Posts
 | yangonchronicle 2011 - (2) |
၁၀.၁၁.၂၀၁၁
ဘာသာျပန္သတင္းမ်ား (အပိုင္း - ၂)
- ဘာလီကၽြန္းတြင္ ထိပ္သီးညီလာခံအတြက္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား ေခါင္းေဆာင္မ်ား စုေဝးၾကမည္
(VOA News မွ 9 Nov 2011 ရက္စဲြပါ US, China , Russia to goin Asian Leaders for summit in bali သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
- တရုတ္ရင္ခြင္မွ ျမန္မာျပည္ ရုန္းထြက္လာၿပီေလာ
(NBC သတင္းဌာန ေဘဂ်င္းဗ်ဴရုိ အႀကီးအကဲ Eric Baculinao ေရးသားသည့္ Is Burma breaking out of China's embrace? ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
***************************************************************************************
ဘာလီကၽြန္းတြင္ ထိပ္သီးညီလာခံအတြက္ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ ႐ုရွား ေခါင္းေဆာင္မ်ား စုေဝးၾကမည္
(VOA News မွ 9 Nov 2011 ရက္စဲြပါ US, China , Russia to goin Asian Leaders for summit in bali သတင္းေဆာင္းပါးကုိ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
လာမည့္သီတင္းပတ္(ႏုိဝင္ဘာ ၁၄ - ၁၉)တြင္ ၁၈ ႏုိင္ငံမွေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ၆ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံဘာလီကၽြန္းေပၚတြင္ စုေဝးၾကေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ေဒသတြင္း စီးပြားေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးေဆြးေႏြးပဲြဖုိရမ္သည္ ယခုႏွစ္ပုိင္းမ်ားအတြင္း အေရးပါမႈ မွန္မွန္တုိးတက္လာခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပထမဆံုးအႀကိမ္ ပါဝင္လာမည္ ျဖစ္သည္။
အိမ္ရွင္ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ အာဆီယံဥကၠ႒ အင္ဒုိနီးရွားကလည္း ၎၏ ေယဘုယ်ဆႏၵတူညီမႈ တည္ေဆာက္ျခင္း လုပ္ငန္းမွတစ္ဆင့္ ညီလာခံ၏ ဂုဏ္သတင္းကုိ ျမႇင့္တင္လ်က္ရွိသည္။
ဘုရားေက်ာင္းပဋိပကၡၾကားဝင္ျပန္ေျဖျခင္း
ေဖေဖၚဝါရီလအတြင္းက သမုိင္းဝင္ဟိႏၵဴ-ခမာ ဘုရားေက်ာင္းအနီးတစ္ဝုိက္ နယ္စပ္အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ထုိင္းႏွင့္ ကေမၻာဒီယားအၾကား တုိက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားရာတြင္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမာတီနာတာလီဂါဝါက အာဆီယံဥကၠ႒က႑မွေန၍ ျဖန္ေျဖေပးခဲ့သည္။
အဆုိပါႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား လြန္းျပန္ကူးသန္းညိႇႏႈိင္းေပးေနေသာ လပုိင္းမ်ားအတြင္း နာတာလီဂါဝါက အာဆီယံအဖဲြ႕၏ ေယဘူယ်သေဘာထား တည္ေဆာက္ျခင္းနည္းလမ္းကုိ ကာကြယ္ေျပာဆုိခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးစီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္မႈျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္၍မရျခင္းက မိမိ၏လုပ္ငန္းကုိ ပုိမုိခံစား ေစေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒစ္ပလုိေမစီ(Diplomacy)နဲ႔ ဖိအားေပးလုိ႔ရတယ္ဆုိေပမယ့္ Sanctions ေတြနဲ႔လည္း တြန္းအားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ျမင္ၾကရမွာပါ။ အခုဒုိင္လူႀကီးက အျပင္ထြက္ေပးေနရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ဘက္ကုိလည္း နည္းနည္းေလာက္ ျပန္စဥ္းစားၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အာဆီယံရဲ႕ ေနရာဘယ္မွာ လဲလုိ႔ သံုးသပ္ၾကပါဦးဟု နာတာလီဂါဝါက ေျပာဆုိခဲ့သည္။
