ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇီက်န္း ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးႏြယ္စု ပဋိပကၡအေပၚ တရုတ္ အစိုးရ၏ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းမႈအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာေရး အဖြဲ႕ (AI) က ျပစ္တင္ ေဝဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး စိန္ေခၚလုိက္သည္။
ဝီဂါ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား အမ်ားစု ေနထုိင္ရာ ဇီက်န္းျပည္နယ္၊ အူရမ္ကီၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားေသာ အဆုိပါ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡ၌ အမ်ားဆုံး ေသဆုံးခဲ့သူမ်ားမွာ ဟန္တရုတ္ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္ဟု တရုတ္ အစုိးရက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕မ်ား အဆုိအရ တရုတ္ရဲတပ္ဖြဲ႕သည္ မလုိလားအပ္ေသာ အင္အားမ်ား အသုံးျပဳကာ ဝီဂါ တုိင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအေပၚ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အူရမ္ကီၿမိဳ႕တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ စီစီတီဗီ လုံၿခံဳေရး ကင္မရာ ေပါင္းမ်ားစြာမွ မွတ္တမ္းမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔သြားၿပီးေနာက္ လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက ယင္းသုိ႔ တရုတ္အစုိးရအေပၚ ျပစ္တင္ ေဝဖန္ခဲ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ကင္မရာမ်ားတြင္ အဓိကရုဏ္း အႏၱရာယ္ အကာအကြယ္မ်ား ပါရွိၿပီး အူရမ္ကီၿမိဳ႕ အႏွံ႔ (ဘတ္စ္ ကားဂိတ္၊ ဘူတာရုံ၊ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ စူပါမားကတ္ႀကီးမ်ား အပါအဝင္) တပ္ဆင္ ထားခဲ့သည္။
ယင္း ဝီဂါလူမ်ိဳးေရး အေရးအခင္းမွာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အတြင္း တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ အဆုိးရြားဆုံး အေရးအခင္း တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ခဲ့သည္။ အဓိကရုဏ္း ကာလအတြင္း အူရမ္ကီၿမိဳကတြင္ တရုတ္ အထူးလုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ေပါင္းမ်ားစြာကုိ ေဘဂ်င္း အစုိးရက ျဖန္႔ၾကက္ထားခဲ့သည္။
အာရွ အလယ္ပုိင္း ေဒသႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လ်က္ ရွိေသာ အဆုိပါ ဇီက်န္းျပည္နယ္သည္ အရင္းအျမစ္ ေပါၾကြယ္ဝေသာ ေဒသႀကီး တစ္ခု ျဖစ္ကာ ဝီဂါလူမ်ိဳးစု စုစုေပါင္း ရွစ္သန္းခန္႔ ေနထုိင္သည္။ ဇီက်န္းျပည္နယ္ ေဒသခံ အမ်ားစုမွာ ဟန္တရုတ္ လူမ်ိဳးေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ဝင္ေရာက္ အေျခခ် ေနထုိင္မႈေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡ ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး တရုတ္အစုိးရ၏ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ားကုိလည္း ပုိမုိ ခံစားလာခဲ့ၾကသည္။
အဆုိပါ အေရးအခင္း ၿပီးေနာက္ တရုတ္ျပည္မွ ထြက္ေျပးလာေသာ ဝီဂါ လူမ်ိဳးမ်ားထံမွ ျဖစ္ရပ္မွန္ ထြက္ဆုိမႈမ်ားစြာကို လက္ခံ ရရွိထားၿပီ ျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာေရး အဖြဲ႕က ဆုိသည္။
ဆႏၵျပသူ အမ်ားစုမွာ တရုတ္ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ တုိက္ခုိက္မႈကို ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ ေနာက္ေက်ာမွ ေသနတ္ ပစ္ခတ္ခံရၿပီး အကာအကြယ္ ေပးမႈလည္း မရရွိခဲ့ေၾကာင္း ျပည္ေျပး ဝီဂါမ်ားက ေျပာဆုိသည္။
လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာေရး အဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာအရ အေရးအခင္းတြင္ လူေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ဝီဂါလူမ်ိဳးမ်ား ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
တရုတ္အစုိးရက ထုတ္ျပန္ေသာ တရားဝင္ စာရင္းမ်ားအရ ဝီဂါ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡတြင္ လူေပါင္း ၁၉၈ ဦးကုိ ဖမ္းဆီး အျပစ္ေပးခဲ့ၿပီး ၉ ဦး သတ္ျဖတ္ျခင္း ခံရကာ ၂၆ ဦးအား ေသဒဏ္ အျပစ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဝီဂါလူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူမ်ား အားလုံး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ျခင္းရွိ၊ မရွိ သိရွိႏုိင္ရန္ လြတ္လပ္ၿပီး ဘက္လုိက္မႈ မရွိေသာ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕က တရုတ္အစုိးရကို တုိက္တြန္းထားသည္။
"တရုတ္ အစုိးရရဲ႕ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ သိဖုိ႔ လုိတဲ့ ကိစၥေတြ၊ ေမးစရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ရွိေနပါတယ္။ လူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ တကယ္ ေသဆုံးခဲ့တယ္၊ ဘယ္သူေတြ သတ္လုိ႔ ေသခဲ့တယ္၊ ဘယ္လုိျဖစ္တယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ စတာေတြကုိ သိဖုိ႔ လုိပါတယ္" ဟု လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာေရး အဖြဲ႕၏ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသဆုိင္ရာ ဒါရုိက္တာ Catherine Baber က ေျပာၾကားသည္။
အေရးအခင္း ၿပီးသည္မွာ တစ္ႏွစ္ခန္႔ ၾကာၿပီျဖစ္သည့္တုိင္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အူရမ္ကီၿမိဳ႕တြင္ လုံၿခံဳေရး တင္းၾကပ္ထားဆဲပင္ ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ အေရးပါ အခ်က္အခ်ာ က်ေသာ ေနရာ ေဒသမ်ားတြင္ လုံၿခံဳေရး ကင္မရာ ေပါင္းမ်ားစြာ တပ္ဆင္ထားသည္။ တရုတ္ အစုိးရ အာေဘာ္ Xinjing Economic Daily သတင္းစာက "ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထုိင္ႏုိင္ေရးအတြက္ လုံၿခံဳေရး ကင္မရာမ်ား တပ္ဆင္ထားျခင္း ျဖစ္သည္" ဟု ေရးသားသည္။
ပဋိပကၡ ၿပီးဆုံးသည့္ အခ်ိန္ကတည္းက ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္သစ္ ၅၀၀၀ ခန္႔ ျဖည့္စြက္ထားသည္။ အူရမ္ကီ ရဲခ်ဳပ္ Wang Mingsham က အလားတူ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ိဳး ထပ္မံ ထြက္ေပၚလာပါက အလြယ္တကူ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ယင္းသုိ႔ တပ္ဖြဲ႕ဝင္သစ္မ်ားျဖင့္ အင္အား ျဖည့္ထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။ ဇီက်န္းျပည္နယ္တြင္ မ်ားစြာေသာ တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုမ်ားကုိ ၿဖိဳခြင္းႏုိင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္ ဟုလည္း ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဆုိသည္။
BBC သတင္းကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.