Posts
Bangkok Post, 25th August 2010
တ႐ုတ္ အာဆီယံ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး နယ္ေျမ (Cafta) သည္ ယခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ အက်ဳံးဝင္ သက္ေရာက္ခဲ့သည္။ Cafta ၏ ေအာက္တြင္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကုန္စည္ ၉၁.၅ % ကို အခြန္ သုညအဆင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလည္း ပ်မ္းမွ် အခြန္ႏႈန္းထားကို ၉.၈ % မွ ၀.၁ % အထိ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္သစ္ ၄ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ ကေမာၻဒီးယား၊ လာအို၊ ျမန္မာ၊ ဗီယက္နမ္ တို႔မွာမူ ၎တို႔၏ လက္ရွိ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အဆင့္အရ တ႐ုတ္ ကုန္စည္မ်ား အေပၚ အခြန္ ေလွ်ာ့ခ်မႈကို ၂၀၁၅ အထိ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဦးမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ သုည အခြန္ႏႈန္း မူဝါဒ၏ အက်ဳိးေက်းဇူးကို ယခုမွစ၍ ၅ ႏွစ္ ႀကိဳတင္ ခံစားႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။
အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို WTO စည္းကမ္းမ်ားအရ ဆက္လက္ တိုးခ်ဲ႕ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းမႈ တိုးတက္လာသည္ ႏွင့္အမွ် ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ မူဝါဒမ်ားလည္း ပိုမို တည္ၿငိမ္ ပြင့္လင္းလာမည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ား အၾကား လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရးမွာ အမ်ားစု ၿပီးေျမာက္ေနၿပီ ျဖစ္ကာ မတည္ ရင္းႏွီးေငြ၊ သယံဇာတ၊ နည္းပညာႏွင့္ လူသားရင္းျမစ္တို႔ အပါအဝင္ ထုတ္လုပ္မႈ အင္အားစုမ်ား၏ စုစည္း ထိေရာက္မႈကို တိုးတက္ေစလိမ့္မည္။ Cafta ၿပီးစီး ေအာင္ျမင္မႈသည္ အျပန္အလွန္ စီးပြားေရး ေပါင္းစည္းမႈကို မေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိေစခဲ့ၿပီး အာရွ၏ အႀကီးဆံုး ကုန္သြယ္ေရး လြတ္လပ္ဇုန္ကို ထူေထာင္ ႏိုင္ခဲ့သည္။
Cafta စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၿပီး ၆ လ အတြင္း အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လ်င္ျမန္စြာ ႀကီးထြားလာျခင္း၊ စီးပြားေရး ေပါင္းစည္းမႈ နက္႐ႈိင္းလာျခင္း၊ ကုမၸဏီ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ပုဂၢလိကမ်ား ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ဳိးရလဒ္မ်ား ရရွိျခင္း စသည္တို႔ကို ေတြ႕ရွိရသည္။
ပထမဦးစြာ သတိျပဳမိသည့္ ရလဒ္မွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ အၾကား အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္ေရး သိသိသာသာ တိုးတက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး စာခ်ဳပ္၏ တြန္းအားေၾကာင့္ ၂၀၀၃ မွ ၂၀၀၇ အတြင္း ႏွစ္စဥ္ ကုန္သြယ္မႈ ႏႈန္းထား ၃၀ % တိုးတက္ လာခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၀၈ မွ ၂၀၀၉ တြင္ ကမာၻ႔ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ၾကားမွ ၃ % ဆက္လက္ တိုးတက္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ပထမ ႏွစ္ဝက္ အတြင္း အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈ ေဒၚလာ ၁၃၆.၅ ဘီလ်ံသို႔ ေရာက္ရွိကာ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ၅၅ % တိုးတက္လာၿပီး၊ အလားတူ ကာလအတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စုစုေပါင္း ႏိုင္ငံျခား ကုန္သြယ္မႈ တုိးတက္ႏႈန္းထက္ ၁၁ % ျမင့္ေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အာဆီယံထံမွ ေဒၚလာ ၇၁.၉ ဘီလ်ံ တန္ဖိုး တင္သြင္းခဲ့ရာ ယခင္ႏွစ္ အလားတူ ကာလကထက္ ၆၄ % ပိုမ်ားလာျခင္း ျဖစ္ၿပီး အာဆီယံသို႔ ေဒၚလာ ၆၄.၆ ဘီလ်ံ တန္ဖိုး တင္ပို႔ခဲ့ရာ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ၄၅ % တိုးတက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္၏ အာဆီယံသို႔ ပို႔ကုန္ထက္ သြင္းကုန္က ေဒၚလာ ၇.၃ ဘီလ်ံခန္႔ ပိုမ်ားသည္။
ဒုတိယ ရလဒ္မွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ကုမၸဏီ လုပ္ငန္းစုမ်ားကို အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္းေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ Cafta သည္ ႏွစ္ဖက္ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ အခြန္ ေပးေဆာင္မႈ ေလွ်ာ့နည္းသြားေအာင္ အေထာက္အကူ ျပဳသည္။ တ႐ုတ္သည္ ၂၀၀၉ တြင္ အာဆီယံ သြင္းကုန္မ်ား အေပၚ အခြန္ ေဒၚလာ သန္း ၉၀၀ ခန္႔ ဖယ္ရွား ေပးခဲ့ၿပီး၊ ယခုႏွစ္ ပထမ ႏွစ္ဝက္တြင္ အခြန္ ေဒၚလာ သန္း ၇၀၀ ဆက္လက္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္။ တစ္ႏွစ္ၿပီး တစ္ႏွစ္ အခြန္ ေလွ်ာ့ခ်မႈမွာ ၉၈ % သို႔ ေရာက္ရွိခ့ဲသည္။ တ႐ုတ္သည္ အာဆီယံထံမွ ပလပ္စတစ္ ပစၥည္း၊ လွ်ပ္စစ္ ပစၥည္း၊ ရာဘာ ထုတ္ကုန္မ်ားႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီးဝလံမ်ားကို သိသိသာသာ ပိုမို တင္သြင္းခဲ့သည္။
