Posts
BBC News, 24th May 2010
ေတာင္ကိုရီးယား စစ္သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈ အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို အျပစ္တင္ေသာ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ ေတာင္ကိုရီးယားက ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္ၿပီး ေတာင္းပန္မႈ ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုလုိက္သည္။
သေဘၤာသား ၄၆ ဦး အသက္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာ တိုက္ခိုက္မႈကို ျပဳလုပ္သူမ်ားအား အျပစ္ေပးရမည္ဟု သမၼတ လီေျမာင္ဘက္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယား အဓိက သတင္းစာကမူ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈကို "သည္းခံႏိုင္ဖြယ္ မရွိသည့္၊ အႏၲရာယ္ မ်ားေသာ ရန္စမႈ" ဟု သတ္မွတ္ ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေတာင္ကိုရီးယား၏ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို အိမ္ျဖဴေတာ္က လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး ေနာင္တြင္ က်ဴးေက်ာ္ ရန္စမႈကို ဟန္႔တားရာ၌ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ကတိျပဳသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေျမာက္ကိုရီးယားကို အေရးယူရာတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ခ်ဳိနန္ သေဘၤာကို တိုက္ခိုက္မႈ အတြက္ ၿပံဳးယမ္းက တာဝန္ယူရလိမ့္မည္ဟု ကလင္တန္က ဘီဂ်င္းတြင္ က်င္းပေသာ အေမရိကန္ - တ႐ုတ္ အဆင့္ျမင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
"ရန္စ ေစာ္ကားတဲ့ အျပဳအမူကို ရပ္တန္းက ရပ္ဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒကို လိုက္နာပါလို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေတာင္းဆိုပါတယ္" ဟု သူမက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား၏ အရင္းႏွီးဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ယခင္က ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အေပၚ တင္းၾကပ္စြာ အေရးယူ ကိုင္တြယ္မႈမ်ားကို မလိုလားသည့္ သေဘာထား ရွိခဲ့သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ၎၏ ျပည္ပ ကုန္သြယ္ေရး ၈၀ % ႏွင့္ ဂ်ီဒီပီ ၃၅ % ကို ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေပၚ မွီခိုေနရကာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြင္း ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ေဒၚလာ ၁.၆၈ ဘီလ်ံ - ဂ်ီဒီပီ၏ ၁၃ % အထိ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ျပင္းထန္ေသာ စကားလံုးမ်ား သံုးစြဲထားသည့္ ၎ ႐ုပ္သံမိန္႔ခြန္းတြင္ လီေျမာင္ဘက္က "ကမာၻေပၚတြင္ စစ္ပြဲ အဆာေလာင္ဆံုး ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနသည္ကို ေတာင္ကိုရီးယားက ေမ့ေလ်ာ့ေနခဲ့သည္" ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"အခု အခ်ိန္က စၿပီး ကိုရီးယား ရီပတ္ဗလစ္ႏိုင္ငံ (ေတာင္ကိုရီးယား) ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္ ရန္စမႈ မွန္သမွ်ကို သည္းခံမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ လက္ေတြ႕က်က် ဟန္႔တားေရး မူဝါဒကို ဆက္ၿပီး က်င့္သံုး သြားေတာ့မွာပါ" ဟု သမၼတ လီေျမာင္ဘက္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"တကယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရပိုင္နက္၊ ေလပိုင္နက္နဲ႔ ပိုင္နက္နယ္ေျမကို စစ္ေရးအရ က်ဴးေက်ာ္လာမယ္ဆိုရင္ မိမိကိုယ္မိမိ ကာကြယ္ခြင့္အရ ခ်က္ခ်င္း တုန္႔ျပန္သြားမွာပါ" ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
"ဒီလို အေျခအေနမ်ဳိးမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ တျခား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥေတြ လုပ္ဖို႔ ဆိုတာ အဓိပၸာယ္ မရွိပါဘူး။ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာေတြကို ေတာင္ကိုရီးယား ေရျပင္ သံုးစြဲခြင့္ မေပးေတာ့ပါဘူး" ဟု လီက ေျပာၾကားသည္။
"ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကို အျမန္ဆံုး ေတာင္းပန္ဖို႔၊ ခ်ဳိနန္ ကိစၥမွာ ပါဝင္ ပတ္သက္သူေတြနဲ႔ တာဝန္ရွိသူေတြကို အျမန္ဆံုး အေရးယူ အျပစ္ေပးဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အာဏာပိုင္ေတြကို ေလးေလးနက္နက္ တိုက္တြန္းပါတယ္" ဟု လီေျမာင္ဘက္က ဆက္လက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ခ်ဳိနန္ သေဘၤာ နစ္ျမဳပ္မႈကို တုန္႔ျပန္ရန္ အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားကို လံုၿခံဳေရးေကာင္စီသို႔ လႊဲအပ္မည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
