yangonchronicle2011 Op-Ed |
၄.၇.၂၀၁၂
ေဆာင္းပါးက႑
- ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး
*****************************************
ေဆာင္းပါးက႑
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး
ေဒါက္တာေနဇင္လတ္
(ဇူလိုင္လ (၄)ရက္ေန႔ထုတ္ ရန္ကုန္တိုင္းမ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ(၈)၊ အမွတ္(၂၅)မွ ထုတ္ယူျခင္းျဖစ္သည္။)
မၾကာေသးမီေသာ ရက္ပိုင္းအတြင္းက သမၼတႀကီးမွ အေထြေထြျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး (General Refrom) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒုတိယအဆင့္သို႔ တက္လွမ္းရန္ လမ္းညႊန္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ဒုသမၼတမွလည္း ထပ္ဆင့္ ရွင္းလင္းညႊန္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈသည္ အေျခခံအားျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ေပၚတြင္ မူတည္သည္ျဖစ္ရာ အက်ပ္အတည္းတစ္စံုတစ္ရာရွိခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနကို မ်ားစြာ အားထုတ္ႀကိဳးစား၍ စြန္႔စားမႈမ်ားယူကာ သမၼတႀကီးက အက်ပ္အတည္းအေျခအေနမွ ထြက္ေပါက္ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ အက်ပ္အတည္းအေျခအေနတြင္ မည္သူက စြန္႔စားမႈကိုရ ယူပါသလဲဟူေသာ ေမးခြန္းကို သတိထားမိႏုိင္ၾကသူတခ်ိဳ႕သာ ရွိႏုိင္ပါသည္။ စြန္႔စားမႈကို သမၼတႀကီးမွသာ ရဲရဲရင့္ရင့္ယူသြားခဲ့ပါသည္။ ပါတီမ်ားမွာ စြန္႔စားမႈရွိခဲ့သည္ မဟုတ္ပါ။ ေျပေလ်ာ့မႈမ်ား မေဆာင္ရြက္တတ္ပါက အက်ိဳးရလဒ္ကို ေျပေလ်ာ့သူကသာ ရယူတက္ၾကရေလ့ရွိသည္။ ေျပေလ်ာ့ခံရသူ မ်ားက အခြင့္အလမ္းကိုသာ ရၾကသူမ်ားျဖစ္ပါ၏။
ေနာက္ေၾကာင္းျပန္-မျပန္ ဝိဝါဒ
အခ်ိဳ႕ကလည္း ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မွာ စိုးရိမ္ၾကသည္။ စိတ္မခ်ရေသးဟုလည္း ဆုိၾကသည္။ ေနာက္ေၾကာင္းမျပန္ပါဟု ဆိုၾကသည့္အေပၚ အေကာင္းျမင္လြန္းသည္ဟု ေဝဖန္သည္ကိုလည္း ဖတ္ရ၊ ၾကားရပါသည္။ ယခင္ေရးခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားတြင္ ေပးခဲ့သည့္ဥပမာႏွင့္ဆိုရလွ်င္ ယခုအ ခ်ိန္သည္ “ထိမ္းျမားလက္ထက္ၿပီးစီး”သည့္အေျခအေန ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ေၾကာင္းမျပန္လို၍ ဤအေျခအေနေရာက္လာျခင္းျဖစ္ သည္ကိုသတိရမိၾက ရန္ လုိပါသည္။ နားလည္မႈထားႏုိင္ၾကရန္ လိုပါသည္။ တစ္ဖက္ဖက္က အခ်ိန္တိုင္းအေပးအယူမမွ်ဘဲ ျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္မူ အိမ္ေထာင္သက္မ်ားစြာ ရခဲ့ၿပီး သည့္ အိမ္ေထာင္မ်ားတြင္မွာလည္း ကြဲၾကၿပဲၾကသည့္ သေဘာသဘာဝမ်ိဳး ရွိတတ္ပါသည္။ ဤအေျခအေနမွတစ္ပါး ေျမာ္ျမင္မႈရွိၾကပါလွ်င္ ေနာက္ ေၾကာင္းျပန္စရာတို႔ကို ဘာမွေတြ႔ရသည္မဟုတ္ေပ။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကို သြားလို၍ တပ္မေတာ္သားအစိုးရမွ အရပ္သားအစိုးရသို႔ အသြင္ကူး ေျပာင္းၿပီးၿပီလည္းျဖစ္၍ တပ္မေတာ္သည္လည္း သူ႔က႑အတြင္း၌သာ ရွိေနပါသည္။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္လည္း ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို လိုက္နာပါမည္ဟု ဖြင့္ဟၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဟု ေရးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အေရးႀကီးသည္က ျဖစ္ေပၚ လာေသာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသစ္တြင္ တာဝန္ရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွာ မဟာဗ်ဴဟာအျမင္မ်ား တူညီစြာထားရွိကာ အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈရွိၾက ရန္၊ ေျမာ္ျမင္ႏိုင္ၾကရန္သာ အေရးႀကီးပါသည္။ အတိတ္သင္ခန္းစာကို ရယူႏိုင္ၾကရန္သာ အေရးႀကီးပါသည္။
