"တစ္ဦးက သေဘာ တရား ေရးရာ စံထားသူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္၊ ေနာက္ တစ္ဦးက စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ခံ ဘဝ၏ ရက္စက္မႈ အမွန္တရားက ေလ့က်င့္ ေပးလိုက္ေသာ SSA အႀကီး အကဲ ရြက္ဆစ္၊ သူတို႔ ႏွစ္ဦးသည္ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ မႈကို အတူ ရင္ဆိုင္ေသာ တိုက္ပြဲ အတြင္း မတူေသာ အစြန္း ႏွစ္ဖက္ကို ကိုယ္စား ျပဳေန ၾကသည္"
(Bangkok Post မွ 20 February 2011 ရက္စြဲပါ "The Lady and The Fighter" ေဆာင္းပါးကို ဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ေတာင္တန္း ထူထပ္ေသာ ထိုင္းနယ္စပ္ တစ္ေနရာတြင္ ရွမ္းလူမ်ိဳး ဒုကၡသည္ တစ္စုအား ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သို႔မဟုတ္ အေနာက္ အုပ္စုက ျမန္မာ့ ဒီမို ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားေသာ အမ်ိဳး သမီး အေၾကာင္း မည္မွ် သိသနည္း ဟု စကားျပန္ မွ တစ္ဆင့္ ေမးျမန္း လ်က္ ရွိသည္။
ေခတၱ ခဏ ၿငိမ္သက္ သြားၿပီး ေနာက္ အမ်ိဳး သမီး တစ္ဦးက ထ၍ "သူက ကၽြန္မတို႔ ဘက္ေတာ္ သားပဲ" ဟု ေျပာလိုက္သည္။ ေနာက္တစ္ဦးက အရွက္ေျပ ရယ္လိုက္ ၿပီးေနာက္ "ကၽြန္မက စာမတတ္ေတာ့ ဘာမွ မသိပါဘူး" ဟု ေျပာသည္။ ေနာက္တစ္ဦး ကမူ "ကၽြန္မ ဘာေျပာ ရမွန္း မသိဘူး" ဟု ဆိုသည္။
ေနာက္ဆံုးတြင္ ေဟာင္းႏြမ္း ေနေသာ ေျခတု တပ္ထားသည့္ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးက ေရွ႕သို႔ ထြက္လာကာ "ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ အတြက္ ႀကိဳးစား ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ပါ" ဟု ေျပာလိုက္သည္။
ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုလုပ္ သိသလဲ ဟု ေမးလိုက္ေသာ အခါ "မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ ေျပာတာ ၾကားဖူး တာပါ၊ ဒီထက္ ပိုၿပီး မ်ားမ်ား စားစား မသိပါဘူး" ဟု သူက ေျဖသည္။
ေဝးလံ လွေသာ နယ္စပ္ တစ္ေနရာ ျမန္မာ ျပည္ထဲမွ "လြယ္တိုင္းလ်န္" တြင္ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ SSA ၏ ဌာနခ်ဳပ္ တည္ရွိသည္။ ထိုေနရာသည္ နာမည္ ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ ေရႊႀတိဂံ နယ္ေျမ ျဖစ္၍ ကိုယ္ပိုင္ နယ္ေျမ ရရွိရန္ SSA က ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခု ေက်ာ္မွ် တိုက္ခိုက္လ်က္ ရွိေသာ ေဒသ ျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးရွင္က SSA တပ္မႉး ရြက္ဆစ္ႏွင့္ သြားေရာက္ ေတြ႕ဆံုကာ ျမန္မာ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္၏ လႈပ္ရွားမႈ အေပၚ မည္သို႔ သေဘာထား ရွိသနည္းဟု ေလ့လာ ေမးျမန္း ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေလဒီ သို႔မဟုတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ SSA တပ္မႉးတို႔သည္ မ်ားစြာ ကြဲျပား ဖြယ္ မရွိ ဟု ထင္ရေသာ္လည္း က႑ မ်ားစြာတြင္ နယ္ပယ္၏ အစြန္း ႏွစ္ဖက္၌ သူတို႔ ႏွစ္ဦး ကိုယ္စားျပဳ ရပ္တည္ ေနၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္သည္ ႏိုင္ငံေရးကို ခိုင္မာေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္သူ ဝါဒေရးရာ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး စစ္ပြဲ၏ လက္ေတြ႕ အမွန္တရားက ပံုသြင္း ေပးထားေသာ ရြက္ဆစ္ကမူ တိုက္ခိုက္ေရး သမား ဖိုက္တာ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။