အျငင္းပြား ၂ ႏုိင္ငံအၾကားအပတ္အေခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရရွိေအာင္ နာတာလီဂါဝါ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း အျငင္းပြား ဇံုအတြင္း အင္ဒုိးနီးရွား ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ထိန္းသိမ္းေရးတပ္မ်ား စခန္းခ်ရန္ ေတာင္းဆုိသည့္ အစီအစဥ္ကုိမူ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။
ယခုအခါ ကမၻာ့လူဦးေရထက္ဝက္ခန္႔ႏွင့္ ျမန္ဆန္စြာႀကီးထြားေနေသာ စီးပြားေရးႏုိင္ငံမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာေဒသအတြက္ အေရးပါမႈ ပုိလာေသာ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံႏွင့္ အာဆီယံဖုိရပ္ကုိ အဆုိပါ ဒစ္ပလုိေမစီကပင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
အာရွပစၥဖိတ္ေဒသသည္ လာမည့္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း အေမရိကန္ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ အလားအလာႏွင့္ အေရးပါမႈ အရွိဆံုး ေဒသတစ္ခု ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္တာဝန္ရွိသူမ်ားက အၿမဲတေစ ေျပာဆုိခဲ့ၾကသည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ဒစ္ပလုိေမစီ
ဇူလုိင္လက ေနာက္ဆံုးက်င္းပခဲ့ေသာ အာဆီယံေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ထိပ္သီးညီလာခံတြင္ နာတာလီဂါဝါက ေရနံႂကြယ္ဝေသာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ ျပႆနာေျဖရွင္းရန္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အာဆီယံႏုိင္ငံ မ်ားအၾကား သေဘာတူညီမႈရရွိျခင္းကုိ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္သည္ “သေဘာတူညီမႈ ရရွိႏုိင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၂ ဖက္စလံုးကုိ ေတာင္းဆုိထား ျခင္းမွ်သာျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ ညီလာခံ အဝန္းအဝုိင္းတြင္ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားအလြတ္ သေဘာေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ၿပံဳးယမ္း၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ႏွင့္ဆုိင္ေသာ ၆ ႏုိင္ငံေဆြးေႏြးပဲြျပန္လည္ စတင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကုိ အစပ်ဳိးေပးလ်က္ရွိသည္။
အင္ဒုိနီးရွားဒုတိယသမၼတ၏ ႏုိင္ငံေရးလက္ေထာက္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဒီဝီေဖာ္က်ဴနာအန္နဝါက “အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံမ်ားသည္ ေျမစမ္း ခရမ္းပ်ဳိး သေဘာတူညီခ်က္အဆင့္မွ်သာ ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္ေသးေသာ္လည္း ေဒသတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈကုိ ထိမ္းသိမ္းရာတြင္ အေရးႀကီးေသာ က႑မွ ပါဝင္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားသည္။
“အလြန္ဆံုး လုပ္ႏုိင္တာကေတာ့ တင္းမာမႈကုိ ျဖန္႔ထုတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာပါ။ ဒါဆုိရင္ ဆုိင္ရာႏုိင္ငံေတြအၾကား ဆက္ႏြယ္ ပတ္သက္မႈေတြ ရွိလာေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုိင္ ၿပီေပါ့။ ဒီလုိဆုိရင္ ၿပိဳင္ဖက္ရန္သူေတြလုိ ဆက္ဆံ ေနတာထက္ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ နည္းလမ္းကုိ ေတြ႕လာၾကမွာပါ”ဟု အန္နဝါက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကိစၥ
၂၀၁၄ တြင္ အာဆီယံအလွည့္က်ဥကၠ႒ တာဝန္ယူရန္ ျမန္မာတုိ႔ႀကိဳးပမ္းေနေသာ ကိစၥသည္လည္း အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံ အစီအစဥ္တြင္ ပါဝင္လာဖြယ္ရွိသည္။
မႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအၿပီး ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကိုဆက္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာျခင္း၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို လႊတ္ေပးျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခ်ိဳ႕ကို လႊတ္ေပးျခင္းတို႔အတြက္ ဆုလာဒ္အျဖစ္ ႃခြင္းခ်က္သတ္မွတ္ေထာက္ခံမည္ဟု အာဆီယံက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားထားသည္။
