The Jakarta Posts, By Yovo Yokota, 6th July 2010
ျαα္αာႏုိα္αံ αိုα္αာ αုααααၢ αူαα‘αြα့္α‘ေαး α‘αူး α‘αာαွိ Tomas Ojenaa Quintana α ျαα္αာα α ္αα္ α‘α ိုးααα္ αူαားα်ိဳးႏြα္ α‘ေαα α α ္αာααα္αႈα်ားႏွα့္ αာααα္αႈα်ား α်ဴးαြα္ေααြα္ αွိေαာေαΎαာα့္ α‘αိုαါ ႏုိα္αံααာ αာααα္αႈα်ားαို α ံုα α္း α α ္ေαးαα့္ေαΎαာα္း αုααααၢαံ ααα္αα αα္ျααဲ့αα္။ α€α‘α်α္αို αိαိ αေαာαူαα္။
ျαα္αာႏိုα္αံαွ αူαားျαα္း α ာαာαႈ ααွိေαာ αူαα‘αြα့္α‘ေαး αႇα₯္းαα္း ႏွိα္α α္αႈ ျαႆαာα်ားαို αြα္αဲ့ေαာ α ႏွα ္ α‘αြα္း ααာα»α ααိαားαိαာαα့္ α‘ေαα‘αားα်ိဳး ααα္α ααွိαဲူးαါ။ ααုα‘α်ိα္αြα္ ααာα»αို αွα္α₯ာα္αα္းαိα့္αα္ αု ေαွ်ာ္αα့္ေαေαာ ျαα္αာႏိုα္αံαွ α α ္α‘ာαာαွα္ αုိα္α်ဳα္αွဴးααီး αα္းေαႊα α‘ာαာαွα္ α‘ုα္α်ဳα္ေαးαို α₯αေαα‘α ααားαα္αႈ α‘ေαာα္αα္αα္ ααုႏွα ္ α‘αြα္း ေαြးေαာα္αြဲα်ား α်α္းααα္ α ီα α₯္α်α္ αွိαα္။
αααα α α္αα္αာα α‘αြα္း αုααΆαာαာ αံαာေαာ္α်ား α₯ီးေαာα္αဲ့αα့္ αဲαα့္ ေျαာα္ေျαာα္ေαာ αႏα΅ျααႈα်ားႏွα့္ α်αα္ ααα္းေαာα္ αα္α်ီαာαိုα္း α‘αα္αံααႈ α‘αါα‘αα္ ျαα္αာ α‘α ိုးα၏ αုα္αႈα္αြα္ ႏွိα္ႏွα္းαΏαိဳαြဲαႈαိုαα ျαα္αာα‘α ိုးα၏ αα္α α္ αΎαα္းαΎαဳα္αႈαို ααα္ααα္ αို၍ αα္αွားα ြာ αα္αα္ ေαာ္αုα္αဲ့αα္။
αိုαေαာα္ α αα‘αΎαာ ႏိုα္αံα‘αြα္း αာαα ္α ္ αိုα္ααံုး ျαα္αα္း ေαႊေႏွာα္αႈေαΎαာα့္ ααီးαားေαာ α‘αα္ αံုးαႈံးαႈα်ား၊ α်α္α ီး αံုးαႈံးαႈα်ား ျαα ္ေαααဲ့α်ိα္αြα္ ျαα္αာα‘α ိုးαα ႏိုα္αံααာ αα္αα္ေαး αα္αα္းα်ားαို ααα₯ီး ျαα္းαα္αဲ့ျαα္းαα္ ၎αိုα၏ αူααα္αႈαို αα္αွားေα αဲ့αα္။
αိုα္းαα္းαား ေααα်ား α‘αူးαျαα့္ ႏိုα္αံ α‘ေαွααိုα္းαြα္ α‘αα္αားα်ား α‘ေαα α α ္ေαးα‘α αိုα္αိုα္αႈα်ား αα္αα္ α်ဴးαြα္ေαျαα္း၊ αα္αွားေαာ αိုα္းαα္းαား ေαါα္းေαာα္αα ္α₯ီးαို αုα္ααံ αα္ျαα္αႈ α‘αါα‘αα္ α‘ျαား α‘αα္ေαါα္း α်ားα ြာαို ααံα α္ျαα္း၊ α်α္းျαα္αα္αွ α‘α ာαα္αြα္αႈ αα္ေαးαို α ာαာα ိα္ αα္းαဲ့α ြာ αα ္α်ဴαႈျαα္း α ေαာ αိα α₯α်ား α‘ားαံုးαα္ ျαα္αာα‘α ိုးα၏ αိုα္းαα္းαား αα္αα α္ေαး (αုα္αα္ေαး) α‘α ီα‘α α₯္αို ေαာα္αα ္ααိα္ ေαာ္αုα္αာျαα္း ျαα ္αα္။