ေတာင္ေၾကာ ႏွစ္ဖက္ တစ္ေလွ်ာက္ ေကြ႕ေကြ႕ ေကာက္ေကာက္ ဖြဲ႕စည္း ထားသည့္ လြယ္တိုင္းလ်န္သည္ လူေန အိမ္ေျခ အစု အေဝး တစ္ခုထက္ အနည္းငယ္ ပိုသည္။ နိမ့္လိုက္ ျမင့္လိုက္ ေတာင္ကုန္းမ်ား အၾကား မ်က္စိ တဆံုး ျဖန္႔က်က္ တည္ရွိ ေနေသာ လြယ္တိုင္းလ်န္ကို ၾကည့္ရသည္မွာ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တစ္ခု ဟူေသာ အသိကို အလြယ္ တကူ ေမ့ေလ်ာ့ သြားေစ သည္။ ယခု အခါ ၂၄ နာရီ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိကာ ေခါက္ဆြဲဆိုင္ ၄ ဆိုင္ ရွိသည္ ဟုလည္း သိရွိရသည္။ မြန္းတည့္ခ်ိန္ မတိုင္မီတြင္ ေက်ာင္းအဆင္း အိမ္အျပန္ ကေလးငယ္ တစ္သုိက္၏ ျမဴးထူးသံက လတ္ဆတ္ေသာ ေတာင္ေပၚ ေလႏု ေအးေအး ထဲသို႔ ပ်ံ႕လြင့္ လာသည္။ ေတာင္ေၾကာ၏ တစ္ဖက္ျခမ္း တြင္မူ သပ္ရပ္စြာ တိထားေသာ ၿခံစည္းရိုး ပင္တန္းမ်ား ျခားထားသည့္ ၿခံဝင္းႏွင့္ အိမ္မ်ား ရွိေနသည္။ ယင္းတို႔မွာ SSA တပ္မႉးမ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ား ေနထိုင္ေသာ အိမ္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
အလယ္ တြင္မူ လမ္းပိတ္ကာ လံုၿခံဳေရး ကင္း ေစာင့္ၾကပ္ ေနသည့္ ၿခံဝင္း တစ္ခု ရွိၿပီး ထိုေနရာတြင္ ရြက္ဆစ္ ေနထိုင္သည္။ သူ၏ လက္ေထာက္ မ်ားက ဥကၠ႒ဟု ေခၚၾကေသာ ရြက္ဆစ္အား မၾကာ ခဏ လုပ္ႀကံရန္ ႀကိဳးစား မႈမ်ား ရွိသျဖင့္ သူ သြားေလရာသို႔ အေစာင့္ အေရွာက္ မ်ားစြာျဖင့္ လိုက္ပါ ေစာင့္ၾကပ္ ေပးရသည္။ လည္စည္း အနီေရာင္ ေတာက္ေတာက္ ႏွင့္ ေအာ္တို မက္တစ္ ရိုင္ဖယ္ ကိုင္ေဆာင္ ထားသည့္ ေဘာ္ဒီဂတ္ မ်ားသည္ တုိက္ပြဲဝင္ စစ္သား မ်ားထက္ လက္နက္ကိုင္ ကင္းေထာက္ လူငယ္ မ်ားႏွင့္ ပို၍ တူေနသည္။
ထိုညက ရြက္ဆစ္၏ အစည္း အေဝးခန္းသို႔ အင္တာဗ်ဴး ျပဳလုပ္ရန္္ ေရာက္ရွိ သြားေသာ အခါ ပလပ္စတစ္ အုပ္ထားေသာ ဆိုဖာႀကီး တစ္ခု ေပၚတြင္ ထိုင္ပါ ဟု ဧည့္ဝတ္ ျပဳသည္။ သူ၏ လက္ေထာက္ ေလးဦးက ကၽြန္ေတာ့္ ေဘးတြင္ ထိုင္ၾကသည္။ အျပင္ဘက္ အေမွာင္ထု ထဲတြင္မူ တိုက္ပြဲ ဝင္ လက္နက္ အျပည့္ အစံုျဖင့္ ေဘာ္ဒီဂတ္ မ်ားက ေစာင့္ၾကပ္လ်က္ ရွိသည္။
စစ္ပြဲ ကၽြမ္းက်င္သူဟု အဓိပၸာယ္ ရသည့္ အမည္ကို ပိုင္ဆိုင္သူ ရြက္ဆစ္ကို ရွမ္းျပည္ အလယ္ ပိုင္းမွ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးေသာ လယ္သမား မိသားစု တစ္စုက ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ပင္လံု ၿမိဳ႕နယ္ အလယ္တန္း ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းတက္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္တြင္ ရွမ္းျပည္ ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္ SURA သို႔ ဝင္ေရာက္ကာ Radio Operator အျဖစ္ အမႈ ထမ္းသည္။ ေနာက္ပိုင္း၌ ွSURA ႏွင့္ နာမည္ေက်ာ္ ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာ၏ တပ္ဖြဲ႕မ်ား ပူးေပါင္း ဖြဲ႕စည္း ခ်ိန္တြင္ ရြက္ဆစ္ သည္လည္း တပ္မႉး အျဖစ္ ရာထူး တိုးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ခြန္ဆာ၏ တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ထံ လက္နက္ ခ်ေသာ အခါ ရြက္ဆစ္ အပါ အဝင္ ခြန္ဆာ၏ တပည့္ အမ်ားစုက ဤလုပ္ရပ္ကို သစၥာ ေဖာက္မႈ တစ္ခု ဟု ႐ႈျမင္ကာ ေတာင္တန္း မ်ားေပၚသို႔ ျပန္တက္ သြားၾကၿပီး SSA ကို ဖြဲ႕စည္း လိုက္ၾကသည္။ အတိ အက် ကိန္းဂဏန္း မ်ားကို ရရွိရန္ မလြယ္ကူ ေသာ္လည္း ယခု အခါ SSA သည္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၈ ေထာင္ ခန္႔ အထိ ရွိေနၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ အႏွံ႔ တပ္ျဖန္႔ ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ဆံုေတြ႕ရသည့္ ရြက္ဆစ္၏ ပထမဆံုး အေတြ႕ အႀကံဳမွာ ခါးသီး၍ ရက္စက္ လြန္းသည္။ ထိုစဥ္က ေက်ာင္းသား အရြယ္သာ ရွိေသး ေသာ ရြက္ဆစ္၏ ေရွ႕တြင္ သူ၏ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္ မိန္းကေလး သူငယ္ခ်င္းကို ျမန္မာ စစ္သား မ်ားက အဓမၼ ျပဳက်င့္ ခဲ့ၾကသည္။ ငယ္ရြယ္ လြန္းေသာ သူ႔ အေနျဖင့္ တုန္႔ျပန္ရန္ အင္အား မရွိ ခဲ့ပါ။
"အဲဒီ တုန္းက ကၽြန္ေတာ္က ငယ္ေသးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးတို႔ စစ္ေရးတို႔ ဘာမွ မသိေသးဘူး၊ ကၽြန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းကို ျမန္မာ စစ္သား ေတြက အဓမၼ က်င့္လိုက္ တယ္ ဆိုတာ တစ္ခုပဲ သိတယ္" ဟု ရြက္ဆစ္က ေျပာျပသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္သည္ သူ႔ဘဝ အတြက္ တစ္ဆစ္ခ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္။ "ကၽြန္ေတာ္ တကယ္ကို စိတ္ဆိုး ခဲ့တယ္၊ ဒီျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အႀကီး အက်ယ္ စိတ္ ဆင္းရဲ ခဲ့ရတယ္" ဟု ရြက္ဆစ္က ဆိုသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ ျမန္မာ စစ္တပ္က ေရွ႕တန္းတြင္ လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား သယ္ရန္ သူ၏ ရြာမွ လူမ်ားကို အဓမၼ ေခၚယူ ခိုင္းေစ ခဲ့သည္။
"လြတ္လပ္မႈ ဆိုတာ လံုးဝ မရွိပါဘူး၊ အစကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုး လူသား ေတြပဲ၊ အားလံုး အတူတူ ပဲလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ခဲ့တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဗမာေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေပၚမွာ ဒီလို ကိစၥ မ်ိဳးေတြ ဘာေၾကာင့္ လုပ္ၾက တာလဲ" ဟု ရြက္ဆစ္က ခံစားခ်က္ ျပင္းစြာ ေျပာခဲ့သည္။ ထု႔ိေၾကာင့္ပင္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ထဲသို႔ သူ ဝင္ေရာက္ သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရွမ္းေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကို ယံုၾကည္မႈ ရွိသလား ဟု ေမးျမန္း ေသာအခါ သူက ေျဖၾကား လိုပံု မရ ေသာ္လည္း "ကၽြန္ေတာ္တို႔ သူ႔ကို ယံုၾကည္မႈ အနည္းငယ္ေတာ့ ရွိပါတယ္၊ အမ်ား ႀကီးေတာ့ မဟုတ္ဘူး" ဟု ေျပာၾကား သည္။ "ဒီျပႆနာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခ်က္ ကေတာ့ သူမက ဗမာ လူမ်ိဳး ျဖစ္ေနလို႔ ပါပဲ၊ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ေတာ့ ဗမာ ေတြက တျခား တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ လို႔ ယူဆ ထားၾက တာပါ" ဟု ရြက္ဆစ္က ဆိုသည္။