လူ႔အခြင္႔အေရးအုပ္စု အခ်ိဳ႕ကမူ “အာဆီယံသည္ အဖြဲ႕၏ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ ဒီမိုကေရစီႏွင္႔ လူ႔အခြင္႔အေရး စည္းကမ္းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ေလးစားလိုက္နာလာေအာင္ ခပ္မာမာဆက္ဆံ၍ ဖိ္အားေပးသင္႔ေၾကာင္း” တိုက္တြန္း ေျပာဆိုလ်က္ရွိသည္။
အန္ႏုဝါ က ဆက္လက္၍ “အာဆီယံသည္ ၂၀၀၅ တြင္ ဒီမိုကေရစီ ႏွင္႔ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို စတင္ခ်မွတ္မည့္ ေဒသတြင္ ေပါင္းစည္းမႈ အဖြဲ႕ႀကီး ျဖစ္လာေအာင္ ဦးတည္ေနျခင္းေၾကာင္႔ ယခုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ေထာက္ခံျခင္းသည္ အာဆီယံအဖြဲ႕၏ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ အႏာၱရာယ္ႀကီးသည္” ဟု သံုးသပ္ေျပာ ၾကား သည္။
“တကယ္လို႔ အေရးပါတဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေနာက္ျပန္ ဆုတ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အာဆီယံအသိုင္းအဝိုင္း ေပါင္းစည္းမႈ မတိုင္မွီ တစ္ႏွစ္အလုိ ၂၀၁၄ မွာ အာဆီယံကို ျမန္မာဦးေဆာင္တဲ႔ကိစၥဟာ အာဆီယံကို လူထုဆက္ဆံေရး က႑မွာ ဂုတ္သိကၡာညစ္ႏြမ္းက်ဆင္းမႈ ကပ္ေဘးသင္႔ေအာင္ ဆိုးက်ိဳးေပးမယ္႔ အလားအလာမ်ားေနပါတယ္” ဟု အန္ႏုဝါက ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ေဒသတြင္း စီးပြားေရး ႀကီးထြားေနသည္႕ ယခုကဲ႔သို႔ကာလမ်ိဳးတြင္ အာဆီယံပံုစံ၊ အာဆီယံ ဟန္ပန္ျဖင္႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳး စီးပြားမ်ားကို အာရုံစိုက္ျခင္း၊ အားေပးတိုက္တြန္းျခင္း၊ ေယဘူယ်တူညီမႈကို အခ်ိန္ယူ တည္ေဆာက္ျခင္းတုိ႔သည္ ေဒသ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင္႔ တည္ၿငိမ္မႈကို ေသခ်ာေစမည့္ အထိေရာက္ဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု သူမက မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုသြားသည္။
*************************************************************************************
တရုတ္ရင္ခြင္မွ ျမန္မာျပည္ ရုန္းထြက္လာၿပီေလာ
(NBC သတင္းဌာန ေဘဂ်င္းဗ်ဴရုိ အႀကီးအကဲ Eric Baculinao ေရးသားသည့္ Is Burma breaking out of China's embrace? ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
ျမန္မာအစုိးရသည္ ယခုအခါ ႏွစ္ကာလအေတာ္ၾကာ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအရ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့ေသာ ေဘဂ်င္းအစုိးရႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္မႈမ်ားကုိ လူသိရွင္ၾကားေလွ်ာ့ခ်လာၿပီး ဧရာမအိမ္နီးခ်င္း တရုတ္ျပည္အေပၚ မီွခုိရမႈမွ ရုန္းထြက္ရန္ စတင္ႀကိဳးပမ္းေနၿပီျဖစ္သည္။
ပထမဦးဆုံးေသာ လုပ္ရပ္မွာ တရုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေဒၚလာ ၃ ဒႆမ ၆ ဘီလီယံတန္ ျမစ္ဆုံ ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မႈ ရပ္ဆုိင္းရန္ ဆုံးျဖတ္လုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းေရေလွာင္တမံႀကီးသည္ စင္ကာပူႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံစာေလာက္ကုိ ေရလႊမ္းမုိး သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိသည္။
