲြတက္ေရာက္မည္ ျဖစ္ရာ အာရွ ႏုိင္ငံေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အေမရိကန္ပါဝင္ေရးအတြက္ ဦးတည္ခ်က္ အသစ္မ်ားကုိ မွတ္တမ္းတင္လိမ့္မည္ ျဖစ္ၿပီး စစ္အစုိးရအုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အထီးက်န္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္၏ ဆက္ဆံေရးမူဝါဒအေပၚ အေလးေပးလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
APEC ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပဲြ၏ အရန္ေဆြးေႏြးပဲြအျဖစ္ ျပဳလုပ္မည့္ Obama ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုမႈသည္ Bush အစုိးရ၏ ခ်ဥ္းကပ္မႈႏွင့္ ျခားနားစြာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အေပၚ ေျပာင္းလဲလာေသာ အေမရိကန္၏ မူဝါဒ၏ အေရးပါမႈကုိ ျပသေနပါသည္။ Bush အစုိးရ လက္ထက္က အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျပန္လည္တုိက္ခိုက္ေရးႏွင့္ စစ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိသာ အာ႐ုံက်ခဲ့ၿပီး အာဆီယံ ေဒသတြင္း သံတမန္ေရးရာမ်ားကုိ လစ္လွ်ဴျပဳခဲ့ပါသည္။ ထုိအေတာအတြင္း တ႐ုတ္သည္ ေဒသတြင္း ၎၏ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို တုိးခ်ဲ႕ခဲ့ပါသည္။
တ႐ုတ္၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ တုိးခ်ဲ႕လာေသာ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဆက္ဆံ ေရးမ်ား၏ အဓိက သက္ေသျပစရာမ်ားမွာ စစ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈမ်ား တုိးပြားလာမႈႏွင့္ လာမည့္ ဇန္နဝါရီလတြင္ စတင္မည့္ တ႐ုတ္ - အာဆီယံ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ (Free Trade Agreement) တုိ႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။
ယခု Obama ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႕ဆံုမႈသည္ အေမရိကန္ - အာဆီ ယံ သံတမန္ေရးရာ ဆက္ဆံမႈအတြက္ အေမရိကန္၏ စိတ္ဝင္စားမႈကုိ ျပန္လည္ အသက္သြင္းေရး အတြက္လည္းေကာင္း ျမန္မာစစ္အစုိးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ အဆင့္အျမင့္ဆံုး ေတြ႕ဆံုမႈသည္လည္းေကာင္း သမုိင္းမွတ္တမ္း တင္လိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
အေမရိကန္သည္ ျမန္မာစစ္အစုိးရ၏ က်ယ္ျပန္႔စြာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေရးပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ တင္းၾကပ္စြာ ခ်မွတ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အာဆီယံ၏ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ဆက္ဆံေရးမူဝါဒသည္ အေမရိ ကန္ႏွင့္ အာဆီယံဆက္ဆံေရးအတြက္ ကဲြျပားျခားနားေစေသာ အေၾကာင္းကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက အာဆီယံ၏ ဆက္ဆံေရးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စီးပြားေရးအရ အက်ဳိးရရွိရန္ အေၾကာင္းျပဳဆက္ဆံျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စဲြပါသည္။
ASEAN ၏ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ဆက္ဆံေရးသည္ အက်ဳိးအျမတ္ရွိသည့္ ဆက္ဆံေရးျဖစ္ေၾကာင္း US Campaign for Burma မွ ဒါ႐ုိက္တာ Jennifer Quigley က ေျပာပါသည္။ ထုိင္းႏွင့္ စကၤာပူသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စီးပြားေရးေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ အျမတ္ေငြမ်ားစြာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သူမက ေျပာပါသည္။
Bush အစုိးရလက္ထက္က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ သံတမန္ေရးအရ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာပါဝင္ေသာ ASEAN ေဒသတြင္း ဆက္ဆံေရး လုပ္ငန္းမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အခက္အခဲမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။