ထင္ရွားေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ၃၅ မ်ိဳး ေက်ာ္ ရွိေနေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ ေပၚတြင္ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးကြဲ အမ်ားဆံုး လူ႔ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ဗမာ အမ်ားစု သည္ ေျမျပန္႔ ေဒသ မ်ားတြင္ အစဥ္ အလာ အားျဖင့္ ေနထိုင္ ၾကၿပီး မြန္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ကရင္ စေသာ အျခား အုပ္စု မ်ားကမူ ေတာင္တန္း ေဒသ မ်ားတြင္ ေနထိုင္ ၾကသည္။ ထို႔ အျပင္ ယဥ္ေက်းမႈ အရ ဘာသာ စကား အရ မ်ားစြာ ကြာျခား ၾကသည္။
ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံက ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်- အိႏၵိယ၏ အစိတ္ အပိုင္း အျဖစ္ ကိုလိုနီ ျပဳခဲ့ ခ်ိန္တြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု မ်ားကို လူမ်ားစု ဗမာ မ်ားထက္ ပို၍ မ်က္ႏွာသာ ေပးခဲ့ ၾကသည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္း၌ အထက္ပါ တိုင္းရင္းသား အုပ္စု မ်ားက ၿဗိတိသွ် တို႔ ဘက္မွ ေန၍ ဂ်ပန္ကို ဆန္႔က်င္ ခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗမာ မ်ားကမူ လြတ္လပ္ ေရး ေပးမည္ ဟု အာမခံ ခဲ့သည့္ ဂ်ပန္ မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ခဲ့သည္။ ေျမျပန္႔ သားမ်ား ႏွင့္ ေတာင္ေပၚသား မ်ား အၾကားမွ သံသယ မ်ားမွာ ပုိ၍ နက္ရႈိင္း လာခဲ့သည္။
"ဗမာနဲ႔ ရွမ္းၾကားက ကြာဟမႈက သိပ္ႀကီး ပါတယ္၊ ဗမာ ေတြက သူတို႔ တစ္စံု တစ္ခု လိုအပ္ တဲ့ အခ်ိန္ မွသာ လူေတြကို ေကာင္းေကာင္း ဆက္ဆံ တာပါ၊ ဒါေပမဲ့ ရွမ္း ယဥ္ေက်းမႈ ကေတာ့ ဒီလို မဟုတ္ ပါဘူး၊ ရွမ္းေတြရဲ႕ အိမ္ တစ္အိမ္ကို သြားလည္ မယ္ ဆိုရင္ လက္ဖက္ရည္ နဲ႔ ဧည့္ခံ တဲ့ အျပင္ အကူ အညီ လိုရင္လည္း ေပးၾက တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ရွမ္းေတြ ဆန္လို ခ်င္လို႔ ဗမာအိမ္ကို သြားၾကည့္ ပါလား၊ ဘာမွ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု ရြက္ဆစ္က ဆိုသည္။
အဆိုပါ လူမ်ိဳးႀကီး ဝါဒ သို႔မဟုတ္ မ်က္ကန္း မ်ိဳးခ်စ္ ဝါဒသည္ ျမန္မာ မ်ားထံ တြင္သာ ရွိသည္ မဟုတ္ပါ။ ႏွစ္ဖက္ စလံုးတြင္ အျပန္ အလွန္ ရွိေနသည္။ ရွမ္း တို႔သည္ ဤကုန္းျမင့္ ေဒသတြင္ ျမန္မာမ်ား မေရာက္ခင္ ေရွးကပင္ အရင္ ေနထိုင္ အေျခခ် ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို ရြက္ဆစ္က ေထာက္ျပ သည္။ ထိုစဥ္က ရွမ္းတို႔၏ ဘဝမွာ အလြန္ ေအးခ်မ္း၍ အဆင္ ေျပၾကသည္။ ဗမာမ်ားက ရွမ္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေသာ ကၽြဲ၊ ႏြား မ်ားကို ထိန္းေက်ာင္း ရသည့္ အခိုင္း အေစ ေတြပါ ဟု သူက ဆိုသည္။