ျαα္αာα‘α ိုးα ααုႏွα ္α‘αြα္း ေαြးေαာα္αြဲα်ား α်α္းααα္ ျαα္αα္ေααာ၊ ႏိုα္αံααာ α‘αိုα္းα‘αိုα္း α‘ေαျαα့္ αြα္αဲ့αα့္ α ႏွα ္α ေαာα္αံျαα ္αα္α်ားαို αေα့αေα်ာ့αα့္αါ၊ Harvard Law School α "ျαα္αာႏိုα္αံαွ αာααα္αႈα်ား'' α‘αα္αွိ α‘α ီαα္αံα ာαို ααα္ႏွα ္α αုα္ျαα္αဲ့αα္။
ααားαူααီး Patricia World (α‘ေααိαα္)၊ Hon Ganzorig Gombosuren (αြα္αိုαီးαား)၊ Sir Geoffrey vice QC (αူေαႏုိα္αံ) ၊ ααားαူααီး Richard GoldStone (ေαာα္α‘ာααိα) ႏွα့္ ααားαူααီး Pedro Nikken (αα္αီαြဲαား) αိုα α‘αါα‘αα္ ααာα»ေα်ာ္ ααားαူααီး α‘α်ိဳα၏ αာαα္ေαးαႈျαα့္ αုα္ျαα္αဲ့ေαာ α‘α ီαα္αံα ာαြα္ "ျαα္αာα‘α ိုးα၏ αူαα‘αြα့္α‘ေαး α်ိဳးေαာα္αႈ α်ားαα္ αူαားα်ိဳးႏြα္ α‘ေαα α်ဴးαြα္ေαာ α α ္αာααα္αႈα်ား၊ αာααα္αႈα်ားႏွα့္ α‘α်ံဳးαα္ ေαေαာေαΎαာα့္ αုααααၢ αူαα‘αြα့္α‘ေαး αိုα္αာ α‘αူးα‘αာαွိေαာα္း αα ္α₯ီး ျαα ္ေαာ αိαိ α‘ေαျαα့္ α€α‘α်α္္αို αေαာαူ ေαာα္αံαα္။
ျαα္αာႏုိα္αံ αူαα‘αြα့္α‘ေαး αိုα္αာ αုααααၢ α‘αူးα‘αာαွိ α‘ျαα ္ αိαိαာαα္ αα္းေαာα္αဲ့α α₯္ αာαα‘αြα္း α‘αααΌαိုα္းေα αႈ၊ αေαးαူαα္ α α ္αား α‘αα္းα‘α်α္ α ုေαာα္းαႈα်ားႏွα့္ αα္αα္၍ ျαα္းααႏုိα္ေαာ α‘ေαာα္α‘αားα်ား αα္αံααွိαဲ့αΏαီး α α ္αြဲαα္αα္ αα ္αုααြα္ ျαα ္ေαေαာ ႏွိα္α α္ αႇα₯္းαα္းαႈ၊ αုαိα္းαႈα်ားαွာ ျαα္αာႏိုα္αံαြα္ α်α္α်α္ျαα္αျαα္α α αα ္αα် α်ဴးαြα္ေααα္။ αိုα‘α်ိα္αွ α ၍ αα္ေα α‘ေαာα္α‘αားα်ား ααီးαြား αိုα္αာαာαဲ့αα္။ αααα ေαာα္αိုα္း ျαα္αာႏုိα္αံ α‘ေαွααိုα္းαြα္ ေα်းαြာေαါα္း αα αα αα္α α်α္αီးျαα္း αံααα္αု αိုα္း-ျαα္αာ αα္α α္ αုα္αα္α်ား α‘αα္းα α‘αိုα္α‘αာ ေျαာαΎαားαဲ့αα္။ αြာαားα်ားαို αူαား αုိα္းαွα္း αိαိαာα်ား α‘ျαα ္ α‘αံုးျαဳαာ αိုα္းαြα္းα်ားαို α‘αα္းျαα္αα္း αα္းေαွ်ာα္ေα ျαα္းျαα့္ α α ္αα္α‘αြα္ αα္းαွα္းေα αဲ့ေαာေαΎαာα့္ ααΎαာαα αိုααို ေျα၊ αα္α်ား αံုးαႈံးαΎααΏαီး αα ္αါαα ္αံ α‘αα္ αံုးαႈံးαႈα်ား ျαα ္αြားαဲ့αα္αု αိαွိααα္။
α‘α်α₯္းေαာα္α်ားαိုα αိαိ αြားေαာα္ ေα့αာαဲ့α α₯္ αα္α α္α ြာ ႏွိα္α α္ αႇα₯္းαα္းαႈα်ားႏွα့္ αα္αα္αα့္ αα္ေα αြα္α်α္α်ားα ြာ αΎαားαိαဲ့ααα္။ ααုα‘α်ိα္αြα္ ႏိုα္αံေαး α‘α်α₯္းαား αααα ေα်ာ္αို ျαα္αာ α‘α်α₯္းေαာα္α်ားαြα္ αα္းαီးαားαα္αု αံုαΎαα္ααΏαီး αΏαိα္းα်α္းေαး ႏိုαα္αုαွα္၊ αီαိုαေαα ီ αိုαားေαာ αူαုေαါα္းေαာα္ ေααေα‘ာα္αα္းα ုαΎαα္αွာαα္း ေαα‘ိα္αြα္ α‘α်α္α်ဳα္ αα္းαီးαားျαα္း αံေαααဲ ျαα ္αα္။ αူααα္ αြα္αဲ့ေαာ ႏွα ္αα α‘αြα္း αα ႏွα ္ေα်ာ္ αိα္းαိα္းαံေαααူ ျαα ္αα္။
ျαα္αာႏုိα္αံαြα္ αာαာေαး αိႏွိα္ α်ဳα္α်α္αႈα်ားαα္း α်α္ျαα္αα ြာ ျαα ္αြားေααα္။ ျαα္αာα‘α ိုးααα္ ျαα္αာ ααုα္ေαာ αိုα္းαα္းαား αူα်ိဳးα်ားႏွα့္ αုααΆαာαာ ααုα္ေαာ αူα်ိဳးαြဲα်ားαို αေαာαားααီးα ြာ αα္းαံျαα္း ααွိαါ။ α‘αိαα‘ားျαα့္ α်α္းႏွα့္ αα်α္ ααα ္αာα္α်ား၊ ααα္ႏွα့္ ααα္αီ ααα ္αာα္α်ားαα္ αုαားαွိαိုးေα်ာα္းႏွα့္ αα္αါးαα္αိုα္α်ား α်α္αီးαံαျαα္း α‘αါα‘αα္ αြဲျαား αα္αံαံαျαα္း၊ αိႏွိα္ α်ဳα္α်α္αံαျαα္း၊ αααား αα္αံαံαျαα္း α αα့္ α‘ေျαα‘ေαα်ားαို αα္αိုα္ေαααα္။ ααα ္αာα္α်ားα‘ား ေααα္ျαα့္ ေα့၍ αα္αါးαα္αိုα္α်ား ျαဳα္α်αိုα္းαΏαီး αိုေααာα်ားαြα္ ေα αီαုαိုးα်ား αα္ေα့ αွိαα္။ α‘αားαူ αααား αိႏွိα္αႈα်ားႏွα့္ αα္αိုα္ေαααα့္ αြα္ααα္ αုိαα္α်ာα်ားαွာ ေျαာα္αိုα္း ααိုα္ျαα္αα္αြα္ α်ိဳးαα္ေαါα္းα်ားα ြာ ေααိုα္αဲ့αΎαေαာ္αα္း ααားαα္ႏိုα္αံαား α‘ျαα ္ α‘αိα‘αွα္ ျαဳျαα္း ααံαΎαααါ။ α‘α်ိဳးαα္α‘ားျαα့္ ααီးαြားαြα့္၊ αα္αα္ αိα္းျαားαြα့္αိုα α‘ေαα αα္αα့္ ααံႏုိα္ေαာα္ေαာ αα္းα်α္ α်ဳα္α်α္αႈα်ားႏွα့္ αα္αိုα္ေααΎαααΏαီး၊ α‘αိုးαံုးαွာ ααာေαးႏွα့္ α်α္းαာေαး ေα ာα့္ေαွာα္αႈ α‘α ီα‘α α₯္α်ား αံုးα ααျαα္းαα္ ျαα ္αα္။
