AFP, By Shaun Tandon, 14th June 2010
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ တနလၤာေန႔က ၎၏ မဟာမိတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ စကၤာပူႏွင့္ထိုင္းႏိုင္ငံ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံမ်ားအား လူကုန္ကူးမႈ အတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ခံရမည့္ စာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ျပည့္တန္ဆာ အျဖစ္ အတင္း အဓမၼ သြပ္သြင္းမႈအား အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စြဲခဲ့သည္။
ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနျဖင့္ အရပ္သားမ်ားအား ကူညီေထာက္ပံ့မႈ အခ်ဳိ႕ကို ျဖတ္ေတာက္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ျဖတ္ေတာက္ျခင္းမွာလည္း အဆိုပါ ကိစၥအား အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံမ်ားအား ဖိအားေပးသည့္ သေဘာမွ်သာ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္သည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ား ကိစၥကို ထုတ္ေဖာ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာတြင္ လူကုန္ကူးမႈအား ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ရာဇဝတ္မႈ အျဖစ္ သူမက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
"လူကုန္ကူးမႈကို အဆံုးသတ္ေစဖို႔ ကၽြန္မတို႔ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္" ဟု သူမက ေျပာသည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၀၉ - ၂၀၁၀ ၌ လူကုန္ကူးမႈ၏ သားေကာင္ ျဖစ္ရသူ ၁၂.၃ သန္း ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းၿပီး ၿပီးခဲ့ေသာ ဆယ္ႏွစ္ အတြင္း တုိးတက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဆုိသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ၎ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ အာရွႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ အာဖဂန္ နစၥတန္၊ ဘ႐ူးဒိုင္း၊ လာအို၊ ေမာ္လ္ႏိုက္၊ စကၤာပူ၊ ထိုင္းႏွင့္ ဗီယက္နမ္ တို႔ ပါဝင္သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ မုိင္ခ႐ိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ သီရိလကၤာတို႔မွာ ယမန္ႏွစ္က အတိုင္းပင္ အဆိုပါ စာရင္းတြင္ မပါဝင္ေပ။
ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ျမန္မာႏွင့္ ပါပူဝါ နယူးဂီနီ တို႔သည္ လူကုန္ကူးမႈ အတြက္ သတ္မွတ္ရန္ အနိမ့္ဆံုးစံမ်ားကိုပင္ မမွီေသာ ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ ေအာက္ဆံုး၌ ပါဝင္သည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ စကၤာပူသည္ ဆိုးဝါးလ်က္ ရွိၿပီး တ႐ုတ္၊ ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား စကၤာပူတြင္ တရားဝင္ အလုပ္ရမည္ဟု လိမ္လည္ လွည့္ဖ်ား၍ လိင္ကုန္ကူးမႈတြင္ အတင္း အဓမၼ သြတ္သြင္းေၾကာင္း ရွင္းလင္းထားသည္။
စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္ လူကုန္ကူးမႈကို အေရးယူရန္ အေရးႀကီးေသာ ေျခလွမ္းသစ္မ်ား ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း အျပစ္ရွိေသာ တရားခံမ်ားႏွင့္ ဒဏ္ခံေနရေသာ သားေကာင္မ်ားကို ခြဲျခားႏိုင္သည္ဟု ျမင္သာထင္သာ ျပသႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ေျပာရာတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ လူကုန္ကူးမႈ၏ အရင္းအျမစ္လည္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခရီးလမ္းဆံုးလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တဆင့္ခံေနရာလည္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျဖစ္ေနေသာ လိင္ဆိုင္ရာ ႏွိပ္စက္မႈမ်ား၊ အဓမၼ အလုပ္လုပ္ခိုင္းမႈမ်ား ဒဏ္ကို ခံစားေနရေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားမွ ထြက္ေျပးလာသူမ်ား ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။
အေရွ႕အာရွ ႏိုင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ဆပ္ေကာ္မတီ အႀကီးအကဲ ဆီနိတ္တာ Jim Webb က ထိုင္းႏိုင္ငံအား ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ စာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းျခင္း မျပဳရန္ ထူးထူးျခားျခား ေတာင္းပန္ခဲ့သည္။
Webb သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းက ဘန္ေကာက္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ၎က ေျပာၾကားရာတြင္ အေမရိကန္ သံ႐ံုး အရာထမ္းမ်ားကလည္း ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ရန္ သေဘာမတူေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပႆနာမ်ားမွ ႏိုးထစသာ ရွိေသးေသာ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေပၚ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီအစဥ္မ်ား အတြက္ အကူအညီေပးေရး အတြက္ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိလာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ တည္ၿငိမ္မႈရေစရန္ အကူအညီေပးရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနခ်ိန္တြင္ ယခုကိစၥ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က Webb က ကလင္တန္ထံ ေပးစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ပါကစၥတန္၏ တိုးတက္မႈမ်ားအား အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီး၊ ေစာင့္ၾကည့္ခံရေသာ စာရင္းမွ ဖယ္ထုတ္ခဲ့သည္။ ထို႔အတူ မေလးရွားႏိုင္ငံအားလည္း အဆိုပါ စာရင္းမွ ဖယ္ထုတ္ခဲ့သည္။
ပါကစၥတန္သည္ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ ဆိုင္ေသာ တရားခံမ်ားကို သိသိသာသာ တိုးတက္ အေရးယူႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ စာခ်ဳပ္ျဖင့္ ခ်ဳပ္ကိုင္ျခင္း ခံရေသာ အလုပ္သမားမ်ား မရွိရေအာင္ ကာကြယ္ေရးကို ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ လူကုန္ကူးမႈ အတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ Luis CdeBeca က သတင္းေထာက္မ်ားသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ားသည္ အဆိုပါ ကိစၥအား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိခဲ့ၿပီး၊ ၎တို႔၏ အေရးႀကီးေသာ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာကို စတင္ ကုိင္တြယ္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခား တုိင္းျပည္ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ပိုမို တိုးတက္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
က်ဴးဘား၊ အီရန္ႏွင့္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ် ႏိုင္ငံတို႔မွာ စာရင္းတြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိေပ။ ဒိုမီနီကန္ ႏိုင္ငံမွာမူ စာရင္းအသြင္းခံရသည့္ ႏိုင္ငံသစ္ ျဖစ္သည္။
ရီပတ္ဗလစ္ကင္ ကိုယ္စားလွယ္ Christopher Smith သည္ လူကုန္ကူးမႈ အတြက္ အစီရင္ခံစာ လိုအပ္ေသာ ဥပေဒကို ေရးသားခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး၊ ၎က အနိမ့္ဆံုး အဆင့္ သတ္မွတ္သင့္သည့္ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။
တုိင္ဝမ္ႏိုင္ငံမွာမူ လူကုန္ကူးမႈ ဆန္႔က်င္ေရး အတြက္ ေစာဒက တက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အဆင့္ျမႇင့္ၿပီး သတ္မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ CdeBaca က ေျပာသည္။
ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တို႔ကို ေစာဒကတက္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းတြင္ သြင္းခဲ့သည္။
ပထမဆံုး အႀကိမ္ အျဖစ္ အေမရိကန္သည္လည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့သည္။ ၎အား ဥပေဒ ေလးစား လိုက္နာေသာ အဆင့္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.