က႑တိုင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး
Public Centered ဟူေသာ ျပည္သူ႔အေျချပဳရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ သမၼတႀကီးမွ လမ္းညႊန္ထားခဲ့ပါသည္။ အစိုးရႏွင့္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ ယႏၱရားသည္ ျပည္သူတို႔အား မိဘသဖြယ္ခံယူကာ အလုပ္အေကၽြးျပဳရမည့္ သေဘာျဖစ္ပါ၏။ ဤလမ္းညႊန္ခ်က္ကပင္ အေျခခံက်ကာ အေရးႀကီးဆံုးမ်ား ထဲမွ တစ္ခုျဖစ္ပါ၏။ ဤစိတ္မ်ိဳး Mindset ကိုပါ ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါမွ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားကို ေျပာင္းလဲႏိုင္မည္ျဖစ္ပါ၏။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထိပ္ဆံုးရွိ အေရးႀကီးဆံုးမွာ ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္ေျပာင္းလဲျခင္း Changing On Political Environment ျဖစ္ပါ၏။ စစ္ဘက္အစိုးရမွ အရပ္သားအစိုးရ၊ ၎မွတစ္ဖန္ ပါတီစံုႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္သို႔ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအေျပာင္းအလဲတြင္ ကၽြမ္းက်င္မႈ ေအာင္ျမင္မႈ၊ ဟန္ခ်က္ထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈမ်ား မရွိပါက ပရမ္းပတာ Chaos ျဖစ္ႏိုင္ၿပီးေနာက္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားႏိုင္သည္။ ယခုအခါ အဓိက အတိုက္အခံပါတီႏွင့္ အျခားပါတီစံုမ်ား လႊတ္ေတာ္ထဲ ေခ်ာေမြ႔စြာေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီျဖစ္၍ တည္ၿငိမ္စြာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတို႔ကို သမၼတႀကီးမွ ေကာင္းစြာ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးပတ္ဝန္းက်င္ တည္ၿငိမ္မႈရလာေသာအခါ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ားကို က်င့္သံုးၿပီး စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ရပါ သည္။ တတိယႏိုင္ငံမ်ား၏ အကူးအျပာင္းတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ယဥ္ေက်းမႈသို႔ ကူးေျပာင္းၾကမည္ျဖစ္၍ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရား၏ လိုက္ပါႏိုင္မႈက ဒုတိယ အခက္အခဲဆံုးျဖစ္ပါ၏။ ႏိုင္ငံပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းသို႔ ကူးေျပာင္းရာတြင္ တာဝန္ရွိသူတို႔က စြန္႔စားမႈကို ရယူခဲ့ၾကရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္မႈအတြက္ စနစ္ေကာင္းကို တည္ေဆာက္ၾကရာတြင္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရားကို တစ္စံုတစ္ရာ ၾကာေညာင္းတတ္ပါသည္။ တစ္သက္လုံး ဖက္တြယ္ ထားေသာ ယဥ္ေက်းမႈအေဟာင္းကို ႐ုတ္တရတ္ မစြန္႔ႏိုင္ေသးသူမ်ား၊ အက်ိဳးစီးပြားေၾကာင့္ မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္ၾကသူမ်ား၊ စြမ္းရည္မရွိ၍ ယဥ္ေက်းမႈအသစ္ သို႔ မကူးေျပာင္းႏိုင္ၾကသူမ်ားဟူ၍ ရွိလာပါသည္။
ထိုအကူးေျပာင္းႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္မႈသည္ ထိုက္သင့္ေသာအခ်ိန္တစ္ခုထက္ ပို၍ ၾကာလွ်င္လည္း မေကာင္းလွပါ။ အရပ္သားအစိုးရ တာဝန္ယူခဲ့သည္မွာ တစ္ႏွစ္ပိုပိုအခ်ိန္သို႔ ေရာက္ၿပီျဖစ္၍လည္း မိမိ၏ စိတ္အခံ Mindset၊ မိမိတို႔၏ စိတ္သေဘာထား Attitude တို႔ကို ေျပာင္းလဲရန္ လည္း အခ်ိန္တန္ၿပီဟု ယူဆေသာေၾကာင့္ သမၼတႀကီးမွ မထိုက္ႏိုင္သူမ်ားကို ခ်န္ထားမည္ဟူသည့္အဓိပၸါယ္ပါ လမ္းညႊန္မႈကို ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီျပႆနာ
