Transparency Myanmar

transparency.myanmar@gmail.com

(The Irrawaddy : 26 - 10 - 2009)

          အသက္(၄၂)ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ေအးၾကဴသည္ သူမတင္ရွိေနေသာအေၾကြးကိစၥအေၾကာင္း ေျပာရန္စကားပင္မထြက္ေတာ့။ "အေၾကြးရွင္ကေန႕တိုင္း ကၽြန္မေနာက္ကိုလုိက္ၿပီး သူ႕ရဲ႕အေၾကြး ကို အျမန္ျပန္ဆပ္ဖို႕ေျပာေနပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အလုပ္မရွိပဲနဲ႕ ကၽြန္မဘယ္လိုလုပ္ေၾကြးဆပ္ႏိုင္ မွာလဲ" ဟု ကေလး()ေယာက္အေမ မေအးၾကဴကေျပာသည္။

          ေအးၾကဴသည္ သူမ၏မိသားစုႏွင့္အတူ ယာယီထိုးထားေသာတဲတြင္ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီးကတည္းက ေနခဲ့ပါသည္။ မုန္တိုင္းက သူမရဲ႕ေနအိမ္ကိုဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ဘိုကေလးမွ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္ျဖင့္ မိနစ္(၁၅၀)ခန္႕ သြားရေသာမုန္တိုင္းဒဏ္ကို အဆိုးဆံုးခံရသည္။ စက္ဆန္းေက်းရြာသည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀၏ ထိပ္တြင္ ရွိပါသည္။

          ဧၿပီလအတြင္းက ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဘားကြင္းမ်ားတြင္  ဆားထုတ္ယူခဲ့ၾကသည္။ အလုပ္သမားမ်ားသည္ ၎တို႕၏မိသားစုရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ပိုက္ဆံေခ်းရန္ ဆန္၀ယ္ခဲ့ရသည္။

          နာဂစ္မုန္တိုင္း မတိုင္မီက ေအးၾကဴႏွင့္ သူမ၏ခင္ပြန္းတို႕သည္ အနီးနားရွိရြာမ်ားရွိ လယ္သမားမ်ား၏ လယ္မ်ားတြင္ ေန႕စားအလုပ္သမားအျဖစ္ ပံုမွန္အလုပ္ရွိခဲ့ပါသည္။ မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အလုပ္ရရွိႏိုင္မႈ နည္းပါးသြားေသာေၾကာင့္ ေအးၾကဴႏွင့္ သူမ၏ခင္ပြန္း တို႕သည္ တစ္လလွ်င္ (၂၅)ရာခိုင္ႏႈန္း အတိုးျဖင့္ ေငြေခ်းခဲ့ၾကရသည္။ အိမ္တအိမ္၏ လစဥ္အိမ္သံုးစရိတ္ ေဒၚလာ (၅၀)ခန္႕က်ေနသည့္ ကာလတြင္ သူမ၏ မိသားစုမွာ ေဒၚလာ (၃၀)ခန္႕သာ ၀င္ေငြရွိပါသည္။ "ကၽြန္မတို႕မွာ ေၾကြးယူဖို႕ကလြဲၿပီး အျခားနည္းလမ္း မရွိပါဘူး၊ ကေလးေတြအတြက္ ဆန္ ၀ယ္ရပါတယ္" ဟုေျပာသည္။ သူမသည္ ေဒၚလာ (၄၀၀)ခန္႕ႏွင့္ ညီမွ်ေသာ အေၾကြးတင္ေနၿပီျဖစ္ ေၾကာင္းလည္း ေျပာျပသည္။

          မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီးခဲ့သည္မွာ (၁၈)လခန္႕ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဆိုင္ကလုန္းဒဏ္ခံရ ေသာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚရွိ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားမွာ အေၾကြးႏြံထဲသို႕နစ္ျမႇဳပ္ေန ရပါသည္။ အလုပ္ရႏုိင္မႈ အေျခအေနလည္း ပိုၿပီးနည္းလာသည္။

          ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသတြင္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေမလက တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ နာဂစ္ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ လူ (၁၄၀,၀၀၀)ခန္႕ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး၊ လူ () သန္းခန္႕မွာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ လူတို႕သည္ စား၀တ္ေနေရးအခက္အခဲမ်ား ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရသည္။ မုန္တိုင္း အျပင္းထန္ဆံုး ျဖစ္သည့္ ေဒသမ်ားတြင္ အဓိကစီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီး ()ခုျဖစ္သည့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းမ်ားမွာလည္း ပ်က္စီးခဲ့သည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရက ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ()ခုလံုးမွာ အျပည့္အ၀ ျပန္လည္နလံ ထူႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ငါးဖမ္းေလွ မ်ားႏွင့္ လယ္လုပ္ငန္းအေပၚ မွီခို္ေနရေသာ ေန႕စားအလုပ္သမား အမ်ားစုမွာ ေငြေခ်းမႈ ျပဳလုပ္လာ ရသည္။ သူတို႕၏ေခ်းေငြကို ဆန္၀ယ္ယူဖို႕အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ားစုကေျပာသည္။

Rapid Food Security Assessment ေျပာၾကားခ်က္အရ အမ်ားစုျဖစ္သည့္ (၈၃) ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ နမူနာ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ အစားအေသာက္ ၀ယ္ရန္အတြက္ ေငြေခ်းေနရေၾကာင္း သိရပါသည္။ အတုိးႏႈန္းမွလည္း တေနရာႏွင့္ တေနရာမတူေပ။ တခ်ဳိ႕က အတိုး ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိေသာ္လည္း၊ အခ်ဳိ႕က ၂၅ မွ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေခ်းငွားသူ၏ အေျခအေနေပၚတြင္ ၾကည့္၍ေခ်းၾကသည္။ ေငြေခ်းသူမ်ားမွာ ေငြေခ်းရန္ အခက္အခဲ မ်ားရွိပါသည္။ ရြာထဲတြင္ရွိေသာ ေထာက္ခံသူက အာမခံေပးမွသာ ေငြေခ်း၍ ရပါသည္။

"ကၽြန္မတို႕ေခ်းေငြေတြကို တတ္ႏိုင္သ၍ အျမန္ျပန္ေပးခ်င္ပါတယ္"ဟု စက္ဆန္းရြာရွိ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ မုဆိုးမျဖစ္သူတစ္ဦးကေျပာသည္။

"ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႕ တစ္ေန႕ထမင္းတစ္နပ္စားဖို႕ေတာင္မွ အႏိုင္ႏိုင္႐ုန္းကန္ေနရတယ္" ဟုလည္း ေျပာသည္။

လူသားခ်င္း စာနေထာက္ထားေသာ အဖြဲ႕မ်ားက စိုက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္းမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာေသာ အေျခခံမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

ဤလုပ္ငန္းမ်ား ပံုမွန္လံုး၀ မျဖစ္မျခင္း၊ ေန႕စားအလုပ္သမားမ်ားသည္ အလုပ္ရႏိုင္မႈ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွိမည္မဟုတ္ဟု ၿဗိတိန္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ CARE အဖြဲ႕က ေျပာသည္။ ဤစီးပြားေရးက႑ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ျခင္းသည္ ေန႕စားလုပ္သားမ်ားအတြက္ ေရရွည္မွာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။

 



--
Posted By icypress to Sensible Rumour at 11/01/2009 01:38:00 AM

0 comments:

Post a Comment