ယခုအခါ Obama အစုိးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး အေရးယူမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း စစ္အစုိးရႏွင့္ သံတမန္ေရးအရ ဆက္ဆံေရးျပဳလုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အေမရိကန္အစုိးရကုိ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေစေရး ကိစၥတြင္ ပါဝင္ႏုိင္ေရး ႏွင့္ စစ္အစုိးရေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊအား ဖိအားေပးရာတြင္ ASEAN ႏွင့္ ဆက္ဆံ၍ ၾကားခံအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးတုိ႔အတြက္ မ်ားစြာ အက်ဳိးရွိေစပါသည္။
အကယ္၍ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ျမန္မာ့လူအဖဲြ႕အစည္းမွ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္းစံုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကုိ တုိက္တြန္း အားေပးႏုိင္ခဲ့လွ်င္၊ အျခားႏုိင္ငံမ်ားေရာ ASEAN ကပါ ပါဝင္တုိက္တြန္းရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း၊ ASEAN ဆုိလွ်င္ အကူအညီမ်ားပင္ေပးႏိုင္ေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ေရြးေကာက္ပဲြအစီအစဥ္မ်ားသည္ ဦးစားေပးရမည့္ ကိစၥျဖစ္ၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ မည္သုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ၾကမည္ ဆုိသည္ကုိလည္း ခဲြျခမ္း စိတ္ျဖာေဆြးေႏြးရန္ လုိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္က ဗုဒၶဟူးေန႔က စကၤာပူႏုိင္ငံတြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Obama အစုိးရ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မူဝါဒအသစ္ကုိ ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က အမ်ားသုိ႔ စတင္ျပသခဲ့ၿပီးျဖစ္ရာ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell ႏွင့္ သူ၏လက္ ေထာက္ Scott Marciel တုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ၂ ရက္ခရီး သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး စစ္အစုိးရအာဏာပုိင္ မ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ားက Obama အစုိးရ၏ မူဝါဒသစ္သည္ တစ္စံုတစ္ခု ထြက္ေပၚ လာလိမ့္မည္ဟု အေကာင္းျမင္ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ အေရးယူမႈမ်ားကိုမူ စစ္အစုိးရက သိကၡာရွိေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြျပဳလုပ္ေပးသည္အထိ ဆက္လက္ထားရွိရန္ သတိေပးခဲ့ပါသည္။
လာမည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြသည္ အႀကီးဆံုး အေၾကာင္းအရာတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ စစ္အစုိးရအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပဲြျဖင့္ ေရွ႕သုိ႔ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းၿပီး ႏုိင္ငံတကာ၏ ေထာက္ခံမႈကုိ ရယူလုိပါလွ်င္ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္မီ အနည္းဆံုးရလဒ္မ်ားကုိေတာ့ ျပသႏုိင္ရမည္ ျဖစ္သည္ဟု Quigley က ေျပာပါသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြ မတုိင္မီ ျမန္မာအစုိးရက ဘာေတြေပးႏုိင္မလဲ ဆုိသည္မွာ စမ္းသပ္မႈတစ္ခုပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာပါသည္။