ပညာအေျခခံေခတ္ႀကီးျဖစ္၍ ပညာအေျချပဳက႑မ်ားျဖင့္သာ ႏိုင္ငံကို တည္ေဆာက္ၾကရမည့္အေပၚ ျငင္းဆိုမည့္သူ ရွိမည္မထင္ပါ။ Capa- city Building ကို အၿမဲတေစ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကရပါမည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားမွာပင္မကဘဲ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ပါ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားျဖစ္ပါ၏။ ကမာၻ႔ထိပ္တန္း ေရာက္ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ဂ်ာမနီမ်ားတြင္ပင္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရား လည္ပတ္ပံုမမွန္ေသာေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ ဆံုး႐ံႈးရေသာပမာဏမွာ ေဒၚလာ ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ပါ၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို႔သာ အခု အသြင္ကူးေျပာင္းစႏိုင္ငံတြင္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ား၏ ေနာက္ဆြဲအား မည္မွ်ႀကီးမားမည္ကို ခန္႔မွန္း ႏိုင္ပါသည္။ ဤေနာက္ဆြဲအားက ႏိုင္ငံ၏ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈ Competitive Advantage ကို ယိုင္လဲေစပါသည္။ မလိုလားအပ္ေသာ အပိုကုန္က်မႈမ်ားကို ျဖစ္ေစသည္။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးျဖစ္ေစသည္။ ေသာကေရာက္ေစပါသည္။
သမၼတသည္ မဟာဗ်ဴဟာကို ခ်မွတ္ေပးသူသာ ျဖစ္ပါသည္။ သမၼတ၏မိန္႔ခြန္းတြင္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရားတြင္ပါဝင္ေသာ Stakeholder တို႔အား လံုး ပို၍ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကေစရန္ မဟာဗ်ဴဟာလမ္းညႊန္မႈထက္ ပို၍ပင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားထားခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။
မည္သည့္အဆင့္က Public Policy ဟူေသာ ျပည္သူ႔ေရးရာမူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ၾကရမည္။ ထိုမူဝါဒ ခ်မွတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ မည္သည့္အဆင့္က ပံ့ပိုး ၾကရမည္။ လက္ေတြ႔ႏွင့္ သီအိုရီကြာျခားခ်က္ကို ရွာေဖြ၍ မွန္ကန္ေသာလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ရန္ မည္သို႔စဥ္းစားၾကရမည္မ်ားကို လိုအပ္ပါသည္။ ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ အစည္းအသီးသီးတို႔တြင္လည္း ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၱရားလည္ပတ္ပံုကို ျပန္လည္စစ္ေဆး၍ အတိုဆံုနည္း၊ အထိေရာက္ဆံုးနည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ ႏိုင္ၾကရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္႐ြက္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အဆင့္တိုင္းအဆင့္တိုင္းတြင္ အခ်ိန္ကိုအေျခခံေသာ ရလဒ္သတ္မွတ္ ခ်က္မ်ား ထားရွိေဆာင္႐ြက္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါ၏။