"အခု အခ်ိန္ မွာေတာ့ ဗမာေတြက အရွင္ သခင္ ေတြလို ျဖစ္ေနၿပီး ရွမ္းေတြကို အက်ဥ္းသား ေတြလို ဆက္ဆံ ေနၾကတယ္" ဟု ရြက္ဆစ္က ရင္ဖြင့္ သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္က အာဏာ သိမ္းလိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ တစ္ေသြးတည္း တစ္သားတည္း တစ္အူ ထံုဆင္း ဗမာ တိုင္းရင္းသား မိသားစု ဟူေသာ အယူ အဆကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းက မိတ္ဆက္ သြတ္သြင္း လိုက္သည္။ စာသင္ေက်ာင္း မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ဘာသာ မ်ားကို ျမန္မာ ဘာသာ ျဖင့္ အစားထိုး လိုက္သည့္ အျပင္ ေနရာ ေဒသ အမည္ မ်ားကိုလည္း ျမန္မာ အမည္သို႔ ေျပာင္းလဲ ပစ္လိုက္သည္။ ဗလီမ်ား၊ ဘုရား ရွိခိုးေက်ာင္းမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံု၏ သမိုင္းဝင္ ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အထင္ ကရ ေနရာ မ်ားကို ၿဖိဳခ်ကာ တပ္မေတာ္က သိမ္းယူ ခဲ့သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ဗမာမႈ သြတ္သြင္းျခင္း ျဖစ္စဥ္မွာ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြား ေနၿပီး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ မ်ား လႈပ္ရွားေသာ နယ္ေျမမ်ား ကိုလည္း အပစ္ရပ္ ဇံု အျဖစ္ သတ္မွတ္ လိုက္ေသာ အခါ အရာရာမွာ တရားဝင္ ပစ္မွတ္ ျဖစ္သြား ေတာ့သည္။
ရြာသား မ်ားမွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ အတြက္ ပစၥည္း သယ္ရန္ အဓမၼ ေပၚတာ ဆြဲျခင္း ခံၾက ရသည္။ ယင္းသို႔ အဓမၼ ေစခိုင္း ခံရသည့္ ရြာသား မ်ားမွာ အရိုက္ အႏွက္ ခံရသည့္ အျပင္ မသယ္ ႏိုင္၍ လဲၿပိဳ က်သူ မ်ားမွာ မၾကာ ခဏ အသတ္ ခံရသည္ဟု သိရွိ ရသည္။ အမ်ိဳး သမီး မ်ားမွာလည္း အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼ ျပဳက်င့္ ျခင္း ခံရသလို ေက်းလက္ ျပည္သူ လူႀကီး၊ လူငယ္ မ်ားမွာ လူသား မိုင္းရွင္း သူမ်ား အျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္း ခံရသည္ဟု ဆိုသည္။ ႐ြာလံုးကၽြတ္ မီး႐ိႈ႕ ခံရမႈ မ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ နယ္စပ္ တိုင္းရင္းသား မ်ားမွာ အုပ္စုလိုက္ ေနရာ ေ႐ႊ႕ကာ ႐ြာသစ္ တည္ၾက ရသည္ ဟုလည္း သိရသည္။
တပ္မေတာ္ အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၁၇ ဖြဲ႕ႏွင့္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုး ထားေသာ္လည္း တင္းမာမႈမ်ား က်န္ရွိေနသည္။ SSA အပါ အဝင္ အဆိုပါ တိုင္းရင္းသား စစ္တပ္ မ်ားက တပ္မေတာ္ အစိုးရကို ခုခံ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္႐ွားမႈ မ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ေနၾက သျဖင့္ စစ္ပဲြမွာ ၿပီးဆံုးျခင္း မ႐ွိေသးပါ။
ျမန္မာ အစိုးရႏွင့္ သေဘာထား ကြဲလြဲသည့္ တိုင္းရင္းသား အတိုက္ အခံ မ်ားမွာ ပို၍ပင္ ခြဲျခား ဆက္ဆံ ျခင္း ခံရသည္ ဟု ႐ြက္ဆစ္က ေျပာၾကားသည္။ ရွမ္း အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ ဦးခြန္ထြန္းဦးကို သီးျခား အစည္း အေဝး က်င္းပျခင္း ေၾကာင့္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရက ဖမ္းဆီးကာ ေထာင္ဒဏ္ ၉၃ ႏွစ္ ခ်မွတ္ ခဲ့သည္။
