![]() | yangonchronicle2011 Op-Ed |
၂၃.၁.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- စိတ္အခံမ်ား ေျပာင္းဖို႔လိုၿပီ
************************************
ေဆာင္းပါးက႑
စိတ္အခံမ်ား ေျပာင္းဖို႔လိုၿပီ
မိုးျမင့္ၿငိမ္း
စာေရးသူ၏ တိုက္ခန္းေအာက္ထပ္တြင္ အဖြားအိုတစ္ဦးမွာ ေန႔စဥ္ သတၱဝါအေပါင္းတို႔ကို ေမတၱာပို႔သ ဆုေတာင္းသည့္ အသံကို နံနက္တိုင္း စာေရးသူၾကားရမိပါသည္။ စားေရးသူႏွင့္ ေလွကားအတက္အဆင္းတိုင္း ထိုအဖြားအိုမွ ႏႈတ္ဆက္ၿပံဳးျပသည့္အတြက္ သေဘာထားျပည့္ဝသည္ဟု စိတ္ထဲတြင္ မွတ္ယူခဲ့မိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိအဖြားအိုႏွင့္ သူ၏အိမ္နီးခ်င္းေဘးခန္းမွာ ဆက္ဆံေရးမေျပလည္၍ မေခၚမေျပာၾကသည့္အျဖစ္ ဆိုက္ေရာက္ ေနျခင္းကို စာေရးသူ အံ့ၾသမိပါသည္။ ေန႔စဥ္ သတၱဝါအေပါင္း က်န္းမာ၊ခ်မ္းသာေစရန္ ေမတၱာပို႔သေနသည့္သူမွာ မိမိ၏ အိမ္နီးနားခ်င္းကိုေရာ ေမတၱာမထားႏုိင္ဘူးလားဟု စားေရသူ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ဆင္ျခင္မိပါသည္။
ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အျပန္႔က်ယ္စြာ ကူးစက္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ စိတ္သေဘာထားတစ္ရပ္ ရွိပါသည္။ “ကၠႆာ မစၦရိယ”ဟူေသာ မနာလိုျခင္း၊ ဝန္တိုျခင္း စိတ္အခံပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကၠသာမွာ “ကိုယ့္ထက္သာ မနာလို၊ အႀကံတူရန္သူ၊ အလုပ္တူျငဴစူ” ဟု ဆုိ႐ုိးရွိသည့္အတုိင္း ဤကၠႆာသည္ အလုပ္တူ၍ ကိုယ့္ထက္သာေနသူ၏ အေပၚမွာျဖစ္တတ္သည္။ မစၦရိယကား မလွဴခ်င္ မေပးခ်င္မႈမ်ိဳးမဟုတ္၊ သူတစ္ပါးတို႔အား မရေစခ်င္ေသာ သေဘာ တည္းဟု အရွင္ဇနကာဘိဝံသ၏ ကိုယ့္က်င့္အဘိဓမၼာတြင္ အက်ယ္တဝံ့ေဖာ္ျပထားသည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ထိုစိတ္အခံ (mind-set)ကို အားျဖည့္ ေပးလိုက္သည့္ စနစ္ဆိုးတစ္ခုလည္း ရွိေသး၏။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။ မဆလစိတ္မွာ မိမိႏွင့္အာဏာရွိသူ ခင္မင္ရင္းႏွီးလွ်င္ အျခားသူမ်ားကို မသိေစရန္ ဝွက္ထားတတ္သည့္ စိတ္အခံျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ အာဏာရွိသူႏွင့္ သိကၽြမ္းသည့္အတြက္ မိမိမွာ အခြင့္အေရးမ်ားရေနျခင္းကို မိမိအေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ ထိုအာဏာရွိသူကို ခင္မင္ခြင့္ ေပးလုိက္ျခင္းအားျဖင့္ မိမိ၏အခြင့္အလမ္းမ်ား ဆံုး႐ႈံးသြားမည့္အျဖစ္ကို မလုိလားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္လည္း တစ္ဦးခ်င္း စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိမႈႏွင့္ အဖြဲ႕ႏွင့္ လုပ္တတ္သည့္ (team work)ကို အေလးမထားဘဲ ဝိုင္းလုပ္ဝုိင္းစားသေဘာျဖင့္ “မင္းလည္း စြမ္းသေလာက္မရ၊ ငါလည္း စြမ္းသေလာက္မရ၊ အလုပ္ျဖစ္ဖို႔ထက္ အျဖစ္လုပ္သည့္ စိတ္ဓာတ္မ်ား” လႊမ္းမိုးသြားခဲ့သည္။
ယင္း မဆလစိတ္ဓာတ္မွာ တစ္ဦးခ်င္းစြမ္းေဆာင္ရည္ကို နိမ့္ပါးလာေစၿပီး “မလုပ္၊ မ႐ႈပ္၊ မျပဳတ္”ဟူေသာ အယူအဆ အခံစိတ္ဓာတ္၏ မ်ိဳးေစ့ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုေၾကာင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ့္ပါသည့္ အစိုးရယႏၱရားႀကီးျဖစ္လာ၍ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ တုန္႔ဆိုင္းကာ ကမာၻ႕အဆင္းရဲဆံုး ႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ဝင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မဆလအစိုးရ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္မွာ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္သာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယင္းစနစ္ကို အေထာက္အကူျပဳမည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို ေမြးထုတ္ခဲ့သည္ဟု ယူဆ၍ ရႏုိင္ပါသည္။ တစ္ခုဆိုးသည္မွာ ယင္း