ယခု APEC ထိပ္သီး အစည္းအေဝးႏွင့္ ASEAN ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ Obama ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား မွာ အဓိက သေဘာတူညီခ်က္မ်ား၊ အမ်ားအံ့ၾသေစမည့္ အရာမ်ား ထြက္ေပၚလာလိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။ သုိ႔ေသာ္ ဝါရွင္တန္ရွိ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက APEC ကုိ ညႇိႏႈိင္းႏိုင္သည့္ ေဆြးေႏြးပဲြအျဖစ္ အေလးထားေသာ အေမရိကန္၏ မူဝါဒသစ္ကုိ ညႊန္ျပေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ Bush အစုိးရလက္ထက္က APEC ကုိ အေရးမပါေသာ ေနရာဟု သေဘာထားခဲ့ပါသည္။ ၎တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သံတမန္နည္းလမ္းအရ ျပန္လည္ ဆက္ဆံျခင္းကုိလည္း Obama အစုိးရ၏ အာရွ - ပစိဖိတ္ရွိ ၎၏ မဟာမိတ္မ်ားအေပၚ ပုိမုိ အေလးထားဆက္ဆံလုိသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ျပသသည့္လကၡဏာ ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ထားပါသည္။
APEC ႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္ဆံျခင္းသည္ အျခားအက်ဳိးအျမတ္မ်ားကုိလည္း ေဆာင္က်ဥ္းေပးလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာင္စီ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ဖဲလုိး (Fellow) Joshua Kurlantzick က ေရးသားခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဝါရွင္တန္သည္ အာရွေပါင္းစည္းေရးတြင္ အဓိကက်ေသာ ဗဟုိေနရာမွ ပါဝင္လုိေၾကာင္း အေရွ႕အာရွဝါဒ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ျပသလုိက္သလုိ ျဖစ္ၿပီး၊ ယခင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားက အေမရိကန္သည္ ေဘးထြက္ ထုိင္ေနခဲ့သည္ထက္စာလွ်င္ ပါဝင္လႈပ္ရွားလုိေၾကာင္း ျပသျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Joshua က ေရးသားထားပါသည္။
အေမရိကန္သည္ အာရွတြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေရးကိစၥမ်ား၏ ဖဲြ႕စည္းမႈ ပံုသ႑န္ကုိ နားလည္ေၾကာင္း လက္ေတြ႕ျပသလုိျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ အဆုိပါသင္ခန္းစာမ်ားကုိ တ႐ုတ္က ေက်ညက္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေရးသားထားပါသည္။
အေမရိကန္၏ ေဒသတြင္း သံတမန္နည္းလမ္းမ်ားအရ ဆက္ဆံမႈမ်ား တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာသည့္ မူဝါဒသစ္ကုိ အေမရိကန္ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားကေရာ အမွတ္အမ်ားႀကီး ေပးၾကပါလိမ့္မည္။ အေမရိကန္ ဝါရင့္ အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားသည္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အၾကား အေရွ႕ေတာင္ အာရွျပည္တြင္း ထုတ္လုပ္မႈသည္ ႏွစ္ဆတက္ခဲ့သည့္ အံၾသဖြယ္စီးပြားေရး တုိးတက္မႈကုိ သတိျပဳမိၾကၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အဆုိပါေဒသတြင္း ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ား ဆက္တုိက္ ခ်ဳပ္ဆုိမႈကုိလည္း လ်စ္လွ်ဴ႐ႈ မထားႏုိင္ေတာ့ေပ။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က တ႐ုတ္သည္ အေမရိကန္ကုိ ေက်ာ္တက္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ တတိယ အႀကီးဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္ႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတုိ႔၏ ေနာက္တြင္ ရပ္တည္ခဲ့ပါသည္။ စုစုေပါင္း ကုန္သြယ္မႈပမာဏ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၉၃ ဘီလီယံရွိခဲ့ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ Obama အစုိးရ၏ ေဒသတြင္း ပုိမုိအာ႐ုံစုိက္မႈ တုိးတက္လာမႈသည္ အေမရိကန္ျပည္တြင္း ယံုၾကည္မႈ အခ်ဳိ႕ျပန္ရသင့္သည္။ အကယ္၍ Obama အစုိးရသည္ ယခုႀကိဳးစားမႈကုိ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္မည္ဆုိပါက ေဒသတြင္း တ႐ုတ္၏ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈကုိ တိမ္းညြတ္လာေစမည့္ အေရးကုိ ထိန္းညႇိေပးလာႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္ဟု Carnegie Endowment for Peace မွ ဒုတိယဥကၠ႒ Douglas H Pool က ေရးသားထားပါသည္။
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---