αုααααၢαα္ α‘αα္αါ αာααα္αႈα်ားႏွα့္ αα္αα္၍ ႏွα ္ေαါα္းα်ားα ြာ α‘ေαာα္α‘αား α ုေαာα္းαဲ့αα္။ αိαိαဲ့αိုααα္ αုααααၢ α‘αူးα‘αာαွိေαာα္း αα ္α₯ီးျαα ္αူ Rajsoomah Lallah ααα္း "α‘αိုαါ ႏွိα္α α္ αႇα₯္းαα္းαႈα်ားαα္ αိα္αံုးα‘αα့္ α‘ာαာαိုα္αိုα၏ αူαါα α‘α်ိဳးαα္α်ား ျαα ္αΏαီး ႏုိα္αံေαးα‘α၊ α₯αေαေαΎαာα္းα‘α αာαα္αူαႈα်ား αိ္ုα‘α္ေααα္'' αု αααα αုႏွα ္ αα္αααα္ αံုးαα္αဲ့αα္။ αα္αေαာ α‘ေαြေαြ αီαာαံ αံုးျαα္α်α္αြα္ "ႏိုα္αံααာ αူαα‘αြα့္α‘ေαးႏွα့္ αူαားα်α္း α ာαာေαး α₯αေαα‘ား α်ိဳးေαာα္ေααႈα်ားαို α‘αံုးαα္αα္'' ျαα္αာα‘α ိုးααို αိုα္αြα္းαားαα္။ α‘α ုαိုα္ α‘αΏαံဳαိုα္ αα္ျαα္αႈ α‘ႏၲαာα္ αႊα္းαိα္းျα ααားαြα္ ျαα္αာႏိုα္αံαα္ αူαα္ႏွα့္ α‘αူ "α‘αီေαာα္ ααိေαးα‘αα့္'' αα္αံုး ႏွα ္ႏိုα္αံαြα္ αါαα္ေαျαα္းေαΎαာα့္ αုααααၢα α‘α ုαုိα္α‘αΏαံဳαုိα္ αα္ျαα္αႈ α‘αြα္ ေα ာα့္αΎαα့္ααα့္ α ာαα္းαြα္ ျαα္αာႏိုα္αံαို αα့္αြα္းαားαα္။
α‘αားαူ α‘αဲျαα္αႈα်ားαို NGO α‘αြဲαα‘α α္းα်ားααα္း ျαဳαုα္αဲ့αΎααα္။ ႏုိα္αံα‘ေαွααိုα္αွ αူαα‘αြα့္α‘ေαး α်ိဳးေαာα္αႈα်ားαို αူαား α်ိဳးႏြα္α‘ေαα αာααα္αႈ α်ဴးαြα္ျαα္း α‘ျαα ္ Amnesty International α αံုးαα္ ေαြးေႏြးαဲ့ααို Minority Rights Group ααα္း ျαα္αာႏုိα္αံα‘ား ျαα္αြα္း αိုα္းαα္းαားα်ား αΏαိα္းေျαာα္αံေαααα့္ "αိα္αံုး αါးႏိုα္αံ α ာαα္းαα္'' α‘ျαα ္ αα္αွα္αဲ့αα္။ Fressdom House ααα္း ျαα္αာႏုိα္αံαို "α‘αိုးααာ့ α‘αိုးαါးαံုး'' αု αံုးαα္ αα္ျααဲ့αα္။