တတိယ ရလဒ္မွာ အျပန္အလွန္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ အဆက္မျပတ္ ႀကီးထြား က်ယ္ျပန္႔လာျခင္း ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံတြင္ အာဆီယံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ၂၀၀၃ တြင္ ေဒၚလာ ၂.၉၃ ဘီလ်ံမွ ၂၀၀၉ တြင္ ေဒၚလာ ၄.၆၈ ဘီလ်ံသို႔ ျမင့္တက္ လာခဲ့ၿပီး အာဆီယံ နယ္ေျမတြင္ တ႐ုတ္၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ေဒၚလာ သန္း ၂၃၀ မွ ေဒၚလာ ၃ ဘီလ်ံသို႔ ၁၃ ဆ ျမင့္တက္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ပထမ ႏွစ္ဝက္ အတြင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၌ အာဆီယံ၏ တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ၂၄.၉ % ျမင့္တက္ကာ ေဒၚလာ ၃.၁၃၁ ဘီလ်ံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး အာဆီယံ နယ္ေျမ၌ တ႐ုတ္၏ ေငြေၾကးမပါ တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ ၁၂၅.၇ % ျမင့္တက္ကာ ေဒၚလာ ၁.၂၂၁ ဘီလ်ံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ဇြန္လကုန္တြင္ အာဆီယံ၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ၅၉.၈ ဘီလ်ံ ႏွင့္ တ႐ုတ္၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ၉.၆ ဘီလ်ံ တို႔ႏွင့္အတူ အျပန္အလွန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ၆၉.၄ ဘီလ်ံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
စတုတၱ ရလဒ္မွာ ကမာၻ႔ ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္း၏ ႐ိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကုမၸဏီမ်ား၏ စိတ္ဖိစီးမႈကို Cafta ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၉ တြင္ မေလးရွားမွ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ၊ ဂ်ပန္သို႔ ပို႔ကုန္မ်ား ၂၇ %၊ ၁၉ %၊ ၂၃ % စီ အသီးသီး က်ဆင္းခဲ့ခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္သို႔ တင္ပို႔မႈမွာ ၆ % ျမင့္တက္ခဲ့သည္။ အလားတူပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ၊ ဂ်ပန္သို႔ ပို႔ကုန္မ်ား ၁၈ %၊ ၂၃ %၊ ၂၂ % စီ အသီးသီး ေလွ်ာ့က်သြားခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္သို႔ ပို႔ကုန္မွာ ၁% မွ်သာ ေလွ်ာ့နည္း ခဲ့သည္။
အားလံုး ၿခံဳငံု ၾကည့္ပါက Cafta အေနျဖင့္ အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈမ်ားကို အားေပးရာတြင္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း Cafta ကို အခ်ိန္တို အတြင္း အက်ဳံးဝင္ သက္ေရာက္ ေစခဲ့ျခင္းႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ သေဘာေပါက္ သိရွိမႈ အားနည္းျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ကုမၸဏီ မ်ားစြာမွာ Cafta ၏ ဦးစားေပး မူဝါဒမ်ားကို အကၽြမ္းတဝင္ မရွိၾကေသးသလို ေကာင္းစြာ အသံုးခ်ႏိုင္ျခင္းလည္း မရွိၾကေသးပါ။ ထို႔အျပင္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အၾကား ဆက္သြယ္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ မလံုေလာက္ျခင္း၊ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ျဖည့္တင္းေရး စနစ္မ်ား လံုေလာက္ ထိေရာက္မႈ မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ Cafta ၏ အက်ဳိး ေက်းဇူးမ်ားမွာ အကန္႔အသတ္ ရွိေနေသးသည္။ အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးကို အားေကာင္း ေမာင္းသန္ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရာတြင္ Cafta အေနျဖင့္ ပိုမို ႀကီးမားေသာ က႑မွ ပါဝင္ ႏိုင္ေစရန္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ အစိုးရမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ား၏ တညီတၫြတ္တည္း အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို လိုအပ္ေနသည္။
Cafta ေအာင္ျမင္ ၿပီးစီးမႈသည္ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ၿပီးဆံုးသြားျခင္းဟု မဆိုလိုပါ။ ၎ႏွင့္ ဆန္႔က်င္စြာပင္၊ ထိေရာက္ေသာ စီးပြားေရး ေပါင္းစည္းမႈ ၿပီးေျမာက္ေစရန္ အတြက္ စႀကၤန္တစ္ခု အျဖစ္ အသံုးေတာ္ခံေသာ စတင္မွတ္ အသစ္ တစ္ခု ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံတို႔ အေနျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ အခြန္ သုည အဆင့္သို႔ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း အျပင္ လုပ္ငန္းစဥ္ အတားအဆီးမ်ားကို ဖယ္ရွားျခင္း၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးကို အားေပးျခင္း၊ အျပန္အလွန္ ခရီးသြား စီးပြားလုပ္ငန္းကို ျမႇင့္တင္ျခင္းႏွင့္ နည္းပညာ ဖလွယ္မႈ ေခ်ာေမြ႕ လြယ္ကူေစျခင္းတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ျခင္းအားျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္မႈ ရရွိရန္ႏွင့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးကို အဖက္ဖက္မွ အားေပးရန္ အတြက္ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး စီမံ ခန္႔ခြဲမႈ၏ အကူအညီျဖင့္ ေရွ႕သို႔ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ သင့္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.