ယင္းစီမံကိန္းႀကီးရပ္ဆုိင္းမည္ဟူေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွ အတုိက္အခံ အင္အားစုမ်ား၏ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား ေျပေလ်ာ့ေစရန္ ဦးတည္ပုံရေသာ္လည္း တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြားကုိ တုိက္ရုိက္ထိခုိက္သြားေစပါသည္။ ယမန္ႏွစ္က က်င္းပခဲ့ေသာ အျငင္းပြားစရာ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္းကာလ ေဘဂ်င္းအစုိးရႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဘက္ ဖြဲ႕ရန္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၿပီးေနာက္ မၾကာမီ ဦးသိန္းစိန္က ယင္းသုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစုိးရ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဆီနိတ္တာ ဂၽြန္မက္ကိန္းက "ရဲဝံ့ျပတ္သားၿပီး တာဝန္ယူမႈရွိေသာ" လုပ္ရပ္တစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပၿပီး ခ်ီးမြမ္းေျပာဆုိခ်ိန္တြင္ ယင္းစီမံ ကိန္းကုိ တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ တရုတ္ China Power Investment Corporation(CPIC) အႀကီး အကဲ Lu Qizhou က ျမန္မာအစုိးရ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ မ်ားစြာ အံ့ၾသတႀကီး ျဖစ္မိသည္ ဟု ေျပာဆုိသည္။
ထုိ႔ျပင္ Lu Qizhou က ဧရာမ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႀကီးတြင္ ပမာဏမ်ားျပားလွေသာ ေငြေၾကးမ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ဥပေဒေရးရာလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားေျဖရွင္းေကာင္းေျဖရွင္းမည္ဟူေသာ သေဘာမ်ိဳးကုိ
အရိပ္အျမြက္ေပးေျပာဆုိခဲ့သည္။ ဤအေတာအတြင္းမွာပင္ ေဘဂ်င္းအစုိးရ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက တရုတ္လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ တရားဝင္ရပုိင္ခြင့္မ်ားအတြက္ အကာအကြယ္ေပးမႈ လုိအပ္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းေျပာဆုိသည္။
ထုိ႔ေနာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေနာက္ထပ္ အံ့အားသင့္စရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ရပ္ကုိ လုပ္ျပလုိက္ျပန္သည္။ ယင္းမွာ အက်ဥ္းသား ၆၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ကုိ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးတြင္ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ရန္အလုိ႔ငွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ျပဳလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ရသူမ်ားထဲတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အနည္းငယ္မွ်သာ ပါဝင္ သည္။ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာဆန္းစစ္သူတစ္ဦးကမူ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ထြက္ေပၚလာေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုိ "ျမန္မာ့ေႏြဦး ေတာ္လွန္ေရး" (The Burma Spring) ဟု ကင္ပြန္းတပ္ေပးလုိက္သည္။
ယခုလို တစ္မူထူးျခားစြာ လြတ္လပ္မႈရွိေနေသာ ရပ္တည္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းအရင္း မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမရွိေပ။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာအစုိးရသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ဖိႏွိပ္မႈအမ်ားဆုံးႏွင့္ အထီးက်န္အျဖစ္ဆုံး အစုိးရမ်ားစာရင္း၌ ထိပ္ဆုံးက ဦးေဆာင္ေနခဲ့ ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လစ္ဗ်ားအာဏာရွင္ေဟာင္း ဗုိလ္မွဴးႀကီးကဒါဖီ ဆုိးဆုိးရြားရြားအေျခအေနျဖင့္ ေသဆုံးခဲ့ရမႈသည္ ျမန္မာစစ္အစုိးရ အပါအဝင္ တစ္ကမာၻလုံးမွ အာဏာရွင္မ်ား ထိတ္လန္႔ေအာင္ သတိေပးလုိက္သည့္ ပုံျပင္တစ္ခုသဖြယ္ျဖစ္ေစခဲ့သည္မွာ အေသအခ်ာပင္ျဖစ္၏။
အံ့ၾသစရာ တကယ္ေကာင္းသလား
