Asian Correspondent, By Zin Linn, 14th October 2010
အာဆီယံ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာအစိုးရအား လာမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ စည္းလံုးေရး ျဖစ္ေစရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဘန္ေကာက္႐ွိ VOA ၏ Ron Corben ၏ အဆိုအရ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္လ်က္ ႐ွိေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ကိစၥရပ္မ်ား ေျဖ႐ွင္း ေပးႏုိင္လိမ့္မည္ဟု Surin Pitsuwan က ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ ႐ွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က အာဆီယံ အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေသာအခါ ႏိုင္ငံ အမ်ားစုက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေဝဖန္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၁၉၆၂ မွ စတင္၍ စစ္ဖိနပ္ ေအာက္တြင္ ဒုကၡမ်ား ခံစားခဲ့ရသည္။ စစ္အစိုးရသည္ ကမာၻေပၚတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး အခ်ိဳးေဖာက္ဆံုး ႏိုင္ငံဘြဲ႕ကို ရယူႏိုင္ခဲ့သည္။ စစ္တပ္သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္႐ွားမႈ၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ (၃၀) ရက္ေန႔တြင္ ဒီပဲယင္း လူသတ္မႈ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာတြင္ ေ႐ႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ အျခားကိစၥမ်ားတြင္ ရက္ရက္စက္စက္ ေခ်မႈန္းခဲ့သည္။
အာဆီယံ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Surin Pitsuwan က ေအာက္တိုဘာ (၁၃)ရက္ေန႔က ေျပာၾကားရာတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ စည္းလံုးေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္း ေပးႏိုင္မည့္ အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ပစ္ပယ္ထားမႈကို အဆံုးသတ္ ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလိုင္လက ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ ကရင္ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာ စစ္တပ္သည္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ႐ြာမ်ားကို တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ပိုမို လုပ္ေဆာင္လာရာ ႐ြာမ်ားကို မီး႐ႈိ႕ျခင္းေၾကာင့္ လူရာေပါင္း မ်ားစြာကို ေတာထဲသို႔ ထြက္ေျပးေစသည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ စစ္ဆင္ေရး၏ အစ ျဖစ္ေလမည္လားဟု လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက စိုးရိမ္လ်က္ ႐ွိသည္။
စစ္တပ္၏ ႐ြာမ်ားကို မီး႐ႈိ႕ျခင္းေၾကာင့္ လူ (၉၀၀) ေက်ာ္ခန္႔အား နီးစပ္ရာ ေတာထဲသို႔ ထြက္ေျပးေစခဲ့သည္။ KNU အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး Zipporah sein က အဆိုပါ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ယခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ စစ္တပ္၏ ေျခာက္လွန္႔မႈ ျပဳေသာ စစ္ဆင္ေရးသစ္၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ျဖစ္မည္ကို ေၾကာက္႐ြံ႕ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလိုင္ လကုန္က VOA က သတင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအရ အစိုးရ ဆန္႔က်င္သူ (၂၂၀၀) ေက်ာ္အား ဖမ္းဆီးထားသည္။ အာဆီယံ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးက ျမန္မာ အစိုးရအား လာမည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳလာေစရန္ အာမခံေရး ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို မလြတ္ဘဲ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးကို အိပ္မက္ မက္ျခင္းသည္ ေလထဲတြင္ တိုက္အိမ္ ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ား ၾကားတြင္ သေဘာထား ကြဲျပားမႈမ်ားကို ျဖစ္ေစသည္။ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလး႐ွားႏွင့္ စကာၤပူစေသာ အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ားက စစ္အစိုးရကို ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ရန္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဖိအားေပးခဲ့သည္။
ႏွစ္အတန္ၾကာ ဖိအားေပးခဲ့ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏိုဝင္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ အတြင္း ပထမဆံုး ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အာဆီယံနဲ႔ ကမာၻ႔ အသိုင္းအဝုိင္း ၾကားမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေရး၊ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးမွာ အဓိက အေရးအရာ တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္" ဟု Surin က ေျပာသည္။ "ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီကိစၥေတြကို ထားပစ္ခဲ့ခ်င္ပါၿပီ။ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းကေတာ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြဟာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အတြက္ ထိေရာက္တဲ့ ယႏၲရား တစ္ခု ျဖစ္ေစေရးပါပဲ" ဟု ၎က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ေဝဖန္သူ အမ်ားစုက သံသယ ႐ွိေနဆဲျဖစ္သည္။ အစိုးရသည္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ ကတိမ်ား ေပးခဲ့ၿပီး ကတိ မတည္ခဲ့ေၾကာင္း ၎တို႔က ေျပာၾကသည္။ ASEAN Inter-Parliamentary Myanmar Caucus (AIPMC) ဥကၠ႒ Kraisak Choonhavan က ေျပာၾကားရာတြင္ စစ္အစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ တန္ဖိုးမ်ားကို ေလးစားေၾကာင္း တစ္ခါတစ္ရံ ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း ၎သည္ အတိုက္အခံမ်ား ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္တြင္ လြတ္လပ္စြာ ပါဝင္ခြင့္ကို အၿမဲတေစ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ေလ့လာသူမ်ားက ၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္ စစ္အစိုးရ၏ အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္မႈ မပါဝင္သည့္ လမ္းညႊတ္ေျမပံု(၇)ခ်က္အရ ျပဳလုပ္မည့္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ မတည္ၿငိမ္မႈ ႀကီးမားစြာ ႐ွိမည့္ ႏိုင္ငံေရး ရာသီဥတုကို ဖန္တီးေပးလိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကသည္။ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး အတြက္ သေဘာ တူညီမႈမ်ား မပါဝင္ဘဲ ျပဳလုပ္မည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးအရ ႐ႈပ္ေထြးမႈမ်ား ဆီသို႔သာ ဦးတည္ သြားႏုိင္ေပမည္။
ယခုအခါ ျမန္မာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို ထင္ထင္႐ွား႐ွား ျမင္ႏုိင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေလး မထားေၾကာင္း ေတြ႕ရမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ မူတစ္ခုတြင္ ရပ္တည္ေနၾကေသာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားမွာ ႏိုဝင္ဘာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ လြတ္လမ္း မျမင္ေပ။