ႏႈိင္းယွဥ္ ရမည္ ဆိုလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္မွာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၇ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ ကိုသာ ခ်မွတ္ ခံရသည္။ "ဗမာနဲ႔ ရွမ္း အၾကားက ကြာဟမႈကို ဒီေလာက္ဆို ခင္ဗ်ား ျမင္ႏိုင္ ပါၿပီ၊ တကယ္လို႔ ခြန္ထြန္းဦးသာ ဗမာ လူမ်ိဳး ဆိုရင္ ေထာင္က်မွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ပဲ က်မွာပါ" ဟု ႐ြက္ဆစ္က ဆိုသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ မ်ား၏ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵ ျပပြဲ မ်ားကိုပင္ လြယ္တိုင္းလ်န္တြင္ သေဘာ က်ျခင္း မရွိၾကပါ။ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းမွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မ်ားတြင္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေနထိုင္ ဖူးေသာ ရြက္ဆစ္၏ လက္ေထာက္ တစ္ဦးက "ဗမာ ဘုန္းႀကီး ေတြကိုလ္း ေကာင္းတယ္ လို႔ေတာ့ မထင္ ပါဘူး၊ သူတို႔ ကလည္း ဗမာ အင္ပါယာ ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔ ကိုပဲ လုပ္ကိုင္ေနၾက တာပါ၊ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဗမာ စစ္တပ္ အေျခစိုက္ စခန္း တစ္ခု တည္ၿပီ ဆိုရင္ ဗမာ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္း အဲဒီ နားမွာ ေရာက္လာ တာပဲ" ဟု ေျပာၾကားသည္။
အျပဳ သေဘာ ေဆာင္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈ အတြက္ လူ မ်ားစု ဗမာ မ်ား အေပၚတြင္ သာ တာဝန္ ရွိသည္ ဟု ရြက္ဆစ္က တိုက္႐ိုက္ အျပစ္ ပံုခ် လိုက္သည္။ "ဒီ ကိစၥက ဗမာေတြ အေပၚမွာ တည္ေန ပါတယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ ခံယူခ်က္ သေဘာထားေတြ ေျပာင္းဖို႔ လိုအပ္ ပါတယ္။ ဒါမွသာ ႐ွမ္း အပါ အဝင္ တျခား တိုင္းရင္းသား ေတြက သူတို႔ကို ယံုၾကည္ မွာပါ၊ တကယ္လို႔ ဗမာေတြ ကသာ ေျပာင္းလဲဖို႔ ဆႏၵ ရွိတယ္ ဆိုရင္ ဒီကိစၥက သိပ္ကို လြယ္သြား ပါၿပီ၊ သူတို႔ လုပ္ဖို႔ လိုတာ ကေတာ့ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ ၉ ခ်က္ ကုိ လုိက္နာဖုိ႔နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္က သူတုိ႔ရဲ႕ တပ္ေတြကုိ ႐ုတ္သိမ္း ေပးဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လုိအပ္ တာက ယာယီ ၾကားျဖတ္ အစုိးရပါ။ ဒါမွသာ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုေတြ အားလံုး တန္းတူ ညီမွ် အခြင့္ အေရးေတြကုိ ရႏုိင္မွာပါ ဟု ေျပာဆုိ ခဲ့ေသာ ရြက္ဆစ္က ဒီေနာက္မွာ ေတာ့ အေန အထားက ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ တုိးတက္ လာပါ လိမ့္မယ္ဟု သံုးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
--Yangon Chronicle သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ဖတ္သူမ်ား ေဒါင္႔စုံ သတင္းရေအာင္ ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ျပီး ဘာသာျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခ်က္ အားလုံးသည္ မူရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္၍ Yangon Chronicle ၏ သေဘာထား မဟုတ္ပါေၾကာင္း။
The information from this group yangonchronicle2010 were allowed to be reposted on the website named http://transparencymyanmar2010.blogspot.com/ upon their request.