ျမန္မာအစုိးရ၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္သူမ်ားက အံ့အားသင့္၊ အမ်က္ထြက္ ၾကေသာ္လည္း ျမန္မာ့အေရးကုိ အစဥ္တစုိက္ မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသူ တရုတ္ပညာရွင္တစ္ဦးက ၎အေနျဖင့္မ်ားစြာ အံ့အား မသင့္မိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းၿပီးဆုံးပါက လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားစြာ ရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္သည့္ ယူနန္ျပည္နယ္အေျခစုိက္ Think Tank တစ္ခုတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ လ်က္ရွိေသာ အဆုိပါပညာရွင္က NBC သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားရာတြင္ သံတမန္ေရးရာ ျပႆနာ မ်ားေၾကာင့္ ၎၏ နာမည္မေဖာ္ျပရန္ေျပာဆုိထားသည္။
"ဒီေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႀကီးက အခ်ိန္ကာလအေတာ္မ်ားမ်ားအတြင္း ဖိအားေပးမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရပါတယ္။ NGO အဖြဲ႕ေတြဘက္က အတိုက္အခံလုပ္တာေတြနဲ႔ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသလုိ မႏွစ္ကဆုိရင္ ဗုံးခြဲတုိက္ခုိက္ဖုိ႔ ပစ္မွတ္ထားခံရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္က အလြန္အမင္းအံ့အားသင့္စရာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု ၎ကဆုိသည္။ ျမန္မာအစုိးရကယခုလုိ ဆုံးျဖတ္ လုိက္ျခင္းသည္ ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပ၌ ၎၏ ဂုဏ္သိကၡာ ေကာင္းမြန္ေစလုိ၍ျဖစ္သလုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ား ရုပ္သိမ္းေရးႏွင့္ ၂၀၁၄ အာဆီယံ၊ အလွည့္က်ဥကၠ႒ရာထူး ရရွိႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္လည္းရည္ရြယ္သည္ဟု ၎ကမွတ္ခ်က္ ေပးေျပာဆုိသည္။
တရုတ္-ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကားဆက္သြယ္ေဖာက္လုပ္လ်က္ရွိေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လုိင္းအား ေနာက္ထပ္ပစ္မွတ္တစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္လာႏုိင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိဟူေသာ ကိစၥမွာလည္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိရန္ ေစာလြန္းေသးသည္။ "ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အခုအထိ အေျပာင္းအလဲေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ေနၿပီး အသားက်တဲ့အေျခအေနကုိ မေရာက္ေသး ပါဘူး" ဟု အဆုိပါ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူကေျပာဆုိသည္။
တရုတ္အတြက္ ျပႆနာ မဟုတ္ေလာ
"ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာအစုိးရဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ တရုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးအတြက္ အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္မႈ တစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲတဲ့ လုပ္ရပ္တစ္ခုလုိ႔ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလြန္အမင္း အကဲဆတ္ေနဖုိ႔ အေၾကာင္းလည္းမရွိပါဘူး" ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာဆုိသည္။
ႏုိင္ငံတကာ အက်ပ္အတည္းမ်ားေလ့လာေနသည့္ အုပ္စုတစ္ခုျဖစ္ေသာ ICG မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသဆုိင္ရာ ဒါရုိက္တာ Jim Della Giacoma ကလည္း အဆုိပါ တရုတ္ပညာရွင္၏ သုံးသပ္ခ်က္ကုိ သေဘာတူသည္။Jim Della Gia coma သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚလာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ဘာအတြင္းထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာအတြက္ အကူအညီေပးေရးသားခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ ထူးျခားလြန္းေသာအျပဳအမူတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံအတြက္ သတိေပးခ်က္ တစ္ရပ္ဟု ရႈျမင္သင့္သည့္ တုိင္ တရုတ္မူဝါဒ အားနည္ခ်က္တစ္ရပ္ဟု ေျပာရေလာက္သည့္အဆင့္သုိ႔မေရာက္ေသးေၾကာင္း မစၥတာ Jim Della က NBC သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာသည္။