သို႔ရာတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား ေပါင္းစည္းေရး ဝန္ႀကီး ဟြန္အင္တိတ္က ေျပာၾကားရာ၌ ေျမာက္ကိုရီးယားက ၎၏ လုပ္သားမ်ား လံုၿခံဳေရးကို ထိခိုက္ေစမည့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈ မွန္သမွ်ကို ေတာင္ကိုရီးယားက ခိုင္မာေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားျဖင့္ တုန္႔ျပန္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနေသာ္လည္း ေကေဆာင္းမွ ဖက္စပ္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းကို ဆိုးလ္က ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
စစ္ေရးအရ အေရးယူမႈအထိ မလုပ္ေသာ္လည္း ေတာင္ကိုရီးယားက ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အျပင္းထန္ဆံုး တုန္႔ျပန္ ကိုင္တြယ္မည့္ အလားအလာ ရွိသည္ဟု ဆိုးလ္မွ BBC သတင္းေထာက္ John Sudworth က ေျပာၾကားသည္။
ေတာင္ကိုရီးယားကို ေထာက္ခံသည့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘာရက္ အိုဘားမားက "ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ အျမန္ဆံုး ေတာင္းပန္ဖို႔နဲ႔ ဒီတိုက္ခိုက္မႈမွာ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔ သမၼတ လီေျမာင္ဘက္ ေတာင္းဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေထာက္ခံပါတယ္။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ရန္လို၊ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ အျပဳအမူေတြကို ေျမာက္ကိုရီးယားက ရပ္ဆိုင္းဖို႔ပါပဲ" ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ကာကြယ္ေရးကို အေမရိကန္က ေထာက္ခံ ကူညီမယ္ဆိုတာက သိပ္ကို ရွင္းလင္း တိက်ပါတယ္။ ေနာင္ကို က်ဴးေက်ာ္ ရန္စမႈ မျဖစ္ေအာင္ ဟန္႔တားဖို႔နဲ႔ အသင့္ အေနအထားမွာ ရွိေနေအာင္ ေတာင္ကိုရီးယား စစ္ဖက္ဆိုင္ရာနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားၾကဖို႔ သမၼတႀကီးက သူ႔ရဲ႕ စစ္ဖက္ တပ္မွဴးေတြကို ၫႊန္ၾကားထားပါတယ္" ဟု အိမ္ျဖဴေတာ္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Robert Gibbs က ထုတ္ျပန္ ေၾကညာသည္။
ေတာင္ကိုရီးယား၏ ေဒသတြင္း မဟာမိတ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိေသာ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားကို စဥ္းစား သံုးသပ္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ခ်ဳိနန္ သေဘၤာကို တိုပီဒို ထိမွန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္၊ ယူေက၊ ၾသစေၾတးလ် ႏွင့္ ဆြီဒင္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက အစီရင္ခံစာ တင္ျပခဲ့ၿပီးေနာက္ တပတ္ မျပည့္မွီ အထက္ပါ အေရးယူမည့္ အစီအစဥ္မ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။
ပင္လယ္ ၾကမ္းျပင္မွ ဆယ္ယူရရွိေသာ တုိပီဒို အပိုင္းအစမ်ားတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ဒီဇိုင္းႏွင့္ တူသည့္ စာလံုးမ်ား ပါရွိသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားကမူ သေဘၤာနစ္ျမဳပ္မႈတြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္မႈ မရွိဟု ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ရလဒ္မ်ားသည္ လုပ္ႀကံ ဖန္တီးထားျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ခ်မွတ္ပါက စစ္ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီးယား၏ အစီအစဥ္သစ္မ်ားတြင္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့ေသာ၊ ၿပံဳးယမ္းထံမွ စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုး တုန္႔ျပန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚေစသည့္ စိတ္ဓာတ္ စစ္ဆင္ေရး ဆင္ႏႊဲမႈ ျပန္လည္ စတင္ျခင္းလည္း ပါဝင္ေနသည္။
"တကယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယားက စိတ္ဓာတ္ စစ္ဆင္ေရး အတြက္ အသံခ်ဲ႕စက္ေတြ၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ စတဲ့ နည္းလမ္းသစ္ေတြ စီစဥ္ေနတယ္ ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈတာပါပဲ။ သူတို႔ကို တုိက္႐ိုက္ ခ်ိန္ရြယ္ ပစ္ခတ္ ေခ်မႈန္းပစ္မယ္" ဟု ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ဖက္က တနလၤာေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မွ်တတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈကို ေတာင္ကိုရီးယားက စိမ္ေခၚလာတယ္ဆိုရင္ ရန္စမႈကို အျမစ္ကေန ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ အတြက္ ပိုၿပီး အင္အားျပင္းတဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ ရွိပါတယ္ဟု ေျမာက္ကိုရီးယား တပ္မွဴးက ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း အစိုးရ သတင္းဌာန KNCA ၏ အဆိုအရ သိရွိရသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.