အဆင့္တိုင္းတြင္ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈတို႔ကို ရွိေစရပါလိမ့္မည္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္မွ်ေဝျခင္း Delegation of Authority ကို ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။ လူအေပၚအေျခခံေသာ မူဝါဒမျဖစ္ေစဘဲ မူေပၚအေျခခံေသာ မူဝါဒမ်ား ျဖစ္သင့္ပါသည္။ ယႏၱရားတစ္ခု၏ လည္ပတ္ပံုအဆင့္ဆင့္တြင္ ယိုယြင္းေနေသာ အပိုင္းတို႔အား ျပင္ဆင္၍ရလွ်င္ ျပင္ဆင္ၾကရမည္ျဖစ္ၿပီး ျပင္ဆင္၍မရပါက အစားထိုးျပဳျပင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထက္ သန္း ၆၀ကို အေျခခံေသာ လုပ္ကိုင္နည္းမ်ား ျဖစ္သင့္ပါသည္။
သမၼတႀကီးႏွင့္ ဒုတိယသမၼတႀကီးတို႔၏ လမ္းညႊန္မႈတြင္ မဟာဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္မူဝါဒမ်ားအျပင္ လုပ္နည္း၊ နည္းစဥ္မ်ားပင္ ပါဝင္ေနၿပီး ျဖစ္ပါ သည္။ မည္မွ်အေလးထားေသာေၾကာင့္ ဤသို႔လမ္းညႊန္ခဲ့သည္ကို ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားမွ အသိထားမိၾကရန္ ျဖစ္ပါသည္။ မဟာဗ်ဴဟာရည္မွန္းခ်က္ ဒုတိယ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္၍လည္းေကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီက်င့္သံုးျခင္း တစ္ႏွစ္သားမက ရလာခဲ့ၿပီျဖစ္၍လည္းေကာင္း၊ ဗ်ဴ႐ိုကရက္တို႔အေနျဖင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားတြင္ ေကာင္းစြာ လိုက္ပါႏိုင္သင့္ၾကပါသည္။ ဝန္ထမ္းမ်ား သို႔မဟုတ္ ဗ်ဴ႐ိုကရက္မ်ားဟူသည္မွာ အစိုးရတစ္ရပ္၏ မူဝါဒကို ဝိုင္းဝန္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးၾကသူမ်ား၊ ျပည္သူကို အလုပ္အေကၽြးျပဳသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ဖြယ္ရာမ်ားကို မိမိတို႔တာဝန္အလိုက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း၊ မူေဘာင္အတြင္း မွန္မွန္ကန္ကန္ သြက္လက္ျမန္ဆန္စြာ ၿပီးစီးႏိုင္ေရးအတြက္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ေပါ့ ေစလို၍ ထိုးေသာ ေၾကာင္႐ုပ္မ်ားျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ယႏၱရားလည္ပတ္ပံုမမွန္ေသာအခါ ေဆးေၾကာင့္ မေလးသင့္ပါ။
အရည္အေသြးတည္ေဆာက္ျခင္း (Capacity Building) သည္ မ်ားစြာမခက္လွပါ။ လိုက္နာက်င့္သံုးမႈမရွိလွ်င္ အရာမထင္တတ္ပါ။ တိုးတက္ၿပီး ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ဤသို႔ အရည္အေသြးျမွင့္တင္သည့္လုပ္ငန္းကို အၿမဲေစ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေနရေလ့ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ အဓိကအရာမွာ အက်ိဳး စီးပြားစြန္႔လႊတ္ႏိုင္မႈသာ ျဖစ္ပါသည္။ အသီးသီးေသာလူတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြားအေျခခံစိတ္ဓာတ္ Vested Interest ရွိေနပါလွ်င္ တစ္ဦးခ်င္းမွ အစုအေပါင္း ျဖစ္လာေသာအခါ အစိုးရမ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈႏွင့္ အၾကပ္အတည္း ျဖစ္လာတတ္ပါ၏။
တစ္ခ်ိန္က ေဆာင္းပါးတစ္ခ်ိဳ႕ ေရးခဲ့ဖူးပါသည္။ ေျပာင္းလဲလာေသာအေျခအေနႏွင့္ လိုက္ပါႏိုင္ၾကေစလိုေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ၏။ Change or be Changed ဟူ၍ ျဖစ္ပါ၏။ လိုက္ပါေျပာင္းလဲမည္လား သို႔မဟုတ္ အေျပာင္းအလဲခံမည္လားဟူေသာ အဓိပၸါယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ လိုက္ပါ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ တစ္ထပ္တည္းပါဝင္ႏိုင္ၾကလွ်င္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ မညံ့ၾကပါ။ ယဥ္ေက်းမႈအသစ္ တြင္ အမ်ားစုက လိုက္ပါႏိုင္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။
*****************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.