"ျမန္မာ-တရုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ ယေန႔အခ်ိန္ထိ သိသိသာသာပင္ ႀကီးမားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း အဲဒီလုိႀကီးမားေနဦးမယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္တယ္" ဟု ၎က ဆုိသည္။ "ႏုိင္ငံေရးမူဝါဒအေျပာင္းအလဲအတြက္ သိသာ ထင္ရွားတဲ့ အခ်က္ျပမႈကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာ အၾကားအျပန္အလွန္ဆက္ဆံေရး ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာနဲ႔ အီးယူအၾကား ဆက္ဆံေရးပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္" ဟု ၎ကဆုိသည္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေနာက္ေထာက္ပံ့မႈေလာ
ျမန္မာအစုိးရေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လတ္တေလာ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ ပုိ၍ႀကီးမားေသာ ပြင့္လင္းမႈႏွင့္ တရုတ္ျပည္ ေလာင္းရိပ္ ေအာက္မွ လြတ္ကင္းမႈရွိရာသုိ႔ ဦးတည္ေနသည္ဟူေသာ အရိပ္လကၡဏာမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း Jim Della Giacoma ကေျပာၾကားသည္။
"အခု ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕လတ္တေလာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ စနစ္တက်အစီအစဥ္ ေရးဆြဲၿပီး လုပ္ထားတာပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲတယ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီး လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစုိးရဖြဲ႕ထားတာဆုိေတာ့ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ဖုိ႔ဆုိတာ ပုိၿပီးခဲယဥ္းသြားပါၿပီ။ သူတုိ႔က တုိင္းျပည္ကုိ စနစ္တက်အုပ္ခ်ဳပ္လုိ႔ရမယ့္ လမ္းစဥ္ကုိ ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးထားတာ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခံႏုိင္ရည္မရွိတာတုိ႔၊ ေျမွာက္ပင့္ေျပာတာနဲ႔ ဘဝင္ ျမင့္တတ္တာတို႔ နည္းပါးၿပီး အရည္အခ်င္း ျပည့္ဝ၊ စနစ္က်တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြေမြးထုတ္ထားတာ" ။
အေနာက္အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ႏွင့္ ျခြင္းခ်က္သစ္မ်ား ထပ္မံျပ႒ာန္းၿပီး ပန္းတုိင္ႏွင့္ ဦးတည္ ခ်က္မ်ား ထပ္မံေျပာင္းလဲမႈမ်ား မျပဳလုပ္ရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ၎ကေထာက္ျပ ေျပာဆုိၿပီး" ေျဖာင့္ေျဖာင့္တန္းတန္းသြားႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမႈ ဆုိတာ မရွိပါဘူး" ဟု မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
တစ္နည္းဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ပုိ၍ ထိေရာက္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာေရးအတြက္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္း ထားေသာ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွားေပးရန္လည္း လုိအပ္သည္ဟူသည့္ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
***************************************************************************************
Google Docs makes it easy to create, store and share online documents, spreadsheets and presentations.