Human Rights Watch ႏွα့္ International Center for Transitional Justice α‘αြဲαα်ားααα္း α‘αားαူ αံုးαα္α်α္α်ား ေαးαဲ့့αα္။ ေαြးေαာα္αြဲα်ား αီးαα္αာαα္ႏွα့္ α‘αွ် αိုα္α်ဳα္αွဴးααီး αα္းေαႊα ၎၏ α‘ုα္α်ဳα္αႈαို αα္αα်α္ေααα့္ αိုα္းαα္းαား ေαာ္αွα္αႈα်ားαို α‘αံုးαα္αα ္αα္ ααိဳးα ားေαေααာ α်ားျαားαာေαာ αူαားα်ိဳးႏြα္ α‘ေαα α်ဴးαြα္ေαာ αာααα္αႈα်ားαα္ α‘αြα္α‘αα½ြံ ျαα္αႏွံα ေααဲ့αΏαီး ျαα ္αα္။ ααု α‘α်ိα္αα္ ေαာα္αα္ α‘αα္ေαါα္း α်ားα ြာ αα္αံ ααံုးαႈံးαα္ αူးေαါα္း αီαြα္ေαာ ႏုိα္αံααာ αႈα္αွားαႈα်ားျαα့္ αားαီးααα့္ α‘α်ိα္ ျαα ္αα္။
α‘ျαα ္ αေαးေαာ αာααα္αႈα်ား ျαα္αာႏုိα္αံαြα္α်ားα ြာ ျαα္αႏွံα ေααΏαီး ၎αာααα္αႈα်ား α‘αံုးαα္αြားေα‘ာα္ αုα္ေαာα္αα့္ ေαာα္αြα္α်α္α်ား αံုးα ααွိαါ။ αိုα‘α်α္α်ားေαΎαာα့္ αα္αွိ α‘αူး α‘αာαွိ၏ α‘ααံျαဳα်α္α်ားαို αုα္αျαα္αα္၊ α ံုα α္းေαး ေαာ္ααွα္ αြဲαα α္းαα္၊ αူαားα်ိဳးႏြα္ α‘ေαα α်ဴးαြα္ေαာ α α ္αာααα္αႈႏွα့္ αာααα္αႈα်ားαို α ံုα α္းα α ္ေαး၍ α‘ေαးαူαα္ α‘αြα္ αုααααၢαြα္ αာαα္αွိαα္αု αိαိαိုα αံုαΎαα္αα္။ αုα αံုαΏαံဳေαး ေαာα္α ီα‘ေαျαα့္αα္း ျαα္αာα‘α ိုးα α‘ေαα ႏုိα္αံααာ αα္αα္ αုα္αြα္αႈ αားျαα ္α်α္ α်αွα္αα့္αα္။ ျαα္αာα‘α ိုးααα္ α‘αα္αါ αာααα္αႈα်ားႏွα့္ α‘αူ αြα္ေျαာα္αြα့္ αေααα္αွာ α‘α်ိα္α်ားα ြာ αΎαာျαα့္αဲ့αΏαီ ျαα ္αα္။ αာααα္αႈ α်ဴးαြα္ αြα္ေျαာα္ေαေαာ α‘ေျαα‘ေαα်ိဳးαို αα္αα္ αြα့္αျαဳαα့္ေαာ့αါαု ေαြးေႏြး αα္ျααိုα္ααါαα္။
(ေαာα္းαါးαွα္αα္ ျαα္αာႏုိα္αံ αူαα‘αြα့္α‘ေαး αိုα္αာ αုααααၢα‘αူး α‘αာαွိ (αααα-αααα) ႏွα့္ αူαα‘αြα့္α‘ေαး ျαႇα့္αα္ေαးႏွα့္ αာαြα္ေαး αိုα္αာ αုααααၢ αα္ေαာ္ααီ α‘αြဲααα္ (αααα-αααα) α‘ျαα ္ αာαα္ αα္းေαာα္αဲ့αူ ျαα ္αα္။ )
--Yangon Chronicle αα္ ျαα္αာႏိုα္αံ α‘αြα္းαွိ αα္αူα်ား ေαါα္αα ုံ ααα္းαေα‘ာα္ ေαာ္ျαျαα္းαာ ျαα ္ျαီး αာαာျαα္ αိုေαာ္ျαα်α္ α‘ားαုံးαα္ αူαα္းαီαီαာ α်ား၏ α‘ာေαာ္αာ ျαα ္၍ Yangon Chronicle ၏ αေαာαား ααုα္αါေαΎαာα္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.